با سلام و احترام به همراهان وبسايت ويژه ی نابينايان شرکت دانش بنیان پکتوس. در سی و پنجمین شماره ی هفته نامه ی دنیای موبایل و کامپیوتر و در صفحه ی آموزش، پنج آموزش در زمینه ی موبایل و کامپیوتر تقدیم شما گرامیان میگردد.
کارت گرافیک یا GPU را خودتان به راحتی نصب کنید
همیشه داشتن کارت گرافیک قوی تر، برای گیمر های کامپیوتر و کاربران نرم افزار های سنگین طراحی و مهندسی وسوسه کننده است و از این رو نصب کارت گرافیک اهمیت بالایی دارد.
به نقل از زومیت، وقتی صحبت از بازی های کامپیوتری می شود، نصب یک کارت گرافیک جدید و قدرتمندتر آرزوی هر گیمر حرفه ای است چراکه؛ نیازی به تعویض باقی قطعات کامپیوتر خود ندارید. اگرچه ممکن است برای دوستانی که تا به حال حتی یکبار هم پیچ های پشت کیس کامپیوترشان را باز نکرده و نگاهی به داخل آن نیانداخته اند، این کار دشوار به نظر بیاید اما نصب کارت گرافیکی یا GPU اصلا و ابدا کاری سخت و پیچیده نیست. خوشبختانه با کمی راهنمایی، استفاده از ابزار مناسب و صرف تنها ۱۰ دقیقه زمان، می توانید به تنهایی از عهده ی نصب کارت گرافیک جدیدتان بربیایید.
حتی اگر با کامپیوتر آشنایی چندانی ندارید، می توانید کارت گرافیک جدیدتان را به تنهایی نصب کنید.
احتمالا باز کردن کیس کامپیوتر و پیدا کردن اسلات PCLe روی مادربرد مهم ترین بخش کار است. عمده ی کارت های گرافیکی که تا امروز فروخته شده اند با اسلات PCLe به کامپیوتر وصل می شوند. ممکن است مادربرد شما بیش از یک اسلات PCLe داشته باشد اما پیشنهاد می کنیم که برای نصب کارت گرافیک، از اولین اسلات X16 که بیشترین پهنای باند را ارائه می دهد، استفاده کنید. از اسلات X4 که کوتاه تر است می توان برای نصب سایر کارت های توسعه مانند کارت Wi-Fi استفاده کرد و دومین اسلات X16 هم معمولا برای نصب کارت گرافیک دوم یا کارت های توسعه دیگر، کاربرد دارد.
مراحل نصب کارت گرافیک
پیش از نصب کارت گرافیک جدید، توجه داشته باشید که حتما درایورهای کارت گرافیک قبلی را از کامپیوتر حذف کنید و اگر کارت گرافیک دیگری روی سیستم نصب نیست از این مرحله صرف نظر کنید. اگر برای حذف درایورهای کارت گرافیک قدیمی خود نیاز به راهنمایی دارید، به منابعی که شرکت سازنده (به عنوان مثال وب سایت های AMD یا NVIDIA) در اختیار کاربران قرار می دهند، مراجعه کنید. همچنین می توانید از یک نرم افزار بسیار کاربردی به نام DISPLAY DRIVER UNINSTALLER کمک بگیرید تا درایورهای GPU قبلی به صورت کامل از ویندوز پاک شود. استفاده از این نرم افزار الزامی نیست اما با کمک آن به راحتی می توانید از شر کلیه ی درایورهای اضافی نصب شده روی سیستم عامل خود، خلاص شوید.
پس از حذف درایورها، وقت آن رسیده است که کیس کامپیوتر را باز و نصب کارت گرافیک جدید را شروع کنید.
دقت کنید که اگر پیش از این کارت گرافیک روی سیستم شما نصب نبوده است، مشخصات منبع تغذیه ولتاژ (پاور یا PSU) کامپیوترتان را بررسی کنید. معمولا یک منبع تغذیه ۵۰۰ واتی از برند های معتبر، پاسخگوی نیاز شما خواهد بود ولی احتمالا منبع تغذیه ۶۰۰ واتی با تنظیمات اورکلاک پردازنده ، سازگاری بیشتری خواهد داشت.
برای نصب کارت گرافیک جدید مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید
۱. ابتدا کامپیوتر را خاموش کنید.
۲. کلید پاور پشت کیس را در حالت OFF قرار دهید.
۳. صفحه کناری کیس کامپیوتر را جدا کنید که معمولا با شل کردن دو عدد پیچ در پشت کیس، به راحتی باز می شود. (اگر کامپیوتر شما کارت گرافیک نداشته و برای اولین بار است که این سخت افزار را نصب می کنید، از مراحل زیر صرف نظر کرده و به مرحله 7 بروید.)
۴. پیچ های گیره قلاب شکل نگهدارنده پشت کارت گرافیک را باز کنید.
۵. گیره اسلات PCLe را از حالت قفل خارج کنید.
۶. کارت گرافیک قدیمی را به آرامی بیرون بکشید.
۷. کارت گرافیک جدید را روی اسلات PCLe قرار دهید.
۸. کارت گرافیک را به سمت پایین فشار دهید تا کانکتور درون اسلات قرار بگیرد.
۹. اگر کارت به درستی نصب شده باشد باید صدای کلیک قفل ایمنی شنیده شود.
۱۰. گیره قلاب شکل نگهدارنده پشت کارت گرافیک را ببندید تا کارت گرافیک به بدنه مادربرد محکم شود.
۱۱. کابل های کارت گرافیکی را به آن وصل کنید.
۱۲. در پایان صفحه ی کناری کیس کامپیوتر را ببندید.
تنها کاری که باقی مانده است متصل کردن کابل های نمایشگر به پشت کیس است که ممکن است بسته به نوع درگاه، یکی از انواع HDMI، DVI یا VGA باشد. حالا دکمه ی پاور را روشن کنید و اجازه دهید تا ویندوز کامپیوتر بالا بیاید. اگر سیستم روشن نشد یا سیگنالی به نمایشگر نمی رسد، دوباره کابل های متصل شده در داخل و پشت کیس کامپیوتر را بررسی کنید و مطمئن شوید که کارت گرافیکی به درستی در جایش قرار گرفته است.
نصب درایورهای کارت گرافیک جدید
باید توجه داشته باشید که انجام کارهای گرافیکی سنگین و فشرده (به عنوان مثال بازی های کامپیوتری) به ارتباط بهینه ی نرم افزار و سیستم عامل با کارت گرافیک نیاز دارد و به همین دلیل نصب درایورهای کارت گرافیک ضروری است. برای این کار به وب سایت شرکت سازنده ی کارت گرافیک مراجعه کنید.
آموزش ساخت Apple ID رایگان با گوشی یا کامپیوتر
تغییرات جدید آیتونز، ساخت اپل آیدی را بسیار ساده تر از گذشته کرده است. در ادامه راهنمای قدم به قدم ساخت آن را شرح می دهیم.
به نقل از زومیت، Apple ID همانند شناسنامه کاربران گوشی های اپل است. ساخت اپل آیدی اولین پیش نیاز جهت بهره بردن از استور غنی و اپلیکیشن های بی نظیر اکو سیستم آی او اس است. به همین دلیل هر شخصی که دستگاهی از محصولات اپل را تهیه می کند، باید در اولین فرصت آیدی مخصوص خود را بسازد. متأسفانه اپل برخلاف روند بسیار ساده سایر شرکت ها اعم از گوگل و مایکروسافت، از روند پیچیده تر و بالطبع به همراه امنیت بالاتری جهت ساخت آیدی برای کاربران گجت های خود استفاده کرده است. این شرکت همواره در تلاش است تا از راه های فرعی ساخت آیدی جلوگیری کند. در ادامه به طور کامل و قدم به قدم مراحل ساخت اپل آیدی را شرح خواهیم داد و برای تمامی مشکلات احتمالی بهترین راه حل را عنوان خواهیم کرد.
مراحل ساخت اکانت Apple ID
امکان ساخت اپل آیدی طی ماه های اخیر و پس از تغییرات ایجاد شده در ساختار اپل، سهولت بسیار بیشتری یافته است و نیازی به استفاده از نرم افزار آیتونز نیست و می توان با استفاده از صفحه ی رسمی اپل آیدی به راحتی و حتی با استفاده از گوشی اقدام به ساخت اکانت اپل آیدی کرد. در نظر داشته باشید برای ساخت اپل آیدی در سایت اپل، نیازی به نرم افزار تغییر IP یا VPN نیست، در صورت وجود آن را غیرفعال کنید.
