وای فای دایرکت به دو دستگاه اجازه می دهد بدون نیاز به روتر بی سیم، یک اتصال وای فای مستقیم و همتا به همتا (P2P) برقرار کنند. وای فای دایرکت به نوعی شبیه به بلوتوث است؛ اما با آن تفاوت های اساسی دارد.
وای فای دایرکت یک استاندارد رسمی است که از طریق اتحاد وایفای ارائه شده است. اتحادیه صنعت جهانی، مسئول صدور گواهینامه کیت وای فای است؛ یعنی می توان اطمینان داشت که هر گجت دارای وای فای دایرکت می تواند بدون نیاز به سخت افزار خاصی با تمام دستگاه های مجهز به این ویژگی کار کند.
ایده وای فای دایرکت این است که کارهای ساده به اتصالات ساده نیاز دارند. فرض کنید می خواهید از لپ تاپ یا تلفن هوشمند، تصویری به پرینتر بی سیم بفرستید و چاپ کنید یا با شخصی که با او در یک اتاق هستید، تصاویری به اشتراک بگذارید یا حتی فیلم مورد نظر خود را از تلفن همراه به تلویزیون ارسال کنید؛ هیچ یک از این موارد به اتصال فعال اینترنت یا در کل، اتصال به اینترنت نیاز ندارند؛ اما برای انجام آن ها لازم است دستگاه شما به پرینتر یا به سخت افزار شخص دیگر یا تلویزیون متصل شود. با کمک وای فای دایرکت تمام این موارد به سادگی امکان پذیر هستند.
دستگاه ها از طریق یک نقطه دسترسی (Access point) امکان دریافت اطلاعات پیدا می کنند. وای فای دایرکت به دستگاه ها توانایی عبور از این فرایند و اتصال مستقیم به یکدیگر می دهد. بیشتر افراد هنگامی که به اتصال دستگاه به دستگاه (D2D) فکر می کنند، اولین چیزی که به ذهنشان خطور می کند بلوتوث است. وای فای دایرکت اتصالی شبیه به بلوتوث ارائه می دهد که در آن، ابتدا باید دستگاه هایی که از وای فای دایرکت برخوردار هستند به هم معرفی کنید تا یک اتصال ایجاد شود؛ اما وای فای دایرکت بسیار قدرتمندتر از بلوتوث است و می تواند حجم بیشتری از داده را با سرعت بالاتر و در مسافت طولانی تری مدیریت و ارسال کند. اگر وای فای دایرکت به شکل صحیح تنظیم شده باشد، می تواند داده ها را با سرعت ۱۰ برابر سریع تر از بلوتوث در دستگاه های اندرویدی انتقال بدهد. این برتری ها باعث شده است که وای فای دایرکت برای برنامه های تجاری که نیاز به اشتراک داده بین دستگاه ها دارند، گزینه مناسب تری باشد.
وای فای دایرکت چیست و چگونه کار می کند
دستگاه ها برای استفاده از وای فای دایرکت با روش های گوناگونی جفت می شوند؛ دکمه های فیزیکی (فشردن دکمه در گجت اول و سپس فشردن همان دکمه در گجت دوم)، پین کد ، کد QR یا حتی NFC از جمله این روش ها هستند. وای فای دایرکت برای اشتراک اطلاعات بین دستگاه ها به یک شبکه متمرکز یا روتر بی سیم نیاز ندارد؛ بلکه هنگام برقراری اتصال، یک دستگاه به عنوان نقطه دسترسی (AP) یا هات اسپات عمل می کند و سایر دستگاه ها با استفاده از پروتکل های WPS و WPA/ WPA2 به دستگاه اصلی متصل می شوند. برای ایجاد اتصال ایمن، جلوگیری از ارتباطات غیر مجاز و خصوصی نگه داشتن اتصال، وای فای دایرکت از پروتکل های WPS و WPA/ WPA2 استفاده می کند. پس از برقراری اتصال و حتی در صورت متصل نبودن به شبکه داده ها می توانند بلافاصله بین دستگاه های اطراف به اشتراک گذاشته شوند.
