با سلام و احترام به همراهان وبسايت ويژه ی نابينايان شرکت دانش بنیان پکتوس. در سی و یکمین شماره ی هفته نامه ی دنیای موبایل و کامپیوتر و در صفحه ی آموزش، پنج آموزش در زمینه ی موبایل و کامپیوتر تقدیم شما گرامیان میگردد.
آموزش غیر فعال کردن بیکسبی در گوشی های سری گلکسی اس و نوت سامسونگ
اگر از دستیار صوتی بیکسبی و اجرای ناخواسته ی مداوم آن به ستوه آمده اید، این آموزش می تواند شما را نجات دهد.
به نقل از زومیت، از زمان معرفی گلکسی اس ۸ سامسونگ با دستیار صوتی پیش فرض خود، بیکسبی، بسیاری از کاربران به دنبال پیداکردن راهی برای غیر فعال کردن و کنار گذاشتن کامل آن هستند. با عرضه ی گلکسی اس ۹ و نوت ۹ کاربران بیشتری به این جمع پیوستند و با عرضه ی گوشی های گلکسی اس ۱۰ و گلکسی نوت ۱۰ پلاس، جمعیت عظیمی از مشتریان سامسونگ خواستار غیر فعال کردن بیکسبی روی دستگاه های خود هستند.
اگرچه با دکمه ی سخت افزاری این دستیار صوتی کاری نمی توان کرد، قطعا ازنظر نرم افزاری امکان غیر فعال سازی آن وجود دارد. در این مطلب ، نحوه ی رهایی یافتن از بیکسبی را به شما آموزش می دهیم.
چرا باید بیکسبی را غیر فعال کرد؟
یکی از بزرگ ترین مشکلاتی که دکمه ی بیکسبی برای کاربران ایجاد می کند، محل قرارگیری آن است: درست زیر دکمه های صدا و تقریبا رو به روی دکمه ی پاور. این مسئله در گوشی های بزرگی مثل گلکسی اس ۱۰ پلاس اغلب باعث فشاردادن تصادفی این دکمه و اجرای ناخواسته ی بیکسبی، به ویژه هنگام دوبار فشاردادن دکمه ی پاور برای راه اندازی دوربین گوشی می شود. ناگفته نماند در گوشی های نوت ۱۰ و نوت ۱۰ پلاس دکمه ی پاور با دکمه ی بیکسبی ادغام شده است و مشکلات و سردرگمی های بیشتری برای کاربران به همراه آورده است.
گوشی شما چیست؟
اگر شما از یکی از گوشی های گلکسی اس ۸ یا اس ۸ پلاس، نوت ۸، اس ۹، اس ۹ پلاس، نوت ۹ و اس ۱۰ استفاده می کنید، دستورالعمل گفته شده در زیر را دنبال کنید. این دستورالعمل به نوعی خاص است؛ چراکه گوشی شما دکمه ی پاور و دکمه ی جداگانه ای برای بیکسبی دارد که غیرفعال کردن آن را دشوارتر می کند؛ ولی بازهم امکان این کار وجود دارد.
توجه کنید که این آموزش برای گوشی هایی با اندروید ۹ پای تهیه شده است؛ بنابراین، اگر تاکنون گوشی خود را به روز نکرده اید، برای غیرفعال کردن بیکسبی طبق این آموزش، باید دستگاه خود را به روز کنید. اگر از گلکسی نوت ۱۰ یا ۱۰ پلاس استفاده می کنید، دستورالعمل قرار داده شده برای شما اندکی متفاوت، ولی آسان تر است؛ چراکه در این دستگاه ها کلیدهای پاور و بیکسبی ادغام شده اند و می توان بیکسبی را به طور کامل غیرفعال کرد. برای انجام این کار حتی نیاز دارید به حساب کاربری سامسونگ وارد شوید.