پیش از ورود به سایت اپل آیدی پیشنهاد می شود ابتدا با فعال کردن نرم افزار تغییر IP یا VPN خود به سایت fakeaddressgenerator مراجعه کنید و روی گزینه ی Random Address کلیک کنید. سپس بدون بستن صفحه ی مربوطه، VPN خود را خاموش کرده و مراحل زیر را طی کنید. دلیل این موضوع را در پایان مقاله تشریح کرده ایم.
مرحله اول:
وارد صفحه ی appleid.apple.com شوید و روی گزینه ی Create Your Apple ID کلیک کنید.
مرحله دوم:
در مرحله ی بعدی باید اطلاعات خود را بدین ترتیب وارد کنید:
۱- نام و نام خانوادگی، کشور (ایالات متحده باشد) و تاریخ تولد خود را وارد کنید.
۲- آدرس ایمیلی که می خواهید از آن به عنوان اپل آیدی استفاده کنید و پسورد. هر آدرس ایمیلی قابلیت استفاده به عنوان شناسه ی اپل آیدی شما را دارد. فقط در نظر داشته باشید باید به ایمیل خود دسترسی داشته باشید و از وارد کردن آدرس جعلی یا نمونه ای که پسورد آن را فراموش کردید خودداری کنید. آدرس ایمیل شما همان شناسه ی اپل آیدی خواهد بود. در ادامه باید رمز عبور خود را وارد کنید. رمز عبور باید از ترکیب حداقل ۸ حرف بزرگ، کوچک و عدد تشکیل شده باشد. در نظر داشته باشید در صورت نداشتن ایمیل، باید حتما پیش از ساخت اپل اقدام به ساخت اکانت ایمیل در یکی از سرویس های (پیشنهاد ما جیمیل و اوت لوک است) کنید.
۳- سه سؤال امنیتی را به دلخواه انتخاب کرده و برای آن ها پاسخ مناسبی در نظر بگیرید. حتما پاسخ های خود را ذخیره کنید، زیرا اپل به صورت تصادفی در آینده آن ها را خواهد پرسید و در صورت جواب اشتباه، دیگر قادر به ورود به اکانت خود نخواهید بود. همچنین اگر در آینده قصد استفاده از گیفت کارت اپل و خرید اپلیکیشن داشته باشید، اپل به صورت تصادفی سؤال ها را از شما خواهد پرسید و در صورت عدم توانایی در جواب آن ها آیدی شما بلاک خواهد شد.
۴- در صورت فعال بودن این گزینه ها، ایمیل های تبلیغاتی اپل به ایمیل شما ارسال خواهد شد. پیشنهاد ما غیرفعال کردن هر سه گزینه است.
۵- متن نمایش درآمده را در کادر وارد کنید و در ادامه گزینه Continue را انتخاب کنید.
مرحله سوم:
در این مرحله اپل کد ۶ رقمی را برای اطمینان از دسترسی کاربر به آدرس ایمیل ارسال می کند که با مراجعه به آدرس وارد شده، باید کد مربوطه را در صفحه ی جدید وارد کنید و در ادامه روی Continue کلیک کنید.
مرحله چهارم:
در این مرحله شما اطلاعات کلی اپل آیدی خود را مشاهده می کنید. در این صفحه باید در بخش Payment & Shipping گزینه ی Edit را انتخاب کنید.
مرحله پنجم:
در این مرحله باید اطلاعات پرداخت و آدرس خود را وارد کنید.
۱- در مرحله ی اول دقت کنید کشور United States انتخاب شده باشد.
۲- در ادامه گزینه ی None را از لیست نحوه ی پرداخت انتخاب کنید.
۳- در قدم بعدی ابتدا نام و نام خانوادگی خود را وارد کنید. در ادامه برای وارد کردن آدرس خود، با توجه به انتخاب کردن کشور ایالات متحده در مرحله ی سوم، باید آدرسی در این کشور را وارد کنید. برای این کار به سایت fakeaddressgenerator مراجعه کنید تا اطلاعاتی تصادفی برای وارد کردن در اختیار شما قرار گیرد. بخش apt, suite, bldg را خالی بگذارید.
در نظر داشته باشید برای استفاده از این سرویس باید از نرم افزار های تغییر IP استفاده کنید و پس از دریافت اطلاعات مورد نظر خود، نرم افزار تغییر IP یا VPN را برای ادامه ی روند ساخت اپل آیدی خاموش کنید. سرویس مذکور علاوه بر ارائه ی اطلاعاتی نادرست از نام شخص، نام خانوادگی و محل اقامت، اطلاعاتی تصادفی از شرایط جسمی، وضعیت اشتغال، حساب بانکی و اطلاعات شخصی نیز ارائه می دهد. تنها از آدرس سکونت این سرویس استفاده کنید و به هیچ وجه اطلاعات دیگر آن مخصوصا حساب بانکی را برای ثبت نام اپل آیدی به کار نبرید.
در صورت مسدود شدن یا عدم دسترسی به سرویس fakeaddressgenerator، از آدرس های زیر می توانید استفاده کنید. آدرس اول:
- Street: 1 Infinite loop
- City: CUPERTINO
- Province: CA
- Zipcode: 95014-2083
- Tel: 031 1298567
آدرس دوم:
- Street: 9592, Harding Avenue, Surfside
- City: Miami
- Province: FL
- Zipcode: 33154
- Tel: 305-8611077
۴- سپس گزینه ی copy billing address را انتخاب کنید تا تمام اطلاعات وارد شده در بخش بالا، در قسمت پایینی (Shipping Address) نیز تکرار شود.
۵- اطلاعات بخش پایین را به صورت سطحی بررسی کنید.
۶- گزینه Save در بالای صفحه را انتخاب کنید.
همان طور که مشاهده می کنید اطلاعات به نمایش درآمده در بخش Payment & Shipping تغییر خواهد کرد.
اپل آیدی شما ساخته شده است و می توانید با وارد کردن آن در دستگاه اپلی خود، از قابلیت های آن بهره ببرید.
مرحله ششم:
ساخت اپل آیدی در مرحله ی پیشین به پایان رسید. اما قویا پیشنهاد می کنیم یک آدرس ایمیل دیگر برای پشتیبانی از اکانت اپل آیدی خود در شرایط خاص وارد کنید. با وارد کردن این آدرس ایمیل در صورت بروز مشکل برای اکانت می توانید با درخواست از اپل، ایمیلی حاوی لینک تغییر رمز یا تغییر پاسخ سؤال های امنیتی را در آدرس ایمیل پشتیبان خود دریافت کنید.
برای این کار در همان صفحه ی اطلاعات کلی اپل آیدی و در بخش Security روی گزینه ی Add a Rescue Email کلیک کنید.
سپس در پنجره باز شده ایمیل پشتیبان خود را وارد کنید.
در ادامه ایمیلی حاوی کد تأیید به آدرس وارد شده ارسال خواهد شد که باید با مراجعه به آدرس ایمیل پشتیبان خود، کد را در پنجره ی جدید وارد کنید.
در نهایت بخش Rescue Email باید به نمونه ی وارد کرده ی جدید تغییر کند.
ساخت اپل آیدی با ایمیل پشتیبان به پایان رسیده است.
ارور عدم فعالیت پیوسته کاربرد
اگر در تمام مراحل ساخت اپل آیدی، پنجره ی مرورگر برای مدت زمان خاصی بدون تغییر باقی بماند، برای افزایش ایمنی روند ساخت اپل شما را به صفحه ی اول بازخواهد گرداند. در وهله ی اول آدرس اپل آیدی خود را در بخش مشخص شده وارد کنید، اگر در ادامه بخش مخصوص وارد کردن پسورد فعال شد، این بدین معنی است که اپل آیدی شما ساخته شده است و باید اطلاعات آن را تکمیل کنید (مرحله ی چهار به بعد). در صورتی که مرحله ی دوم را سپری کرده باشید، دیگر نیازی به از سرگیری مراحل ساخت نیست و اپل شما را به صفحه ی تأیید صحت آدرس ایمیل برای وارد کردن کد یا به صفحه ی اطلاعات کلی اپل آیدی (مرحله ی چهارم) انتقال می دهد.