از آنجا که دستگاه های دارای وای فای دایرکت می توانند بدون نیاز به یک نقطه دسترسی به هم متصل شوند، نیازی به استفاده از روتر نیست. دستگاه های درگیر در اتصال وای فای دایرکت، در صورت لزوم شبکه ادهاک (Ad-Hoc) خود را ایجاد می کنند و به شما این امکان را می دهند که دستگاه ها ی در دسترس را مشاهده و انتخاب کنید که به کدام یک متصل شوید.
وای فای دایرکت بدون نیاز به روتر و شبکه بی سیم مرسوم، مستقیماً بین دستگاه ها ارتباط برقرار می کند
برای اینکه بهتر با این موضوع آشنا شوید به این مثال دقت کنید: فرض کنید باید فایلی برای دوست خود بفرستید؛ اما به اتصال وای فای امن دسترسی ندارید. در این صورت می توانید به جای اتصال به اینترنت، یک شبکه ی ادهاک ایجاد کنید. شما می توانید به صورت بی سیم یک شبکه ادهاک در فاصله ی ۱۰۰ متری بین دستگاه خود و دوستتان ایجاد کنید و فایل مورد نظر را برای او بفرستید. از آنجا که دستگاه شما میزبان است، اگر اتصال را قطع کنید، صرف نظر از اینکه هم زمان چند دستگاه به شبکه ادهاک متصل باشند، اتصال به پایان می رسد. با توجه به این مثال می توان گفت شبکه ادهاک یک نوع شبکه محلی (LAN) موقت است؛ پس اگر یک شبکه ادهاک را به طور دائمی راه اندازی کنید به شبکه محلی تبدیل می شود. به کمک یک شبکه ادهاک، چندین دستگاه می توانند به اینترنت دستگاه میزبان دسترسی پیدا کنند.
وای فای دایرکت به طور بالقوه شامل دو گزینه ی مفید است: پیدا کردن دستگاه ها (Wi-Fi Direct Discovery Device) و پیدا کردن سرویس ها (Service Discovery). دستگاه ها به طور پیش فرض نمی دانند در اطرافشان چه دستگاه هایی وجود دارد؛ اما اگر توسعه دهندگان این مورد را فعال کرده باشند، دستگاه شما می داند چه نوع دستگاه هایی در نزدیکی آن وجود دارند و هر یک چه کاربردی دارد. برای مثال اگر بخواهید تصویر یا فیلمی را به نمایش دربیاورید، فقط دستگاه هایی را می بینید که قابلیت نمایش تصاویر داشته باشند یا اگر می خواهید تصویری را چاپ کنید، فقط پرینترها یا دستگاه هایی را مشاهده می کنید که به پرینترها متصل هستند. کشف دستگاه هایی که مناسب کار شما هستند، می تواند قبل از ایجاد اتصال اتفاق بیافتد تا زمان شما صرف تلاش بیهوده برای اتصال به دستگاه نامناسب نشود.
شرکت ها و پشتیبانی از وای فای دایرکت
اولین شرکت بزرگی که از وای فای دایرکت پشتیبانی کرد اینتل بود که در سال ۲۰۰۸ استاندارد جدیدی به پلتفرم Centrino 2 وارد کرد. دو سال بعد، دیگر بازیکنان بزرگ صنعت شبکه از اینتل پیروی کردند؛ مارول، رالینک، برودکام، ریل تک و آتروس اولین محصولات مجهز به وای فای دایرکت را در سال ۲۰۱۰ راه اندازی کردند. احتمالاً کارت وای فای رایانه شما توسط یکی از این سازندگان بزرگ ساخته شده است و به احتمال زیاد رایانه یا لپ تاپ مدرنتان از وای فای دایرکت پشتیبانی می کند. مایکروسافت از زمان ویندوز ۸ از این استاندارد پشتیبانی می کند و همچنین همه نسخه های ویندوز ۱۰ به وای فای دایرکت مجهز هستند. اولین ایکس باکس که از وای فای دایرکت پشتیبانی کرد، Xbox One بود که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد.
