گرانی تجهیزات شخصی، پزشکی و کمک حرکتی مشکلات بسیاری را برای معلولان و خانواده های آن ها به وجود آورده است.
به گفته مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق معلولان بیش از ۹۸درصد معلولان شغلی ندارند و مستمری های در نظر گرفته شده نیز پاسخگوی مشکلات این افراد نیست.
افزایش چندین برابری قیمت دارو و تجهیزات پزشکی
علی همت محمودنژاد با اشاره به افزایش چندین برابری قیمت دارو، تجهیزات پزشکی، وسایل شخصی و بهداشتی و کمک حرکتی معلولان، می گوید: قیمت سمعک و ویلچر چندین برابر شده است و پروتزهای مصنوعی نیز افزایش قیمت بسیار زیادی داشته اند.
وی به افزایش بسیار زیاد هزینه های شخصی و توان بخشی معلولان در منزل اشاره می کند و ادامه می دهد: یک سری از هزینه ها به طور مستقیم مربوط به خود معلولیت و بخشی نیز به پیرامون معلولیت مربوط است که هزینه های معلولیت نه تنها به هیچ عنوان با مستمری که دریافت می کنند تأمین نمی شود، بلکه متناسب با نیازهای فرد معلول هم نیست. همه ساله در چند نوبت آن قدر تورم افزایش پیدا می کند که افزایش مستمری افراد دارای معلولیت و هزینه مربوط به معلولان به هیچ عنوان نمی تواند به پای تورم برسد و گاهی هم از تورم عقب می ماند.
وی مستمری پرداختی به افراد دارای معلولیت را ۹۹۶هزار تومان اعلام کرده و می افزاید: این مبلغ هفت سال پیش ۵۱هزار تومان بود که البته تورم آن قدر افزایش پیدا کرده که کارآمدی ۹۹۶هزار تومان فعلی بسیار کمتر از ۵۱هزار تومان هفت سال پیش است. هفت سال پیش ۵۱هزار تومان قدرت خرید بیشتری از ۹۹۶هزار تومان فعلی برای توان یابان داشت و هزینه های معلولان به هیچ عنوان با این مبالغ اندک پوشش داده نمی شود.
هفت سال پیش یک بسته پوشک بهداشتی بزرگسالان ۱۸هزار تومان بود، اما الان به ۳۰۰هزار تومان رسیده است. در همان زمان حق مواد بهداشتی یک فرد معلول ۲۰۰هزار تومان بود که با آن می توانستیم نزدیک به ۱۰ تا ۱۱ بسته پوشک بخریم، اما الان این مبلغ ۶۰۰هزار تومان است که با این مبلغ تنها دو بسته پوشک بهداشتی می توان خریداری کرد.
یک مقایسه ساده به راحتی نشان می دهد با وجود اینکه هزینه مواد بهداشتی از ۲۰۰هزار تومان به ۶۰۰هزار تومان افزایش پیدا کرده اما قدرت خرید بسیار کمتر شده و نه تنها هیچ کارآمدی در زندگی معلولان ندارد بلکه موجب شده بهداشت افراد دارای معلولیت با گرانی اقلام مورد نیازی مثل سوند، پانسمان و… به خطر بیفتد.
حق پرستاری معادل ۲.۵ روز کار یک پرستار
مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق معلولان به حق پرستاری ماهیانه ۲میلیون و ۱۰۰ هزار تومانی پرداختی به خانواده ها آن هم تنها خانواده های دارای معلولیت خیلی شدید و بسترگرا اشاره و تصریح می کند: این مبلغ که به همه معلولان تعلق نمی گیرد تنها معادل ۲.۵روز کار یک پرستار است؛ چراکه پرستاری که بخواهد مراقبت های بهداشتی درمانی انجام دهد حداقل روزی یک میلیون تومان هزینه دریافت می کند.
وی با تأکید بر اینکه مستمری در نظر گرفته شده پاسخگوی نیازهای معلولان نیست، می افزاید: مستمری در زندگی فرد معلول نخاعی، فردی که نیازمند ویلچر است یا نیاز به سمعک یا وسایل توان بخشی و یا پوشک و کمک هزینه تأمین کرایه خانه دارد و در هزینه های رفت وآمد مانده با ۹۹۶هزار تومان مشکلش به هیچ عنوان حل نمی شود.