اگر پیغام خطایی مبنی بر اشتباه بودن آدرس وارد شده نمایش داده شود، این موضوع بدین معنی است که باید از مرحله ی اول کار خود را از سر بگیرید.
با توجه به این موضوع پیشنهاد می شود پیش از اقدام به ساخت اپل آیدی، آدرس سکونت تقلبی برای وارد کردن در پروفایل اپل آیدی را از سایت مذکور دریافت کنید. همچنین با ورود به ایمیل خود (آدرس وارد شده به عنوان اپل آیدی) آماده ی دریافت ایمیل کد ۶ رقمی اپل باشید.
هرآنچه باید درباره USB-C بدانید
اتصال USB-C به مرور به قابلیتی الزامی در گجت های هوشمند تبدیل می شود؛ قابلیتی که مزیت های بی شماری به کاربر می دهد و هنوز اشکالاتی هم دارد.
به نقل از زومیت، USB-C پس از گذشت چند سال بالاخره به محبوبیت و کاربرد گسترده در دنیای فناوری رسید. امروزه اکثر تولیدکننده های گوشی هوشمند یا دیگر دستگاه های پردازشی از این اتصال دیجیتالی جدید در محصولات خود استفاده می کنند. به هرحال، USB-C دیگر فقط قابلیتی برای شارژ بهتر دستگاه ها محسوب نمی شود و کاربران برای اتصال لوازم جانبی گوناگون هم از آن استفاده می کنند.
اگر از هر دستگاه الکترونیکی امروزی استفاده کنید، به احتمال زیاد از اتصال USB در آن بهره می برید. از کامپیوترهای رومیزی گرفته تا گوشی های هوشمند و حافظه های USB تا لپ تاپ ها و بسیار دستگاه های دیگر، USB درحال حاضر به عنوان استانداردی برای اتصال شناخته می شود.
آخرین به روزرسانی استاندارد در حال تکامل USB در سال ۲۰۱۳ و به نام USB 3.1 عرضه شد. در همان سال، اتصال جدید، یعنی USB Type C یا همان USB-C هم به دنیای فناوری آمد؛ اتصالی که به مرور به استاندارد اتصال اکثر دستگاه های الکترونیکی تبدیل می شود.
اپل با عرضه ی مک بوک ۱۳ اینچی که فقط به پورت USB-C مجهز بود، روند استفاده از اتصال جدید را شروع کرد. کوپرتینویی ها در لپ تاپ جدید خود این پورت را نه تنها برای اتصال لوازم جانبی، بلکه برای شارژ دستگاه هم ارائه کردند. آن ها در ادامه در دستگاه های متعدد دیگر خود نیز از پورت USB-C با هدف باریک ترکردن طراحی بهره بردند. در بازار گوشی های هوشمند نیز از همان سال ۲۰۱۳، به مرور محصولات متعددی را شاهد بودیم که USB-C را به عنوان پورت اصلی اتصال ارائه کردند. درنهایت، امروزه سهم عمده ای از دستگاه های موجود در بازار و لوازم جانبی این پورت را به عنوان استاندارد اعلام می کنند. در ادامه ی این مطلب، امکانات USB-C و مزیت ها و معایب آن را به تفصیل بررسی می کنیم.
آشنایی با استانداردهای USB
اکثر کاربران در شناسایی و درک تفاوت استانداردهای USB مشکلات زیادی دارند. البته نام گذاری های اخیر انجمن مجریان USB یا USB-IF هم در مبهم کردن شرایط بی تأثیر نبوده است. به بیان ساده، آنچه امروزه به نام USB 3.0 و USB 3.1 و USB 3.2 می شنویم، همگی نسخه های متعدد USB 3.2 هستند. انجمن مذکور ادعا می کند در جهت کاهش ابهام نام گذاری ها حرکت خواهد کرد؛ اما شاید هنوز بسیاری از کاربران تفاوت این استانداردها را درک نکنند.
USB-C استاندارد جدیدی نیست
به عنوان اولین نکته درباره ی USB-C باید بدانید که این اتصال استانداردی جدید مانند USB1.1 و USB 2.0 و USB 3.0 نیست. استانداردهای مذکور روی قابلیت های اتصال ازلحاظ سرعت و موارد دیگر تمرکز می کنند؛ درحالی که USB-C فقط به جزئیات اتصال می پردازد و در دسته بندی شبیه به microUSB و miniUSB قرار می گیرد. تفاوت اصلی USB-C با دو پورت مذکور در هدف آن برای جایگزینی و تغییر هر دو سوی کابل های اتصال دیده می شود که در بخش های بعدی به آن می پردازیم.
در جریان توسعه و گسترش استفاده از USB-C، یک خبر بیش از همه تأثیر مثبت داشت. استفاده ی تاندربولت ۳ از این پورت اتصالی، خبر مهمی بود که اینتل در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد. این شرکت مشهور سازنده ی پردازنده اعلام کرد در آخرین نسخه از پورت اتصالی خود از USB-C استفاده خواهد کرد. رویکرد جدید اینتل دشواری های خاصی هم داشت. تاندربولت ۳ برای کارایی بهتر به مدارسازی در داخل خود کابل نیاز دارد؛ درنتیجه، پیاده سازی آن با USB-C دشوار بود. به هرحال، امروزه استاندارد تاندربولت ۳ هم از پورت USB-C استفاده می کند.
تاندربولت ۳ حدود چهاربرابر استاندارد USB 3.1 سرعت دارد. به علاوه، پورت های USB-C تاندربولت ۳ قابلیت های دیگری همچون اتصال چند نمایشگر 4K را به یک پورت ایجاد می کند. حتی می توان کارت گرافیک اکسترنال را به کمک USB-C و تاندربولت ۳ به راحتی به لپ تاپ متصل کرد. پورت های تاندربولت ۳ عموما با طراحی و نشانه ی کمی متفاوت با USB-C عادی در دستگاه ها استفاده می شوند و با دستگاه های دیگر USB-C و نسخه های قبلی استاندارد تاندربولت هماهنگ هستند.
همان طور که گفتیم، USB-C با هدف جایگزینی هر دو سوی کابل های اتصالی معرفی شد. برای درک بهتر این ساختار باید تفاوت های میان استانداردهای قدیمی با یکدیگر و تفاوت های اتصال های نوع A و B را نیز با پورت USB-C بشناسید. پیشتر، متوجه شدیم عامل اساسی در تدوین استاندارد USB، به حداکثر سرعت قابل پشتیبانی آن مربوط می شود. البته حداکثر قدرت و برخی عوامل دیگر هم در ایجاد تفاوت مؤثر هستند. ازلحاظ نظری، استانداردهای USB را می توان روی هر شکلی از پورت اتصالی پیاده کرد؛ به شرطی که کامپیوتر یا هر دستگاه مقصد دیگر، هماهنگی های لازم را با پورت و اتصال داشته باشد.
USB 1.1
اولین نسخه از استاندارد، یعنی USB 1.0، هیچ گاه به بازار راه پیدا نکرد؛ درنتیجه اولین استانداردی که کاربران استفاده کردند، USB 1.1 نام داشت. این استاندارد توانایی ارسال و دریافت داده با سرعت حداکثر ۱۲ مگابیت برثانیه و جریان ۱۰۰ میلی آمپر را دارد.
USB 2.0
نسخه ی دوم استاندارد در آوریل ۲۰۰۰ معرفی شد و پیشرفتی درخور توجه در حداکثر سرعت انتقال داده داشت. حداکثر سرعت در USB 2.0 به ۴۸۰ مگابیت بر ثانیه رسید. به علاوه، جریان قابل پشتیبانی هم در این استاندارد ۱/۸ آمپر در ۲/۵ ولت بیان شد.
USB 3.0
سومین نسخه ی کاربردی از استاندارد USB با تغییرات بزرگی همراه بود. انواع جدید اتصال با این استاندارد به بازار معرفی شدند که سرعت و جریان برق بیشتر را ارائه می کردند. به علاوه، رنگ آبی هم به اتصال های جدید اضافه شد تا ابزاری برای متمایزکردن سرعت و قدرت بیشتر در مقایسه با نسل های قبلی باشد. USB 3.0 توانایی انتقال داده تا ۵ گیگابیت برثانیه را دارد و جریان ۱/۸ آمپر ۵ ولتی برقرار می کند. شایان ذکر است نسخه ی سوم در سال ۲۰۰۸ معرفی شد.
