دانشمندان راهی برای استفاده از فناوری نانو به منظور رشد سلول های شبکیه چشم یافته اند که راه را برای درمان های بالقوه جدید کم بینایی و نابینایی در سنین بالا می گشاید.
محققانی با هدایت پروفسور «باربارا پیرسینوک» از دانشگاه «آنجلا راسکین» (ARU) در کمبریج انگلیس، در حال کار روی پیدا کردن راهی برای رشد دادن سلول های مخاطی رنگدانه شبکیه چشم (RPE) هستند که برای مدتی تا حد ۱۵۰ روز سالم می مانند. این سلول ها درست در بیرون بخش عصبی شبکه چشم قرار دارند و زمانی که آسیب می بینند، می توانند موجب افول وضعیت بینایی شوند.
این اولین باری است که از فناوری موسوم به «ریسندگی الکتریکی» (electrospinning) برای ایجاد یک سکو (scaffold) استفاده شده است که سلول های RPE می توانند روی آن رشد کنند. این پیشرفت می تواند درمان یکی از آسیب های چشمی مرتبط با بالا رفتن سن یعنی تباهی یا دژنراسیون ماکولا (macular degeneration) را متحول سازد.
«دژنراسیون ماکولا» مرتبط با بالا رفتن سن (AMD) یکی از علل اصلی کم بینایی و نابینایی در جهان است و انتظار می رود با پیری جمعیت میزان این بیماری نیز در سال های آینده بیشتر شود. تحقیقات اخیر نشان داده که تا سال ۲۰۵۰ میلادی ۷۷ میلیون نفر تنها در اروپا به نوعی از این بیماری دچار خواهند بود.
در این بیماری، ماکولا یا لکه زرد تخریب می شود. ماکولا قسمت حساس به نور شبکیه و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی به آن نیاز است.
جایگزینی سلول های RPE از جمله امیدوارکننده ترین راهکارها برای درمان موثر مشکلات بینایی مانند AMD است و محققان از سال ها پیش در حال کار روی راه های موثری برای پیوند زدن یا تراکاشت کردن (transplant) این سلول ها به درون چشم بوده اند. در این حال به گفته «پیرسینوک»، این تحقیقات برای اولین بار نشان داده است که سکوهای فیبری نانو (nanofibre scaffolds) عمل آمده با مواد ضد التهابی مانند فلوسینولون استوناید (fluocinolone acetonide) می توانند رشد و عملکرد سلول های RPE را ارتقا دهند.
در گذشته دانشمندان این سلول ها را روی یک سطح صاف رشد می دانند که تناسب بیولوژیکی نداشت اما با استفاده از این تکنیک های جدید نشان داده شده است که خطوط سلول ها در محیط سه بعدی فراهم شده با سکوهای نانویی رشد می کنند.
منبع: ایرنا