نحوه صحیح کمک به نابینایان در موقعیت های مختلف

نویسنده: فاطمه جوادیان

منبع: بیست و چهارمین شماره ی ماهنامه ی نسل مانا

دانلود نسخه ی صوتی نوشته

در این شماره بنا داریم به پرسش یکی از مخاطبان بینا پاسخ دهیم؛ پرسشی که شاید در ذهن سایر همراهان بینای ماه نامۀ نسل مانا هم باشد.

زهرا کارمند است. او تاکنون چند باری با افراد نابینا در محل کار مواجه شده است. او می گوید که بسیار مراقب است تا کسی را ناراحت نکند. روزی از من خواست تا برایش بگویم که افراد بینا چطور می توانند به نابینایان کمک کنند.

در ادامه پاسخی را که به او دادم، کمی مفصل تر در اینجا می نویسم؛ باشد که روزی مطالب این بخش را بخواند.

شاید شما خوانندۀ گرامی! بارها این صحنه را دیده باشید که شخص بینایی فرد نابینایی را از خیابان یا موانع سر راه عبور می دهد؛ به او کمک می کند تا از دستگاه عابربانک پول نقد بردارد؛ او را به سمت فروشگاهی که می خواهد برود هدایت می کند؛ در فروشگاه نام اجناس را می خواند و او را همراهی می کند؛ کمک می کند تا فرد نابینا اتومبیل مورد نظرش را پیدا کند و سوار شود؛ او را برای اجرای برنامه تا روی سن همراهی می کند؛ و بسیاری موارد که کمتر در انظار عمومی هستند مانند خواندن کتاب، توضیح فیلم، توضیح نوشته های روی تخته کلاس، منشی امتحانی و از این قبیل موارد.

اما مواردی هم هستند که کمتر به چشم می آیند؛ نه اینکه کم باشند … نه! در معرض دید عموم نیستند مانند فرد نابینایی که در مرکز تلفن یک اداره یا یک بیمارستان تمام ارتباط ها را برقرار می کند؛ به صحبت های تماس گیرنده ای که نمی داند دقیقاً مسئله اش را باید با چه کسی در میان بگذارد، گوش می دهد و او را به بهترین شکل راهنمایی می کند؛ مشاور نابینایی که پشت خطوط ۱۴۸۰ با دقت و بهره مندی از دانش مشاوره سبب کاهش رنج و بحران فرد تماس گیرنده می شود؛ کارمند نابینایی که برای رئیس اداره متن سخنرانی آماده می کند؛ والدین نابینایی که جوانان شایسته ای را برای حضور فعال در جامعه پرورش می دهند؛ افراد نابینایی که دوستانشان روی قدرت تفکر آنها حساب می کنند؛ بنابراین همۀ ما انسان ها بنا بر اصل تفاوت های فردی در موقعیت های مختلف به کمک یکدیگر نیاز داریم. شکی نیست که هرکس می بایست تا جای ممکن سطح توانایی خود را در مسائلی که به طور روزمره با آنها سر و کار دارد افزایش دهد.

امروزه دانش و فناوری در کنار یکدیگر موجب افزایش توانمندی افراد دارای معلولیت، ازجمله نابینایان شده است.

در ادامه به بررسی تعدادی از موقعیت های مختلف می پردازیم، ازجمله حضور در اتوبوس بین شهری، مترو، معابر، فروشگاه و بانک.

در اتوبوس

راننده و کمک راننده میزبان مسافران هستند. بهتر است تلاش کند تا فرد نابینا در صندلی های جلو بنشیند تا در صورت نیاز به آنها دسترسی داشته باشد. برای دریافت بلیت، پذیرایی و در طول سفر چندین بار به او هر جا که نشسته است سر بزند؛ او را به نام صدا کند و بپرسد که آیا کمکی می خواهد یا نه. در زمان توقف، خود راننده به یکی از مسافران پیشنهاد کند که فرد نابینا را همراهی کنند تا ضمن حفظ کرامت انسانی فرد نابینا او هم از این زمان استفاده کند. حواسش به تنظیم ارتفاع اتوبوس باشد تا افراد با توانایی های محدود، فاصلۀ پلۀ آخر تا زمین را با خیال آسوده تری طی کنند.

