نویسنده: فاطمه جوادیان، کارشناس نابینایان آموزش و پرورش استثنایی گیلان
همراهان عزیز! از آنجا که داشتن مهارتی که ما را از سایر اطرافیان متمایز کند، از اهمیت بالایی برخوردار است، این شماره از ستون زندگی را مثل ماه پیش به مقوله مهارت پرداخته ایم. این بار به سراغ یکی از فعالان اجتماعی رفتیم که به نوبه خود حضور پر رنگی در جامعه به خصوص جامعه افراد دارای معلولیت به ویژه افراد نابینا داشته است.
نابینا است و حدود بیست سال است که به اتفاق همسر بینا و فرزندش زندگی می کند. در شانزده سالگی در حادثه تصادف بیناییش را از دست داد. برای رسیدن به اهداف شخصی و اجتماعیش تمام قوای خود را به کار گرفت. از جمله: بهره مندی از حضور همکاران، دوستان، اطرافیان، افراد خانواده و از همه مهمتر قدرت تفکر و تدبیری که در خود سراغ داشت. احمد ممتازی مدیر انجمن نابینایان گیلان مهمان ستون زندگی است تا برای ما از تجربیات خود در زمینه های مختلف کاری و همچنین بخشهایی از مهارتهای خود بگویند. مهارتهایی که سبب شده از سایر اطرافیانش متمایز باشد.
* به ایشان می گویم: «یکی از مهارتهایی که شما از آن برخوردار هستید، مهارت ارتباطی است که سبب شده در جامعه به عنوان یک فرد فعال اجتماعی شناخته شوید. با جمع کردن افراد و تشکلها پیرامون هم منشأ، اثری باشید برای انجام کارهای خوب و بزرگ به ویژه در راستای خدمات رسانی به گروه های هدف معلولین. برای ما بگویید چطور به فکر تأسیس انجمن نابینایان افتادید؟»
– «بعد از حادثه تصادف که در سن شانزده سالگی منجر به نابینایی من شد، در حوزه های فرهنگی و خدماتی افراد معلول به ویژه آسیب دیدگان بینایی مشکلاتی مشاهده می کردم. بعد از پایان تحصیلاتم در مقطع دبیرستان، تصمیم گرفتم با آگاه سازی افراد نابینای گیلانی، مجموعه ای را در زمینه خدمات رسانی به افراد نابینا پی ریزی نمایم که با فراز و نشیب هایی همراه بود. از جمله اینکه افرادی موقعیت خود را با تشکیل این مجموعه در خطر می دیدند.
در ابتدا این تشکل به عنوان نمایندگی انجمن نابینایان در گیلان شکل گرفت که جا دارد در همین جا از آقای جمالی تشکر کنم که با تشکیل انجمن نابینایان ایران، این فرصت را در سایر استانها هم ایجاد کردند. در سال ۸۱ کار خود را به صورت مستقل آغاز کردیم و توانستیم خدمات فراوانی را به افراد نابینای گیلان ارائه کنیم و البته همان طور که فعالان تشکل ها در جریان هستند، از طریق پیگیری و پیشنهاد پیش نویس قانون حمایت از افراد دارای معلولیت، ارائه این خدمات در سطح کشور نیز گسترش یافت.»
* او که عضویت در شورای همآهنگی معلولان و خانه تشکلهای استان و همچنین شورای مرکزی نابینایان را در کارنامه کاری اش دارد و هم اکنون عضو هیأت مدیره و یکی از اعضای فعال شبکه تشکل های نابینایان ایران (چاوش) است. در ادامه می افزاید: «من در دو رشته ادبیات فارسی و حقوق در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل کرده ام. زمانی که افراد برای حل مسائل حقوقیشان به من مراجعه می کنند، سعی می کنم در حد توانم به آن ها کمک کنم. و اگر قادر نباشم، از سایر دوستان مطلع کمک می گیرم تا آن افراد را در مسیری درست هدایت کنم. اطلاعات حقوقی ام سبب می شد در پیگیری قانون حمایت از حقوق معلولان تخصصی تر عمل کنیم.
در پیام رسان واتسپ گروهی متشکل از مدیران تشکلهای نابینایان و کم بینایان کشور ایجاد کردم. ایجاد این گروه در برقراری ارتباط بین تشکلها بسیار مؤثر بود. زمانی که خواستیم به اقدام های مهم بپردازیم، مانند مسأله رودکی و موضوع تغییر نام آموزشگاه دکتر خزائلی تهران، روز به روز این اقدام های مشترک داشت صورت بهتری به خود می گرفت تا جایی که با حرکت نامطلوب بهزیستی مبنی بر ایجاد شبکه ملی این مشارکت کم رنگ شد. البته در تلاش هستیم با کنار گذاشتن تفکرات سلیقه ای هر تشکل دوباره به آن وحدت و هم بستگی دست پیدا کنیم.»
* از او می خواهم درباره سایر فعالیت هایش برای مان بگوید؛ فعالیت هایی که محدود به حوزه معلولان و نابینایان نباشد. با صبر و حوصله می گوید:
– «یکی از فعالیتهای اقتصادی اینجانب ایجاد یک شرکت خدمات خانگی است که تعدادی از خانم ها و آقایان و همچنین خانواده ها از خدمات آن بهره مند می شوند. زمینه فعالیت ما نگهداری از کودک، فرد سالمند و انجام نظافت منزل بوده است. انجام این فعالیت با توجه به سابقه ای که داریم برای زندگی خودمان هم بسیار مفید بوده است. این شغل از حمایتهای قانونی چندانی برخوردار نیست اما اگر بخواهیم قوانین را با دقت به صورت کنترل شده دنبال کنیم، میتوانیم در این زمینه برای زندگی مان درآمد ایجاد کنیم.