هزینه های نگهداری براساس دستورالعمل ها تنها به معلولان شدید و خیلی شدید بسترگرا تعلق می گیرد. بسیاری از افراد دارای معلولیت، مثل ناشنوایان و… به هیچ عنوان از حق پرستاری و … برخوردار نیستند و از طرف دیگر، حق معلولیتی که برای افراد دارای معلولیت پرداخت می شود یک دهم هزینه های پرستاری است که حقوق و مزایا دریافت می کند.
افزایش میل به نگهداری معلولان در مراکز
علی همت محمودنژاد با تأکید بر اینکه هزینه حق پرستاری در منزل با هزینه حق پرستاری معلولان در مراکز برابری ندارد، ادامه می دهد: حق پرستاری در منزل ۴۰درصد هزینه پرستاری در مراکز نگهداری از معلولان است که این موضوع سبب می شود میل به نگهداری معلولان در مراکز بیشتر شود. رویکردهای علمی بیان می کند معلول باید در خانواده مورد حمایت قرار گیرد و در خانواده نگهداری شود، اما وقتی حق پرستاری در منزل ۴۰درصد حق پرستاری در مرکز باشد خانواده ها ترجیح می دهند فرزندانشان در مراکز نگهداری شوند.
رئیس انجمن دفاع از حقوق معلولان به تشویق خانواده ها به نگهداری معلولان در منزل با فراهم کردن بسته های حمایتی و مشاوره ای اشاره می کند و می افزاید: این کار می تواند با افزایش حق پرستاری در منزل معلولان و رایگان شدن خدمات توان بخشی در منزل برای خانواده ها انجام شود؛ چراکه زندگی در منزل و اثرات توان بخشی مبتنی بر خانواده موجب کیفیت زندگی فرد دارای معلولیت و بهبود کمیت عمر معلول خواهد شد.
محمودنژاد با اشاره به اجرا نشدن صحیح قانون حمایت از معلولان اظهار می کند: این قانون که از سال۹۶ تصویب شده متأسفانه با وجود گذشت سه دولت از زمان تصویب، همچنان اهتمام ویژه ای از سوی هیچ کدام از دولت ها برای اجرای آن وجود ندارد و آن قدر آرام، ناملموس و با نرخ پایین تر از تورم اجرا می شود که هر چقدر هم پول به افراد دارای معلولیت پرداخت شود باز هم گرهی از مشکلاتشان باز نمی کند.
مجموعه ای مثل بهزیستی باید این شهامت را داشته باشد که هزینه های لازم را برای اجرای قانون حمایت از معلولان محاسبه کند، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم که مجری طرح هدفمندی یارانه هاست و همچنین کمیسیون های مجلس به خصوص کمیسیون اجتماعی و بهداشت شهامت داشته باشند و بودجه معلولان را به طور واقعی به مجلس ارائه دهند و یا بتوانند آن را در کمیسیون تلفیق به تصویب برسانند.
رئیس انجمن دفاع از حقوق معلولان با گلایه از اینکه متأسفانه هیچ همت خاصی برای اجرای بودجه حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت به طور واقعی و متناسب با نیاز افراد دارای معلولیت و براساس اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان وجود ندارد، می گوید: حتی صدای معلولان در اعتراض ها و تجمع ها شنیده نمی شود، این درحالی است که هم قانون واضح و شفاف است و هم به لحاظ مالی مشکلی وجود ندارد تا قانون حمایت از معلولان به طور کامل و شفاف به مرحله اجرا برسد.
اجرا نشدن قوانین موجود
مدیرعامل جامعه معلولان کشور اما مهم ترین مشکل معلولان را اجرا نشدن قوانین موجود می داند و معتقد است: اجرایی شدن قوانین، منجر به اشتغال زایی و رفع بسیاری از مشکلات معلولان و خانواده هایشان می شود.
کامران عاروان با بیان اینکه هزینه های مترتب بر افراد دارای معلولیت به مراتب بیشتر از هزینه های افراد غیرمعلول است، می افزاید: این هزینه ها در حوزه بهداشت، درمان، لوازم بهداشتی، لوازم توان بخشی و حتی هزینه های مناسب سازی منزل برای سرویس بهداشتی، حمام و… است، همچنین هزینه های حمل ونقل در بیرون از منزل و هزینه های نگهداری فرد معلول و تغذیه ای که باید داشته باشد.
