از معرفی نرم افزاری کاربردی برای استقلال نابینایان تا همه چیز برای دانشمند شدن

نویسنده: امید هاشمی: فعال رسانه ای

چیزی به نهایی کردن این شماره از پیشخوان نمانده بود و همه چیز را جمع و جور کرده بودیم که به ناگاه انتشار ویدئویی از رفیق قدیمی کِنتاکی نشینمان جناب «سام سیوی» در کانال یوتوبی اش «زندگیِ نابینایی»، مارا واداشت تا دست به تغییراتی در پیشخوان بزنیم که بتوانیم جایی را برای توضیح آنچه سامی جان منتشر کرده باز کنیم. اهمیت محتوای این ویدئو تا به آنجا بود که تصمیم گرفتیم بر صدر این مرقومه ناقابل بنشانیمش. سام، یوتوبر کم بینایی که در شماره های اولیه پیشخوان با او آشنا شده بودیم، این بار ویدئوی جالبی درست کرده و در آن یک کار افزار اندرویدیِ بسیار کار آمد را معرفی کرده که فعلاً در قالب نسخه بِتا عرضه شده و قرار است به زودی به شکل نسخه نهایی در اختیار کاربران قرار گیرد. کار افزاری که بر خلاف معمول، این بار اول برای سیستم عامل اندروید منتشر شده و یک بار هم که شده ما می توانیم به آیفون به دست ها دلداری بدهیم که «گر صبر کنی» و خلاصه از این قبیل حرف ها.

کار افزاری که سام درباره اش ویدئو تولید کرده «آدیبِل ویژِن» نام دارد. این برنامه از ابزار هایی نظیر هوش مصنوعی و نویسه خوان نوری بهره برده تا خلأ بینایی را در برخی موقعیت ها برای ما جبران کند. سام توضیح می دهد که برنامه شامل چند سربرگ است و در هر کدام از سربرگ ها خدمات خاصی در اختیار کاربر نابینا قرار می گیرد. مثلاً در یکی از سربرگ ها وظیفه تشخیص تاریخ انقضای مواد خوراکی یا آرایشی و بهداشتی به عهده نرم افزار گذاشته شده. البته این قابلیت فعلاً در مرحله آزمون و خطا است و طراحان برنامه تأکید می کنند حتماً لازم است بعد از شناسایی تاریخ انقضا توسط نرم افزار، فعلاً نتیجه با یک بینا هم بازبینی شود. خواندن متونی که در لحظه مقابل دوربین قرار می گیرد هم که دیگر قابلیت خیلی ویژه ای به حساب نمی آید و این کار افزار هم در سربرگ دیگری به سادگی از عهده اش بر می آید. هوش مصنوعی، در سربرگ دیگری به کار آمده و اپلیکیشن قادر است تشخیص دهد که آیا فرد یا افرادی که اطرافتان هستند، ماسک به صورت دارند یا نه. همچنین در همین سربرگ می توانید از آدیبل بخواهید مسیر عبور شما را تا چند متر جلوتر رصد کند و وجود ازدحام جمعیت را به شما اطلاع دهد. این قبیل امکانات را هم صدقه سر کرونا داریم. الساعه که معلوم نیست تا چه زمان قرار است سفره دارِ این ویروس باشیم، امکاناتی از این دست می تواند در حفظ سلامتی کمک حالمان باشد.