آموزش غیر فعال کردن بیکسبی در گلکسی نوت ۱۰ و گلکسی نوت ۱۰ پلاس
شاید چون سامسونگ می دانسته است نبود امکان غیر فعال سازی کامل بیکسبی در گوشی های قبلی چقدر آزاردهنده بوده یا صرفا به دلیل ادغام کردن دو دکمه ی پاور و بیکسبی، غیر فعال کردن دستیار پیش فرض صوتی اش را در گوشی های سری نوت ۱۰ آسان کرده است. در این گوشی ها، نه تنها به ورود به حساب کاربری سامسونگ نیازی نیست؛ بلکه پس از غیرفعال شدن، دیگر نیازی به سر و کله زدن با بیکسبی چه به طور ناخواسته و چه عمدی وجود ندارد. در ادامه، نحوه ی انجام این کار را توضیح می دهیم.
بیکسبی در گوشی های سری نوت ۱۰ به شکل پیش فرض فعال است. برای فعال سازی اپلیکیشن Home بیکسبی، باید دکمه ی پاور را دوبار و برای فعال سازی حالت صوتی آن نیز باید دکمه ی پاور را مدت طولانی فشار دهید. خوشبختانه امکان غیر فعال کردن هر دو کاربرد اشاره شده وجود دارد.
- صفحه ی نوتیفیکیشن ها را پایین بکشید؛
- در پنل تنظیمات سریع، دکمه ی منو پاور را لمس کنید؛
- در منو پاور، گزینه ی Side key settings را لمس کنید؛
- حالت Double press را به یکی از کاربردهای اجرای سریع دوربین (Quick launch camera) یا بازکردن اپلیکیشن (Open app) تغییر دهید. اگر حالت «بازکردن اپلیکیشن» را انتخاب کردید، روی کلیدی شبیه به چرخ دنده کلیک کنید و اپلیکیشنی را برای اجرا با دوبار فشاردادن دکمه ی پاور انتخاب کنید؛
- حالت فشردن و نگه داشتن (Press and hold) را به منو خاموش کردن (Power off menu) تغییر دهید.
اکنون با فشاردادن یا نگه داشتن دکمه ی پاور، دیگر بیکسبی به طور ناخواسته باز نمی شود. آخرین کاری که باید انجام داد، حذف کردن Bixby Home از روی صفحه ی اصلی است که در پایان این مطلب به آن اشاره می کنیم.
آموزش غیر فعال کردن بیکسبی در گوشی های گلکسی اس ۸ ، اس ۹، اس ۱۰، نوت ۸ و نوت ۹
تمامی گوشی های سامسونگی که از رابط کاربری One UI استفاده می کنند، مبتنی بر اندروید پای هستند و به نسخه ی دوم بیکسبی به روز شده اند. اگرچه این نسخه قابلیت های جدیدی دارد و امکان غیر فعال کردن کامل بیکسبی در آن از بین رفته است، هنوز روشی برای غیر فعال سازی این دستیار صوتی وجود دارد. دلیل این امر آن است که بیکسبی ۲.۰ فقط به شما اجازه می دهد فعال سازی آن را از حالت یک بار فشار دکمه، به دوبار فشار دکمه تغییر دهید و امکان غیر فعال کردن کامل دکمه ی بیکسبی وجود ندارد. بنابراین، با هر فشاردادن تصادفی دکمه ی بیکسبی به جای دکمه ی کاهش صدا، این دستیار صوتی ناخواسته اجرا نمی شود. در ادامه، نحوه ی این کار را آموزش می دهیم.
قبل از هر کاری، به حساب کاربری سامسونگ خود وارد شوید
سامسونگ باهوش است: برای غیر فعال سازی بسیاری از قسمت های بیکسبی، شما ناچارید ابتدا به حساب کاربری سامسونگ خود وارد شوید. وقتی اولین بار به گوشی خود وارد شده باشید، انجام این کار به شما پیشنهاد شده است؛ ولی اگر این مرحله را نادیده گرفته اید، باید اکنون وارد حساب کاربری خود شوید.
- دکمه ی بیکسبی را فشار دهید یا صفحه ی اصلی را به سمت راست بکشید؛
- دکمه ی فلش مانند را لمس کنید؛
- اطلاعات حساب کاربری سامسونگ خود را وارد کنید یا حساب کاربری بسازید. اگر می خواهید حساب کاربری بسازید، اطلاعات مورد نیاز را وارد و با شرایط و قوانین موافقت کنید و اطلاعات حساب خود را ازطریق ایمیل تأیید کنید؛
- اگر از شما برای استفاده از اطلاعات بیومتریک سؤال شد، گزینه ی Not now را لمس کنید؛
- روی دکمه ی فلش مانند کلیک کنید؛
- شرایط و قوانین را مرور و دکمه ی فلش مانند را لمس کنید؛
- اگر تمایل دارید، صدای خود را به بیکسبی یاد دهید و دکمه ی فلش مانند را لمس کنید؛
- در مرحله ی آخر، بار دیگر دکمه ی فلش مانند را لمس کنید.
