این روزها برای دریافت وام از بانک ها به اعتبارسنجی نیاز دارید. این مطلب به شما کمک می کند بهترین سامانه ها برای انجام اعتبارسنجی آنلاین را بشناسید.
بانک ها برای تخصیص وام و تسهیلات به مشتریان خود نیاز به مدارکی دارند که توانایی متقاضی برای بازپرداخت وامش را تضمین کند. این مستندات تضمین کننده پیش از این مدارک هویتی و شناسایی متقاضی، مستندات شغلی و همچنین ضمانت یک یا چند فرد به عنوان ضامن بود اما حالا که با پیشرفت تکنولوژی و گسترش دسترسی به اینترنت بسیاری از امور زندگی دیجیتالی و آنلاین شده، بررسی این موضوع که آیا فرد متقاضی شرایط لازم برای دریافت وام را دارد یا نه، هم برای بسیاری از بانک ها به فرایندی آنلاین تبدیل شده است؛ فرایندی که به آن «اعتبارسنجی» گفته می شود.
فرایند اعتبارسنجی که از طریق برخی سامانه ها، به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری به بانک ها یا مؤسسات مالی و اعتباری انجام می شود از یک سو، سختی های جمع آوری مدارک و مراجعه به شعب بانک ها و مؤسسات را برای متقاضیان دریافت وام و تسهیلات کمتر می کند و از سوی دیگر، کار بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری برای بررسی مدارک و طی کردن مراحل نظارتی را آسان تر می کند.
اعتبارسنجی چیست؟
در فرایند اعتبارسنجی یک تحلیل آماری از سوابق مالی و اعتباری متقاضی دریافت تسهیلات ارائه می کند تا بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری با بررسی آن فرد متقاضی را تعیین اعتبار کرده و بر اساس آن، تعیین کنند که می توانند وام را به فرد اختصاص دهند یا خیر. این فرایند توسط سامانه های اعتبارسنجی انجام می شود که در ادامه این مطلب به طور کامل معرفی و توضیح داده شده اند.
سامانه های اعتبارسنجی بانکی بر اساس اطلاعات متقاضیان که در بانک مرکزی ثبت شده و در یک بستر یکپارچه در اختیارشان قرار می گیرد، می توانند تحلیلی از وضعیت و شرایط متقاضیان ارائه و بر اساس آن، رتبه اعتباری متقاضی را تعیین کنند. این رتبه بین صفر تا ۹۰۰ خواهد بود و هرچه به ۹۰۰ نزدیک تر باشد به این معنا است که متقاضی شرایط بهتری برای دریافت وام دارد.
بانک ها طبق سیاست گذاری ها و قواعدی که برای ارائه تسهیلات دارند تصمیم می گیرند که به کدام رتبه ها تسهیلات دهند و کدام رتبه ها را فاقد شرایط برای دریافت وام و تسهیلات بدانند. سامانه های اعتبارسنجی کمک می کنند تا متقاضیان صرفا با وارد کردن کد ملی و شماره موبایل خود در چند دقیقه اعتبارسنجی شوند و رتبه آماری ارائه شده توسط سامانه ها در اختیار بانک قرار می گیرد تا درباره اعطای وام به متقاضی تصمیم گیری کند.
چرا اعتبارسنجی بانکی انجام می شود؟
اعتبارسنجی که بر مبنای اطلاعات و سوابق مالی و تسهیلاتی افراد در بانک مرکزی انجام می شود مزایای مهمی برای بانک ها و اشخاص حقیقی و حقوقی دارد. مشخص ترین مزیت انجام آنلاین فرایند تعیین اعتبار مشتری یا متقاضی برای بانک ها این است که می توانند سرعت و دقت انجام فرایند اعتبارسنجی را افزایش دهند.
اگر پیش از این کارشناسان بانک ها و مؤسسات دولتی روزها مشغول بررسی تعداد زیادی از مدارک متقاضیان اخذ وام و ضامن ها بودند، حالا با فرایند اعتبارسنجی توسط سامانه ها مختص این فرایند که تمام اطلاعات و سوابق مالی و تسهیلاتی افراد در آن ثبت شده و به کمک هوش مصنوعی در چند دقیقه می توانند نتیجه این بررسی ها را در قالب یک تحلیل آماری دریافت کنند.
بر خلاف بررسی توسط افراد که ممکن است دقت کافی و کامل را نداشته باشد و دچار خطا شود، اعتبارسنجی در سامانه هایی که از هوش مصنوعی استفاده می کنند با دقت بیشتری انجام می شود و احتمال خطای بسیار کمتری دارد. بنابراین، نتایج به دست آمده از این فرایند مطمئن تر از بررسی انسانی مدارک و اسناد خواهد بود.
