با سلام و احترام خدمت همراهان گرامی.
امروز قصد داریم انواع پیمانه ها را معرفی کنیم و نکات مربوط به اندازه گیری مواد با آنها را بیان کنیم.
داشتن پیمانه های استاندارد اندازه گیری در کنار ترازوی گویا کمک بسیاری به اندازه گیری دقیق و در نتیجه کیفیت خوب شیرینی پزی و آشپزی می کند و پیشنهاد ما خرید پیمانه های استاندارد مورد نیاز آشپزی است چون تنها پیمانه ها از قدیم مورد استفاده بودند و بعضی اوقات نیز می توانند جایگزین مناسبی برای ترازو باشند.
پیمانه های اندازه گیری:
پیمانه از زمان های قدیم یکی از مهمترین و ارزان ترین ابزار اندازه گیری مواد برای آشپزی و به خصوص شیرینی پزی به شمار می آمد و امروزه نیز با وجود ترازو یکی از اساسی ترین ابزار اندازه گیری محسوب می شود.
یکی از مهم ترین علل اهمیت پیمانه، اندازه گیری مواد خشکی مثل آرد و شکر است که به دلیل روند متفاوت تصفیه و غنی سازی در کشورهای مختلف استفاده از حجم، به جای وزن توصیه می شود. مثلا یک پیمانه آرد معمولی در مناطق مختلف دنیا به دلیل تنوع در جنس گندم ها و نوع متفاوت تصفیه در کارخانه ها می تواند تا 20 گرم اختلاف وزن داشته باشد ولی یک پیمانه آرد حجم ثابتی دارد.
پیمانه ها مواد اولیه را بر اساس حجم اندازه گیری می کنند و شامل پیمانه ها و قاشق های مختلف در اندازه های مختلف هستند. پیمانه ها در سه جنس استیل، پلاستیک و چینی در بازار موجود هستند و شامل سِت های چهار عدد به بالا هستند.
بزرگترین پیمانه، یک پیمانۀ کامل، دومین پیمانه، یک دوم پیمانه، سومین پیمانه، یک سوم پیمانه و چهارمین پیمانه، یک چهارم پیمانه را نشان می دهد.
پیمانۀ پنجم در پیمانه های پنج عددی یک هشتم پیمانه و در پیمانه های شش تایی دو سوم پیمانه نیز به چهار پیمانۀ اصلی اضافه می شود.
قاشق های اندازه گیری:
برای اندازه گیری برخی مواد مانند نمک، جوش شیرین، بکینگ پودر و وانیل که در مقیاس بسیار کم استفاده می شوند و قابل اندازه گیری با پیمانه ها نیستند از قاشق های اندازه گیری استفاده می شود.
این قاشق ها در دو جنس استیل و پلاستیک و دو مدل چهار تایی و چهار تا به بالا در بازار موجود هستند.
معمولا بزرگترین قاشق، قاشق غذاخوری، دومین قاشق، قاشق چایخوری، سومین قاشق، یک دوم قاشق چایخوری و چهارمین قاشق، یک چهارم قاشق چایخوری است.
اما برخی اوقات ممکن است قاشق های اندازه گیری شما به شکل زیر باشد: اولین قاشق، قاشق غذاخوری، دومین قاشق، یک دوم قاشق غذاخوری، سومین قاشق، قاشق چایخوری و چهارمین قاشق، یک دوم قاشق چایخوری.
قاشق های بعدی در صورت داشتن قاشق های بیشتر از چهار عدد، می توانند یک چهارم و یک هشتم قاشق چایخوری باشند.
با توجه به متنوع بودن قاشق ها حتما هنگام خرید درباره انواع و مدل قاشق هایتان از یک بینا کمک بگیرید. پیشنهاد ما تهیۀ مدل اول است.
نکته: حجم قاشق های اندازه گیری کمی بزرگ تر از قاشق های مورد استفاده برای غذا است. لذا هنگام اندازه گیری مواد برای پخت شیرینی حتما باید از قاشق های اندازه گیری استاندارد استفاده کنید تا نتیجۀ کار مطلوب شود.
پارچ مُدَرَج:
بهتر است برای اندازه گیری مایعات از پارچ مُدَرَج استفاده کنید. این پارچ زمانی استفاده می شود که حجم مایع مورد نظر شما بیشتر از یک دوم پیمانه است و شما ترس از سر ریز شدن مایع مورد نظر هنگام بلند کردن پیمانه و یا هنگام انتقال مایع به ظرف مورد نظر را دارید. پارچ مُدَرَج ظرف شیشه ای یا پلاستیکی پارچ مانند است که بر روی آن درجه ها حک شده اند. روی این وسیله درجه بندی به میلی لیتر هم وجود دارد. البته برای مایعات کمتر از یک دوم پیمانه بهتر است از پیمانه ها استفاده کنید.
دقت کنید که اگر قصد خرید پارچ مُدَرَج را دارید، حتما پارچی را تهیه کنید که درجه بندی هایش با لمس قابل تشخیص باشد. در این صورت بعد از کمک گرفتن از یک بینا برای بار اول و یادگیری محل هر درجه می توانید مایع را داخل پارچ بریزید و به درجۀ مورد نظر برسانید. برای این کار انگشت خود را روی درجۀ مورد نظر بگذارید و ریختن مایع را تا زمانی که به انگشت شما بخورد ادامه دهید. دقت کنید که مایع مورد نظر باید تا بالای درجه ریخته شود.
نکتۀ اول: به هیچ وجه از پارچ مُدَرَج برای اندازه گیری مواد جامد استفاده نکنید.
