نویسنده: جو کاتر( Joe Cutter)
مترجم: شبکه مترجمین ایران
منبع نسخه ی انگلیسی: future reflections
بازنشر از مجله ی بازتاب های آینده، (Future Reflections), جلد 23، شماره 2، دوران خردسالی
منبع نسخه ی ترجمه شده: محله ی نابینایان
نیاز به حرکت
تجارب کودکان در مدرسه زمینه را برای آنچه در زندگی بزرگسالی از آنان انتظار می رود فراهم می کنند. این قضیه در مورد کودکان نابینا نیز صدق می کند. اما، همانطور که پیشتر گفته شد، کودکان نابینا بیشتر مستعد این هستند که حرکت مستقل آنها توسط دیگران محدود شود. بیشتر معلمان و دستیارانشان در کلاس درس نمی دانند انتظار چه حرکتی را از سوی کودکان نابینا داشته باشند یا چه حرکتی را از سوی آنها تشویق کنند. برخی از مربیان سریعا متوجه موضوع شده و به خوبی می توانند روند حرکت را تسهیل کنند، اما برخی دیگر چندان در این زمینه کارآمد نیستند. این موضوع نباید برایمان عجیب باشد. اما نکته ی ناراحت کننده تر این است که برخی از متخصصان حوزه ی نابینایی دیدگاه های محدودی در مورد کودکان نابینا و تحرک مستقل آنها دارند. در موقعیت های این چنینی، والدین باید نه تنها معلمی که برای اولین بار با کودک نابینا کار می کند، بلکه متخصص امور نابینایی را نیز از انتظاراتی که در مورد استفاده کودکشان از عصا و حرکت های مستقل دارند مطلع کنند.
والدین نباید گمان کنند که صرفاً چون یک متخصص تحرک و جهتیابی با مدرسه مشورت نموده و با فرزندشان کار می کند، نیازهای حرکتی کودک کاملا برآورده خواهند شد. حتی اگر شما و متخصص تحرک و جهتیابی همزمان در حال خواندن یک صفحه از یک فصل از یک کتاب باشید، معنی اش این نیست که اتفاقاتی که در مدرسه رخ می دهند درست همان چیزیست که باید باشد.
اغلب پیش می آید که به کودکی در مدرسه درس تحرک می دهم و هفته ی بعد که برای آموزش درس بعدی برمی گردم می بینم عصا همان جایییست که هفته ی قبل بود. از طرز قرارگیری و نوک عصا می فهمم که از جلسه ی قبلی اصلا از آن استفاده نشده است. به نفع فرزندتان است که بدانید در کلاس درسش چه می گذرد. اگر فرزندتان به خواست خود پیشرفت نمی کند، پس با اراده ی شخص دیگری پیش می رود.
والدین باید تصمیم بگیرند چه اقدامی را در مدرسه برای کودکشان لازم می بینند و انتظاراتشان را با کادر مدرسه در میان بگذارند. این موضوع مهمی است، کودک نابینا باید در مورد توانمندی های حرکتیش در مدرسه و در دنیای بیرون یاد بگیرد و آن را باور کند. کودکان یا یاد می گیرند که می توانند مسئولیت حرکت خود را بر عهده بگیرند یا خیر. به همین سادگی.
البته من اصولا نظرم روی راهنمای بینا است. در حال حاضر، راهنمای بینا قطعا روشی کافی، و گاهی مناسب، برای پیشرفت است. تنها نگرانی ام این است که مبادا خردسالان نابینا راهنمای بینا را روش عملیاتی استاندارد خود برای حرکت کردن و جابه جا شدن در نظر بگیرند. همچنین، معتقدم که اصطلاح راهنمای بینا یعنی راهنما باید بینا باشد. نکته ای که من از این همایش و سایر همایش های فدراسیون ملی نابینایان (NFB) آموخته ام این است که نابینایان قطعا نابینایان را بهتر و کارآمدتر از دیگران راهنمایی می کنند. برخی از متخصصان اکنون اصطلاح «راهنمای انسانی» را [به جای راهنمای بینا] ترجیح می دهند، اما من از این اصطلاح حتی خوشم هم نمی آید، چون معنی ضمنی اش این است که یک نفر پیشرو و دیگری پیرو است. بعضی مواقع، ما ترجیح می دهیم با یک نفر قدم بزنیم، و موضوع راهنمایی و رهبری در میان نیست. کارول کاستلانو (Carol Castellano) اصطلاح «راه رفتن جفتی» (paired walking)را مطرح کرد که خیلی باب میلم است. شما موافق نیستید؟
در رابطه با این سوال که چه موقع، چقدر، و کجا (در مدرسه، خانه، زمین بازی و غیره) باید از عصا استفاده کنید، اول از خودتان بپرسید که آیا عصا حرکت، اعتماد به نفس، حس کنجکاوی، ایمنی و شناخت جهان را تقویت می کند؟ اگر چنین است، پس از آن استفاده کنید. درهرصورت، معتقدم که عصا باید هم در خانه و هم در مدرسه مورد استفاده قرار گیرد. (منظورم از خانه فضای داخل خانه ای که در آن زندگی می کنید نیست، بلکه تمام مکان هایی است که خانواده تان معمولاً با کودک به آنجا می روند، مانند مرکز خرید، رستوران ها، عبادتگاه ها، منزل دوستان و غیره). استفاده از عصا تنها در بعضی از مکان ها، به معنای ایجاد محدودیت برای کودک بوده و پیام ضد و نقیضی را به او منتقل می کند.