در دنیای تلفن های همراه، گوگل پشتیبانی از وای فای دایرکت را در اندروید ۲.۳ ارائه کرد. آیفون های اپل از زمان iOS 7 با عناوین مختلفی مانند AirDrop یا AirPlay از وای فای دایرکت پشتیبانی کرده اند. دستگاه های فراوان دیگری مثل هدفون ها و پرینترهای بی سیم وجود دارند که از این قابلیت پشتیبانی می کنند. اکثر تلویزیون های هوشمند به شکلی متفاوت و با کمک یک ویژگی به نام Miracast که استاندارد بی سیم مبتنی بر وای فای دایرکت است، از وای فای دایرکت بهره می برند.
نحوه ی ایجاد اتصالات وای فای دایرکت، در دستگاه های مختلف متفاوت است. همان طور که اشاره شد، برخی از دستگاه ها برای شروع اتصال کد QR را اسکن می کنند. در برخی لازم است یک پین کد را وارد کنید و در بعضی دستگاه ها باید یک دکمه ی فیزیکی را فشار بدهید. با گذشت زمان و افزایش اهمیت مسائل امنیتی، دستگاه های بیشتری به ترکیب این تکنیک ها روی آورده اند و تعداد کمی از دستگاه ها به طور خودکار به هم متصل می شوند.
موارد استفاده از وای فای دایرکت
رایج ترین موارد استفاده از وای فای دایرکت شامل گزینه های زیر است:
اشتراک سریع فایل ها
دایرکت یک راه عالی برای به اشتراک گذاشتن سریع فایل های بزرگ است. این قابلیت هنگامی که راه اندازی اتصال سیمی یا دسترسی به اینترنت امکان پذیر نیست، راهی سریع، بدون هزینه و مطمئن است.
چاپ با پرینترهای بی سیم
دایرکت می تواند حجم زیادی از اطلاعات بی سیم را کنترل کند از این رو استفاده از آن برای چاپ سریع و بدون دردسر گزینه مناسبی است.
پخش و اشتراک گذاری صفحه نمایش
از اجرای بازی های تلفن همراه در یک صفحه نمایش بزرگ گرفته تا اشتراک گذاری عکس ها در تلویزیون، می توان از وای فای دایرکت برای انواع فعالیت های اشتراک گذاری صفحه نمایش استفاده کرد.
بازی گروهی
اگر بدون وجود وای فای، همه ی افراد یک بازی مشابه را در تلفن های خود داشته باشند، می توانند با اتصال به وای فای دایرکت با یکدیگر بازی کنند.
همگام سازی سریع
برخی از دستگاه ها از وای فای دایرکت برای همگام سازی اطلاعات و به روزرسانی رسانه ها استفاده می کنند. این ویژگی می تواند روند کار را بسیار سریع تر کند؛ خصوصاً اگر مجبور باشید هم زمان تعداد زیادی رسانه جدید (مثل آپدیت کردن یک پلی لیست قدیمی) را به دستگاهتان اضافه کنید.
با توجه به آنچه تاکنون توضیح داده ایم ، ممکن است فکر کنید وای فای دایرکت یک فناوری مناسب برای اینترنت اشیا است. بحث استفاده از وای فای دایرکت برای دستگاه های خانگی هوشمند در اواخر دهه ی ۲۰۰۰ و اوایل دهه ی ۲۰۱۰ بسیار داغ شد؛ زیرا در آن زمان اتصال IOT به سرعت در حال پیشرفت بود؛ اما بر خلاف تصور بسیاری از افراد، این دو فناوری مسیر متفاوتی را طی کردند. امروزه وای فای دایرکت به ندرت در اینترنت اشیا دیده می شود.
