نویسنده: میثم امینی
منبع: دوازدهمین شماره ی ماهنامه ی نسل مانا
امروزه تلفن های هوشمند اعم از گوشی های اندروید و آی او اس بین افراد نابینا بسیار محبوب شده اند؛ اما بسیاری از کاربران نابینای تلفن های هوشمند، به طور روزانه برای استفاده از صفحه لمسی این دستگاه ها تقلا می کنند و آرزومند داشتن دکمه ها و سوئیچ های سنتی برای حرکت بین برنامه ها و تایپ در این دستگاه ها هستند.
تا به حال چند محصول برای رفع این مشکل به بازار عرضه شده است؛ از سادگی نقطه های بریلی که به شکلی استراتژیک روی محافظ صفحه نمایش قرار گرفته اند تا نمایشگرهای بریل گران قیمت؛ اما محصولی که دو مخترع با استعداد هلندی در اوایل سال جاری میلادی در ایالات متحده معرفی کردند، در رفع این مشکل موفقیت چشمگیری به دست آورده است. این دستگاه که هِیبِل وان نام دارد، از یک تلفن هوشمند کوچک تر و سبک تر است، راه اندازی آن کمتر از پنج دقیقه وقت می برد، طول عمر باتری آن بسیار بالاست و مهم تر از همه، کاری را که برای انجام آن طراحی شده انجام می دهد. کاری که این دستگاه برای انجام آن طراحی شده است، دادن امکان پیمایش در محیط یک تلفن هوشمند اندروید یا آی او اس با یک صفحه کلید طرح ماشین پرکینز است. اگر کاربر همه فرمان های این صفحه کلید که تعدادشان هم زیاد است را یاد بگیرد، می تواند بدون لمس خود تلفن هوشمند، با همه برنامه های روی تلفن هوشمند خود کار کند، متن بنویسد، متون را بخواند و در متون حرکت کند.
جعبه گشایی هیبل وان به اندازه کار با خود دستگاه هیجان انگیز و کاربرپسند است. با بازکردن جعبه خود هیبل وان، یک کابل شارژ یو اس بی سی و یک بند را مشاهده خواهید کرد. می توانید از بند برای انداختن دستگاه دور مچ دست یا اتصال آن به جای دیگری استفاده کنید. می توانید درخواست کنید که همۀ دفترچه های راهنمای دستگاه برای شما ایمیل شوند یا آنها از از وبسایت هیبل دانلود کنید.
طراحی هیبل وان بسیار ساده است. کمابیش مستطیل شکل و با وزن ۹۰ گرم، هیبل به طور قابل توجهی سبک تر و کوچک تر از یک تلفن هوشمند است. هیبل وان شش دکمه دارد که نماینده نقطه های بریل اند. علاوه بر این، دستگاه دو دکمه بزرگ تر برای نقطه های ۷ و ۸ دارد که عملیات متعدد دیگری را هم انجام می دهند. پورت یو اس بی سی نیز روی لبه پایینی هیبل وان قرار گرفته است.
کاربر باید دستگاه را به صورت عمودی نگه دارد؛ به گونه ای که دو انگشت شست پشت آن و انگشتان دیگر که برای نوشتن بریل از آنها استفاده می شود روی سطح جلویی دستگاه، در طرفی که رو به کاربر نیست قرار بگیرد. اگر هیبل وان را به شکل صحیح در دست بگیریم، یک سوئیچ در بالا و وسط صفحه کلید مشاهده می کنیم که برای روشن و خاموش کردن دستگاه به کار می رود. وقتی کاربر با این سوئیچ دستگاه را روشن می کند، هیبل وان با لرزش، روشن شدن دستگاه را به کاربر اطلاع می دهد و وقتی کاربر هیبل وان را خاموش می کند، صفحه خوان تلفن هوشمند به او اطلاع می دهد که صفحه کلید لمسی نمایش داده شده است.
اگر از امکان تایپ بریل با صفحه لمسی که در تلفن های هوشمند اندروید و آی او اس ارائه شده استفاده کرده باشید، شیوه تایپ با هیبل وان یادآور این نوع تایپ است. به جای اینکه هیبل وان را روی یک میز بگذارید، به صورتی که کلیدها رو به بالا باشند، آن را عمودی، به شکلی که کلیدها رو به شما نباشند نگه می دارید. با قراردادن شست ها پشت دستگاه و سه انگشت هر دست روی دکمه های مربوط به نقاط ۱ تا ۶، شما آماده شروع تایپ هستید. دکمه های نقاط ۱ تا ۶ کوچک و گرد هستند، در حالی که دکمه های نقاط ۷ و ۸ بلند و باریکند. برای ایجاد فاصله باید کلید مربوط به نقطه ۸ را بزنید، برای حذف آخرین نویسه کلید ۷ را فشار دهید و برای دوبار ضربه زدن همزمان کلیدهای ۷ و ۸ را بزنید. شما می توانید انگلیسی را هم به صورت معمولی و هم کوتاه نویسی بنویسید. ترجمه بریل به نویسه، در خود هیبل وان انجام می شود.