پیدا کردن یک نوشته خاص در محیط اطراف، دیگر وظیفه ای است که خداوندگارانِ آدیبِل بر دوش این کار افزار گذاشته اند. شرایطی را در نظر بگیرید که در یک ایستگاه مترو، از قطار پیاده شده اید و محل دقیق خروج را پیدا نمی کنید. کافی است وارد آدیبل شوید، سربرگ پیدا کردن نوشته را انتخاب کنید و یک بار روی صفحه بزنید تا میکروفون گوشی فعال شود و بعد کلمه «خروج» را خطاب به گوشی بلند بگویید. به محض دریافت فرمان صوتی، دوربین گوشی شروع به گشتن می کند. البته قطعاً لازم است دوربین را در تمامی جهات بگردانید تا بتواند همه محیط اطراف را اسکن کند. آدیبِل، به محض یافتن کلمه «خروج» بر روی یک تابلو، با صدای زنگ به شما هشدار می دهد. شما هم که جهت حدودی تابلو خروج را متوجه شده اید، به سمتش راه می افتید. هرچه به تابلو نزدیک تر شوید، صدای هشدار صوتی سریع تر می شود و طبعاً هرچه دور تر بروید، زنگ ها با فاصله بیشتری به صدا در می آیند. به این ترتیب شما می توانید به راحتی یک نوشته را در محیط پیدا کنید. نمونه های صوتی نحوه کار این کار افزار را سام در کانالش قرار داده و ما هم در نسخه صوتی پیشخوان به اشتراک گذاشته ایم. البته خیلی امیدی به پشتیبانی این اپلیکیشن از زبان فارسی نیست اما به هر حال انگلیسی اش هم مصداق لنگه کفشی در بیابان را دارد و ممکن است بالاخره در جایی به کارمان بیاید. برنامه فعلاً رایگان است و هزینه اش را با تبلیغاتی که پایین صفحه نمایش می دهد تأمین می کند اما گفته شده کاربران برای رهایی از شر تبلیغات، بعد از انتشار نسخه اصلی می توانند سالی ده دلار بپردازند و نسخه کامل و بی تبلیغ را در اختیار بگیرند.

«چشم من باش» و تولد یک پادکست تازه

آنها که فعالیت های گروه «چشم من باش» را پیگیری می کنند حتماً می دانند که این گروه افزون بر توسعه اپلیکیشن کارآمد و محبوبشان، با تولید نوشته ها و پادکست ها و ویدئو های مختلف هم سعی در آگاه تر کردن نابینایان دنیا دارند. دو پادکست پر طرفدار «چشم من باش» که به گفتگو با نابینایان موفق این سو و آن سوی دنیا می پردازد و «سیزده حرف» که موضوع با اهمیت دسترسی پذیری را بررسی می کند به خوبی در میان نابینایان انگلیسی زبان و انگلیسی دان جا باز کرده اند. حالا کوتاه زمانی است که این گروه با یک پادکست تازه با نابینایان همراه شده است. «میمِ من را تعریف کن»،  نام پادکست تازه این گروه خلاق است.

اگر وبگرد و به خصوص اینستا باز باشید حتماً با اصطلاح «میم» آشنایی دارید. برای آنها که ممکن است ندانند، «میم» به آن دسته از عکس هایی گفته می شود که حاوی نوعی شوخی یا لطیفه و مطایبه است و به ناگاه در شبکه های اجتماعی پخش می شود. با توجه به همه گیر شدن این عکس ها در شبکه های اجتماعی، ممکن است شما هم بار ها به این نکته اندیشیده باشید که بی خبر بودن از جزئیات این عکس ها ممکن است موجد فاصله ای میان شما و اطرافیان بینایتان شود. گروه «چشم من باش» هم به خوبی این خلأ را درک کرده و در هر کدام از قسمت های این پادکست هفتگی، یک موضوع را انتخاب می کند و میم هایی را که مرتبط با آن موضوع در شبکه های اجتماعی به اصطلاح وایرال شده، برای شنوندگان توصیف می کنند. «ویل باتلر» از کمپانی «چشم من باش» میزبان این پادکست است و و «کارولین دِروزیه» از شرکت «اِسکْرایْبلی» وظیفه توضیح عکس ها را به عهده دارد. این شرکت از جمله فعال ترین و معتبر ترین شرکت ها در زمینه عرضه نرم افزار های ویژه تولید ویدئو و انیمیشن برای استفاده در شبکه های اجتماعی است و کارولین، مسؤولیت بخش دسترسی پذیری را در این شرکت به عهده دارد.

