یک خودروی پارک کرده در پیاده رو یا یک داربست شاید یک مانع معمولی برای شما به حساب آید، اما یک مشکل اساسی برای کسی است که نابینا است و میل دارد زندگی روزمره فعالی داشته باشد.
موانع محیطی و فیزیکی، موانع فرهنگی و اجتماعی و ده ها موانع دیگر چالش های تمام نشدنی و روز افزونی را برای افراد دارای معلولیت از جمله نابینایان ایجاد کرده است.
شاید وجود داربست بدون حفاظی در یک پیاده رو امری عادی تلقی شود اما همین مانع یا هزاران موانع دیگر می تواند جان نابینایان را به خطر اندازد .دکتر ابوذر سمیعی فعال حوزه معلولان به این موانع بیشمار اشاره می کند.
آمارها حاکی از آن است که حدود ۱۱۵ تا ۱۲۰ هزار نابینا در کشور وجود دارد. ایران در این میان در جرگه ۱۶ کشور اول از نظر جمعیت نابینایان است.
ایران در این میان در جرگه ۱۶ کشور اول از نظر جمعیت نابینایان است. سوالی که در این میان مطرح می شود، میزان شناخت و توجه ما در ارتباط با این گروه است. در جهان متمدن امروزه و پر رنگ شدن اصول دموکراتیک و حقوق بشری، اصل بر این گذاشته شده است که همگان با هم برابرند؛ یعنی فارغ از رنگ یا نژاد یا معلولیت، همگان باید مساوی و برابر باشند و به این برابری احترام بگذارند.
عدم مناسب سازی و امنیت در تردد افراد دارای معلولیت یکی از بزرگترین موانعی است که در سر راه نابینایان وجود دارد و برداشتن تمام موانع محیطی و همچنین تسهیل سازی امکانات جامعه برای استفاده افراد کم بینا و نابینا در حضور هر چه بیشتر آنان بسیار مهم است.
حتی برخی معتقدند ریشه همه مشکلات افراد دارای اختلال بینایی عدم مناسب سازی محیط پیرامون است. لازم به یادآوری است که منظور از مناسب سازی صرفا برداشتن موانع محیطی نیست بلکه حذف کردن هر آنچه در محیط مانع دسترسی می شود؛ از جمله عابربانک ها با گویا ساختن خودپردازها نیاز نابینایان به دیگران را می توانند کم کنند.
این امر نظارت مستمر نهادهای اجرایی را می طلبد. به طور مثال در هنگام ساختمان سازی به ویژه اماکن عمومی باید دقت لازم مبذول شود که تمامی افراد با شرایط ویژه مانند نابینایان، کم بینایان، سالمندان، کودکان و دیگر معلولیت ها بتوانند به راحتی در آنجا رفت و آمد کنند. مثلا آسانسورها به سیستم بریل مجهز باشند.
در کنار پله از سطوح شیب دار مناسب استفاده شود به ویژه موانع آهنی که گاه نهادها برای جلوگیری از ورود موتورها و وسایل نقلیه دیگر در پیاده روها و ساختمان ها و پارک ها و دیگر مکان ها قرار می دهند.
در کشورهای توسعه یافته اقدامات بسیاری در زمینه مناسب سازی صورت گرفته؛ تاکسی های مجهز به امکانات لازم با رنگ ها و اپراتورهای مخصوص و طراحی سایت های معین برای راهنمایی هر چه بهتر افراد دارای معلولیت که با توجه به نوع معلولیت خود چگونه می توانند از امکانات حمل و نقل عمومی استفاده کنند، از جمله اقدامات بسیار رایج در کشورهای توسعه یافته است.
چند سال قبل فرودگاه شیکاگو در آمریکا به دلیل اینکه در برخی قسمت های فرودگاه از راهنماهای بریل و اشاره برای معلولان استفاده نکرده بود مجبور به تحمل جزای نقدی از سوی دادگاه های مربوطه شد حال آنکه سیستم حمل و نقل عمومی در ایران به هیچ وجه مناسب سازی نشده است.
به طور مثال در مترو پاریس بخشی جدا برای ورود کالسکه و ویلچر در نظر گرفته شده است و برای نابینایان از سگ های راهنما استفاده می شود که آنها را به خوبی به مسیر واگن ها هدایت می کند یا اینکه می توانند وسیله ای بسیار کوچک و ارزان را خریداری کنند که به آنها بعد از مشخص کردن مسیر، دقیقا می گوید از چه ایستگاهی و چگونه باید استفاده کنند. لازم به ذکر است چندی پیش در زمینه مناسب سازی شهر آکسفور آمریکا نیز مقاله ای در این هفته نامه نگاشته شده است.
منبع: سلام نو