نکتۀ دوم: هنگام ریختن مایعات در پارچ، حتما پارچ را روی میز یا یک سطح صاف قرار دهید، چون اگر پارچ در دستتان باشد هنگام ریختن مایع تکان می خورد و مواد بیشتر یا کمتر از حد دلخواه وارد پارچ می شود و همچنین نخواهید توانست از انگشت برای اندازه گیری دقیق استفاده کنید.
نکات تکمیلی:
1: در دستور های شیرینی پزی ایرانی، در صورت نداشتن قاشق های اندازه گیری، هر قاشق سوپخوری برابر با یک قاشق غذاخوری سرپر یا یک و نیم تا دو قاشق غذاخوری سر خالی است.
همچنین هر قاشق مرباخوری برابر با یک قاشق چایخوری سرپر یا تقریبا یک و نیم تا دو قاشق چایخوری سر خالی است.
اگر پر کردن قاشق برایتان مشکل باشد، بهتر است از یک و نیم تا دو قاشق سر خالی استفاده کنید.
2: برای اندازه گیری مواد مرطوبی مثل کره و شکر قهوه ای که برخلاف شکر عادی حالت و بافت مرطوب دارد همچنین کرۀ انواع آجیل و مغزها مثل کرۀ پسته یا بادام زمینی، و نوتلا و شکلات آب کرده و موادی از این دست بهتر است مواد را با قاشق در پیمانۀ مورد نظرتان بریزید. سپس سطح روی مواد را با پشت قاشق یا لیسک فشار دهید تا کاملا فشرده شوند و پیمانه کاملا پر شود. دقت کنید که فشرده بودن و پر شدن پیمانه دو رکن اصلی اندازه گیری مواد مرطوب هستند.
بعد از صاف کردن مواد با قاشق یا لیسک می توانید به کمک لمس با انگشت خود از پر بودن پیمانه و فشرده بودن کامل مواد مطمئن شوید.
3: برای اندازه گیری موادی مثل خامه و ماست، پیمانه را پر کنید و با پشت قاشق یا لیسک کاملا فشار دهید تا فشرده شوند، سپس چند بار به آرامی روی سطح کار بزنید تا حباب ها از بین بروند و پیمانه دقیقا در اندازۀ مورد نظرتان پر شود. اگر حباب از بین رفت و سطح مواد در پیمانه پایین رفت مقداری دیگر از مواد را اضافه کنید تا به اندازۀ مورد نظرتان برسد. برای تشخیص پر یا نصفه بودن پیمانه بعد از از بین رفتن حباب ها کافیست نوک انگشت خود را به مواد داخل پیمانه بزنید و از مقدار آن مطلع شوید، سپس انگشت خود را روی لبۀ پیمانه بگذارید و مواد را به آرامی اضافه کنید. این کار را تا زمانی که مواد به انگشت شما بخورد ادامه دهید.
4: برای اندازه گیری مواد پودری مانند انواع آرد، انواع نشاسته، سبوس، شکر سفید، پودر قند، پودر کاکائو، قهوه و مواد این چنینی باید به این شیوه عمل کنید:
در ابتدا مواد را با قاشق هم بزنید تا به حجم واقعی برسند. چون مواد آردی و پودری بعد از مدتی که در ظرف قرار گرفتند فشرده می شوند و حجمی بیشتر از حجم دلخواه شما پیدا می کنند و در نتیجه اندازه گیری را دچار مشکل می کنند، به همین علت باید آنها را قبل از اندازه گیری هم بزنید.
بعد از هم زدن مواد، آنها را با قاشق بردارید و داخل پیمانۀ مورد نظر بریزید. دقت داشته باشید که به هیچ وجه پیمانه یا لیوان مورد نظر را داخل مواد آردی یا پودری نبرید و آنرا به این روش پر نکنید، چون در این صورت نیز مواد فشرده تر از حالت عادی وارد پیمانه یا لیوان شما می شوند و در نتیجه اندازه گیری شما دچار مشکل می شود.
5: برای اندازه گیری مواد مرطوب و چسبناک مانند عسل، پیمانه یا قاشق را با روغن مایع کمی چرب کنید و سپس اندازه گیری کنید.
6: برای اندازه گیری مایعات، پیمانه را روی میز یا یک سطح صاف بگذارید و آنرا از مایع مورد نظر پر کنید و سپس محتویات پیمانه را با احتیاط به ظرف مورد نظر انتقال دهید.
برای پر کردن پیمانه با مایعات نیز انگشت خود را یک میلیمتر پایین تر از لبۀ پیمانه بگذارید تا مایع مورد نظر سر ریز نشود و همچنین به کمک انگشت خود از پر شدن کامل آن مطمئن شوید. چون پیمانه باید کاملا پر از مایع مورد نظر شود تا اندازه گیری دقیق صورت بگیرد.
دقت داشته باشید که در صورت انتخاب روش اندازه گیری به کمک پیمانه، برای تشخیص پر بودن پیمانه همیشه نیاز به لمس به کمک انگشت خواهید داشت و تقریبا هیچ راه دیگری به جز کمک گرفتن از اطرافیان وجود ندارد، لذا اگر تصمیم به اندازه گیری مستقل دارید قبل از اندازه گیری حتما دستان خود را بشویید و از تمیز بودن انگشت خود مطمئن شوید.
7: زمانی که دستور آشپزی شما مقادیر سه هشتم یا سه چهارم باشد، باید از پیمانه یا قاشق یک هشتم در دستور سه هشتم و یک چهارم در دستور سه چهارم سه بار استفاده کنید.
ادامه دارد.