اکنون به حساب کاربری سامسونگ خود وارد شده اید و برای غیر فعال کردن بیکسبی آماده هستید.
در این مرحله به قسمت مهم کار می رسیم. اگرچه امکان غیر فعال سازی کامل دکمه ی بیکسبی در رابط کاربری وان (One UI) وجود ندارد، شما می توانید با تغییردادن حالت فعال سازی آن به دوبار فشاردادن دکمه، تا حدودی از شر آن خلاص شوید. در زیر به نحوه ی انجام این کار اشاره می کنیم.
- تنظیمات (Settings) گوشی را بازکنید؛
- گزینه ی Advanced Features را انتخاب کنید؛
- روی Bixby key کلیک کنید؛
- گزینه ی Double press to open Bixby را انتخاب کنید.
کار تمام است. برای غیر فعال کردن کامل دکمه ی بیکسبی می توان از اپلیکیشن هایی مثل bxActions استفاده کرد؛ ولی دست کم سامسونگ روشی رسمی برای آسان ترکردن تحمل بیکسبی روی رابط کاربری وان قرار داده است. درست است که بیکسبی باز هم با دوبار فشاردادن دکمه قابل اجرا است، رخ دادن این اتفاق به صورت ناخواسته احتمال کمتری دارد.
تعریف وظیفه ی دیگر برای دکمه ی بیکسبی
رابط کاربری وان دیگر امکان غیر فعال کردن کامل بیکسبی را نمی دهد که بسیارآزار دهنده است؛ اما شما می توانید این دکمه را به بازکردن اپلیکیشنی مثل دوربین یا حتی دستیار گوگل اختصاص دهید. نحوه ی انجام این کار بسیار آسان است و به خوبی نیز کار می کند؛ بنابراین، به دانلود اپلیکیشن های جانبی یا هک کردن نیازی نیست.
- تنظیمات (Settings) گوشی را بازکنید؛
- به Advanced Features بروید؛
- Bixby key را لمس کنید؛
- گزینه ی Double press to open Bixby را انتخاب کنید؛
- Use single press را فعال کنید؛
- بخش درونی Use single press را لمس کنید؛
- روی Open app کلیک کنید؛
- روی آیکون چرخ دنده شکل کلیک کنید؛
- اپلیکیشن دلخواه خود را انتخاب کنید.
اکنون با دوبار فشاردادن دکمه ی بیکسبی، دستیار صوتی سامسونگ و با یک بار فشاردادن آن، اپلیکیشن دلخواه شما باز می شود. حال کافی است Bixby Home را از صفحه ی اصلی دستگاه حذف کنید.
حذف کردن Bixby Home از صفحه ی اصلی
- در صفحه ی اصلی، قسمتی خالی از صفحه را لمس کنید و نگه دارید تا منو ظاهر شود؛
- صفحه را به سمت راست بکشید تا آخرین پنل اصلی سمت چپ ظاهر شود؛
- Bixby Home را غیر فعال کنید.
جایگزینی مناسب
بیکسبی قطعا از زمان معرفی در سال ۲۰۱۷ به همراه گلکسی اس ۸ رشد چشمگیری کرده است؛ با این حال، دستیار صوتی گوگل هنوز هم برای بسیاری از افراد گزینه ی مطلوب تری به شمار می رود. ازآنجاکه این دستیار با همه ی گوشی های اندرویدی مثل سری گلکسی اس و گلکسی نوت یکپارچه شده است، می توان در هر زمان با فشاردادن و نگه داشتن دکمه ی هوم آن را فعال کرد و از آن بهره برد.
چه منبع تغذیه ای برای کامپیوتر رومیزی ما مناسب است؟
هر سیستم کامپیوتری برای بهترین بازدهی نیازمندِ منبع تغذیه ی مناسب است؛ در این مقاله به بررسی المان های مؤثر در عملکرد واحدهای منبع تغذیه و انتخاب بهترین منبع می پردازیم.