USB 3.1
در سال ۲۰۱۳، نسخه ای جدید از استاندارد USB معرفی شد که حداکثر سرعت را به ۱۰ گیگابیت برثانیه رساند. به علاوه، جریان ۲ آمپر ۵ ولتی هم با این استاندارد ممکن شد. گفتنی است جریان های ۵ آمپر ۱۲ ولتی و ۲۰ ولتی هم در استاندارد جدید پشتیبانی می شوند. در سال جاری میلادی، انجمن USB-IF تغییراتی ساختاری در نام گذاری انواع نسخه های استاندارد USB 3.0 لحاظ کرد.
اتصال USB-A
اتصال USB-A همان نسخه ی سنتی USB محسوب می شود که اکثر ما با آن آشنا هستیم؛ طراحی مربعی که به نوعی نقش پورت انقلابی را در دنیای فناوری برعهده گرفت و هنوز هم به عنوان استاندارد اصلی در سمت پورت میزبان اتصال شناخته می شود. پورت نوع A از زمان معرفی تاکنون، تغییرهای متعددی تجربه کرده است تا از نسخه های جدید استاندارد پشتیبانی کند. به عنوان مثال، پین های اتصالی جدید به آن پورت اضافه شدند تا قابلیت پشتیبانی از سرعت های بسیار زیاد USB 3.0 را داشته باشد. به هرحال، طراحی اساسی پورت تغییر چندانی نداشت؛ اما امروز تقریبا تمامی پورت های USB-A از جدیدترین استانداردهای انتقال داده پشتیبانی می کنند.
علاوه بر طراحی مرسوم، نسخه های متعدد دیگری هم از USB-A عرضه شد. از میان آن ها می توان به Mini Type-A و Micro Type-A اشاره کرد که البته با استقبال مناسب در بازار رو به رو نشدند. درواقع، نگرانی از افزایش تعداد پورت های USB-A از به کارگیری پورت های مینی و مایکرو جلوگیری و به نوعی آن ها را منسوخ کرد.
اتصال USB-B
پورت های مینی و مایکرو USB از نوع اتصال USB-B هستند
کابل هایی با دو پورت اتصال USB-A کاربردهایی در اتصال های مبتنی بر استاندارد USB دارند؛ اما عموما یک سر دیگر کابل ها مجهز به پورت USB-B هستند. سر USB-B کابل عموما به دستگاه کلاینت متصل می شود و به دلیل تنوع این دستگاه ها، تنوع در طراحی و ابعاد سوکت ها و پورت های USB-B را شاهد هستیم. نسخه ی اصلی USB-B پورت های مربعی بلند با گوشه های پخ دار دارند که عموما در پرینترها می بینیم. پورت های مذکور در نمونه های جدید با استاندارد USB 3.0 هم هماهنگ شده اند.
پورت های مینی و مایکرو USB که در گجت های هوشمند متعدد مشاهده می کردیم، همگی انواعی از پورت USB-B محسوب می شوند. انواع متعدد USB-B به صورت گسترده در محصولات الکترونیکی استفاده شد و به دلیل نیاز آن ها به ابعاد متفاوت، شاهد نمونه های کوچک تر هم در دستگاه ها بودیم.
انقلاب USB-C
پس از شناخت پورت ها و استانداردهای مرسوم در دنیای USB، به پورت انقلابی USB-C می رسیم که با هدف جایگزینی هر دو سمت کابل اتصالی طراحی و معرفی شد. به علاوه، طراحی جدید تا حد امکان کوچک انجام شد تا دیگر به عرضه ی نمونه های مینی و مایکرو نیازی نباشد. درنهایت، استفاده از پورت کوچک تر به مرور طراحی پورت اتصال را در هر دو سمت میزبان و کلاینت متحول می کند.
نکته ی مهم در پورت USB-C در طراحی دوطرفه ی آن دیده می شود. کاربران با استفاده از پورت جدید، تجربه ای شبیه به پورت های لایتنینگ اپل دارند که جهت اتصال آن ها در دستگاه میزبان تفاوتی ندارد. به علاوه کابل های دو سر USB-C تفاوتی ازلحاظ سمت کابل هم ندارند. درنتیجه همه ی تغییرها به تجربه ی سریع تر و لذت بخش تر از اتصال USB می انجامد. برای پیاده سازی چنین رویکردی، اتصال های مبتنی بر USB-C نیازمند مدارسازی هم هستند (شبیه اتصال لایتنینگ) تا جهت اتصال و چگونگی انتقال داده را هم تعریف کنند؛ از این رو، کابل های امروزی کمی هوشمندتر هستند.
اتصال USB-C براساس جدیدترین استاندارد USB طراحی و ساخته می شود؛ درنتیجه تمامی امکانات جدید مورد نیاز برای بهترین و سریع ترین اتصال هم در اختیار کاربر قرار می گیرد. همچنین، USB-C با نسخه های قبلی هم هماهنگ است؛ اما قطعا کاربران برای اتصال به نسخه های قبلی باید از آداپتورهای مخصوص استفاده کنند.
شارژ به کمک USB-C
استانداردهای قبلی پورت USB فقط برای شارژکردن دستگاه های الکترونیکی کوچک مانند گوشی های هوشمند مناسب بودند. USB-C با نسخه ای جدید از قابلیت های انتقال قدرت عرضه شد که خروجی های تا ۱۰۰ وات را پشتیبانی می کند؛ بنابراین، با استفاده از اتصال مذکور تقریبا می توان تمامی انواع لپ تاپ ها را شارژ کرد؛ منتهی هنوز دستگاه های بسیار قدرتمند با اتصال USB-C شارژ نمی شوند. علاوه بر این، اتصال اینترنت و امکان ارتباط با دستگاه های خارجی متعدد همچون نمایشگر و ایستگاه های اتصالی هم با USB-C ارائه می شود.
سرعت انتقال داده با USB-C
همان طور که گفته شد، مزیت مهم اتصال USB-C در سرعت انتقال داده تعریف می شود. سرعت های کاربردی که با اتصال مذکور ارائه می شوند، به عوامل متعددی وابسته هستند. از مهم ترین آن ها می توان به ظرفیت های سخت افزاری اشاره کرد که از پورت مذکور استفاده می کند. اکثر اتصال های USB-C از سرعت های حداکثر ۱۰ گیگابیت برثانیه پشتیبانی می کنند؛ البته پورت های قدیمی احتمالا به سرعت ۵ گیگابیت برثانیه محدود هستند.
جدیدترین نسخه ی استاندارد، یعنی USB 3.2، ادعای سرعت ۲۰ گیگابیت برثانیه دارد؛ هرچند این سرعت هنوز کمتر از تاندربولت ۳ است. به هرحال، با وجود معرفی USB 3.2 در سال ۲۰۱۸، کارشناسان پیش بینی می کنند تا سال ۲۰۲۰، شاهد عرضه ی عمومی و کاربردهای گسترده ی آن نخواهیم بود.
اتصال به داک با USB-C
پشتیبانی USB-C از انواع پروتکل های اتصالی همچون HDMI و DisplayPort نیاز به پورت های متعدد را در کامپیوترهای شخصی و دیگر دستگاه ها از بین می برد. چنین رویکردی بیش از همه برای لپ تاپ های باریک مناسب خواهد بود و با یک پورت USB-C می توان دستگاه های متعدد را به کامپیوتر وصل کرد. به علاوه، دستگاه با استفاده از همان پورت به داک های کاربردی گوناگون هم متصل می شود. به عنوان مثال، داک قیمت ۱۵۹ یورویی Dell D6000 می تواند به عنوان ایستگاه شارژ لپ تاپ استفاده شود و نقش رابط را برای اتصال به نمایشگرهای متعدد HDMI و کیبورد و ماوس و اتصال اترنت مبتنی بر استاندارد گیگابیت بازی کند. برای استفاده از تمامی این قابلیت ها فقط باید لپ تاپ را با کابل USB-C به داک مذکور متصل کنید.
داک های USB-C ارزان متعددی در بازار وجود دارند که از میان آن ها می توان به Lenovo USB C Hub اشاره کرد که قیمتش ۲۸/۹۸ دلار است. داک لنوو قابلیت شارژ لپ تاپ را ندارد؛ اما امکاناتی همچون اتصال نمایشگر و سه پورت USB و دو کارت خوان حافظه را به کاربر ارائه می کند.
