نویسنده: حسین عبد الملکی
روزهای اخیر در گروه های مختلف نابینایان و معلولین پیام های فراوان و متعددی را دیدم حول «دومین سالگرد از دست دادن نخبه جوان نابینا، جواد ایزدی» که هنگام پیاده شدنش از اتوبوس با بی احتیاطی و حرکت ناگهانی راننده در ایستگاه فرایبورگ اصفهان به طرز دلخراشی دچار جراحات شدیدی شد و از میان ما رفت.
رفتنی که اگر اندکی آموزش، فرهنگ سازی و توجه به حقوق معلولین و نابینایان در زمینه اصول مناسب سازی مدنظر مسئولین محترم قرار می گرفت، اتفاق نمی افتاد و جواد هنوز در میان ما بود.
در قالب عبارت های مختلف و بعضاً زیبا و تأثیرگذار و جان گداز تسلیت ها خواندم، تعریف ها از او شد و حتی کلیپ هایی نیز به یادش ساخته شده اما؛ آیا واقعاً باید این مسئله بسیار بزرگ را آن هم در دومین سال وقوعش در همین پیام ها خلاصه نمود؟ یا جواد و رفتنش را «نمادی» کرد برای عدم امنیت جانی و روانی معلولین و نابینایان در هنگام تردد در شهرهای مختلف کشور.
درواقع، جواد تنها یک جسم نیست و حتی رفتنش صرفاً یک حادثه نیست و از دست دادن یک فرد نخبه نیست؛ بلکه نمادی است گویا و حاضر از برآیند «معضل نبود مناسب سازی در کشور».
از این رو باید واقعاً از این تسلیت ها و گرامیداشت های صرف که به جای خود بسیار ارزنده و مغتنم است، فراتر رفت و در قالب یک نگاه نمادگرایانه در چنین روزی «عامل» نبود جواد در بینمان را به مسئله اصلی تبدیل نمود. بر همین اساس بهتر و بایسته می نمود که:
یک: سازمان های مردم نهاد و فعالین حوزه افراد دارای معلولیت و به ویژه نابینایان در قالب یک نگاه نمادین در بیانیه های ملی و استانی، جواد عزیز و دومین سالگرد رفتن نابهنگامش را به زمان و بهانه ای برای توجه بیشتر به امر مناسب سازی و حقوق افراد دارای معلولیت تبدیل می کردند.
جهان امروز جهان نمادهاست و «نمادها» نقش مهمی را در برجسته سازی، عمومیت بخشی و همراه سازی حیات اجتماعی در زمینه مطالبه گری ها در حوزه عمومی و حرکت های مدنی بازی می کنند.
امروز جای مصاحبه ها، گزارش ها، رسانه ای کردن موضوع به انحاء مختلف به شدت خالی بود. البته هنوز هم تا یکی دو روز آینده دیر نشده و فرصت باقی را باید غنیمت شمرد. تنها از رهگذر استفاده صحیح از رویکرد نمادین است که می توان از پرتکرارشدن از دست دادن جوادهای دیگر جلوگیری نمود؛ تا نابینای ما با امنیت روانی نسبی هر روز از خانه بیرون رود و به خاطر عدم مناسب سازی مبلمان شهری کنج عزلت برنگزیند!. واقعاً اگر نمونه همین واقعه رخ داده برای جواد ایزدی عزیز در کشوری دیگر اتفاق می افتاد و دقیقاً امروز دومین سالگرد آن رخداد تلخ بود، نحوه واکنش جامعه افراد دارای معلولیت و نابینایانش بر همین گونه بود؟
دو: از رهگذر همین نگاه نمادین پیشنهاد می گردد که ان جی اوها و فعالین اجتماعی دارای معلولیت و نابینایان اصفهان و یا حتی در صورت امکان در سطح ملی نشانی را با عنوان «نشان جواد ایزدی» طراحی و تصویب کرده و هرساله به هر دستگاهی که در استان یا در سطح کشور، اقدامات و فعالیت های جدی و شایسته ای را در حوزه مناسب سازی انجام داده است، اعطاء نمایند و این کار با بررسی و رصد دقیق تمام دستگاه های مرتبط با این حوزه و در قالب مجموعه ای از شاخص های مدون و جامع انجام پذیرد.
سه: همچنین در قالب یک رویکرد نمادین کاربست «مکانیسم ها و تکنیک های برجسته سازی»؛
«تکیه بر مطالبات مرتبط در قالب نمودهای مجازیِ به هم پیوسته در شبکه ها و رسانه های اجتماعی»؛
«برگزاری هم اندیشی با حضور کارشناسان مرتبط با حوزه مناسب سازی برای آسیب شناسی فعالیت های انجام شده و ارائه راهکارهای بهتر و انعکاس نتایج به مسئولین ذی ربط در موازات رسانه ای کردن آن ها»؛
«برگزاری نشست های حضوری و مجازی با دعوت از مسئولین و مدیران دستگاه های ذی ربط در حوزه مناسب سازی جهت شنیدن و مواجهه مستقیم با دغدغه ها و مشکلات افراد دارای معلولیت و نابینایان در این حوزه»؛
«رصد و پایش آسیب شناسانه فعالیت های انجام شده در حوزه مناسب سازی و تدوین گزارش های تحلیلی و انتقادی درباره آن ها از سوی ان جی اوهایِ افراد دارای معلولیت و به ویژه نابینایان و فعالین اجتماعی مرتبط با این حوزه»؛
«تولید آثار و محتواهای فاخر با بهره گیری مؤثر از تکنیک ها و قالب های مختلف رسانه ای جهت بازنمایی بهینه و جامع مسائل موجود» و…
ازجمله راهبردهایی است که بهره گیری از آن ها البته با مبنا قراردادن نام و یاد مرحوم جواد ایزدی و حادثه رخ داده برای وی، در چنین روز و ایامی می تواند در بهبود امور افراد دارای معلولیت و نابینایان بسیار مؤثر و راهگشا باشد.
قطعاً با انجام چنین کارهایی می توان جواد ایزدی را نمادی کرد برای ارتقاء شاخصه های مناسب سازی در اصفهان و کشور و نمود اجتماعی بخشیدن به مطالبه گری افراد دارای معلولیت در این حوزه و البته آگاه سازی مؤثرتر حیات اجتماعی و همراه سازی آن ها با مطالبات به حق جامعه افراد دارای معلولیت.
البته در زمینه رویکرد نمادین و چگونگی پرداختن به این حادثه در قالب این نگاه و حتی در مبنایی گسترده تر در زمینه حوزه افراد دارای معلولیت، مباحث فراوانی می توان طرح نمود و جای صحبت بسیار دارد که در این مجال به همین اجمال بسنده می کنم.
کوتاه سخن آنکه، موارد ریز و درشت مختلفی در سال های اخیر در حوزه افراد دارای معلولیت رخ داده که قابلیت نماد سازی و بهره گیری از رویکرد نمادین در توجه و بازنمایی آنها وجود داشته که در اغلب موارد یا مغفول مانده و یا از پتانسیل ها و ظرفیت های حداکثری آن ها در راستای نمادسازی استفاده نشده است و باید در این زمینه یک باز اندیشی جدی صورت پذیرد.
منبع: خبر آنلاین.