به نقل از زومیت، خرید یک پاور یا همان منبع تغذیه ی مناسب و کارا، یکی از موثرترین و مهم ترین گام ها در جهت بهبود عملکرد کامپیوتر های گیمینگ است. دغدغه ی بیشتر کاربران داشتن بهترین کارت های گرافیک و پردازنده ها است؛ اما متأسفانه، حتی بهترین اجزای کامپیوتری نیز نیازمند به استفاده از منبع تغذیه ی مناسب هستند. در حقیقت اگر کاربر خواستار کامپیوتر گیمینگ کاراتری باشد، ممکن است اجزای سیستم، نیازمند یک منبع تغذیه ی به خصوص برای تأمین پایدار توان مصرفی قطعات سیستم خود باشند. یکی از اشتباهات رایج کاربران در زمان سرهم کردن کامپیوتر رومیزی، خودداری از توجه کافی و پرداخت هزینه ی لازم جهت خرید منبع تغذیه ی مناسب و یافتن ارزان ترین گزینه با نرخ توان نامناسب، از محصولات یک شرکت ناشناس است. صرف نظر از اینکه کاربر در حال ساخت کامپیوتر گیمینگ جدید باشد یا صرفا قصد ارتقای سیستم کنونی خود را داشته باشد، چندین نکته وجود دارد که هنگام خرید منبع تغذیه باید درنظر گرفته شوند. در این مقاله به بررسی این نکات، توجه ویژه ای خواهیم داشت.
نکات ضروری هنگام خرید پاور
توجه به ابعاد و وزن منبع تغذیه
بیشتر کیس های رایانه ی امروزی دارای فضای زیادی جهت تعبیه ی منبع تغذیه هستند. با این حال برخی از کیس های کوچک تر با آنکه ممکن است قادر به پشتیبانی از اجزای رده بالا باشند، ولی نمی توانند پاورهای بزرگ را در خود جای دهند. همچنین پاورهای کوچک با شکل ساخت SFX وجود دارند که ممکن است طول کابل مناسب را برای رسیدن به مناطق خاصی در کیس های استاندارد کوچک و بزرگ نداشته باشند. اما عموما واحدهای منبع تغذیه ی بزرگ تر، از خازن ها، چوک ها (محفظه) و سایر قطعات داخلی بزرگ تر و بادوام تری استفاده می کنند و برای از بین بردن بیشتر گرما، از سینک ها و سیستم خنک کننده ی بزرگ تری بهره می برند؛ به همین دلیل در اکثر مواقع، بهتر از انواع کوچک تر عمل می کنند و برای خرید ارجحیت دارند.
توجه به نوع رابط و سوکت برق
یکی از نکات مهم دیگر هنگام خرید پاور، انتخاب پاوری است که کابل های رابط یا کانکتورهای آن با سیستم و مادربرد کاربر سازگار باشد؛ برای مثال در معرفی کانکتور برق مادربرد از دو نوع ۴+۲۰ پین و ۲۴ پین استفاده می شود. رابط ۴+۲۰ پین، می تواند هم ۲۰ پین و هم ۲۴ پین داشته باشد. در واقع چهار پین به صورت اضافه به ۲۰ پین قبلی ملحق می شوند تا یک رابط ۲۴ پین شکل بگیرد. تمام مادربردهای جدید از رابط برق ۲۴ پین استفاده می کنند. همچنین برای اکثر کارت های گرافیک رده بالا و میان رده از دو نوع کانکتور ۶ و ۸ پین استفاده می شود که مستقیماً از منبع تغذیه منشعب می شود.
طول کابل های رابط
نکته ی بعدی، اطمینان از بسندگی طول و اندازه ی کابل های منبع تغذیه است. طول کابل ها باید با سیستم مورد نظر مناسب باشد، چرا که کاربران از کیس ها و مادربردهایی با ابعاد متفاوت استفاده می کنند. غالبا بیشتر تولیدکنندگان منبع تغذیه برای محصولات خود جدولی جهت مشخص کردن طول و اندازه ی مورد نیاز برای کابل ها، در واحدهای منبع تغذیه ی مختلف خود منتشر می کنند.
