از ورود نقطه های جادویی بریل به ساحت زندگانی نابینایان عرب زبان، چیزی حدود یک و نیم قرن می گذرد. مثل بسیاری دیگر از نقاط دنیا، این کشیش ها و میسیونر ها و مبلغان مسیحی بودند که راه و رسم استفاده از بریل را با خود به سرزمین های عرب زبان سوغات آوردند. تا مدت های طولانی هر یک از کشور های عربی، شیوه ای را برای بریل عربی ابداع کرده بود.
از آن جمله، بریل الجزایری و مصری بود که تفاوت هایی را در شیوه نوشتن با یکدیگر داشتند. این ناهماهنگی ها در دهه پنجاه قرن بیستم به پایان رسید و اعراب توانستند بریل واحد عربی را تدوین کنند و شیوه نامه های آن را هم به تمام کشور های عربی ابلاغ کنند. این، جرقه ای شد برای تأمین یکی از اساسی ترین نیاز های نابینایان مسلمان یعنی دسترسی به نسخه های مکتوب مصحف شریف.
ایران و عربستان، از جمله کشور هایی هستند که زودتر از سایر نقاط دنیا به فکر تدوین قرآن بریل افتاده اند. دهه هشتاد میلادی، زمانی است که عربستان توانست تدوین علائم قرآنی را به سر انجام برساند و قرآن کریم را به شکلی استاندارد و بر مبنای عثمان طه به بریل چاپ کند و در اختیار نابینایان در این کشور قرار دهد. این کشور البته سرمایه گذاری های قابل توجهی را هم در راستای نشر قرآن بریل در سایر کشور ها انجام داده که از آن جمله می توان به چاپ قرآن بریل در کشور بوسنی و هرزگوین اشاره کرد. با همکاری مراکز نابینایان در عربستان، قرآن با ترجمه بوسنیایی تدوین و چاپ شده. کاری که برای خیران چیزی حدود هشتاد هزار دلار هزینه داشته است.
از جمله دیگر کشور هایی که به سایر کشور های عربی برای چاپ قرآن بریل یاری رسانده اند، امارات متحده عربی است. این کشور قرآن های بریل را در اختیار نابینایان یمن قرار داده است. ترکیه، قطر و مالزی هم از جمله کشور های پیشتاز در این زمینه محسوب می شوند. کویت هم که بزرگ ترین مرکز چاپ بریل را در خاور میانه اداره می کند در حوزه چاپ قرآن به بریل فعالیت های مؤثری را انجام داده است.
پاکستان و تونس، از جمله آخرین کشور هایی هستند که به قطار کشور های اسلامی چاپ کننده قرآن بریل پیوسته اند. پاکستان در سال ۲۰۱۹ توانسته قرآن را چاپ کند و در اختیار نابینایان این کشور قرار دهد. قرآن بریل چاپ کراچی از سوی نابینایان مالزی و اندونزی و هند هم مورد استقبال واقع شده است. تونس هم به تازگی سوار این قطار شده است. اخیراً جزء ۳۰ قرآن (عمّ جزء) به خط بریل برای نخستین بار به منظور کمک به نابینایان در قرائت قرآن کریم در تونس منتشر شد. وزارت امور دینی تونس جهت خدمت به قرآن کریم و سهولت تلاوت کلام خدا برای افراد نابینا، جزء ۳۰ قرآن کریم (عمّ جزء) را به روایت قالون به خط بریل چاپ و منتشر کرده است.
این وزارتخانه سه شنبه، ۱۱ آبان ماه، در اطلاعیه ای اعلام کرد که چاپ قرآن به خط بریل در تونس برای نخستین بار انجام شده است.
این جزء از مصحف شریف پس از بررسی حُفّاظ نابینا، با مجوز کمیته مصحف ها در مجلس اعلای اسلامی تونس و به وسیله جمعیت «ابصار» به چاپ رسیده است.
وزیر امور دینی تونس نیز به اداره کل محافظت از قرآن کریم اجازه داده است که این مصحف را در مرحله اول، در مساجد جامع مرکزی سراسر این کشور توزیع کنند.
این وزارتخانه در نظر دارد کل قرآن را به خط بریل، چاپ و در مساجد و میان تمام نابینایان توزیع کند.
منبع: ایران سپید.