سازگاری USB-C با نسخه های قبلی
کاربران قطعا نمی توانند کابل USB-C را به پورت USB-A یا برعکس متصل کنند. البته آداپتورهای متعددی در بازار وجود دارد که مثلا برای اتصال گوشی هوشمند USB-C به لپ تاپ مجهز به پورت USB-A کاربردی خواهند بود. فراموش نکنید لپ تاپ هایی این چنینی احتمالا تنها از استانداردهای قدیمی USB پشتیبانی می کنند و حداکثر سرعت انتقال داده در آن ها، به استانداردهای مذکور محدود خواهد بود. درواقع، اتصال آن ها به پورت USB-C لزوما باعث افزایش سرعت انتقال داده نمی شود.
استفاده از USB-C
کاربران دارای دستگاه های الکترونیکی قدیمی به ویژه کامپیوترهای شخصی برای استفاده از USB-C راهکارهای متعددی دارند. به عنوان مثال، آن ها می توانند از آداپتورهای تبدیل USB-A به USB-C استفاده کنند تا کابل های USB-C گجت های جدید به کامپیوترشان متصل شود. افزون بر این، کابل های مستقیم تبدیل USB-A به USB-C هم در بازار وجود دارند.
برای اضافه کردن قابلیت USB-C به کامپیوترهای رومیزی، می توان از کارت های PCIe هم استفاده کرد که به مادربورد متصل می شوند. ناگفته نماند برای بهره برداری بیشتر از این کارت ها، باید نمونه های مجهز به جدیدترین اتصال های USB همچون USB 3.1 را خرید؛ البته پیش از خرید قطعات، درباره ی قابلیت های مادربورد نیز اطلاعات کسب کنید.
راهکار پایانی برای کاربران علاقه مند به اتصال USB-C خرید دستگاه جدید است. همان طور که گفته شد، اکثر دستگاه های الکترونیکی جدید به دلایل متعدد گفته شده در این مطلب، به پورت USB-C مجهز هستند. در چنین خریدهایی هم باید دقت کنید که دستگاه از آخرین استاندارد اتصال پشتیبانی کند. آخرین استانداردها هم عموما با عبارت های USB 3.1 یا SuperSpeed USB یا +SuperSpeed USB در بخش مشخصات محصول دیده می شوند.
مشکلات USB-C
اتصال USB-C با وجود تمام مزایایش، هنوز مشکلات متعددی تا پیاده سازی نهایی و استفاده ی تمام جامعه دارد. برخی کارشناسان معتقدند محصولات کنونی توانایی برطرف کردن نیازهای همه ی کاربران را در حوزه های ادعاشده ندارند. آن ها مشکلات بی شماری را مطرح می کنند که از مهم ترین آن ها می توان به تداخل استانداردها اشاره کرد. در ادامه، به برخی از محدودیت ها و مشکلات USB-C به صورت مختصر اشاره می کنیم
مشکل سرعت شارژ
بررسی های متعدد نشان می دهد پورت USB-C در ارائه ی مهم ترین دستاورد و قابلیت خود، یعنی شارژ دستگاه ها، با مشکل مهمی رو به رو است. تغییر شارژر و کابل دستگاه مجهز به USB-C به تغییر سرعت شارژ منجر می شود و حتی در ولتاژ و جریان مشابه هم شاهد تغییر سرعت هستیم. علاوه بر این، استفاده از کابل متفرقه ی USB-C به جای کابل های عموما کوتاهی که با گجت ها ارائه می شوند، سرعت شارژ را کاهش می دهد. محصولات مشهوری همچون گوشی های هوشمند سامسونگ و هواوی و ال جی همگی درصورت استفاده از شارژرها و کابل های متفرقه، با کاهش سرعت شارژ رو به رو می شوند.
آزمایش روی برخی از گجت های هوشمند، مانند محصولات وان پلاس، نشان می دهد درصورت استفاده از شارژرهای متفرقه، قابلیت شارژ سریع به صورت کامل از بین می رود. البته در نمونه های دیگر کاربر هنوز شارژ سریع تر از حالت های سنتی را دریافت می کند؛ اما باز هم با هر شارژر و کابل، سرعت متفاوتی به دست خواهد آمد.
مشکل سرعت انتقال داده
همان مشکلاتی که در بخش شارژ و تفاوت سرعت شارژ در دستگاه های گوناگون وجود داشت، در سرعت انتقال داده هم مشاهده می شود. آداپتورهای USB سرعت های چندبرابر و حتی سرعت تاندربولت را برای پورت های متنوع پشتیبانی می کنند؛ اما برای کاربری بهینه باید کابل ها نیز به صورت اختصاصی برای هماهنگی با نیازهای سرعت زیاد هماهنگ باشند.
آنچه پیش تر به عنوان مشکل نام گذاری و برندینگ استانداردهای USB بیان شد، هنوز در انتخاب دستگاه ها برای کاربران مشکل ایجاد می کند. پورت USB-C می تواند کاربردهای متنوعی همچون ارتباط با استانداردهای DisplayPort ،MHL ،HDMI ،Ethernet و حتی دستگاه های صوتی را فراهم کند. پشتیبانی از هریک از استانداردهای مذکور لزوما در بخش مشخصات دستگاه ذکر نمی شود؛ درنتیجه، شاید کاربر دستگاهی مجهز به پورت USB-C با کاربری خاص مدنظر خود بخرد؛ اما پورت دستگاه لزوما آن قابلیت را ارائه ندهد. همین مشکل در پشتیبانی از سرعت ها هم دیده می شود.
مشکل کمبود پورت
شاید بزرگ ترین مشکل پورت USB-C را بتوان در کمبود تعداد آن در دستگاه ها، به ویژه گوشی های هوشمند، مشاهده کرد. امروزه، بسیاری از تولیدکننده ها پورت ۳/۵ میلی متری صدا را حذف می کنند و هدفون گوشی هوشمند نیز با اتصال USB-C عرضه می شود. همین رویکرد مشکلات متعددی در استفاده ی هم زمان از هدفون و شارژر برای کاربر ایجاد می کند که به عرضه و خرید انواع لوازم جانبی ارتباطی مجزا منجر می شود. خرید لوازم جانبی نیز مشکلات مذکور همچون سرعت و شارژ را تشدید می کند.
تولیدکننده های لپ تاپ نیز هم سو با جریان بازار، به سمت کاهش پورت های اتصالی پیش رفته اند. آن ها پورت شارژ را با یک پورت USB-C جایگزین کرده اند؛ از این رو، کاربر در زمان شارژ با محدودیت استفاده از لوازم جانبی رو به رو می شود. در چنین وضعیتی نیز، کاربران به خرید لوازم ارتباطی جدید مانند داک هایی مجبور هستند که پیش ازاین به آن اشاره کردیم.
مشکل طراحی و مقاومت
طراحی فیزیکی USB-C یکی دیگر از مواردی است که نگرانی کاربران و کارشناسان را به دنبال دارد. رابط پورت مذکور با طراحی سوراخ دار کمی شکننده به نظر می رسد. به علاوه، در بخش سوکت نیز شاهد قطعه ای میانی هستیم که آن هم مقاومت اتصال را کاهش می دهد. اپل در پورت لایتنینگ و در بخش کابل از قطعه ی فلزی محکمی استفاده می کند که پایداری و مقاومت بیشتری دارد.
از دیگر مشکلات می توان به وضعیت بدون تنظیم قانون استاندارد USB-C اشاره کرد که به تولید و عرضه ی لوازم جانبی گوناگون غیر استاندارد و خطرناک منجر شده است. برخی از آن ها حتی به دلیل استفاده از ولتاژهای غیر استاندارد موجب آتش سوزی دستگاه اصلی هم شده اند؛ به همین دلیل، آمازون فروش هرگونه کابل یا آداپتور USB-C ناهماهنگ با استانداردهای USB-IF را ممنوع کرد.
انجمن USB-IF برای حل مشکل گفته شده پروتکل جدیدی ارائه کرد که امکان بررسی اعتبار دستگاه یا کابل متصل شده را به دستگاه میزبان می دهد؛ درنتیجه، پیش از دریافت هرگونه شارژ یا داده، اعتبار کلاینت بررسی می شود. البته هنوز زمان و فرایند دقیق ارائه ی پروتکل جدید برای دستگاه های موجود مشخص نیست. همچنین، با ارائه ی پروتکل نیز احتمالا باید بسیاری از لوازم جانبی مبتنی بر USB-C را تعویض کرد.