به طور معمول برای پاورهای بزرگتر و با کیفیت تر کابل های نسبتا بلندتری استفاده می شود. اما طول کابل ها برای انواع منابع تغذیه و طرح بندی های کیس رایانه، به میزانی استانداردسازی شده است که جای نگرانی برای اندازه ی اتصالات اصلی، مانند کابل های رابط برق ۲۴ پینیِ ATX ،اتصال ۸ پینیِ پردازنده و اتصالات ۶ یا ۸ پینیِ PCI Express وجود ندارد. با همه ی این اوصاف ممکن است در برخی از موارد مانند کابل های SATA با مشکل کوتاه بودن کابل ها مواجه شویم؛ برای مثال هنگامی که هارد دیسک در یکی از گوشه های جعبه ی رایانه قرار گیرد و دسترسی به آن دشوار شود، طول کابل پاسخگو نخواهد بود. علاوه بر این در کیس های رایانه ی بزرگ تر، برای دسترسی به تمام قسمت های محفظه باید از کابل های بلندتری استفاده شود. در مورد نوع کابل نیز برای مادربردهای نوع ITX یا زمانی که فضای پشت مادربرد کم است از کابل های تخت استفاده می شود. از طرف دیگر کابل های بافته داخل جعبه ی رایانه کمتر دیده می شوند، ولی نسبتا قطورتر هستند.
ماژولار، نیمه ماژولار و غیر ماژولار
واحدهای منبع تغذیه از نظر کابل های هادی برق، در سه مدل ماژولار، نیمه ماژولار و غیرماژولار تقسیم بندی می شوند. کابل های پاورهای ماژولار در دو سر خود دارای سوکت، جهت اتصال به پاور و اجزای دیگر سیستم هستند و کاربر در صورت عدم نیاز می تواند از کابل های اضافیِ داخل جعبه استفاده نکند. در این صورت اثری از کابل های اضافی در داخل جعبه ی رایانه به چشم نمی خورد و همچنین در صورت نیاز کابل ها به سادگی تعویض می گردند؛ به عنوان مثال اگر کاربر قصد خرید منبع تغذیه ای با رابط پردازنده ی ۸ پین دوگانه برای سیستم آینده ی خود را داشته باشد اما در حال حاضر تنها نیاز به رابط ۲۴ پین و ۸ پین داشته باشد، بهترین گزینه استفاده از پاورهای ماژولار است. همچنین به سبب نوع اتصالات در این نوع پاورها، طول منبع تغذیه افزایش می یابد. اما در واحدهای منبع تغذیه ی نیمه ماژولار نمی توان اتصالات مهم مانند کابل برق مادربرد و برخی از کابل های پردازنده ی گرافیکی را از پاور جدا کرد و زمانی که بعضی از این کابل ها بدون استفاده بمانند، وجود آن ها در جعبه های کوچک رایانه می تواند مشکل ساز باشد. سایر کابل ها همانند پاورهای ماژولار در دو سر خود دارای سوکت هستند. در واحدهای منبع تغذیه ی غیرماژولار تمام کابل ها به صورت مستقیم به منبع تغذیه متصل هستند.
تقسیم بندی واحدهای منبع تغذیه از نظر تعداد ریل
سازندگان واحدهای منبع تغذیه علاوه بر درج توان خروجی، تعداد ریل های ۱۲ ولتی محصول را نیز اعلام می کنند. منبع تغذیه ی «تک ریلی» دارای یک ریل ۱۲ ولتی پرقدرت، برای تغذیه ی برق اجزای سیستم است. اما واحدهای منبع تغذیه ی «چند ریلی» خروجی را بین چند ریل ۱۲ ولتی تقسیم می کنند.
