مهمترین بخش لایحه بودجه کشور، بخش خلاصه بودجه دستگاه های اصلی، سازمان بهزیستی کشور ۱۷۲,۷۷۳,۳۱۵ میلیون ریال از بودجه کشور سهم دارد که بیش از ۱۷ هزار میلیارد تومان می شود که نسبت به سال گذشته رشد چشمگیر نزدیک به دوبرابری را دارد
پیشنهادات مطرح شده در لایحه بودجه ۱۴۰۱ در بخش مربوط به وظایف و مسئولیت های سازمان بهزیستی کشور که از رسیدگی به مددجویان تا موضوع سالمندان و رسیدگی به کودکان کار و خیابان و ساماندهی زنان بی سرپرست و… را در بر می گیرد، یکی از موضوعات مهم لایحه بودجه هر سال است که از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی تقدیم می شود.
در سال ۱۴۰۰ بودجه سازمان بهزیستی که در ابتدا از سوی دولت نزدیک به ۴ هزار میلیارد ریال پیش بینی شده بود در نهایت با افزایش از طرف مجلس شورای اسلامی به ۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسید همچنین در خصوص کاهش فقر مطلق از محل تبصره ۱۴ یعنی مبالغی که به عنوان مستمری ماهانه به مددجویان بهزیستی پرداخت می‌شود در سال ۱۴۰۰، ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان (فقط برای بهزیستی) در نهایت در نظر گرفته شد.
یکی دیگر از موارد مهمی که چند سالی است در لایحه بودجه گنجانده می شود مربوط به قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت است که از سال ۹۷ که در دولت به تصویب رسید. تا سال ۱۳۹۷ هیچ بودجه‌ای اختصاصی برای اجرای قانون تخصیص داده نشده بود بعد از آن ۲۰۰ میلیارد تومان در قانون در نظر گرفته شد که در نهایت تخصیص صورت نگرفت؛ در سال ۱۳۹۸ یکهزار و ۱۰۰ میلیارد تومان در قانون بودجه لحاظ شد که ۷۷۶ میلیارد تومان تخصیص یافت؛ در سال ۱۳۹۹ یکهزار و ۳۰۰ میلیارد تومان و در سال ۱۴۰۰ این مبلغ به ۲ هزار میلیارد تومان افزایش یافت.
با این پیش زمینه ها نگاهی به ارقام بودجه ۱۴۰۱ در لایحه بودجه دولت در امور مربوط به بهزیستی می اندازیم.
در یکی از مهمترین بخش های این لایحه در خصوص بهزیستی که کاهش فقر مطلق است و برای حمایت از مددجویان بهزیستی در تبصره ۱۴ در نظر گرفته شده است مبلغ ۳۵۶,۶۰۰ میلیارد ریال برای کاهش فقر مطلق خانواده های تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی، پرداخت مستمری و پشت نوبتی ها و سایر خدمات حمایتی مددجویان در نظر گرفته شده است. که بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان است. این در حالی است که سال گذشته حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان بودجه در تبصره ۱۴ برای این مورد در نظر گرفته شده بود که بخشی از آن مربوط به کمیته امداد و بخشی مربوط به بهزیستی است.
همچنین در بخش مربوط به بودجه برای یارانه مسکن خانوارهای دارای دو معلول و بودجه‌ای برای پرداخت مستمری مددجویان مبلغ ۳۴,۲۰۰ میلیارد ریال برای اجرای حمایت از معلولین، یارانه سود تسهیلات مسکن دو معلول به بالای بهزیستی در نظر گرفته شده است.
در لایحه بودجه ۱۴۰۱ یکی از جاهایی که نام سازمان بهزیستی به چشم می خورد در بخش تبصره ۶ عوارض و مالیات در بند (ج) است که آمده است: عوارض موضوع ماده ۵ قانون حمایت از صنعت برق کشور مصوب ۹۴.۸.۱۰ به میزان ۱۰ درصد مبلغ برق مصرفی در سقف ۶۰ هزار میلیارد ریال تعیین می‌شود که منابع حاصله ۲۰ درصد به حساب شرکت توانیر نزد خزانه داری کل کشور واریز می گردد تا پس از مبادله موافقتنامه با سازمان برنامه و بودجه کشور برای تولید برق تجدیدپذیر و پاک و توسعه فناوری های تجدیدپذیر با اولویت روستایی، عشایری، خانواده های کم درآمد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی و روستاهای فاقد دسترسی به شبکه ملی اطلاعات شود.
همچنین در بند ه آمده است: مالکان واحدهای مسکونی تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی و سایر افرادی که از توان پرداخت ناتوان هستند از حق بیمه پایه سالانه هر واحد مسکونی دارای انشعاب قانونی برق در سال ۱۴۰۱ به مبلغ یک میلیون ریال معاف هستند.
اما در بند (ح) آمده است اپراتورهای ارائه دهنده خدمات مخابراتی علاوه بر قیمت هر پیامک ۳۰ ریال از استفاده کنندگان خدمات مذکور دریافت و به حساب درآمد عمومی ردیف ۱۶۰۱۵۴ نزد خزانه داری کل کشور واریز می کنند که درآمد حاصله متناسب با وصول تا سقف یک هزار میلیارد ریال جهت اجرای موادی از قانون حمایت از حقوق معلولان و ساماندهی کودکان کار و خیابانی در اختیار سازمان بهزیستی قرار می گیرد.