از مسافر نابینا بپرسد که در مقصد به چه کمکی نیاز دارد. آیا دقیقاً می داند کجا باید پیاده شود؟ کسی به دنبالش می آید؟ قرار است در ترمینال پیاده شود یا بیرون از ترمینال راحت تر ماشین پیدا می کند؟ همچنین بعد از پیاده شدن موقعیت مسافر را به او اطلاع بدهد، مثل اینکه زیر کدام تابلو و یا رو به روی کدام فروشگاه ایستاده است.

در مترو

بهتر است فرد نابینا به هیچ راهنمای غریبه ای که قصد دویدن در آن فضای پُرپیچ و خم، پرجمعیت و دارای اختلاف سطح بسیار را دارد، اعتماد نکند؛ چراکه ممکن است بر اثر برخورد با کسی یا مانعی دچار آسیب دیدگی شود یا به کسی آسیب برساند، البته اگر حادثه ای در حال رخ دادن باشد، بمب گذاری یا آتش سوزی، اعتماد به نزدیک ترین کسی که پیشنهاد می دهد، موجب نجات او خواهد شد.

برای عبور از پله برقی کافی است فرد نابینا با قرار دادن عصا روی اولین پله یا لمس دستگیرۀ متحرک از جهت حرکت آن مطلع شود. چنانچه بخواهید او را محکم نگه دارید، ممکن است تعادل حرکت هردو به هم بخورد.

به محض ورود فرد نابینا به واگن کمک کنید تا دستش را به نزدیک ترین دستگیره برساند و اگر صندلی خالی وجود داشته باشد، به او خبر دهید. کمک کنید تا صندلی را پیدا کند یا روی صندلی ضربه بزنید یا دستش را بگیرید و به سمت صندلی هدایت کنید. بدانید که او قادر نیست جهت اشارۀ دست شما را ببیند.

در معابر

اگر شخص نابینایی را در گذرگاهی منتظر می بینید، به سمتش بروید و از او بپرسید که آیا کمکی می خواهد یا نه. اگر در جای نا امنی ایستاده است، موضوع را به او اطلاع دهید و کمک کنید تا به جای امنی برسد. ممکن است فرد نابینا زیر بارش باران و یا زیر تابش آفتاب منتظر کسی ایستاده باشد، درحالی که بیشتر از یک متر با سایبان فاصله ندارد. حواستان باشد که او هم مثل شما می خواهد زیر سایبان بماند.

در فروشگاه

چنانچه کارمند یک فروشگاه هستید، به محض ورود فردی نابینا به سمتش بروید، خود را معرفی کنید و بپرسید چه کمکی می خواهد. تلاش کنید تا خودتان یا یکی از همکارانتان در طول خرید او را همراهی کند.

در بانک

اگر مشتری بانک هستید، با ورود فرد نابینا به سمتش بروید و از او بپرسید آیا شماره می خواهد یا نه. بهتر است افراد نابینا هم شماره دریافت کنند و در نوبت خود به سمت باجۀ مورد نظر بروند. تجربه ثابت کرده که در این صورت کارمندان بانک برخورد مناسب تری دارند.

اگر کارمند بانک هستید و مایل هستید به کار فرد نابینا زودتر رسیدگی کنید، او را به سمت خودتان راهنمایی کنید.

صحت اطلاعات مندرج در فرم های فرد نابینا را با او بررسی کنید و مراقب حفظ حریم شخصی او باشید.

نتیجه اینکه با افراد نابینا صحبت کنید. آنها را در جریان موقعیتی که در آن هستند قرار دهید. اگر با او آشنا هستید، به محض دیدنش، بی اغراق، جذابیت های ظاهری  اش را به او بگویید. اگر ناهماهنگی در وضعیت ظاهری او می بینید، آهسته او را مطلع کنید و در صورت امکان کمک کنید تا مشکل برطرف شود. اگر در مسیر حرکتش مانعی وجود دارد، یک بار طوری که بشنود اسم مانع را بگویید.

نکته در این باره بسیار است. تا شما مخاطبان گرامی چه بپسندید.

روزهایتان پر از شوق زندگی!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

هجده − دو =

لطفا پاسخ عبارت امنیتی را در کادر بنویسید. *