نویسنده: امید هاشمی فعال رسانه ای
دیر زمانی می شود که از کمپانی کهنه کار عرضه کننده محصولات فناورانه ویژه نابینایان خبری نگرفته ایم. مقصود، شرکت «فْریدِم سایِنتیفیک» است که ۳۵ سال پیش «تِد هِنتِر» و «بیل جویس» راه اندازی اش کردند و سالیان درازی است که با انبوهی از نرم افزار و سخت افزار، راه ورود نابینایان به دنیای کار و فناوری را هموار کرده است. سری به پادکست «اف اس کَست» می زنیم تا ببینیم در این کمپانی قدیمی و نام آشنا چه می گذرد.
نگاهی به تازه های جاوز ۲۰۲۲ و آشنایی با یوتوبر نابینا
الآن که مشغول مطالعه این نوشته هستید احتمالاً چند روزی می شود که نسخه آزمایشی صفحه خوان جاوز ۲۰۲۲ در اختیار علاقمندان قرار گرفته است. اما این که این نسخه بتا دقیقاً چه فرقی با نسخه پیشین خود دارد، موضوعی است که «گْلِن گوردون»، میزبان «اف اس کست» به آن پرداخته است. او در اپیزود مربوط به ماه اوت این پادکست از «اریک دِیمِری»، مدیر بخش نرم افزار فریدم ساینتیفیک دعوت کرده تا درباره تغییرات نسخه جدید جاوز صحبت کند.
اریک توضیح می دهد که علت مهم ترین تغییری که در نسخه آتی جاوز صورت گرفته، شرایط حال حاضر دنیا و موضوع همه گیری کرونا است. کرونا و دور کاری باعث شده بسیاری از جلسات در بستر زوم و اسکایپ و موارد دیگری از این دست برگزار شود و حضور در این جلسات آن هم به شکلی که همزمان جاوز و شرکت کنندگان توی گوش کاربر حرف می زنند، کار را برای نابینایان دشوار کرده است. جاوز در نسخه جدیدش شاهد ابتکار جالبی بوده و آن هم این که وقتی کاربر از هدفون استفاده می کند، می تواند با فشردن چند کلید، صدا ها را بین دو گوش هدفون تقسیم کند؛ صدای جاوز را از یک گوش و سایر صدا ها را از گوش دیگر بشنود. به این ترتیب شما می تواند صدای جلسه و جاوز را از هم سوا کنید تا فهم هیچ کدام دچار اختلال نشود. اگر با من در نسخه صوتی پیشخان همراه شوید می توانید نمونه ای از تفکیک صدا ها را هم بشنوید.
««کُری جکْسُن»، دیگر مهمان آخرین شماره اف اس کست است. او که در حال حاضر در بخش پشتیبانی فریدم ساینتیفیک مشغول به کار است، نه به خاطر شغلش، که برای معرفی فعالیت هایش در شبکه های اجتماعی به این پادکست دعوت شده است. کُری چند وقتی است که یک کانال در یوتیوب تأسیس کرده تا سایرین را با کیفیت زندگی نابینایی آشنا کند. او در کانال «زندگی نابینایی با کُری جکْسُن»، می کوشد با انتشار ویدئو های کوتاه، نابینایی را برای مخاطبان بینا عادی سازی کند. فعالیت های او به یوتیوب خلاصه نمی شود و او در شبکه اجتماعی تیک تاک هم صفحه پر مخاطبی را اداره می کند. در نسخه صوتی پیشخان، او ما را به یک همبرگر ذغالی مهمان خواهد کرد.