شاید برایتان این سؤال پیش بیاید که چطور می توان فقط با هشت کلید از برنامه ای به برنامه دیگر و از صفحه ای به صفحه دیگر رفت و عملیات مختلف را انجام داد! پاسخ هم ساده و هم هوشمندانه است: مثلاً برای حرکت بین برنامه های صفحه اصلی، کافی است کلید نقطه ۷ را پایین نگه دارید و مرتب دکمه ۸ را بزنید. با هر بار زدن دکمه ۸ به آیتم بعدی در صفحه می روید. برای حرکت در جهت مخالف، دکمه ۸ را نگه دارید و مرتب دکمه ۷ را بزنید تا یکی یکی به آیکون های قبلی بروید. وقتی برنامه موردنظر خود را پیدا کردید، دکمه های ۷ و ۸ را همزمان بزنید تا عمل دوبار ضربه شبیه سازی و برنامه باز شود.
با به کارگیری استراتژی هایی مثل این و دیگر استراتژی ها مثل ترفند فشاردادن و نگه داشتن، مخترعین هیبل وان همۀ کاربردهای ممکن را پوشش داده اند. مثلاً برای رفتن به صفحه اصلی، حرف «اچ» انگلیسی یعنی نقاط ۱-۲-۵، برای شنیدن اعلانات، حرف «اِن» انگلیسی یعنی نقاط ۱-۳-۴-۵ و برای رفتن به صفحه قبلی، حرف «بی» انگلیسی یعنی نقاط ۱-۲ را فشار دهید و نگه دارید.
اکثر دستورات واضح اند و آنهایی که واضح نیستند را می توانید با استفاده مکرر یاد بگیرید. شما می توانید از یک صفحه به یک صفحه دیگر بروید، تنظیمات صفحه خوان را تغییر دهید، متن را تایپ و بازبینی کنید، اسناد بلند را بخوانید و حتی به یک تماس تلفنی پاسخ دهید و تماس را قطع کنید. همه این کارها را می توانید فقط با هیبل وان و بدون اینکه نیازی به لمس صفحه تلفن هوشمندتان داشته باشید انجام دهید. در واقع وقتی در حال استفاده از هیبل وان هستید، تلفن هوشمندتان می تواند در جیب یا کیفتان قرار داشته باشد. تا وقتی که سیگنال بلوتوث به هیبل وان برسد و بتوانید صدای دستگاه را بشنوید، تلفن هوشمند حتی می تواند در یک اتاق دیگر یا در کمد باشد. اگر از هدست بلوتوث استفاده می کنید، نیازی به شنیدن صدای دستگاه هم ندارید.
وقتی علامت عدد، یعنی نقاط ۳-۴-۵-۶ را برای تایپ عدد یا نقطه ۶ را برای بزرگ کردن حرف بعدی تایپ می کنید، هیبل وان با لرزش، شروع تایپ عدد یا بزرگ شدن حرف را تایید می کند. همچنین وقتی بسیاری از عملیات ها را اجرا می کنید که با فشاردادن و نگه داشتن کلیدها انجام می شوند، هیبل وان با لرزش، انجام آن را به ما اطلاع می دهد. علاوه بر این وقتی هیبل وان را روشن می کنیم، دستگاه می لرزد؛ ولی وقتی آن را خاموش می کنیم، لرزشی حس نمی شود که تشخیص روشن و خاموش بودن دستگاه را آسان می کند.
عمر باتری هیبل وان ۵۰ ساعت است و ۳ ساعت طول می کشد تا کامل شارژ شود. همچنین در حال حاضر این صفحه کلید از بریل انگلیسی یو ای بی معمولی و کوتاه نویسی و چند زبان شامل فرانسوی، اسپانیایی و ایتالیایی پشتیبانی می کند و افزودن زبان های بیشتر نیز در برنامه مخترعین هیبل وان است. این دستگاه با قیمت ۳۴۹ دلار به فروش می رسد.