توضیح ساده ی وای فای دایرکت، اتصال بین دو دستگاه است که بخشی از یک شبکه بی سیم نیستند. اینترنت اشیا با فناوری های اتصال قدیمی تری مثل زیگ بی (Zigbee) تحت سلطه شبکه های وای فای قرار گرفت؛ اما وای فای دایرکت ترندی بود که به سرعت پشت سر گذاشته شد. ولی چرا وای فای دایرکت در IOT بازی داده نشد؟
علت ساده است. دستگاه های هوشمند امروزی نیازمند این هستند که به هم پیوسته و متصل باشند تا قابلیت مدیریت پیچیده تر را فراهم کنند. در یک خانه ی هوشمند، افرادی که در خانه حضور ندارند باید بتوانند به راحتی از راه دور به دستگاه های خانگی خود دسترسی پیدا کنند. نبود امکان اتصال در مسافت های طولانی، موضوعی است که نقطه ضعف وای فای دایرکت محسوب می شود و مانع از حضور یافتن آن در اینترنت اشیا است. دلیل دیگری که وای فای دایرکت نمی تواند برای دستگاه های هوشمند مناسب باشد، وجود برخی مشکلات امنیتی است که با فعال شدن اتصالات خودکار مورد توجه قرار می گیرد.
امنیت وای فای دایرکت
وای فای دایرکت در مقایسه با سایر گزینه های ارتباطی حداقل مزایای امنیتی را دارد؛ اما در عوض خطرات امنیتی آن کمتر است. استفاده از وای فای دایرکت زمانی می تواند خطرناک باشد که به طور هم زمان از یک دستگاه متصل به یک شبکه دیگر استفاده کنید. اگر درحالی که به شبکه دیگری متصل هستید از یک اتصال مستقیم روی دستگاه استفاده کنید، امکان خطر وجود دارد. اگر از پروتکل های قدیمی تر مانند WPS استفاده کنید، نفوذ به اطلاعات شما برای هکرها آسان تر می شود. شما همیشه باید از امن بودن اتصال مستقیم خود اطمینان حاصل کنید. هر کسی می تواند با دریافت اطلاعات شما از طریق وای فای دایرکت، از آن ها سوء استفاده کند.
برای حفظ امنیت هنگام استفاده از وای فای دایرکت بهتر است در مورد نحوه ایمن سازی دستگاه خود اطلاعات کسب کنید. دو نوع اتصال وای فای دایرکت وجود دارد: اتصال موقت و اتصال دائم. اتصال دائم به شما این امکان را می دهد که اطلاعات را در دستگاه خود ذخیره کنید تا اتصال به طور خودکار صورت بگیرد. این نوع اتصال راحت و سریع تر اما از نظر امنیتی، خطرناک است. از آنجا که نمی توانید با دستگاه های ناشناخته تماس بگیرید بهتر است اتصال دائم را محدود کنید. برعکس اتصال دائم، اتصالات موقت به طور خودکار صورت نمی گیرند و امنیت بیشتری دارند. برای اطمینان بیشتر از ایمن بودن اتصال می توانید از پین های موقت استفاده کنید.
در کل توصیه می شود از اتصالات جدیدتر وای فای دایرکت که دارای ویژگی های امنیتی بیشتری هستند، استفاده کنید؛ اما بهتر است هرگز از آن ها در مکان های عمومی استفاده نکنید. هکرها همیشه به دنبال راه های جدید برای سرقت اطلاعات هستند. اخیراً یک باگ جدید در دستگاه های لینوکس به هکرها اجازه می داد در صورت فعال بودن قابلیت های وای فای، از طریق وای فای دایرکت به دستگاه های تلفن همراه دسترسی پیدا کنند.
منبع: زومیت.