آینده ی اتصال USB-C
ایده ی اولیه ی USB-C، یعنی یک پورت و یک کابل برای استفاده در دستگاه های متعدد، ارزشمند و کاربردی به نظر می رسد؛ منتهی محدودیت های ذکرشده در این مطلب و مشکلات متعدد کاربران، مانعی بر سر راه جامع شدن فناوری به نظر می رسد. علاوه بر کاربران، تولیدکننده های انواع دستگاه های الکترونیکی هم با مشکلات متعددی در تولید دستگاه رو به رو هستند. پشتیبانی از تمامی قابلیت های متعدد USB-C پروژه ی مهندسی پیچیده ای محسوب می شود و قطعا دشوارتر از ساخت نسل های قبلی خواهد بود. افزون بر این، افزایش تعداد قطعات در پورت اتصالی و کابل ها هم هزینه های ساخت و پیاده سازی را افزایش می دهد.
کارشناسان اعتقاد دارند تولیدکننده های صنعت الکترونیک و انجمن استاندارد USB باید رویکردی کارآمدتر در پیش بگیرند تا USB-C از وضعیت موجود خارج شود. آن ها باید مسیر کنونی را بیش از پیش به سمت راحتی کاربران هدایت کنند. از ساده ترین راهکارها می توان به ذکر شفاف تر مشخصات محصول و حتی نام گذاری بهتر اشاره کرد تا کاربر در خرید و انتظارات خود آگاهی بیشتری داشته باشد.
راهکارهایی همچون رنگ آمیزی کابل ها و پورت ها، مانند رویکردی که در USB 3.0 انجام شد، راهکار ساده و کاربردی دیگری خواهد بود؛ البته چنین روش هایی با هدف اصلی USB-C، یعنی طراحی مناسب برای کاربردهای متنوع، تداخل پیدا می کند.
بررسی استانداردهای ابعادی مادربردها و کاربردهای مختلف آن
مادربردها با یکی از سه استاندارد اصلی ATX و MicroATX و Mini-ITX عرضه می شوند که در این مطلب هریک از آن ها را بررسی می کنیم.
به نقل از زومیت، استانداردسازی سخت افزار یکی از بزرگ ترین قوت ها در کامپیوترهای رومیزی یا دسکتاپ به شمار می رود؛ زیرا می توان قطعات دلخواه را به راحتی باهم ترکیب و سرهم کرد. با این حال، مادربردها اندازه ی یکسانی ندارند و انواع مختلفی از آن ها برای استفاده در کامپیوترها موجود است.
استانداردهای متفاوت
همچون دیگر اجزای کامپیوتر، مادربردها نیز فرم فاکتورهای استانداردی دارند و از فروشگاه های محلی تا فروشگاه های بزرگ آنلاین، همگی مادربرد را با یکی از سه استاندارد اصلی ATX و MicroATX و Mini-ITX عرضه می کنند. به همین دلیل، می توان قطعات مورد نیازی همچون RAM و پاور و هارددیسک را به راحتی خرید و به آن ها متصل کرد. البته وقتی نوبت به انتخاب کیس کامپیوتر می رسد، انتخاب های بیشتری در اختیار خریداران قرار دارد؛ زیرا کیس های امروزی معمولا از هر سه اندازه ی اصلی مادربرد پشتیبانی می کنند. کیس کامپیوتر درون خود سوراخ های از پیش تعبیه شده ای دارد که درواقع، محل نصب انواع مادربرد است. در بخش پشتی کیس نیز، معمولا فضای کافی برای پورت های ورودی وخروجی به همراه کاوری برای پوشاندن آن ها وجود دارد.
تا اینجای کار همه چیز خیلی خوب به نظر می رسد؛ اما براساس اندازه و تجربه ی قبلی در سرهم کردن کامپیوتر و البته سطح عملکرد مورد نیاز، بهتر است بدانید چه نوع مادربردی مناسب شما است.
اندازه ی مادربرد یا فرم فاکتور
نخستین بار در سال ۱۹۹۵، اینتل فرم فاکتور ATX را معرفی کرد که هنوز پس از گذشت تقریبا ۲۵ سال، فرم استاندارد و غالب کاربردهای دفتری و خانگی است. ATX با ابعاد ۳۰۵ در ۲۴۴ میلی متر بزرگ ترین و پرکاربردترین اندازه ای است که در این مقاله به آن می پردازیم. این ابعاد درواقع محل نصب مادربرد روی سینی کیس (محل پیچ شدن به کیس)، پنل I/O (ورودی و خروجی )، اتصالات پاور و دیگر رابط های ارتباطی را مشخص می کند. این مشخصات برای هر مادربردی بسیار مهم است؛ زیرا برای مثال سوراخ های مخصوص موجود روی مادربرد که برای اتصال آن به کیس کامپیوتر استفاده می شود، از اتصالی با بدنه ی فلزی کیس جلوگیری می کند. پنل پشتی I/O همراه با کاور مرتبط نیز باید پیش بینی های لازم برای دسترسی به پورت های صدا و تصویر، USB، منبع تغذیه و تمامی اتصالات دیگر را میسر کند.
با این حال، افرادی نیز خواهان ابعاد جمع و جورتری از ATX بودند؛ از این رو، برد مربعی Micro ATX با حداکثر ابعاد ۲۴۴ در ۲۴۴ میلی متر در سال ۱۹۹۷ وارد صحنه شد که حدود ۲۵ درصد کوچک تر از ATX بود و همچون نسخه ی بزرگ تر این استاندارد، تعیین کننده ی نقاط نصب و اتصالات پنل پشتی مربوط به آن بود. سر انجام کوچک ترین برد با نام Mini-ITX نیز در سال ۲۰۰۱ توسط شرکت Via معرفی شد که ابعادی معادل ۱۷۰ در ۱۷۰ میلی متر داشت.
اسلات های توسعه
PCIe: طبیعتا در میان سه استاندارد یادشده، مادربرد ATX بیشترین امکان توسعه و نصب لوازم جانبی را برای کاربر مهیا می کند که می تواند تا ۶ عدد اسلات توسعه ی PCIe را برای اتصال کارت هایی همچون کارت گرافیک و صدا و شبکه فراهم کند. البته برای کاربردهایی خاص مثل سرورها و کاربران حرفه ای، نسخه ی خاصی به نام EATX با هفت عدد اسلات PCIe وجود دارد که به نوعی استاندارد فرعی محسوب می شود. در استاندارد MicroATX، این تعداد تا سقف چهار اسلات PCIe و در نسخه ی Mini ITX این تعداد فقط به یک عدد محدود است تا نهایتا بتوان از یک کارت گرافیک اکسترنال نیز استفاده کرد.
RAM: تعداد اسلات حافظه موجود در بردهای Mini-ITX محدود به دو عدد است؛ درحالی که دو استاندارد دیگر از چهار سوکت برای افزودن ماژول حافظه بهره می برند. البته محدودیت تعداد اسلات حافظه در مادربردهای مینی به معنای محدودیت در ظرفیت رم قابل استفاده نیست؛ بلکه برای مثال، اگر خواهان ۳۲ گیگابایت حافظه ی RAM هستید، باید حتما از دو عدد ماژول رم ۱۶ گیگابایتی استفاده کنید؛ درحالی که در مادربردهایی با فرم فاکتور بزرگ تر، می توان از چهار عدد رم ۸ گیگابایتی هم استفاده کرد.
کدام استاندارد ابعادی مناسب است؟
هر سه نوع مادربرد با استاندارد ابعادی متفاوت، در مصارف خانگی، از کاربردهای دفتری گرفته تا گیمینگ و سیستم های چندرسانه ای معمول کاربردی هستند؛ با این حال براساس کاربرد مدنظر، باید دقت بیشتری در انتخاب نوع مادربرد کرد. اگر نخستین بار است که می خواهید سیستمی برای گیمینگ جمع کنید، ATX بهترین انتخاب و MicroATX انتخاب بعدی خواهد بود. مادربرد ATX فضای بیشتری برای نصب راحت تر لوازم جانبی و قطعات کامپیوتری در اختیارتان قرار می دهد؛ اما اگر خیلی هم حرفه ای نیستید یا ابعاد و اندازه ی جمع و جور برایتان اهمیت بیشتری دارد، سوارکردن قطعات جانبی در مادربردهای MicroATX با فضایی فشرده تر نیز اجرایی است.