مواد لازم برای دانشمند شدن نابینایان

پیتر و نانسی، گردانندگان پادکست «آیْز آن ساکْسِس»،،از یک دانشمند نابینا میزبانی کرده اند. مهمان قسمت  ۲۸ سال ۲۰۲۱ این پادکست، یک زن نابینا است که زندگی اش از جنبه های گوناگون درخشان و حائز اهمیت است. پروفسور «مونا سامر مینْکارا»، که از پدر و مادری لبنانی در آمریکا به دنیا آمده، تحصیلاتش را در دو رشته مطالعات خاور میانه و مهندسی پزشکی به پایان رسانده است. او حالا به عنوان استادیار در گروه شیمی دانشگاه «نورث ایسترن»مشغول به تدریس است. در حال حاضر اتفاقاً مشغول انجام تحقیقاتی است که سعی دارد با استفاده از شبیه سازی های رایانه ای، الگو های مربوط به نحوه جذب دارو ها در ریه را شناسایی کند و به افزایش اثربخشی دارو ها کمک کند. کاملاً قابل تصور است که به خاطر تأثیر مخرب کروناویروس بر روی ریه، کاری که مینکارا مشغول آن است از چه درجه بالایی از اهمیت برخوردار است. خودش درباره این موضوع اینطور می گوید که هیچ گاه فکر نمی کرده روزی فرا برسد که مطالعه درباره ریه از چنین میزانی از اهمیت در میان عموم مردم برخوردار شود. حضور مینکارا البته فقط به خاطر این موفقیت ها نیست. او یک وبسایت و یک آزمایشگاه و حتی یک کانال یوتوبی را مدیریت می کند.

یکی از کار هایی که پیتر و نانسی را بر آن داشته از مینکارا دعوت کنند این است که او در وبسایتش بخشی را راه اندازی کرده به نام «دانشمند نابینا» و در این بخش سعی دارد تجربیاتش را در اختیار دیگر نابینایانی که قصد قدم گذاشتن در وادی علم و دانش دارند بگذارد. او در صفحه «دانشمند نابینا»، یک دایرة المعارف کوچک برای دانشمندان تازه کار نابینا ایجاد کرده است؛ به این ترتیب که زندگی کاری و علمی خودش را به عنوان یک الگو و مدل در نظر گرفته و تمامی ابزار هایی را که یک دانشمند نابینا برای مطالعه، پژوهش، نوشتن، تدریس، سخنرانی، برقراری ارتباط، مدل سازی، برنامه نویسی و حتی رفت و آمد و مواردی از این دست لازم دارد با جزئیات کامل فهرست کرده است. او تمامی این ابزار ها را در دو دسته کلی سخت افزار و نرم افزار طبقه بندی کرده است. آنها که به دنبال ورود به یک عرصه علمی ناشناخته بوده باشند حتماً می توانند ارزش کاری را که مینکارا انجام داده درک کنند. زندگیِ این دانشمند نابینا حالا چراغی شده که به ابعاد تاریک زندگی علمی نابینایان جوان، نور می تاباند و آنها را از سر گردانی می رهاند. مجال کوتاه نوشتن، فرصت پرداختن به جزئیات کار بزرگ مینکارا را نمی دهد. پس، صحبت درباره ابعاد شگفت انگیز کار او و سایر پروژه های موفقش را به دیگر مجالمان یعنی گفتگوی صوتی پیشخوان وا می گذاریم.

معلم، پدر و موزیسین: همه چیز درباره برایان پاور

پادکست هفتگی «بْلایْنْدَبیلیتیز»، یک دسته بندی مجزا برای موزیسین های نابینا اختصاص داده و هر از گاهی از یکی از آنها سراغی می گیرد. این بار به سراغ «برایان اسنومن پاورز» رفته که بیش از ۳۲ سال است غرق دنیای موسیقی شده است. برایان را احتمالاً کسانی که کاربر حرفه ای نرم افزار های ویژه ضبط و ویرایش صدا باشند با اسکریپت هایی می شناسند که برای جاوز نوشته تا در نرم افزار «ساونْد فُرْج» درست کار کند. او نوازنده حرفه ای ساکسوفون است و با گروه های بی شماری هم همکاری داشته و به تازگی هم خودش یک گروه جَز تشکیل داده است. برایان در سال ۱۹۹۵ در کنسرواتواری در نیویورک دوره موسیقی جَز را گذرانده و علاوه بر آن توانسته مدارج معتبری هم در رشته مهندسی صدا به دست آورد. گواهی تسلط به پروتولز هم دریافت کرده و در همه این حوزه ها هم مشغول به تدریس است. حق مطلب درباره برایان ادا نخواهد شد مگر با شنیدن یکی دو قطعه از نوازندگی های سِحر انگیز او. پس بهتر آن که ادامه قصه برایان و شنیدن صدای سازش را به وعده ملاقاتمان در نسخه صوتی پیشخوان وابِنَهیم.

دانلود نسخه ی صوتی سرویس پیشخوان.

دانلود پادکست پیشخوان.

منبع: ماهنامه ی مانا.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

هفت − پنج =

لطفا پاسخ عبارت امنیتی را در کادر بنویسید. *