استفاده از ابزارهای ماشینی و هوش مصنوعی علاوه بر دقت و سرعت پردازش بالاتر از شفافیت بیشتری هم برخوردار هستند. اگر این احتمال وجود داشته باشد که به هر دلیل تخلفی توسط کارشناسان و ناظران فرایند سنتی اعتبارسنجی انجام شود، اما سامانه هایی که از تکنولوژی های مذکور استفاده می کنند با فرایند سیستماتیکی که دارند امکان تخلف را کمتر کرده و شفافیت این فرایند در آن ها بالاتر است.
با این سامانه بانک ها می توانند بسیاری از اطلاعات کاربران، که با رضایت کاربر می تواند در اختیار بانک قرار بگیرد، را رصد کند و متناسب با هر تغییری در سطح اعتباری مشتریانش پیشنهاداتی برای اعطای خدمات و تسهیلات به آن ها ارائه کند.
علاوه بر این، زمانی که شرکت های فناوری مالی یا سایر شرکت هایی که نیازمند سوابق مالی و اعتباری افراد هستند می توانند مطابق قوانین موجود در این زمینه، از اطلاعاتی که سامانه های اعتبارسنجی بانک ها دارند استفاده کنند. بنابراین، چنین سیستمی می تواند برای سایر نهادها و در امور دیگری هم کمک کننده و تسهیلگر باشد.
سامانه اعتبارسنجی حتی برای اشخاص حقیقی هم می تواند کاربرد داشته باشد. برای مثال، زمانی که فردی از شما می خواهد ضامن او برای دریافت وام باشید شما می توانید از اطلاعات ثبت شده فرد در سامانه اعتبارسنجی استفاده کنید تا بر اساس سوابق اعتباری او با ریسک کمتر تصمیم بگیرید که این ضمانت را انجام دهید یا خیر.
این سامانه برای متقاضیان دریافت وام هم مزایایی دارد. آن ها دیگر مجبور نیستند زمان زیادی صرف کنند تا مدارک خود را جمع آوری کنند و به بانک ارائه دهند. متقاضیان دریافت وام و تسهیلات با استفاده از سامانه اعتبارسنجی تمام اطلاعات و مدارک، مانند مانده حساب، ریزتراکنش ها و سرمایه های منقول و غیرمنقول و… را که داده های مورد نیاز بانک برای ارائه تسهیلات است می توانند در اختیار بانک بگذارند.
علاوه بر این، در فرایند اعتبارسنجی حریم خصوصی مشتریان و متقاضیان به طور کامل رعایت می شود، چراکه دریافت داده ها و اطلاعات افراد از هر منبع نیازمند درخواست و تأیید او است. بنابراین مالکیت داده در اختیار مشتری است و این امکان را دارد که تعیین کند به هر مجموعه اجازه دسترسی به چه میزان از اطلاعات خود را بدهد.
اعتبارسنجی بانکی بر اساس چه فاکتورهایی انجام می شود؟
فاکتورها و موارد مختلفی مورد نیاز است تا بر اساس آن فرایند اعتبارسنجی صورت بگیرد، رتبه اعتباری متقاضی به دست بیاید و نتیجه اعتبارسنجی مشخص شود. این فاکتورها عبارتند از:
اطلاعات کامل هویتی فرد در شبکه بانکی
گزارش کامل تسهیلات و وام های دریافتی از بانک ها یا مؤسسه های مالی
شرح کامل بازپرداخت اقساط وام های دریافتی از بانک ها یا مؤسسه های مالی
بدهی ها به اداره مالیات
بدهی ها به گمرکات
بدهی ها به قوه قضائیه
بدهی ها به صندوق رفاه دانشجویی
وضعیت ضامن بودن فرد
تعداد استعلام های بانک ها از رتبه اعتباری فرد
ترسیم وضعیت تعهدات آتی فرد
بهترین سامانه های اعتبارسنجی بانکی آنلاین
برای انجام فرایند اعتبارسنجی بانکی فقط یک سامانه وجود ندارد بلکه شرکت های رتبه بندی مختلفی وجود دارند که از طریق سامانه آن ها می توان اعتبارسنجی بانکی را انجام داده و رتبه اعتباری را به دست آورد. در ادامه چند نمونه از این سامانه ها معرفی و نحوه دریافت رتبه اعتباری از طریق این سامانه ها توضیح داده شده است.