البته اگر MicroATX را انتخاب کردید، حتما از کیس های کوچک تر هم استفاده کنید؛ وگرنه عملا کار بیهوده ای انجام داده اید؛ به ویژه اینکه برخی از کیس های MicroATX گاهی ابعادی به بزرگی کیس های مید-تاور ATX دارند. بنابراین، در انتخاب کیس مناسب دقت لازم را به خرج دهید. طبیعتا مادربرد Mini-ITX با ابعاد کوچکؤ، آخرین و سخت ترین انتخاب برای گیمینگ خواهد بود و با اینکه برخلاف تصور می توانید با این مادربرد هم کامپیوتر گیمینگ جمع کنید، باید به فضای مورد نیاز کارت گرافیک و گردش هوا و سیستم خنک کننده بسیار توجه کنید؛ زیرا با محدودیت فضای بسیاری رو به رو خواهید شد.
برخی مواقع، ابعاد و اندازه به دغدغه ی اصلی ما تبدیل می شود؛ به ویژه مواقعی که بخواهیم دیوایس دیگری به فضای لبریز از لوازم نشیمن خانه مان اضافه کنیم. اینجا است که مادربردهای Mini-ITX با ابعاد مناسبشان به خوبی می درخشند. باوجوداین، اگر بخواهیم کامپیوترمان را روی یکی از قفسه ها یا فضای محدود میز تلویزیون قرار دهیم، به چیزی حتی فشرده تر از Mini-ITX نیاز خواهیم داشت.
اینتل در سال ۲۰۱۲، اولین نسل از مینی کامپیوترهای خود را با نام NUC معرفی کرد که درواقع، نه فقط مادربرد، بلکه کامپیوتری با ابعاد تقریبی ۱۰ در ۱۰ در ۵ سانتی متر (طول و عرض و ارتفاع) بود. در مینی کامپیوترها، پردازنده به صورت پیش فرض به مادربرد لحیم شده است و امکان نصب کارت گرافیک مستقل هم روی مادربرد ممکن نیست؛ بنابراین، باید به گرافیک مجتمع بسنده کرد. در نسل های اخیر (آخرین نسل در حال حاضر نسل هشتم است)، می توان تا سقف ۳۲ گیگابایت حافظه RAM به همراه پردازنده های سری هشتم Corei7 سری U و گرافیک مجتمع AMD 540X 2GB GDDR5 یا Intel HD Graphics 500 را در اختیار داشت؛ بنابراین، NUC علاوه بر اینکه کامپیوتری بسیار ایده آل به عنوان سینمای خانگی و سرگرمی است، می تواند برای بازی های عادی و آنلاین نیز استفاده شود.
آینده
همان طور که اشاره شد، زمان زیادی از عمر مادربردهای ATX می گذرد که در دنیای فناوری، چنین چیزی به ندرت روی می دهد و حتی با وجود تلاش اینتل برای جایگزینی آن با BTX در سال ۲۰۰۴، عملا موفقیتی به دست نیامد. سازندگان کامپیوتر هنوز هم در حال پیداکردن جایگزینی برای ATX هستند که در نمایشگاه کامپیوتکس ۲۰۱۹، ایسوس آخرین و جالب ترینشان را معرفی کرد؛ مادربرد مفهومی پرایم اتوپیا (Prime Utopia) که کاملا متفاوت از آن چیزی است که تاکنون تجربه کرده ایم.
پرایم اتوپیا مادربردی دوطرفه است با ماژول های تنظیم کننده ی ولتاژ (VRMs) در پشت آن به منظور بهتر خنک شدن و افزایش کارایی کلی سیستم. حتی کارت گرافیک نیز در سمت پشت و در محفظه ای اختصاصی و هم راستا با مادربرد قرار گرفته است که باعث خنک ترماندن و ثبات بیشتر آن می شود. ایسوس بخش I/O را نیز ماژولار کرده است که اجازه می دهد براساس نیاز، پورت و اتصالات را کم و زیاد کرد؛ مثل اضافه کردن پورت شبکه ی اضافی با تعداد زیادی پورت USB و حذف پورت های میکروفون و صدا. ازآنجاکه کارت گرافیک در پشت مادربرد قرار گرفته است، علاوه بر آزادکردن فضای بسیار، برخی از نگرانی های گرمایشی را نیز کاهش می دهد. پرایم اتوپیا چهار اسلات M.2 برای قطعاتی همچون SSD نیز دارد.
هرچند نمونه هایی همچون پرایم اتوپیا و مک پرو اپل بسیار فوق العاده هستند، به نظر نمی رسد به این زودی ها از فرمت ATX و استانداردهای مربوط به آن جدا شویم؛ زیرا برای چندین دهه به خوبی نیازهای علاقه مندان حرفه ای کامپیوترهای شخصی را برطرف کرده و همگان به آن و راه های ساخت، نگه داری، خنک سازی آن کاملا خو گرفته اند. هر سه مادربرد اشاره شده در این مقاله بنابر نوع نیاز، تجربه، آینده نگری و ابعاد مدنظرتان، به خوبی این امکان را در اختیارتان می گذارند تا از پسِ هر کاری بربیایید.
هرآنچه باید درباره حافظه Optane اینتل بدانید
حافظه ی Optane اینتل ابزاری است که اجازه می دهد با پرداخت هزینه ای نه چندان زیاد، سرعت رایانه ی خود را به طور چشمگیری افزایش دهید.
به نقل از زومیت، حافظه های Optane اینتل راهکاری برای افزایش درخور توجه سرعت رایانه هستند. حافظه های مذکور این امکان را فراهم می آورند بدون کاهش ظرفیت حافظه ی ذخیره سازی اصلی دستگاه، سرعت عملکرد رایانه ی شما چندبرابر شود. ترکیب حافظه های Optane و پردازنده های نسل هفتم و جدیدتر اینتل، افزایش سرعت اجرای اپلیکیشن ها و بازی ها و بهبود سرعت بارگذاری مراحل بازی ها و سرعت بیشتر در بارگذاری صفحات وب را تضمین می کند.
با وجود مزایای فراوان این نوع جدید از حافظه، بسیاری از افراد با حافظه ی Optane آشنا نیستند. علاوه بر این، یکی از سؤالات رایج کاربران این است که حافظه ی Optane چه تفاوتی با حافظه ی رم و دیسک های سخت و حافظه های حالت جامد (SSD) رایج دارد. در ادامه، به این پرسش ها پاسخ می دهیم.
حافظه ی Optane چیست؟
ابتدا بیایید به کارکرد حافظه ی رم و دیسک سخت و حافظه های حالت جامد (SSD) در رایانه ها نگاهی بیندازیم. همان طور که می دانید، دیسک سخت و حافظه ی حالت جامد (SSD) ازجمله حافظه های غیرفرار هستند؛ بدین معنی که حتی پس از قطع جریان برق، اطلاعات در این نوع از حافظه ها باقی می مانند. درمقابل، حافظه ی رم ازجمله حافظه های فرار است و پس از قطع برق، اطلاعات ذخیره شده در آن پاک می شوند.
در رایانه های ما، معمولا اطلاعاتی که باید به سرعت پردازش شوند، در حافظه ی رم بارگذاری می شوند که سرعت زیادی دارد تا پردازنده ی رایانه بتواند سریعا به آن ها دسترسی پیدا کند. برای مثال، می توان به برنامه های در حال اجرا اشاره کرد. درمقابل، آن دسته از فایل ها و برنامه ها که در حال پردازش نیستند، روی دیسک سخت یا حافظه ی حالت جامد باقی می مانند که در مقایسه با حافظه ی رم کُندتر هستند.
یکی از مشکلات اصلی کاربران محدودبودن ظرفیت حافظه ی رم است. اگر هنوز هم مجبورید از رایانه ای با ظرفیت حافظه ی رم کم (مثلا چهار گیگابایت) استفاده کنید، به خوبی می دانید با اجرای چند نرم افزار و بازکردن چندین صفحه ی مختلف در مرورگر، حافظه ی رم به سرعت اشغال می شود. در این حالت، برای جبران کمبود ظرفیت حافظه ی رم، بخشی از حافظه ی ذخیره سازی غیرفرار (دیسک سخت یا حافظه ی حالت جامد)، نقش حافظه ی رم مجازی را برعهده می گیرد و به عنوان دنباله ی حافظه ی رم عمل می کند.
