نویسنده: امید هاشمی
منبع: دوازدهمین شماره ی ماهنامه ی نسل مانا
این بار در پیشخوان ابتدا سری به محصولات تازه سامسونگ خواهیم زد و دربارۀ چند و چون رعایت استاندارد های دسترسی نابینایان در تلویزیون های هوشمند این شرکت چیز هایی خواهیم گفت. در ادامه برای دومین بار با جهانگرد و ماجراجوی ناشنوانابینایی همراه خواهیم شد که بیش از ۲۵ سال است از این سو به آن سوی دنیا سفر می کند. یک سامانه مسیریابی جدید را واکاوی خواهیم کرد و با یک موسیقیدان حرفه ای نابینا آشنا خواهیم شد.
تأییدیه آر ان آی بی برای تلویزیون های هوشمند جدید سامسونگ
موضوع دسترس پذیری آنجایی برای تولید کنندگان محصولات دیجیتال جذاب می شود که بتواند موجبات برقراری یک رابطه بُرد بُرد را بین تولید کننده و جامعه هدف فراهم آورد. نمی توان تا ابد الآباد بر کلید واژه مسئولیت اجتماعی تکیه کرد و از تولید کننده انتظار داشت محصولاتش را در قالبی خیرخواهانه برای کاربران با آسیب بینایی مناسب سازی کند. در برخی کشور های دنیا متولیان امر راهکار هایی به منظور تشویق تولید کنندگان اندیشیده اند که نمونه ای که درباره اش خواهیم خواند، یکی از این راهکار های خلاقانه محسوب می شود.
چند سالی است که مؤسسه ملی سلطنتی نابینایان انگلستان بنا بر رسالتی قدیمی که در رتق و فتق امور نابینایان در انگلستان برعهده گرفته، موضوع دسترسی کاربران نابینا به تجهیزات دیجیتال اعم از سخت افزار، وبسایت یا نرم افزار های خدماتی را بر صدر فعالیت ها نشانده و سعی دارد با ارائه طرح های خلاقانه راه را برای کاربران نابینا هموار کند. از جمله فعالیت هایی که این مؤسسه انجام می دهد، ارائه نوعی گواهی به شرکت های تولید کننده است که نشان از دسترس پذیر بودن محصولاتشان برای کاربران نابینا دارد. روال کار این گونه است که هر شرکت، محصولاتش را جهت بررسی و آزمایش در اختیار کارشناسان مؤسسه می گذارد و کارشناسان هم اشکالات و گرفت و گیر ها را به اطلاع طراحان محصولات می رسانند و سر انجام هم با رفع اشکالات احتمالی، گواهی برای شرکت تولید کننده صادر می شود و با این کار، هم خیال کاربران نابینا از قابل استفاده بودن محصول آسوده می شود و هم به خاطر جایگاه مرجعیتی آر ان آی بی در میان نابینایان بریتانیایی، صاحبان محصول می توانند از جوانب تبلیغاتی گواهی منتفع شوند و بازار قابل توجه مشتریان آسیب دیده بینایی را از آن خود کنند.
شرکت سامسونگ از جمله تولید کنندگانی است که همکاری گسترده ای در این زمینه با آر ان آی بی دارد. حالا قریب ده سال می شود که این شرکت، تلویزیون های هوشمندش را در معرض آزمون کارشناسان مؤسسه قرار می دهد تا با دریافت گواهی دسترس پذیری، بازار کاربران نابینا و کم بینای بریتانیا را تصاحب کند. این اتفاق برای بار نخست در سال ۲۰۲۰ رقم خورده و حالا برای دومین بار، سامسونگ به تازگی محصولات جدیدش را هم برای دریافت گواهی در اختیار آر ان آی بی گذاشته است و این گواهی را دریافت کرده است. در محصولات جدید سامسونگ، امکان استفاده از راهنمای صوتی برای کاربران فراهم شده است؛ امکانی که هم بر روی تلویزیون و هم از طریق کنترل از راه دور فراهم است. در تغییراتی که به وجود آمده، کاربران می توانند سرعت و زیر و بمی صدای موتور صوتی صفحه خوان تلویزیون را هم به فراخور سلیقه تغییر دهند. کاربران کم بینا هم از به روز رسانی ها بی بهره نمانده اند و امکاناتی نظیر کنتراست بالا، وارونگی رنگ، تغییر اندازه نوشته ها و قابلیتی برای سیاه و سفید کردن صفحه نمایش در اختیارشان قرار گرفته است. همچنین در تلویزیون های کیو ال ای دی هم اپلیکیشنی با نام سیکالِرز گنجانده شده که به کاربرانی که در شناسایی رنگ ها دچار اختلال هستند، کمک می کند رنگ صفحه نمایش را متناسب با کیفیت بینایی شان تغییر دهند.