اعتباریتو
اعتباریتو نام سامانه اعتبارسنجی شرکت مشاور رتبه بندی اعتباری ایران است که ﺯﯾﺮﺳﺎﺧﺘﯽ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﯽکند ﺗﺎ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﭘﻨﻞ ﺷﺨﺼﯽ ﺧﻮﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺭﯾﺴﮏ ﺧﻮﺩ ﻭ ﮐﺴﺐ ﻭﮐﺎﺭﺷﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﯼ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺳﻨﺠﯽ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ کنند.
برای استفاده از این سامانه باید سایت اعتباریتو مراجعه کنید. در صفحه ورود شماره ملی و کد امنیتی را وارد کرده و روی گزینه تأیید و ادامه کلیک کنید.
در مرحله بعد باید شماره موبایل خود، که متعلق به همان کد ملی وارد شده در سامانه باشد، را وارد کنید تا کد تأیید به شما پیامک شود. سپس، کد امنیتی موجود را در کادر وارد کنید و گزینه تأیید و ادامه را بزنید.
پس از وارد کردن شماره موبایل کد تأیید برای شماره موبایل شما پیامک می شود. این کد را در صفحه جدیدی که برای شما نمایش داده می شود وارد کنید تا بتوانید وارد سامانه شوید. بعد از ورود می توانید با کلیک روی گزینه «درخواست گزارش جدید» جدیدترین اطلاعات از اعتبارسنجی خود را دریافت کنید. با توجه به این که تمام گزارش های درخواستی شما در این سامانه ثبت می شود، در صورتی که گزینه «مشاهده گزارش های قبلی» را انتخاب کنید، می توانید گزارش های پیشین خود را هم در سامانه مشاهده کنید.
اگر مایل به دریافت گزارش جدید هستید، بعد از انتخاب گزینه «درخواست گزارش جدید» باید پرداخت هزینه را از طریق درگاه اینترنتی سامانه انجام دهید. چند ثانیه پس از پرداخت هزینه گزارش اعتباری شما در قالب یک جدول، شامل اطلاعات هویتی و سوابق مالی و اعتباری، به شما نمایش داده می شود. برای دریافت این گزارش باید مبلغ ۱۰ هزار تومان پرداخت کنید.
پس از پرداخت این وجه، در صفحه جدیدی که نام، نام خانوادگی، شماره ملی و شناسه یکتای شما درج شده، گزینه «مشاهده گزارش اعتباری» قرار دارد.
با کلیک روی گزینه «مشاهده گزارش اعتباری» چند ثانیه زمان می برد تا یک صفحه برای شما باز شود و در چند جدول کلیه مشخصات و سوابق اعتباری شما نمایش داده شود. علاوه بر امکان مشاهده این جدول، این سامانه به شما امکان دانلود و دریافت گزارش را نیز می دهد.
اعتباریتو علاوه بر امکان دریافت گزارش اعتباری برای خود افراد، این امکان را هم فراهم کرده است که کسب وکارها بتوانند گزارش اعتباری مشتریانشان را هم دریافت کنند. انجام این فرایند هم چند مرحله دارد. برای انجام این کار مطابق روش قبلی با استفاده از شماره ملی، شماره موبایل و کد تأیید وارد سامانه شوید.
در حساب کاربری خود، در نوار بالای صفحه روی گزینه «گزارش اعتباری مشتریان من» کلیک کنید تا به صفحه جدیدی هدایت شوید.
در صفحه جدید می توانید از روش های مختلفی که اعتباریتو برای کسب وکارها در نظر گرفته است تا بتوانند گزارش مشتریان خود را دریافت کنند.
مرآت
یکی دیگر از سامانه های اعتبارسنجی سامانه مرآت است که برای ورود به آن باید در سامانه ثبت نام کنید تا حساب کاربری برای شما ایجاد شود. برای این کار در صفحه اصلی سامانه مرآت گزینه ورود به سامانه را انتخاب کنید.
در صفحه جدید لازم است نام کاربری یا کد ملی، کلمه عبور و کد امنیتی را وارد کنید. اگر هنوز در سامانه ثبت نام نکرده اید و کلمه عبور ندارید روی گزینه «ثبت نام کنید» کلیک کنید.
برای ثبت نام لازم است کد ملی، ایمیل و شماره موبایل خود را وارد کنید. بعد از تأیید ثبت نام یک کلمه عبور به شماره موبایل شما پیامک می شود که برای ورود به سیستم باید آن را در صفحه ورود به سامانه وارد کادر کلمه عبور کنید.
پس از ورود به سیستم لازم است ابتدا کلمه عبورتان را به کلمه عبور دلخواه تغییر دهید. پس از تغییر کلمه عبور وارد حساب کاربری خود می شوید. پیش از شروع به فعالیت در سامانه، سیستم به شما پیغامی مبنی بر این که تمامی اطلاعات شما در سامانه محرمانه خواهد بود.