از جوان نابینای عاشق چالش تا پیر مرد هایی که کاشت حلزون کرده اند
پادکست هفتگی «آیْز آن ساکْسِس»، در طول یک ماه گذشته یکی دو اپیزود جذاب را منتشر کرده است. آخرین این اپیزود ها به هفته اول سپتامبر بر می گردد؛ جایی که دو نابینای سن و سال دار، میهمان پیت و نانسی شده بودند. از آنجا که ماه سپتامبر در آمریکا ماه آگاهی بخشی درباره ناشنوایی است، میزبان های این پادکست موضوعی مرتبط با سوژه شنوایی را برگزیده بودند. «جیم اسنوبرگر» و «گْرِگ گْرین» دو نابینایی هستند که از بد حادثه دچار آسیب شنوایی هم شده اند. آنها در این اپیزود نیم ساعته درباره تجربه انجام عمل کاشت حلزون صحبت می کنند. عملی که به آسیب دیدگان شدید شنوایی کمک می کند دوباره بخشی از شنواییشان را باز یابند. آنها درباره جزئیات عمل به طور مبسوطی توضیح می دهند و همچنین اجزای مختلف حلزونی که در گوششان کار گذشته شده را تشریح می کنند و سعی می کنند توصیفی قابل درک از نوع صدایی که بعد از کاشت می شنوند ارائه کنند. دو مهمان این پادکست توضیح می دهند که عمل کاشت حلزون دو تا چهار ساعت بیشتر طول نمی کشد اما آنچه زمان بر و فرساینده است، بخش توانبخشی و آموزش های بعد از عمل است که ممکن است ماه ها به طول انجامد و لازم است بیمار روزانه چند ساعت را به تمرین اختصاص دهد. سر آخر هم البته قرار نیست صدایی که شنیده می شود از نظر کیفی مشابه صدایی باشد که از گوش سالم دریافت می شود؛ اما به هر حال برای یک نابینا، شنوایی حیاتی ترینِ حواس است و کمترین ارتقا و بهبود در این حس می تواند کیفیت زندگی افراد نابینا را به مراتب بهبود بخشد. اگر در شبکه های اجتماعی صفحات نابینایان خارجی را دنبال کنید احتمالاً جیم را با نام «جیم اسنومن» می شناسید؛ نابینای فوق العاده فعالی که مهندس برق است و حالا که بازنشسته شده، یک رادیو اینترنتی تأسیس کرده و تجربیاتش را با سایر نابینایان به اشتراک می گذارد. او در چهار برنامه به طور مفصل به موضوع کاشت حلزون از دید یک فرد نابینا پرداخته که اگر انگلیسی می دانید می توانید در این صفحه آن برنامه ها را هم پیگیری کنید.
قبل از حضور جهان دیدگان کهنسال در پادکست آیز آن ساکسس، این پادکست از یک جوان جویای نام میزبانی کرده است. شاید نام «باویا شاه» را در گروه های ایمیلی و شبکه های اجتماعی نابینایان شنیده باشید. زاده بمبئی هند است و ۱۹ سال بیشتر ندارد. به گفته خودش از ۱۱ سالگی با رایانه آشنا شده و در ۱۵ سالگی هم وبلاگ شخصی اش را راه اندازی کرده است. علت حضور او در این پادکست اما وبلاگش نیست. آنچه باعث شده پیت و نانسی از او دعوت کنند؛ تحصیلش در یکی از معتبر ترین دانشگاه های دنیا است. باویا در حال حاضر در رشته علوم اجتماعی در دانشگاه استنفورد آمریکا تحصیل می کند. او برایمان شرح می دهد که چطور به جامعه شناسی علاقمند شده و چه مسیری را از بمبئی تا استنفورد طی کرده است. یکی از جالب ترین بخش های صحبت های باویا به حضورش در رقابت های جهانی مناظره مربوط می شود. او شرح می دهد که حضور در این رقابت ها چه تأثیری بر شخصیتش گذاشته و چگونه توانسته اعتماد به نفس لازم برای برداشتن قدم های بزرگ را به دنبال حضور در این رقابت ها به دست آورد. شاید برایتان جالب باشد که هر ساله در یکی از کشور های دنیا، رقابتی بین المللی به نام مسابقات جهانی مناظره به زبان انگلیسی برگزار می شود و دانش آموزان کشور های مختلف به نمایندگی از کشورشان در مقابل هم صف آرایی می کنند و درباره موضوعات گوناگون با هم به مناظره می پردازند. باویا، نماینده کشورش در مسابقاتی بود که در سال ۲۰۱۹ در تایلند برگزار شد. هندوستان توانست در این رقابت ها عنوان قهرمانی را به دست آورد. دیگر موضوعی که باویا برای ما شرح می دهد این است که چگونه از دانشش در زمینه رایانه برای آسان تر کردن تحصیل استفاده می کند. پر واضح است که رشته ای مثل جامعه شناسی، نیازمند داشتن تسلط در حوزه هایی نظیر ریاضیات و آمار و تحلیل داده است و باویا توضیح می دهد چطور توانسته به کمک رایانه این تسلط را به دست آورد.