چه طور شد که جهانگرد شدم
قبلاً هم دربارۀ تونی جایِلز، جهانگرد ناشنوانابینایی که تک و تنها به بیش از صد کشور در سراسر کره خاکی سفر کرده، چیز هایی گفته و نوشته بودیم. او که حالا در کشور سائوتومی به سر می برد، در آخرین شماره از بریل فُروم از چگونگی شروع جهانگرد شدنش نوشته و راهکار هایی را در اختیار نابینایانی گذاشته که علاقه مند به سفر هستند اما دست و دلشان برای شروع ماجراجویی می لرزد. تونی که حالا بیش از ۲۵ سال است سفر می کند و دربارۀ ماجراجویی هایش تا به حال سه کتاب منتشر کرده، از آغاز تنها سفر کردنش این طور حکایت می کند که وقتی در آغاز سال 2000 در آمریکا مشغول به تحصیل بوده، به کمک دوستانش پروازی را برای شهر نیواورلئان انتخاب و هاستل را هم رزرو می کند و به تنهایی راهی این شهر می شود. رسیدن به هاستل زیاد کار سختی نبوده؛ چراکه پس از ترک هواپیما، یک تاکسی او را به محل هاستل می رساند. قصه اما پس از جاگیر شدنش در هاستل تغییر می کند. او ماجرا را این طور ادامه می دهد که «شنیده بودم زندگی شبانه در خیابانی به نام بوربُن جریان دارد و همه توریست ها سعی می کنند هیجانات آنجا را از دست ندهند. از کسانی که در هاستل کار می کردند دربارۀ مسیر دسترسی به آن خیابان سؤال کردم و دریافتم باید از چهار تقاطع عبور کنم و بعد از پیچیدن به سمت چپ، سوار تراموا بشوم تا در خیابان بوربن پیاده شوم. همین که به سمت چپ پیچیدم، ناگهان وحشت سنگینی بر من مستولی شد. نفس هایم به شماره افتاده بود. با خود اندیشیدم که من با مشکل توأمان شنوایی و بینایی، اینجا یکه و تنها چه می کنم! اما به سرعت دست و پایم را جمع کردم و بر خود مسلط شدم. این، همان موقعیتی بود که سال ها انتظارش را می کشیدم و حالا اگر جا می زدم، بی شک دیگر هرگز نمی توانستم به کسب استقلال امیدوار باشم. به خودم نهیب زدم و از اولین نفری که سر راهم بود راجع به مسیر منتهی به ایستگاه تراموا سؤال کردم.» جایلز سؤال کردن از دیگران در طول سفر را به عنوان یکی از رمز های موفقیت در سفر برمی شمرَد و می گوید: «۲۵ سال است که با همین ترفند، در سرتاسر دنیا مشغول گشت و گذار هستم. هرجا که احتیاج به کمک دارم یا در پیدا کردن جایی یا چیزی با مشکل مواجه می شوم، از اولین کسی که در خیابان می بینم کمک می خواهم.» جایلز به نابینایانی که هنوز طعم استقلال در سفر را نچشیده اند پیشنهاد می کند از سفر های یک روزه آغاز کنند. پارک یا موزه ای را نشان و از طریق جست وجو در گوگل، مختصاتش را بررسی و نحوه دسترسی به آن را وارسی و مکان های مناسب برای غذا خوردن یا اقامت احتمالی را شناسایی کنند. او معتقد است اولین سفر قطعاً بدون چالش نخواهد بود؛ اما با کمی دقت و در عین حال اندکی ریسک پذیری می توان بر تمام مشکلات احتمالی فائق آمد. صحبت دربارۀ روش هایی که تونی در طول سفر هایش پیش می گیرد، بسیار است و مجالی فراخ همچون نسخه صوتی پیشخوان را می طلبد؛ ما هم این مهم را به آن مجال وا می گذاریم.