پس از کلیک روی گزینه «ادامه» می توانید اقدام به ثبت اطلاعات کنید. در این صفحه چند جدول مختلف وجود دارد: مشخصات کانون، مشخصات فردی، اطلاعات درآمدی، مشخصات حرفه ای و شغلی، اطلاعات مربوط به شغل دوم (در صورت وجود).
در ادامه این صفحه مشخصات شغلی و درآمدی را نیز باید وارد کنید. مواردی که ورود اطلاعاتشان ضروری است هم با علامت ستاره مشخص شده و به این معنا است که حتما باید این اطلاعات را ثبت کنید. پس از ثبت تمامی اطلاعات در پایین صفحه روی گزینه «ثبت اطلاعات» کلیک کنید.
اطلاعاتتان را به طور دقیق وارد کنید چراکه وجـود هر نقصی در اطلاعات، می تواند در زمان اعلام نتیجه اعتبارسنجی تأخیر ایجاد کند. حتی در بعضی موارد به دلیل نقص یا اشتباه در اطلاعات ممکن است پرونده شما رد شود و اعتبارسنجی صورت نگیرد.
بعد از این که مشخصات فردی و تمام سوابق شغلی خود را وارد کردید و گزینه «ثبت اطلاعات» را انتخاب کردید، صفحه ای که حاوی درخواست اعتبارسنجی است به شما نمایش داده می شود. با دقت متن را بررسی کنید و آن را تأیید کنید.
به این ترتیب، مرحله درخواست اعتبارسنجی را انجام داده اید و لازم است حدود یک هفته منتظر بمانید تا درخواست شما بررسی و انجام شود و نتیجه نهایی به شما اعلام شود.
اگر نقصی در مشخصات و اطلاعاتی که وارد کرده اید وجود داشته باشد و متوجه آن نشده باشید، پیامکی برای شما ارسال خواهد شد که نیاز به اصلاح اطلاعات را به شما گزارش می دهد. برای اصلاح و ویرایش اطلاعات باید به سامانه مرآت مراجعه کنید و با انتخاب گزینه «اطلاع از آخرین وضعیت پرونده» اطلاعاتی را که نیاز به ویرایش دارند، ببینید و اصلاحات را انجام دهید.
در صورتی که مشکلی در اطلاعات و مشخصات شما وجود نداشته باشد و فرایند اعتبارسنجی توسط سامانه بدون مشکل انجام شود، در نهایت پیامکی به شما ارسال می شود با این مضمون که نتیجه اعتبارسنجی آماده شده است. پس از دریافت این پیامک باید به حساب کاربری خود در سامانه مرآت مراجعه کنید. پس از ورود به سامانه بخش «اطلاعات پرونده ها» را انتخاب کنید، سپس روی گزینه «نتیجه اعتبارسنجی» کلیک کرده و وضعیت و نتیجه اعتبارسنجی خود را مشاهده می کنید.
البته پیش از این که نتیجه اعتبارسنجی خود را ببینید باید هزینه ای را در درگاه سامانه مرآت به صورت اینترنتی پرداخت کنید. در قسمت پایین صفحه «نتیجه اعتبارسنجی» روی گزینه پرداخت کلیک کنید تا وارد درگاه بانکی شوید.
پس از تکمیل فرایند پرداخت می توانید نتیجه را مشاهده کنید. نتیجه اعتبارسنجی شما در سامانه مرآت می تواند یکی از چهار موردی باشد که در ادامه آمده است:
ممتاز: ارائه تسهیلات بدون نیاز به چک یا سفته انجام خواهد شد
کاملا مناسب: ارائه یک فقره چک یا ضامن برای امضای پشت چک
مناسب: ارائه یک فقره چک یا سفته توسط شخص متقاضی و ضامن
نامناسب: به دلیل بدحسابی فرد در بازپرداخت بدهی اقساط پیشین، اعتبار لازم را ندارد
نتیجه اعتبارسنجی که توسط سامانه مرآت ارائه می شود از سه بخش تشکیل شده و اطلاعات مختلفی درباره شما ارائه می دهد. در نتیجه این اعتبارسنجی توان مالی شخص برای بازپرداخت ماهانه اقساط، ظرفیت شخص برای پذیرش بدهی و سقف تعهد شخص محاسبه شده و میزان مالی هر یک از این موارد ذکر می شود. متناسب با این اعداد و ارقام است که سامانه مشخص می کند سطح اعتبار شخص ممتاز، کاملاً مناسب، مناسب یا نامناسب است.
منبع: زومیت.