اگر بعد از روشن کردن کامپیوتر چیزی روی مانیتور مشاهده نمی کنید، نگران نباشید؛ برای چنین مشکلی راه حل های زیادی وجود دارد.
گاهی پیش می آید که بعد از فشردن دکمه پاور، کیس روشن می شود و صدای اجزای سیستم نیز به گوش می رسد اما تصویری روی مانیتور نشان داده نمی شود. حل چنین مشکلی ممکن است مانند مشکل سیاه شدن صفحه ویندوز، راه های مختلفی داشته باشد که گاهی ساده و گاهی پیچیده اند.
ابتدا سعی کنید با چندبار ری استارت کردن سیستم ازطریق دکمه ی ری استارت، کامپیوتر را به حیات برگردانید. اگر موفق نشدید، سعی کنید فلش مموری، هر گونه لوازم جانبی یا هر دیسکی که درون کیس یا لپ تاپ قرار دارد را خارج کنید و مجدداً کامپیوتر را ری استارت کنید.
برای برخی کاربران انجام همین کارهای ساده، مشکل سیستمشان را حل می کند اما برای برخی دیگر، نیاز به انجام کارهای بیشتری است که در ادامه آن ها را آموزش خواهیم داد.
انجام مراحلی که در ادامه خواهیم گفت، ممکن است برای بسیاری از کاربران، خصوصاً کاربران عادی کمی پیچیده و سخت به نظر برسد؛ بنابراین اگر قادر به انجام آن ها نیستید و همچنان تصویری هنگام روشن کردن کامپیوتر مشاهده نمی کنید، سعی کنید سیستم خود را برای عیب یابی در اختیار یک مرکز معتبر قرار دهید.
۱. اتصال مانیتور را چک کنید
بهتر است به عنوان اولین اقدام، سالم بودن مانیتورتان را بررسی کنید. اگر مانیتور از پورت های ورودی متعددی پشتیبانی می کند، ابتدا اتصالات را ازطریق پورتی غیر از پورت همیشگی (مثلا HDMI به جای VGA) به کیس وصل کنید، زیرا ممکن است پورت فعلی به دلایلی دچار عیب شده باشد.
شاید کسی قبل از شما به کابل های پشت کیس دست زده و کابل تصویر را به جای وصل کردن به کارت گرافیک، به مادربورد وصل کرده باشد. توجه کنید که در کیس های دارای کارت گرافیک، مانیتور معمولا باید به این قطعه وصل شود و درصورت اتصال آن به پورت مشابه روی مادربورد، به دلیل پشتیبانی نشدن از گرافیک یکپارچه در پردازنده، ممکن است تصویری نمایش داده نشود.
در مرحله آخر با اتصال مانیتور به سیستم یا لپ تاپ دیگری از سلامت آن اطمینان حاصل کنید. شاید چک کردن مانیتور کمی مبتدی به نظر برسد، اما اگر مشکل از آن باشد، شما را از شر انجام کارهای پیچیده ی دیگر، نجات خواهد داد.
۲. اگر کامپیوتر بوق می زند، به آن گوش کنید
چیزی که شاید بسیاری از کاربران به آن توجه نمی کنند، صدای بوق بایوس است که البته ممکن است در همه ی کیس ها و مادربوردها چنین چیزی وجود نداشته باشد. اگر بعد از فشردن کلید پاور صدای غیرعادی مانند بوق های ممتد یا یکی در میان می شنوید، مادربورد در حال اطلاع دادن خرابی یکی از قطعه ها است.
در چنین حالتی درِ کیس را باز کنید و با پیدا کردن مدل مادربورد، آن را در اینترنت جستجو و صدای بوق ها را برای خود ترجمه کنید. مثلا در یک مادربورد صدای ممتد بایوس نشان دهنده ی سوختن ماژول رم است و در مادربورد دیگری، ممکن است به علت کار نکردن درست فن CPU باشد.
۳. CMOS را ریست کنید
CMOS حافظه کوچکی است که تنظیمات اولیه بایوس را برای مادربورد ذخیره می کند. گاهی اوقات چنین تنظیماتی می توانند مانع از بوت شدن سیستم شوند؛ بنابراین بازنشانی تنظیمات CMOS می تواند بایوس سیستم شما را به نقطه ی اول برگرداند. در چنین حالتی، مهم ترین تنظیماتی که شما متوجه ریست شدن آن ها می شوید، تاریخ و ساعت است؛ پس نگران نباشید.
مادربورد های جدید یک سوییچ یا جامپر برای ریست CMOS دارند که برای پیدا کردن آن روی مادربورد، بهتر است سایت سازنده یا دفترچه راهنما را چک کنید. اما اگر مادربورد شما قدیمی است، می توانید با برداشتن باتری دکمه ای کوچکی روی مادربورد، این کار را به روش سنتی انجام دهید. اگر چنین باتری نقره ای رنگی را روی مادربورد مشاهده نکردید، ممکن است زیر سایر قطعات پنهان شده باشد؛ اما معمولا در بالای اسلات کارت گرافیک قرار دارد.
هنگامی که باتری CMOS را برداشتید، کابل برق را از سیستم خود جدا کنید و دکمه پاور را ۳۰ ثانیه نگه دارید. سپس باتری را به جای خود برگردانید و کامپیوتر را دوباره روشن کنید.
۴. تمام قطعات غیرضروری را جدا کنید
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، هر قطعه ی غیرضروری را خارج کنید. قطعات غیرضروری تنها شامل فلش مموری، انواع دانگل بی سیم، کارت خوان یا هاب USB، لوازم جانبی صوتی و تصویری و دیسک داخل درایوهای نوری نمی شوند؛ مثلا اگر هارد یا SSD دارید که ویندوز روی آن نصب نیست، آن را از مادربورد جدا کنید. همچنین می توانید برای اطمینان بیشتر، اتصال همه ی درایوهای ذخیره سازی را از مادربورد قطع کنید، چراکه اگر اشکال از سمت آن ها باشد، با قطع کردن اتصالشان سیستم همچنان مرحله ی POST را پشت سر می گذارد.