مسیریابی درون ساختمانی با وِیمَپ
یکی از تکنولوژی هایی که اخیراً رایج شده و توانسته ایده های تازه ای را در ذهن طراحان نرم افزار های مسیریاب به وجود آورد، فناوری بیکِن است که در حال حاضر در بسیاری مکان های مسقف عمومی مورد استفاده قرار می گیرد. بیکن ها در واقع قطعات هوشمندی هستند که از طریق بلوتوث به گوشی عابران متصل می شوند و می توانند اطلاعاتی را ارسال یا دریافت کنند. از این فناوری مثلاً در مواقعی استفاده می شود که صاحبان یک فروشگاه، به هر دلیل می خواهند موقعیت مشتری ها را بدانند و بتوانند در هر لحظه بفهمند هر مشتری دقیقاً در چه محلی حضور دارد. حالا کمپانی وِی مَپ توانسته به کمک این ابزار، یک مسیریاب درون ساختمانی طراحی کند که بدون نیاز به اتصال اینترنت، می تواند عابران نابینا را در محیط های پیچیده ای نظیر ایستگاه های مترو، فرودگاه یا راه آهن هدایت کند. دقت این مسیریاب چیزی کمتر از یک متر است و استفاده از آن هم نیاز به دانش خاصی ندارد. کافی است کاربر وارد محیطی شود که نقشه اش در وی مپ ثبت شده و بعد از پیمایش در برنامه، مقصدش را مشخص کند تا مسیریاب، قدم به قدم با او در طول مسیر همراه شود. وی مپ در حال حاضر یکی از ارزان ترین و مطمئن ترین ابزار هایی است که می توان به کمک آن، رفت و آمد عابران نابینا و کم بینا را در مکان های عمومی به میزان قابل توجهی تسهیل کرد. مدیر این استارتاپ انگلیسی مهمان یکی از آخرین شماره های پادکست هفتگی آیز آن ساکسِس بود و با توضیحات مبسوطش موجبات آشنایی بیشتر ما با این امکان را فراهم کرد. دربارۀ نحوه عملکرد وی مپ در نسخه صوتی پیشخوان بیشتر صحبت خواهد شد. همچنین نمونه صدای اپلیکیشن هم با شما به اشتراک گذاشته خواهد شد.
طبق معمول بیشتر شماره های پیشخوان، با یک موسیقیدان نابینا هم در پایان نسخه صوتی پیشخوان آشنا خواهیم شد و نمونه ای از قطعاتی که تصنیف کرده را هم خواهیم شنید. این بار به سراغ مَت کارسون خواهیم رفت؛ مردی که هم ترانه ساز، نوازنده، آهنگساز و خواننده حرفه ای است و هم معلم کودکان نابینا. کارسون تا به حال یک آلبوم مستقل را روانه بازار موسیقی آمریکا کرده و چندین قطعه مستقل را هم منتشر کرده است و با بسیاری از نامداران موسیقی کانتری در قامت نوازنده یا آهنگساز همکاری داشته است. او که مهمان پادکست بلایندَبیلیتیز بوده، دربارۀ فعالیت حرفه ای خود برایمان توضیح خواهد داد.