کودکان کم بینا
در اینجا می خواهم صحبت کوتاهی در مورد اختلال بینایی، کارایی بینایی، و ناکارآمدی بینایی با شما داشته باشم. بسیاری از کودکان مبتلا به اختلالات بینایی با استقلال و ایمنی کلی در خانه، مدرسه و مکان های آشنای خارج از منزلشان رفت و آمد می کنند. شاید نیاز این کودکان به استفاده از عصا چندان مشهود نباشد. بنابراین، اینجا چند سوال مطرح می شود که اگر کودکتان از مقداری بینایی برخوردار باشد، ممکن است بخواهید در موردشان فکر کنید:
- آیا فرزندتان مشکلی در راه رفتن مستقل و بدون کمک دیگران ندارد؟
- آیا نگرانی فرزندتان در مکان های ناآشنا یا شلوغ افزایش می یابد؟
- آیا عملکرد فرزندتان در معابر خیابان ها و شب ها در تناسب با سنش می باشد؟
- آیا اختلال بینایی فرزندتان بر نحوه راه رفتن و حالت بدنش تاثیر منفی می گذارد؟
- آیا هنگام راه رفتن دست فرزندتان را برای اجتناب از موقعیت های ناراحت کننده یا دشوار می گیرید؟
- به نظر شما عصا می تواند پیاده روی ایمن، موثر، کارآمد یا مطمئنی را به ارمغان آورد؟
اگر پاسخ هر کدام از این پرسش ها مثبت است، شاید مایل باشید که عصا را امتحان کنید. اگر پاسختان به هر یک از این سوالات مثبت است و هنوز برای استفاده از عصا تردید دارید، احتمالا نگرش های منفی پنهانی ای در مورد نابینایی دارید که نمی گذارند تصمیم گیری منطقی در مورد استفاده از عصا داشته باشید. به عنوان اولین معلم تحرک فرزندتان، انتظار می رود که دیدی باز در مورد استفاده ی فرزندتان از عصا داشته باشید.
یادگیری از متخصصان
مشاهده مبتلایان به اختلالات بینایی در حال استفاده از عصا یکی از فرصت هاییست که در این همایش برایتان مهیا شده است. ممکن است این را به عنوان موقعیت آموزشی خود در همایش فدراسیون ملی نابینایان (NFB Convention School), در نظر بگیرید، و این دوره ی فوق پیشرفته آموزشی شما در زمینه ی تحرک است. گذشته از این، فراموش نخواهید کرد که شما معلم اصلی تحرک فرزندتان هستید. به اعتماد به نفس، تعادل، آرامش، ظرافت، احساس امنیت و کارایی آنها در هنگام حرکتشان توجه کنید. اتفاقا، یکی از کارهایی که مایلم در مدرسه ی همایش ان اف بی امسال انجام دهم این است که نکاتی آموزشی از یک مربی تحرک نابینایان یاد بگیرم. بنابراین، هر کسی که در اینجا نابیناست و هر کسی که تحرک را آموزش می دهد به این همایش دعوت دارد.
یکی از مواردی که می خواهم با شما در میان بگذارم، موردیست که توسط یکی از والدین که افراد نابینا با عصا را هنگام شرکت در اولین همایش ان اف بی خود زیرنظر داشت آموخته و به من گفته شد. به نظرم این نکته خلاصه بسیاری از مطالبیست که در مورد بینایی و ناکارآمدی بصری با شما در میان گذاشته ام. این والد به من گفت بر طبق تجربیات خود به این نتیجه رسیده است که شما چیزی را که قادر به دیدنش هستید با چشمانتان می بینید، و عصا برای مواردیست که قادر به دیدنشان نیستید. فکر می کنم این گفته درست ترین و اساسیترین جمله ایست که تاکنون در مورد استفاده از عصا شنیده ام.
ادامه دارد.