اگر هنوز سیستم روشن نمی شود، می توانید کارت گرافیک را جدا کنید و مانیتور را به مادربورد وصل کنید. انجام چنین کاری تنها در صورتی که پردازنده دارای گرافیک یکپارچه یا آنبورد باشد ممکن است. گاهی اوقات نصب اشتباه درایور کارت گرافیک، ممکن است ارتباط آن را با ویندوز دچار مشکل کند و باعث بروز مشکل در نمایش تصویر شود.
اگر مشکل رفع نشد، سعی کنید خنک کننده ها، فن های کیس (غیر از فن پردازنده) و کیت های نورپردازی RGB را جدا کنید. اگر بعد از جداسازی قطعات سیستم روشن شد، برای پیدا کردن قطعه ی خراب، به صورت جداگانه و تکی آن ها را درون کیس جاسازی کرده و سیستم را ری استارت کنید. با این روش به راحتی می توانید قطعه ی معیوب را بیابید.
۵. رم و پردازنده را بررسی کنید
رم و پردازنده از اساسی ترین قطعات هر کامپیوتر و لپ تاپی به حساب می آیند. کوچک ترین اختلالی در آن ها، می تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد که کاربر فکرش را هم نمی کند. اگر تا کنون موفق به مشاهده تصویر کامپیوتر نشدید، راهی جز بررسی این قطعات ندارید.
اگر از پیکربندی دو کاناله برای رم های خود استفاده می کنید، سعی کنید یک بار جای رم ها را با یکدیگر عوض کنید و اگر اسلات رم کثیف شده و گرد و خاک زیادی روی آن نشسته، آن را تمیز کنید. همچنین در تلاش اول، یکی از رم ها را جدا کرده و مجددا سیستم را روشن کنید، اگر همچنان مشکل پابرجا بود، این کار را با رم دوم، سوم و هر تعداد رم متصل به مادربورد و با اسلات های مختلف امتحان کنید.
درصورتی که تنها از یک رم استفاده می کنید و تلاش ها برای روشن کردن سیستم و مشاهده ی تصویر با شکست مواجه شده، اگر مشکلی از سمت پردازنده و سایر بخش ها وجود نداشته باشد، احتمالا رم خراب شده و باید آن را تعویض کنید. ضمناً از سازگار بودن رم با استانداردهایی که مادربورد پشتیبانی می کند، اطمینان حاصل کنید. توجه داشته باشید نصب رم در مادربورد نیز نیاز به دقت بالا دارد و نصب اشتباه ممکن است باعث آسیب دیدن اسلات های مادربورد شود.
گاهی اوقات شاید لازم باشد تا اتصال پردازنده به سوکت های روی مادربورد را چک کنید که برای این کار لازم است ابتدا هیت سینک و فن CPU را جدا و سپس اهرم قفل کننده CPU روی مادربرد را باز کنید و مجددا CPU را روی پردازنده قرار دهید و از چفت شدن کامل CPU و هیت سینک روی براکت اطمینان پیدا کنید.
همچنین بالا نیامدن سیستم پس از روشن شدن ممکن است به علت مشکلات دفع حرارت از پردازنده باشد. در این صورت باید بررسی کنید که پایه های هیت سینک و فن خنک کننده به درستی چفت شده و در جایشان لق نمی خورند. اگر گیره ای شکسته باشد، منجر به لق خوردن اجزای خنک کننده شده و در نتیجه پروتکل های محافظتی مادربورد اجازه نمی دهد تا از مرحله ی POST عبور کنید. البته گاهی نیز ممکن است سیستم بالا آمده و حین بوت شدن سیستم عامل با فریزشدن آن مواجه شوید.
برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم خنک کننده، با بازکردن پیچ ها، فن را از روی پردازنده بردارید و خمیر سیلیکونی را با چیزی مانند گوش پاک کن از روی CPU را پاک کنید. سپس خمیر سیلیکونی جدیدی روی آن بمالید و مجدداً فن را روی پردازنده محکم کنید.
۶. منبع تغذیه (پاور) را بررسی کنید
اگر کامپیوتر روشن می شود و تمام فن ها کار می کنند، دلیلی بر سالم بودن منبع تغذیه نیست و ممکن است این قطعه عملکرد ناقصی داشته باشد و نتواند برق مورد نیاز برای عملکرد صحیح مادربورد و قطعات را تامین کند. برای بررسی پاور، متاسفانه تست خاصی وجود ندارد که بتوانید در خانه آن را انجام دهید و باید با پاوری جدید سیستم خود را روشن کنید.
گاهی انتخاب ناصحیح پاور منجر به بروز مشکلاتی هم برای مادربورد و هم برای منبع تغذیه می شود، بنابراین هنگام خرید پاور باید حتما به نکات مهمی از جمله توان مصرفی متناسب با قطعات داخل کیس توجه کنید.
عیب یابی کامپیوترِ روشنی که تصویری روی مانیتور نشان نمی دهد ممکن است بسیار ساده یا بسیار سخت باشد. نشانه هایی که در این مقاله به آن ها اشاره کردیم را بررسی کنید و تا جایی که می توانید مراحل گفته شده را انجام دهید. اگر هنوز هم کامپیوترتان تصویر یا علائم خاصی از خود نشان نمی دهد، شاید بهتر است آن را برای عیب یابی در اختیار تعمیرگاهی معتبر قرار دهید.
منبع: زومیت