از اکراین تا لهستان، به دنبال مناسب‌سازی شهری برای نابینایان

بعضی افراد بینا تصور می‌کنند برای اینکه بتوانند شرایط نابینایان را درک کنند، باید چشم‌هایشان را ببندند. خیلی‌ها هم این کار را انجام می‌دهند. چشم‌ها را به مدت چند ثانیه می‌بندند و خود را بی‌دفاع، در جهانی تاریک و وحشتناک احساس می‌کنند. آنها بعد از چند ثانیه با وحشت چشم‌ها را باز می‌کنند و نتیجه می‌گیرند که دنیای نابینایان بی‌اندازه ترسناک است. این در حالی است که قصه اصلاً آنطور که این افراد تصور می‌کنند نیست. این‌ها را «پاول گرونسکی» می‌گوید. مهندسی که خود و همکارانش با تأسیس یک شرکت کوچک، شروع به فعالیت در زمینه مناسب‌سازی محیط شهری برای نابینایان کرده‌اند.
آنطور که از حرف‌های پاول بر‌می‌آید، گویا با دنیای نابینایان آشنایی کامل دارد. او در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «نابینایان، در حالت عادی پایانی برای نابیناییشان تصور نمی‌کنند. از همین رو سعی می‌کنند خود را با شرایط وفق دهند. مثل بقیه شهروندان خرید می‌کنند، به مراکز تفریحی می‌روند و توی خیابان‌های مختلف قدم می‌زنند.» این مهندس اکراینی معتقد است مسؤولین شهری در اروپا آنقدر که به معلولین نشسته بر روی صندلی چرخدار اهمیت می‌دهند، به نابینایان توجه ندارند. او در توضیح این نکته می‌گوید: «مدیران شهری خوب می‌دانند که می‌توانند با حذف موانع فیزیکی نظیر پله‌ها و جایگزین کردنشان با رمپ، راه را برای ویلچر نشین‌ها هموار کنند. در باره نابینایان اما کار کمی برایشان دشوار می‌شود. نابینایان خودشان به کمک عصای سفید رفت و آمد می‌کنند و مسیر‌ها را یاد می‌گیرند. به همین دلیل، مدیران درست نمی‌دانند برای نابینایان چه باید بکنند.»
پاول، مشکل نابینایان را این می‌داند که نمی‌توانند مکان دقیق بعضی نقاط شهری را پیدا کنند. او معتقد است نابینایان مشکلی با پیدا کردن ساختمان‌ها ندارند اما مشکل زمانی ایجاد می‌شود که بخواهند ورودی یک ساختمان را پیدا کنند. آنها مسیر‌های همیشگیشان را به راحتی پیدا می‌کنند اما اگر قرار باشد از مسیر جدیدی رفت و آمد کنند یا اتوبوس تازه‌ای را سوار شوند، کار برایشان سخت می‌شود. همیشه هم نمی‌توانند روی کمک عابران پیاده حساب کنند. همه این دغدغه‌های ذهنی بود که پاول و رفقایش را به فکر طراحی یک ابزار برای حل این مشکل انداخت. آنها ابتدا شرکتی را با نام «Mobilis» در اکراین راه انداختند و به کمک یک دستگاه کوچکِ هشدار دهنده صوتی که بر روی سر‌در ساختمان‌ها یا برخی دیگر از مکان‌های خاص در شهر نصب می‌شد، امکانی را برای نابینایان به وجود آوردند که بتوانند ورودی‌ها و مکان‌هایی نظیر آن را به راحتی پیدا کنند.
این هشدار دهنده صوتی به شکلی طراحی شده که در تمام اوقات ساکت است و به محض اینکه یک نابینا به آن نزدیک می‌شود، هشدار صوتی فعال می‌شود و نابینا را راهنمایی می‌کند. آنها این ایده را در شهر کراکوف لهستان هم پیاده‌سازی کرده‌اند و بازخورد‌های خوبی هم از نابینایان این شهر دریافت کرده‌اند. آنها توانسته‌اند شهرداری کراکوف را نسبت به استفاده از این امکانات در سطح شهر، مجاب کنند. جوانان شرکت «Mobilis» امیدوار‌اند بتوانند این طرح را در سر تا سر اروپا عملیاتی کنند.
منبع: ایران سپید