بر اساس نتایج مطالعه جدید ترکیب نقشه مکان های تنظیم کننده ژن با جایگاه های مرتبط با بیماری، یک عامل خطر ژنتیکی جدید دژنراسیون ماکولا (AMD) را کشف و نمایان کرد که این یافته درک علت اصلی اختلال بینایی در بزرگسالان را ارتقا می دهد.
دژنراسیون ماکولا در بزرگسالی یا تخریب ماکولا ناشی از اختلال در اپیتلیوم رنگدانه دار شبکیه (RPE) است، لایه ای از بافت که بین گیرنده های نوری و کوریوکاپیلاریس که شبکیه را تغذیه می کند، قرار گرفته است. به دلیل اهمیت محوری شبکیه در تخریب ماکولا ، محققان با کاوش در یک فاکتور رونویسی به نام LHX2 که پروتئینی است که ژن‌های خاص را تنظیم می کند، دریافتند که این فاکتور در توسعه رنگدانه دار شبکیه نقش اساسی دارد.
با از بین بردن فعالیت این پروتئین در شبکیه، پژوهشگران دریافتند که بیشتر ژن‌های آسیب دیده کاهش یافتند که نشان می دهد نقش LHX2 احتمالاً یک فعال کننده است که به مکان های تنظیمی روی ژنوم برای افزایش فعالیت ژن‌های دیگر متصل می شود.
محققان در ادامه دریافتند: یک ژن تحت تأثیر پروتئینی به نام OTX2 برای تنظیم بسیاری از ژن ها در شبکیه همکاری می کند. با نقشه برداری از مکان های ژنومی OTX2 و LHX2 ، محققان ثابت کردند که این ژن ها در توسعه و عملکرد رنگدانه دار شبکیه نقش دارند.
یک روش رایج برای یافتن ژن‌هایی که ممکن است در ایجاد یک بیماری نقش داشته باشند، انجام یک مطالعه ارتباطی گسترده ژنومی (GWAS) است که تفاوت های توالی ژنومی را بین افراد که همزمان با بیماری رخ می دهند، شناسایی می کند. در اینجا، پژوهشگران داده های اتصال دو ژن را با داده های مطالعات ارتباطی ژنومی مقایسه کردند تا تغییراتی را که بر اتصال فاکتورهای رونویسی تأثیر می گذارند، بررسی کنند.
نتایج مطالعه نشان می دهد: افزایش خطر شناخته شده قبلی تخریب ماکولا از نوع شناسایی شده در ارتباطات ژنومی به دلیل کاهش اتصال فاکتور رونویسی LHX2 به ژن TRPM1 و در نتیجه کاهش فعالیت این ژن است. این ژن یک کانال یونی را کد می کند و مطالعات قبلی نشان داده است که جهش در این ژن باعث اختلال بینایی نیز می شود.
محققان در خاتمه می گویند: نتایج مطالعات ما نشان می دهد که چگونه ترسیم تنظیم کننده های رونویسی خاص، محل های اتصال آن‌ها در سراسر ژنوم و شبکه های تنظیم کننده ژن می تواند بینش هایی را درباره آسیب شناسی یک بیماری ارائه دهد.
شرح کامل این پژوهش و یافته های آن در مجله آنلاین PLOS Biology منتشر شده است.
منبع: سینا پرس