گلف بازی بعد از نابینایی
یکی از پادکست های جذاب مرتبط با نابینایان را «مدرسه هَدلی» تولید می کند؛ پادکستی با حضور یک کارشناس و یک نابینای موفق. در این پادکست کوشش می شود مسیر موفقیت فرد نابینا به تفصیل شرح داده شود. مهمان آخرین شماره از پادکست هدلی، یک گلف باز نابینا است. گلف، جزو رشته های رسمی برای نابینایان نیست اما با تلاش «چَد نیسمیث» و برخی دیگر از نابینایان علاقمند، اتحادیه ای برای گلف بازان نابینا در آمریکا و برخی کشور ها تشکیل شده و حتی مسابقات بین المللی برایش ترتیب داده می شود.
قصه زندگی چَد، پر است از فراز و نشیب های عجیب و غریب. او تا ۱۴ سالگی یک ورزشکار تمام عیار به حساب می آمده است. از فوتبال گرفته تا بسکتبال و بیسبال، تیمی نبوده که در مدرسه محل تحصیلش تشکیل شود و چد، یک پای ثابت آن نباشد. کم کم اما ورق برای او بر می گردد و کاهش بینایی او را از دنیای ورزش دور می کند. خودش از روز هایی تعریف می کند که نمی دانسته به آر پی مبتلا است و متوجه کاهش دیدش نمی شده است. از آن روز ها اینطور تعریف می کند: «در حین بازی برخورد های سنگین و خطرناکی برایم اتفاق می افتاد. بار ها پیش می آمد بازیکن حریف را نبینم و به شدت به هم بخوریم. خیلی وقت ها برای دوستانم عجیب بود که چطور من یک توپ را ندیدم یا متوجه حضور بازیکن حریف نشدم.» این اتفاقات ادامه می یابد تا زمانی که برخورد بسیار سهمگینی برایش در زمین فوتبال اتفاق می افتد و او و اطرافیانش را نگران می کند. از ۱۴ تا ۱۸ سالگی، به بد ترین سال های زندگی چد تبدیل می شود. سال هایی که از همه کس دوری می کند و کنج تنهایی، تنها پناهگاه او می شود. به دامان تحصیل پناه می آورد و تا ۲۶ سالگی، یک دکترا و دو فوق لیسانس در رشته های روان شناسی و تربیت مشاور اخذ می کند. ازدواج می کند و با همسرش که همرشته اش هم است مشغول به کار می شوند. ماجرای گلف باز شدنش هم خود قصه جالبی دارد که این حکایت و همینطور چیستی گلف نابینایان را به نسخه صوتی پیشخان می سپاریم. افزون بر هر آنچه که در طول این نوشته وعده اش را دادیم، با نسخه صوتی پیشخان اگر همراه شوید، با یکی دیگر از موسیقیدان های موفق نابینا آشنا خواهید شد و نمونه هایی از آثارش را خواهید شنید. این بار در پیشخان با «مثیو ویتِکِر»، پیانیست جوان نابینای آمریکایی آشنا خواهیم شد. او اخیراً در گفتگو با پادکست «بْلایْندَبیلیتیز»، از انتشار آلبوم تازه اش در بازار موسیقی جَز در آمریکا خبر داده است.
منبع: ماهنامه ی مانا.