وی با تأکید بر ضرورت حمایت بیشتر از افراد دارای معلولیت برای بازگشت به زندگی عادی می گوید: در حال حاضر عکس این موضوع درحال رخ دادن است؛ ویلچری که معلولان تا ۶ یا ۷ سال پیش ۵۰۰هزار تومان می خریدند الان باید بیش از ۵میلیون تومان برای آن هزینه کنند، نوع برقی این ویلچرها بالای ۵۰میلیون تا ۱۰۰میلیون برای هر معلول هزینه بردارد.
عاروان می افزاید: لوازم توان بخشی مثل عصا، کفش طبی، سمعک و باتری آن برای ناشنوایان، عصای سفید، ضبط صوت مخصوص و ادوات مخصوص بچه های نابینا افزایش قیمت چندین برابری داشته است.
رئیس هیئت مدیره شبکه ملی معلولان جسمی حرکتی به مستمری ناچیز پرداختی به معلولان اشاره می کند و می گوید: متأسفانه ملاک تمام حمایت های بهزیستی دهک بندی شده، درحالی که این دهک بندی مطابق با واقعیت زندگی معلول نیست؛ به گونه ای که همین مبالغ مثلاً یک میلیون مستمری، ۲میلیون حق پرستاری و ۶۰۰هزار تومان لوازم بهداشتی که به همه هم تعلق نمی گیرد، نمی شود با این ۳میلیون و ۶۰۰ هزار تومان مشکلات زندگی را حل کرد.
عاروان عنوان می کند: دهک بندی های اعلام شده برای خانوارها یکی از مشکلات معلولان است؛ حتی اگر دهک فرد معلول بالا باشد باز هم هزینه هایی دارد که افراد عادی ندارند و این شامل تمام افراد دارای معلولیت با انواع معلولیت ها می شود.
مدیرعامل جامعه معلولان ایران به ارسال نامه ای برای اینکه دهک بندی افراد دارای معلولیت باید چند پله پایین تر اعمال شود، اشاره می کند و می افزاید: در برنامه های توسعه ای دولت و برنامه هفتم هم موارد چندانی در مورد معلولان گنجانده نشده بود؛ هرچند ما مثلاً در ماده ۲۷ قانون حمایت از معلولان که به معلولان شدید و خیلی شدید بدون شغل و درآمد و نیازمند اشاره دارد، پیشنهادی ارائه کردیم که به اندازه یک پایه حقوق به آن ها پرداخت شود، اما متأسفانه حذف شد.
دهک بندی فرمول ناعدالتی معلولان
وی ادامه می دهد: هر طور محاسبه کنیم باز هزینه های فرد معلول از افراد عادی بیشتر است و این هزینه ها نباید به فرمولی به نام دهک بندی وصل شود. متأسفانه سازمان هایی که می خواهند خدمات ارائه دهند و کمک رسان هستند مثل بهزیستی، کمیته امداد و… همین دهک بندی را ملاک کمک رسانی خود قرار می دهند و نمی آیند هزینه های مترتب بر معلول را ملاک قرار دهند و آن را از دهک فرد معلول کسر کنند؛ چرا که به لحاظ علمی وقتی فردی دچار معلولیت و یا یک بیماری مزمن می شود به طور معمول زیرخط فقر قرار می گیرد.
رئیس هیئت مدیره شبکه ملی معلولان جسمی حرکتی به حذف مستمری ۱۳هزار نفر از معلولان توسط سازمان هدفمندی یارانه ها اشاره می کند و می افزاید: جامعه ۳میلیون نفری معلولان در کشور با خانواده های آن ها درگیر ماجراهایی هستند که کسی هم به کمکشان نمی آید و دولت هم با محدودیت هایی که ایجاد می کند دهک بندی را ملاک پرداختی ها می داند.
عاروان با تأکید بر اینکه حق مطلب درهیچ قانونی برای فرد معلول ادا نمی شود، می گوید: معلول همیشه از هزینه هایی که پرداخت می کند عقب بوده و همیشه مقروض و به دنبال وام و کمک گرفتن از خیریه ها و… است تا بتواند این فاصله را در هزینه های زندگی جبران کند و بیشتر به زیرخط فقر فرو نرود.
منبع: روزنامه قدس