گاهی اوقات یک اشتباه کوچک ممکن است زحمات چند ساله فرد را بر باد دهد؛ این شغل به تجربه و آگاهی نسبی از مسائل حقوقی احتیاج دارد. شما می بایست به مسائل حقوقی مربوط به امور مالیاتی تأمین اجتماعی و قانون کار اشراف حد اقلی داشته باشید تا خدای ناخواسته با زیان رو به رو نشوید.
چنانچه خوانندگان این ماه نامه تمایل به انجام چنین فعالیتی داشته باشند، حاضرم با آن ها مشارکت داشته باشم و آموزشهای لازم را در اختیارشان بگذارم تا بتوانیم در این زمینه برایشان شغلی ایجاد کنیم.
آشنایی من با ادبیات فارسی و تجربه ای که در این سالها اندوخته ام سبب شده است کتابی در زمینه خدمات خانگی تألیف کنم.کتابی با نام «کارفرمایان و کارگران در خدمات خانگی». افراد وارد حریم خصوصی دیگران می شوند و این ورود اگر با ضوابطی همراه نباشد، ممکن است کار را دچار اشکال کند. خواندن این کتاب برای برقراری ارتباط بهینه بین کارگران و کارفرمایان بسیار مفید است»
* می پرسم: «با توجه به تجربه فراوانی که در ایجاد فرصت های شغلی برای افراد مختلف داشته اید، بگویید در حال حاضر کدام حرفه ها را برای افراد نابینا مناسب می بینید؟»
– «ما افراد نابینا و کم بینا به ویژه افراد نابینا باید به دنبال شغل و مهارتی باشیم که بتوانیم بدون وابستگی یا با کمترین وابستگی آن خدمت را ارائه دهیم. معمولاً کارهایی که به کارشناسی مربوط می شود مانند: کارشناس خبره امور مالیاتی، کارشناس تأمین اجتماعی، کارشناس بیمه. از جمله مهارت هایی هستند که امروزه مردم به آن ها نیازمند هستند.
در حال حاضر به خاطر اطلاعات اندک مردم در این حوزه و درگیری هایی که افراد به علت ناآگاهی از این اطلاعات با آن مواجه هستند، مردم به این گونه خدمات نیاز مبرم دارند. بنابراین، اگر دوستان نابینای تحصیل کرده ما، به ویژه دانش آموختگان در رشته های حقوقی به جای حسرت خوردن و پیگیری شدید برای داشتن یک کار دولتی، بتوانند در این زمینه ها یکی دو سالی وقت بگذارند و به طور مفصل با بخش نامه ها و آیین نامه ها آشنا شوند و پیگیرانه کار را دنبال کنند، می توانند به درآمد مطلوبی دست پیدا کنند. درآمدی که با درآمد حاصل از کار دولتی قابل مقایسه نیست. آن ها با صرف وقت کمتر ضمن داشتن درآمدی مطلوب، قادر خواهند بود نیاز جامعه را برطرف کنند و همچنین از نظر روحی هم رضایت بیشتری خواهند داشت.
بازاریابی هم یکی از تخصصهایی است که اگر افراد با دانش کافی به آن بپردازند در آن موفق خواهند بود. یکی از دلایل عدم موفقیت در حرفه بازاریابی تصورات اشتباهی است که افراد نسبت به آن دارند. افراد زیادی در این زمینه شغلی صاحب درآمدهای مطلوبی هستند. یکی از فاکتور های لازم برای این شغل برخورداری از هنر فن بیان است که بیشتر افراد نابینا از آن بهره مند هستند که اگر این هنر با دانش کافی توأم شود، موفقیت را به ارمغان خواهد آورد. دانش لازم را می شود از طریق مطالعه کتاب ها، فایلها، ویدیوهای موجود و همچنین کار زیر نظر بازاریابان ماهر کسب کرد. روان شناس خبره؛ این روزها مردم به خاطر مسائل روانی که با آن درگیر هستند بسیاری از مشکلاتشان را نمیتوانند به تنهایی حل کنند. دادن یک مشاوره خوب میتواند آن ها را از یک ورطه هلاک کننده نجات دهد.
بسیاری مشاغل دیگر هم هستند که می شود در فرصتی دیگر به آن ها پرداخت.
توصیه ام به افرادی که جویای کار هستند این است که با افراد خبره و یا مؤسساتی که در این زمینه ها فعالیت می کنند، همراه شوند تا ضمن کسب تجربه و دانش به این مهارتها دست پیدا کنند.»
* در پایان برای تمام کسانی که برای ارتقاء کیفیت زندگی افراد دارای نیازهای ویژه تلاش می کنند، سلامتی و تندرستی آرزو می کنیم و به این ترتیب این شماره و این دوره از ستون زندگی را به پایان می رسانیم.
باشد که در دوره های آینده مطالب سودبخشی را تقدیم حضورتان کنیم.
تا آن زمان، روزهای تان سرشار از شوق زندگی
منبع: ماهنامه ی مانا.