نویسنده: میرهادی نایینی زاده
منبع: شانزدهمین شماره ی ماهنامه ی نسل مانا
از این ماه با هم به آن سوی مرز ها سفر می کنیم و در کوششی کنکاش گونه می کوشیم تا امکانات، توانایی ها، تفاوت ها و شباهت های دو سوی مرز را به شما نشان دهیم. پر واضح است که این قیاس مع الفارق خواهد بود؛ اما هدف اصلی این نوشته ها به دست دادن طرح گونه ایست از آنچه در اختیار و ذهن نابینایان سایر کشور ها قرار گرفته و جریان دارد. باشد با کوشش مضاعفی که همواره محدودیت های غیر از نابینایی به ما تحمیل کرده است، تا حدی به هدف صحیح مان که همانا احقاق حق حقیقی نابینایان در داشتن فرصت های برابر نسبت به غیر نابینایان است، نائل شویم.
منبع اصلی کار ما در این نوشته ها مجموعۀ «نابینایان شاغل»خواهد بود که مشتمل بر مصاحبه هایی است که با نابینایان دارای مشاغل گوناگون شده است.
قسمت اول:
دوستان سلام. به کانال بلایند لایف خوش اومدین. من سَم هستم و اینجام تا با هم یاد بگیریم چطور با وجود نابینایی، بهترین شکل زندگی رو داشته باشیم.
فکر کردم یه مجموعه از مصاحبه هایی ترتیب بدم با کسانی که نابینا هستن و مهم ترین انگیزه ام این بود که ببینم ما واقعاً چه کار هایی رو می تونیم انجام بدیم. بعد از این مصاحبه ها فهمیدم که واقعاً کار هایی که ما نمی تونیم سمتشون بریم خیلی کمتر از اونایی هستن که توانایی انجامشونو داریم.
شاید بد نباشه برای شروع این مجموعه از خودم شروع کنم: اولین سؤال همیشه اینه که: شما کی هستی و چطور نابینا شدی؟ همون طور که گفتم، من «سم سیوی» هستم و از ۱۱ سالگی تا همین حالا یعنی در حدود ۳۶ سال، دیدم بر اثر بیماری کم و کمتر شد.
خوب بعد از این حتماً باید بپرسم: چی کار می کنی؟
جواب من اینه که: من الآن دو تا کار دارم. یکیش اینه که تو یه شرکت آی تی غیر انتفاعی مشغول تست و توسعۀ نرم افزار های کمکی برای نابینایان هستم. این کار دو روز از وقت منو به خودش اختصاص میده و باید بگم سر و کله زدن با انواع مراجعین خیلی برام جذابه. چیزی که توی این کارم دوس دارم، بودن با همکارای خیلی خوبه و کار کردن با مراجعین مختلف رو هم خیلی می پسندم. من از سال ۲۰۱۸ یا شاید ۲۰۱۹ با یه شرکت دیگه کار می کردم که برام دور کاری بود؛ اما درسته شما تو خونت نشستی و راحت و آسوده کارتو می کنی، راستش بودن رو در رو با آدما یه حال دیگه ای داره و من واقعاً اونو به دور کاری ترجیح میدم. چون دوست داشتم به مراجعانم نشون بدم که کار کردن با وسایل کمکی جدید چقدر می تونه کارشونو راحت تر کنه، از سال ۲۰۲۰ اومدم اینجا و تا حالا هم اینجا مشغولم.
کار دومی که دارم و راستش به نظر خودم از اولی مهمتره، تمرکز روی کانالم در یوتیوبه. کانال «بلایند لایف» حالا یه شرکت کوچیک شده که کارش تولید محتوا برای شبکه های اجتماعی، کار کردن با شرکت های مختلف برای تست دسترس پذیری ابزار ها و صحبت کردن و تعامل با آدم های مختلف در همه جاست و باید بگم یه کار تمام وقت هم محسوب میشه. این کار باعث میشه من بتونم با کلی آدم جور واجور که از طریق شرکت و کانال من کمک های کوچیک و بزرگ برای بهتر کردن زندگیشون گرفتن، آشنا بشم. نمی تونم نگم که کلی کیف داره اینکه برای اولین بار یه سری چیز رو از تکنولژی تجربه می کنی که حتی هنوز توی بازار هم نیست. برای این چیزایی که گفتم باید بگم که من عاشق کارم هستم.