در تبصره ۹ بخش آموزش، پژوهش و فرهنگ در بند (ج) آمده است: مازاد هزینه تحصیلی دانشجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور نسبت به اعتبارات مندرج در این قانون در قالب وام از طریق صندوق رفاه دانشجویان در اختیار این افراد قرار می گیرند. اقساط وام های مذکور پس از فراغت از تحصیل و اشتغال بکار افراد پرداخت می‌شود. دانشجویان تحت پوشش نهادهای حمایتی مذبور و فرزندان رزمندگان معسر در اولویت دریافت وام هستند.
همچنین در تبصره ۱۰ قضایی، انتظامی و دفاعی در بند (ج) آمده است که: در سال ۱۴۰۱ تعرفه جریمه های رانندگی ۵ درصد افزایش می یابد و مبالغ حاصله به ردیف درآمدی ۱۵۰۱۰۱ نزد خزانه داری کل کشور واریز می‌شود و معادل مبلغ افزایش یافته به شرح زیر اختصاص می یابد که یکی از آن موارد مبلغ یک هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال جهت هزینه معلولین شدید و ضایعه نخاعی ناشی از تصادفات رانندگی و پیشگیری از معلولیت در اختیار سازمان بهزیستی است.
اما در مهمترین بخش لایحه بودجه کشور، بخش خلاصه بودجه دستگاه های اصلی، سازمان بهزیستی کشور ۱۷۲,۷۷۳,۳۱۵ میلیون ریال از بودجه کشور سهم دارد که بیش از ۱۷ هزار میلیارد تومان می شود که نسبت به سال گذشته رشد چشمگیر نزدیک به دوبرابری را دارد که ریز آن به شرح زیر است:
برنامه ارائه خدمات یکپارچه دولت هوشمند / ۲۴۵,۰۰۰ میلیون ریال
برنامه راهبری و ارائه خدمات درمان و کاهش آسیب معتادان / ۱,۶۸۰,۰۰۰ میلیون ریال
برنامه سیاست گذاری، راهبری و توسعه خدمات بیمه‌ای / ۴,۰۲۲,۱۰۰ میلیون ریال
برنامه سیاست گذاری، راهبری و توسعه خدمات حمایتی / ۱۰۴,۶۵۳,۶۰۸ میلیون ریال
برنامه راهبری و خدمات توسعه سلامت و فوریت های اجتماعی / ۱۲,۳۴۸,۵۰۷ میلیون ریال
برنامه راهبری و اجرای سند سالمندان / ۵۰۰,۰۰۰ میلیون ریال (۵۰ میلیارد تومان)
برنامه راهبری و حمایت از اشتغال و توانمندسازی اجتماعی ۳,۱۹۰,۰۰۰ میلیون ریال
برنامه سیاستگذاری، راهبری و توسعه خدمات توانبخشی ۴۶,۱۳۲,۱۰۰ میلیون ریال
برنامه پژوهش های علمی، کاربری، فناوری و فن آفرینی / ۲۰,۰۰۲,۰۰۰ میلیون ریال
همچنین در این لایحه در جدول شماره ۵ که مربوط به درآمدها، واگذاری دارایی های سرمایه‌ای و واگذاری دارایی مالی است درآمد ناشی از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها برای اجرای قانون حمایت از معلولین ۲۸,۷۰۰,۰۰۰ میلیون ریال ذکر شده است.
پرداخت مستمری به فرزندان و همسران بیمه شده متوفی و ۶۰ سال برای مردان و ۵۵ سال برای زنان که زیر ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند نسبت به سنوات مستمری – موضوع درآمد حاصل از اخذ یک در هزار قیمت منطقه‌ای بابت حق الثبت اموال غیر منقول ۵ هزار میلیون ریال آمده است و در اعتبارات طرح توانمند سازی زنان سرپرست خانوار- موضوع ماده (۸۰ قانون برنامه ششم توسعه نیز ۸۰ هزار میلیون ریال ذکر شده است.
سازمان بهزیستی یکی از دستگاههای متولی سلامت اجتماعی است که بیش از ۱۸۰ ریز فعالیت دارد. شیرخوارگاه ها و مراکز نگهداری کودکان بی سرپرست و بد سرپرست و دوران سالمندی و مراکز سالمندان و نیز زنان سرپرست خانوار، افراد از کار افتاده و دارای معلولیت، بیماران اعصاب و روان، کودکان کار، معتادین و افراد آسیب دیده تنها بخشی از فعّالیت های بهزیستی در حوزه های مختلف است. توجه به این قشر از جامعه برای پیشگیری از بسیاری از آسیب های اجتماعی موثر خواهد بود.
در بحث مهمتر که سالمندی است نیز به نظر می رسد با توجه به افزایش جامعه سالمند در دهه پیش رو و نیاز به زیرساخت ها برای این قشر از جامعه از حالا نیاز به پیش بینی های موثرتری است که به نظر می رسد دولت در بودجه امسال به آن توجه جدی تری داشته است.
منبع: مهر.