استقلال خرید یکی از نکاتی است که همه افراد جامعه باید از آن برخوردار باشند به آن معنا که مراکز خرید برای افراد توانیاب نیز مناسب سازی شده باشد اما متاسفانه از این اصل در حقوق شهروندی برای افراد دارای معلولیت از جمله نابینایان غفلت شده است.
در هفته جهانی معلولان، ضرورت دسترس پذیری محیط های مختلف برای معلولان در صدر اخبار رسانه ها قرار می گیرد و لازم است که اطلاع رسانی های لازم در این زمینه صورت گیرد تا اماکن مختلف از جمله مراکز خرید نسبت به مناسب سازی محیط های خود برای استفاده عموم، اقدام ورزند.
نامناسب بودن محیط شهری، نابینایان را در استفاده از فضاهای عمومی مانند پارک‌ها و فروشگاه ها و حضور فعال و پررنگ در اجتماع محروم کرده و در عمل آنان را به خانه‌نشینی و دوری گزیدن از اجتماع ترغیب می‌کند.
حتی فروشگاه های زنجیره ای نیز توجهی به محیط خرید خود برای دسترسی نابینایان ندارند.
اطلاع رسانی و اقدامات کمی درباره مناسب سازی معابر انجام شده و حداقل آگاهی های مربوط به آن وجود دارد اما این مراکز خرید نیز مسئولیت اجتماعی در برابر افراد دارای معلولیت دارند که مورد غفلت رسانه ای قرار گرفته است.
قائم مقام انجمن نابینایان ایران با بیان اینکه در سال های اخیر، کمتر به اینگونه مسائل توجه شده، می گوید: توجهی به دسترس پذیر کردن خدماتی که در فروشگاه ها به ویژه فروشگاه های زنجیره ای ارائه می شود، صورت نگرفته است.
منصور شادکام در گفت وگو با خبرنگار ایرنا تاکید می کند: نابینایان نیز مانند سایر اقشار جامعه حق دارند از لذت خرید مستقلانه در فروشگاه ها بهره مند شوند.
وی اضافه می کند: نابینایان مانند همه شهروندان برای فعالیت اجتماعی خود نیازمند امکانات هستند، این مسئله در کشورهای پیشرفته به عنوان یک اصل دیده می‌شود و در بیشتر خیابان‌ها و مکان‌های عمومی می‌توان نمونه‌هایی از معابر ویژه نابینایان را مشاهده کرد که در کشور این وضعیت نیازمند توجه بیشتری است.
قائم مقام انجمن نابینایان ایران خاطرنشان می کند: طبق ماده ۲ فصل ۲ قانون حمایت از حقوق معلولان همه سازمان ها و نهاد ها موظفند در طراحی و تولید و ارائه خدمات طوری عمل کنند که خدمات آنها برای افراد دارای معلولیت نیز مانند سایر اقشار جامعه فراهم شود.
شادکام می افزاید: این یک حق برابر شهروندی است که معلولان هم باید در استفاده از امکانات شهری به صورت یکسان از خدمات اجتماعی استفاده کنند. خوشبختانه در سال های اخیر، نگرش مسئولان نسبت به امر مناسب سازی و دسترس پذیری محیط های مختلف برای معلولان بهتر شده و این امر به ویژه در سیستم بانکی کشور پیشرفت خوبی داشته است.
وی ادامه می دهد: یکی از خدماتی که اکنون امکان بهره مندی از آن برای نابینایان بسیار دشوار است، استقلال در خرید از فروشگاه ها به ویژه فروشگاه های زنجیره ای است. یعنی چنانچه یک فرد یا زوج های نابینا به یک فروشگاه بزرگ مراجعه کنند، هیچگونه دسترسی به اقلام و کالا ها و قیمت های آن ندارند.
قائم مقام انجمن نابینایان ایران می گوید: خوشبختانه در سال های اخیر، به همت یکی از شرکت های داخل کشور که یک شرکت دانش بنیان هم هست، سامانه ای طراحی شده تا نابینایان بتوانند لذت خرید مستقلانه را تجربه کنند.
شادکام ادامه می دهد: شرکت دانش بنیان پکتوس، در زمینه دسترس پذیری خدمات مختلف اجتماعی برای نابینایان فعالیت می کند که یکی از آنها سامانه فروشگاهی نابینایان است.
این سامانه تاکنون در شعبه بیهقی و همچنین در شعبه بوستان فروشگاه شهروند عملیاتی شده و این امکان را به نابینایان می دهد تا خود به صورت مستقل از تمام اقلام موجود در فروشگاه به همراه قیمت آنها مطلع شوند. این سامانه به واسطه طراحی یک نرم افزار که به بانک اطلاعات فروشگاه متصل است، اقلام خود را خریداری کرده و به وسیله مسئول سامانه فروشگاهی نابینایان، آن را از سطح فروشگاه جمع آوری می کند.
وی می افزاید: در این سامانه، نابینایان به صورت صوتی و بریل به همه کالا ها دسترسی دارند و می توانند از میان برندهای مختلف دست به جستجو بزنند. پس از اینکه کالاهای مورد نظر خود را به سبد خرید نرم افزار اضافه کردند، پرینتی از آنچه که خریداری شده می گیرند و آن را تحویل مسئول سامانه فروشگاهی نابینایان می دهند تا اقلام انتخاب شده را برای آنها جمع آوری کند.
قائم مقام انجمن نابینایان ایران می گوید: در هفته های اخیر، تفاهمنامه ای بین سازمان بهزیستی و مجموعه فروشگاه های رفاه در زمینه مناسب سازی شعب این فروشگاه برای معلولین منعقد شد. این تفاهمنامه می تواند زمینه ساز به کارگیری از سامانه فروشگاهی نابینایان در فروشگاه رفاه شود.
وی می افزاید: انجمن نابینایان ایران از فروشگاه های بزرگ و زنجیره ای مانند رفاه، افق کوروش، و اتکا انتظار دارد برخی واحدهای فروشگاهی خود را در سراسر کشور برای نابینایان به سامانه فروشگاهی نابینایان تجهیز کنند تا آنها بتوانند مانند سایر مردم جامعه از لذت خرید بهره مند شوند.
شادکام تاکید می کند: هر چه ما خدمات اجتماعی را برای معلولان دسترس پذیر کنیم، شاهد آن خواهیم بود که حضور آنان در اجتماع بیشتر شود که این خود زمینه ساز بسیاری از اتفاقات خوب و مثبت در زندگی آنهاست.
منبع: ایرنا
pactos.net