سؤال بعدی اینه که کارتو از کی شروع کردی؟
من کارمو از سال ۲۰۱۶ توی نمایندگی ایالت خودمون از اون شرکت غیر انتفاعی شروع کردم. اول به عنوان یه نیروی داوطلب وارد کار شدم و فکر می کنم به خاطر اینکه نشون دادم کارمو بلدم و می تونم از عهدۀ سر و کله زدن با مراجعین بر بیام، اونا به من پیشنهاد کار با حقوق دادن. بذارین همین جا به همۀ کسایی که میخوان کار کنن بگم که خیلی راه خوبیه شما به عنوان نیروی داوطلب وارد یه فضای کاری بشین، خودتونو نشون بدین و از همون اول دنبال پول نباشین. احتمالش زیاده که بتونین یه پیشنهاد کاری خوب دریافت کنین.
چه چیزایی لازمه شما یاد بگیرین تا بتونین مثل سم کار کنین؟
خوب چیزی که باید بگم اینه که من خودم از همون اوایل مدرسه دوست داشتم که با وسايل الکترونیک و کامپیوتر کار کنم و این برای کار خیلی به دردم خورد. البته شما می تونین اگه بخواین توی مقولۀ تکنولوژی تخصص داشته باشین، دوره های رسمی رو بگذرونین؛ اما پایه و اساس همون چیزایی هست که خودتون یاد می گیرین و استفاده می کنین.
دربارۀ کانالم در یوتیوب باید بگم که من آموزش خاصی ندیدم. کانالو راه انداختم و فقط تجربی یاد گرفتم که چطور باید فیلم بگیرم و برنامه تهیه کنم. این دربارۀ پادکست هایی که توی بقیۀ شبکه های اجتماعی درست می کنم هم البته صدق می کنه. باز دلم می خواد به همۀ کسایی که می خوان یه کار مثل کاری که من دارم داشته باشن باید بگم که شما می تونین کلی بخونین و یاد بگیرین؛ اما تا خودتون دست به کار درست کردن فیلم یا ساختن پادکست و این جور چیزا نشین، از نظر من کارتون جلو نمیره. شما با کارکردنه که مدل کارتونو می تونین پیدا کنین.
از چه تجهیزاتی برای کارت استفاده کردی؟
خوب من از تجهیزات زیادی استفاده می کنم که اگه بخوام همشونو بگم کلی باید براتون حرف بزنم؛ ولی مختصر و مفید میگم که من کم بینا هستم و باید از نمایشگر های بزرگ و ابزار های درشت نمایی استفاده کنم. من مراجعین متفاوتی دارم که اندروید یا آی او اس استفاده می کنن. برای همین باید هر دو نوع گوشی هوشمند رو داشته باشم. من حتماً از عصا استفاده می کنم تا نخوام هی برای دیگران توضیح بدم که مشکل بینایی دارم. چیز دیگه ای که باید بگم اینه که وقتی لنگ چیزی هستین، باید هر طور شده تهیه اش کنین و خجالت نکشین.
بعدش می تونم بپرسم: قبل از این کارت، کار دیگه ای هم داشتی؟
من کار های مختلفی رو تجربه کردم. از کار کردن توی رستوران، کار توی آشپز خونه و پختن کیک. میخوام بگم این کارا با همۀ درد سر هاش خیلی جالبه و من باز دلم می خواد بگم که بد نیست امتحان کنید اینجور کار ها رو. چیز دیگه ای که باید بگم اینه که من دارم از زمانی حرف می زنم که تکنولوژی برای ما نابینا ها این همه پیشرفت نکرده بود. حالا می تونم بگم که ما توی خیلی از کارها به کمک فن آوری ای که داریم، می تونیم وارد بشیم و موفق هم باشیم.
آخرین چیزی که می تونم بپرسم اینه که تعاملت با همکارای نابینا چطوریه؟
بذارین اینطور بگم که توی شرکت، تقریباً همه با این موضوع کنار اومدن و کلی با من همکاری می کنن. توی رستوران و سایر جاها اونقد مسئله مهم نبود؛ چون آدما میومدن و می رفتن. بذارین یه چیز کلی تر بهتون بگم: کلاً نباید آدما رو از منظر تولید یا چیزی مثل این دید و قضاوت کرد. اون شیوه ای که شما به کارتون نگاه می کنین، از هر چیزی اهمیت بیشتری داره. بخوام یه جور دیگه بگم: این همۀ چیزی بود که من می تونستم راجع به کارم به شما بگم. امیدوارم ازش لذت برده باشین.
این که کارتون رو چطور انجام می دید، به نیاز خود شما بستگی داره نه به چگونگی برخورد دیگران با شما.