معمولا از نظر عملکرد، هر دو واحد تک ریلی و چند ریلی کارکرد خوبی دارند و به صورت کلی بسیار ایمن هستند
در یک طراحی تک ریلی، تمام قدرت منبع تغذیه برای استفاده ی هر بخش از سیستم که به منبع تغذیه متصل شده است در دسترس خواهد بود. بنابراین در صورت اختلال در عملکرد پاور، ممکن است جریان بیش از اندازه ای به سمت اجزا، هدایت شود و موجب آسیب و از کار افتادن آن ها گردد. از سوی دیگر، اصلی ترین نقطه ضعف پاور چند ریلی، در عدم توانایی اشتراک قدرت بین ریل های مختلف است؛ برای مثال اگر قطعه ای با ۲۵ آمپر جریان مورد نیاز به یک ریل ۱۲ ولتی با حداکثر قدرت ۲۰ آمپر متصل شود، این عدم تطابق سبب فعال شدن یک مکانیزم حفاظتی با نام OCP که مخففی از عبارت Overcurrent Protection به مفهوم حفاظت در برابر جریان غیرمجاز است، شده و منبع تغذیه را خاموش می کند. در این حالت ممکن است توان قابل انتقال زیادی در ریل های دیگر ذخیره شده باشد. برخلاف واحدهای منبع تغذیه ی تک ریلی، در پاورهای چند ریلی دقت در اتصال اجزا به ریل ها ضروری است.
اگر سیستم به مشکلی بزرگ برخورد کند، این نقطه ضعف تبدیل به یک ناجی برای سیستم می گردد. مکانیزم OCP در یک منبع تغذیه ی چندریلی به صورت مداوم هر ریل را رصد می کند و در صورت تشخیص بار اضافی در هر یک از ریل ها، کل واحد را خاموش می کند. OCP در واحدهای تک ریلی فقط در شدت جریان های بالا فعال می شود؛ به همین دلیل در صورت وجود حجم بالایی از بار اضافی واحد را ذوب می کند.
معمولا از نظر عملکرد، هر دو واحد تک ریلی و چند ریلی کارکرد خوبی دارند و به صورت کلی بسیار ایمن هستند. در سیستم های قدرتمند، مکانیزم OCP در واحدهای منبع تغذیه ی چند ریلی هنگام به وجود آمدن اتصالات کوتاه، یک لایه ی امنیتیِ اضافی ایجاد می کند و احتمال از بین رفتن اجزای سیستم در یک اشتباه محاسباتی را کاهش می دهد.
انتخاب منبع تغذیه متناسب با انرژی مصرفی در اجزای سیستم
قدرت خروجی واحدهای منبع تغذیه با واحد وات (Watt) اندازه گیری می شود و قدرتی که برای آن ها اعلام می شود، حداکثر توانی است که پاور در بهترین حالت می تواند تولید کند. پاورهای موجود در بازار تنوعی در حدود ۲۰۰ تا ۱۸۰۰ وات دارند. برای انتخاب منبع تغذیه ی مناسب، توان مصرفیِ کل سیستم (توسط قطعات فعلی یا آینده) در نظر گرفته می شود. بیشتر تولیدکنندگان منبع تغذیه، در وب سایت خود محاسبه گری دارند که این امکان را به کاربران می دهد تا با مشخص کردن نوع اجزای سیستم، میزان وات مصرفی را محاسبه کنند. هدف از تعبیه ی این محاسبه گر صرفا ترغیب کاربران برای خرید منبع تغذیه نیست بلکه کمک می کند تا آن ها درک درستی از ظرفیت بالاتر پاور و تأثیر آن در سیستم و به روزرسانی های آینده داشته باشند. استفاده از محاسبه گر منبع تغذیه سازندگان، روشی مطمئن برای محاسبه ی قدرت سیستم است.
نرخ بهره وری
مهم ترین نکته هنگام خرید، توجه به میزان بازدهی و بهره وری (Efficiency) منبع تغذیه است . بازدهی منبع تغذیه عبارت است از میزان توان دریافتی منبع تغذیه (به صورت برق AC) برای تأمین توان معین (به صورت برق DC) قطعات سخت افزاری در فشار کاری معین. به عبارت ساده تر، این عدد مشخص می کند که چند درصد از برق متناوب ورودی به برق مستقیم برای تغذیه قطعات سیستم تبدیل می گردد و میزان تلفات توان در پاور چقدر است؛ برای مثال، پاوری ۱۰۰۰ واتی با تنها ۵۰% بازدهی، برای رسیدن به اوج توان، ۲۰۰۰ وات نیرو را از سوکت دیواری دریافت می کند. نیروی اضافی به صورت گرما تلف می شود که این اتلاف انرژی یک شاخص منفی برای سیستم های کامپیوتری است. در واقع پاورهای کاراتر، بی صداتر و خنک تر عمل می کنند.