مشکل این است که دیسک های سخت رایج و حتی حافظه های حالت جامد به مراتب کُندتر از حافظه ی رم هستند و استفاده از آن ها به عنوان حافظه ی رم مجازی، باعث کُندترشدن عملکرد رایانه می شود. در چنین حالتی، امکان توقف ناگهانی برنامه ها و مشکلاتی از این قبیل بیشتر می شود؛ مشکلاتی که تأثیر منفی بر روند استفاده از رایانه می گذارند.
کاربرانی که با سناریوی مذکور رو به رو می شوند، اغلب مجبورند ظرفیت حافظه ی رم خود را افزایش دهند؛ اما حافظه ی Optane راه حل جدیدی پیش روی این دسته از کاربران قرار می دهد. حافظه ی Optane هم ازجمله حافظه های غیرفرار است و اطلاعات ذخیره شده در آن پس از قطع برق، همچنان حفظ می شوند؛ اما وجه تمایز Optane با دیگر حافظه های غیرفرار سرعت بیشتر آن است. این حافظه ها به منزله ی پُلی میان حافظه ی رم و دیگر انواع حافظه ی غیرفرار (دیسک سخت یا حافظه ی حالت جامد) عمل می کنند؛ بدین ترتیب که فایل ها و اپلیکیشن های پرکاربرد در این حافظه ذخیره می شوند تا در زمان نیاز، به سرعت به حافظه ی رم منتقل شوند.
اجزای تشکیل دهنده ی Optane و مزایای این نوع از حافظه
حافظه ی Optane از سه بخش تشکیل شده است. بخش اول، ماژول حافظه ای است که با فناوری 3D XPoint تولید می شود. حافظه های تولیدشده با فناوری 3D XPoint، به مراتب بازدهی بیشتری در مقایسه با حافظه های NAND رایج دارند. به طور فرضی، سرعت و دوام حافظه های تولید شده با فناوری 3D XPoint، هزار برابر بیشتر از حافظه های NAND است؛ هرچند در استفاده ی روزمره، محدودیت عملکرد گذرگاه حافظه (Memory Bus) باعث می شود اختلاف کمتری بین سرعت حافظه های 3D XPoint و NAND را شاهد باشیم.
براساس ادعای اینتل، در استفاده ی روزمره حافظه ی های Optane ازنظر آی آپس یا همان ملیات های ورودی و خروجی در هر ثانیه (Input/output operations per second)، به طور میانگین ۴/۴۲ برابر سریع تر از حافظه های NAND عمل می کنند. تأخیر در عملکرد حافظه ی جدید نیز ۶/۴۴ برابر کمتر از حافظه های NAND است. همچنین، در مقایسه با حافظه های حالت جامد که از درگاه SATA استفاده می کنند، کاربران می توانند تا ۱۰ برابر سرعت بیشتری تجربه کنند.
راهکار ارتباطی اختصاصی و نرم افزار هوشمندی که اینتل طراحی و ارائه کرده است، دیگر جزء تشکیل دهنده ی Optane است. به لطف این نرم افزار، حافظه ی Optane به طور هوشمند خود را با عادات کاربران تطبیق می دهد و می تواند برنامه ها و فایل های پرکاربرد را در خود ذخیره کند. بدین ترتیب، افزایش سرعت و بهره وری رایانه تضمین خواهد شد.
تفاوت های میان حافظه ی Optane و RAM
همان طور که توضیح دادیم، یکی از وجوه تمایز اصلی حافظه ی Optane با حافظه ی رم، ماهیت غیرفرار آن است. یکی دیگر از تفاوت ها، شکل ظاهری این دو نوع حافظه است. در حالی که حافظه ی Optane به درگاه M.2 مادربرد وصل می شود، حافظه ی رم شیارهای (اسلات) اتصال خود را دارد.
نکته ی دیگر این است که با وجود سرعت درخور توجه حافظه ی Optane، سرعت حافظه ی رم به مراتب بیشتر از این نوع حافظه است. برای مثال، در حافظه های رم از نوع DDR4 2133، سرعت انتقال اطلاعات تا ۱۷ گیگابایت بر ثانیه می رسد و در نمونه ی DDR4 3200، دستیابی به سرعت ۲۵/۶ گیگابایت بر ثانیه هم امکان پذیر است؛ اما در حافظه های Optane، این رقم حداکثر ۱/۴۵ گیگابایت بر ثانیه است.
حافظه های Optane عرضه شده ی اینتل
اینتل حافظه های Optane را با ظرفیت های ۱۶ و ۳۲ و ۶۴ گیگابایت ارائه می کند. این حافظه ها در فرم ۸۰ میلی متری عرضه و روی درگاه M.2 نصب می شوند. مشخصات حافظه ی Optane در فرم ۴۲ میلی متری نیز در سایت اینتل درج شده است؛ اما در حال حاضر فروخته نمی شود.
آیا حافظه ی Optane انتخاب مناسبی است؟
برنامه ی اینتل برای کاربران ترکیب حافظه ی Optane و دیسک های سخت سنتی پرظرفیت است. به کمک این راهکار، کاربران می توانند با هزینه ای کمتر هم به حافظه ای با ظرفیت بیشتر دسترسی داشته باشند و هم عملکرد سریعی تجربه کنند. به ادعای اینتل، عملکرد پایه ی رایانه ها به کمک حافظه ی جدید تا ۲۸ درصد افزایش پیدا می کند. سرعت ذخیره سازی اطلاعات نیز حداکثر ۱۴ برابر بیشتر از حافظه های دائمی سنتی خواهد بود. نرم افزارهایی مانند Microsoft Outlook تا ۶ برابر سریع تر اجرا می شوند و عملکرد مرورگر کروم هم پنج برابر سریع تر خواهد بود. در زمینه ی بازی ها، سرعت اجرای بازی ها ۱۸ درصد بیشتر می شود و سرعت بارگذاری مراحل بازی نیز تا ۵۸ درصد افزایش پیدا می کند.
حال بیایید دو رایانه با دو پیکربندی حافظه ی متفاوت را با یکدیگر مقایسه کنیم. برای خرید دیسک سخت دوترابایتی ۲/۵ اینچی (حدودا ۷۵ دلار) و یک حافظه ی Optane با ظرفیت ۳۲ گیگابایت (حدودا ۸۵ دلار) و یک ماژول رم DDR4 3200 با ظرفیت هشت گیگابایت (حدودا ۳۵ دلار)، درمجموع کمتر از ۲۰۰ دلار هزینه خواهید کرد. درمقابل، برای تهیه ی حافظه ی حالت جامد دوترابایتی با پشتیبانی از شیار M.2 (حدودا ۳۴۵ دلار) و دو ماژول رم هشت گیگابایتی از نوع DDR4 3200 (حدودا ۷۰ دلار)، درمجموع بیش از ۴۰۰ دلار هزینه پرداخت می کنید. در مثال مذکور، واضح است ترکیب حافظه ی Optane با حافظه ی رمِ کمتر و دیسک سخت هزینه ی کمتری به کاربر تحمیل خواهد کرد؛ با این حال، استفاده از حافظه ی Optane بدین معنی است که تنها فایل ها و برنامه های پرمصرف سریع تر اجرا خواهند شد و برای بازکردن برخی فایل ها باید بیشتر صبر کنید.
شایان ذکر است انتخاب نهایی به نحوه ی استفاده ی کاربر از رایانه بستگی دارد. آن دسته از کاربرانی که به سرعت زیاد نیاز چندانی ندارند و برای امور روزمره ای همچون مرور صفحات وب، تایپ، تماشای فیلم و انجام بازی های ساده از رایانه استفاده می کنند، احتمالا ترکیب ارزان تر را انتخاب می کنند. درمقابل، افرادی که به حافظه ی رم و سرعت بیشتر حافظه ی ذخیره سازی نیاز دارند، احتمالا ترجیح می دهند از حافظه ی رم بیشتر و حافظه ی حالت جامد با ظرفیت بیشتر استفاده کنند. البته الزامی وجود ندارد خود را به دو ترکیب گفته شده محدود کنیم، درواقع، ترکیب حافظه های حالت جامد و حافظه ی Optane و حافظه ی رم بیشتر می تواند عملکرد فوق العاده ای را ارائه کند.