سایت Hardwarecanucks با انجام آزمایشی میزان توان مصرفی و بازدهی دو نوع پاور با خروجی توان متفاوت را سنجیده است. روش کار به این صورت است که با اتصال منبع تغذیه به بردی شامل پردازنده ی Core i7-8700K و کارت گرافیک GTX 1070 Ti در حالت حداکثر فشار کاری (۱۰۰٪ بارگذاری قطعات)، توان مصرفی هر دو پاور به صورت جداگانه بررسی گردیده است. برای بارگذاری ۱۰۰ درصدی قطعات، از برنامه های Prime95 و FurMark (برنامه هایی جهت آزمایش پایداری سیستم) استفاده می شود.
با اتصال پاور با بازدهی طلایی و ظرفیت ۶۵۰ وات، میزان قدرت مصرفی از سوکت دیواری حداکثر به حدود کمی پایین تر از ۳۰۰ وات رسید. در طول آزمایش توان مصرفی به صورت ناگهانی تا ۳۰۰ وات افزایش یافت که دلیل آن گرم شدن اجزای داخلی مولد و پایین آمدن کارایی آن ها بود. در پاور با بازدهی برنزی و ظرفیت ۴۰۰ وات، میزان توان دریافتی از سوکت دیواری تا ۳۴۰ وات افزایش یافت که دلیل این تفاوت، نرخ بهره وری پایین در محصول دوم است.
نمودار مربوط به نرخ بهره وری منبع تغذیه همواره یک نمودار ناقوسی شکل است. بیشترین بهره وری در زمان استفاده از نیمی از توان تعیین شده برای هر منبع تغذیه است. این نمودار متعلق به یک پاور ۱۰۰۰ واتی است. همچنین طبق نمودار بالاترین بازدهی این پاور در گستره ی توان مصرفی ۳۰۰ تا ۷۰۰ وات محقق می شود.
استاندارد 80Plus
نمودار میزان بازدهی بر حسب توان مصرفی یک منبع تغذیه، کسب گواهینامه ی آزمایش و استاندارد 80Plus معینی را در پی دارد. اگر منبع تغذیه ای در تست ها، بازدهی توانی بیش از ۸۰% در سطوح مختلف خروجی از خود نشان دهد، موفق به دریافت استاندارد و لوگوی 80Plus خواهد شد. بنابراین کاربران هنگام خرید منبع تغذیه ی دارای استاندارد 80plus می توانند از حداقل بازدهی توانی ۸۰% حین بارگذاری سیستم از ۲۰ تا ۱۰۰٪ بهره مند شوند. شایان ذکر است، استاندارد 80plus در سطوح مختلفی از جمله طلایی، نقره ای، برنزی و پلاتینیوم کسب می گردد. 80plus تیتانیوم نیز به تازگی در دسترس قرار گرفته است و برخلاف استانداردهای 80Plus Bronze/Silver/Gold/Platinum استاندارد 80Plus Titanium کارایی را در بارهای کاری حداقلی و در حدود ۱۰٪ می سنجد. این امر از آن جهت حائز اهمیت است که نشان می دهد این محصول حتی در بارهای زیر ۲۰٪ دارای نرخ بهره وری ۸۰ درصدی است.
توجه به برچسب منبع تغذیه
گزینه ی مهم دیگر در انتخاب منبع تغذیه توجه به برچسب آن است. AC Input در بالای برچسب که در برخی مدلها برابر با عدد ۱۰۰-۲۴۰ ولت بوده، نشان دهنده ی آن است که محصول یادشده می تواند در کشورهایی که دارای برق مصرفی AC با ولتاژ ۱۰۰ تا ۲۴۰ ولت هستند، مورد استفاده قرار گیرد. منبع تغذیه، برق متناوب ورودی را به برق مستقیم ۳.۳، ۵، ۱۲، ۱۲- ولت و ۵ ولت SB تبدیل می کند. ولتاژهای مهم در این برچسب شامل سه ولتاژ اول هستند؛ زیرا ولتاژ 5VSB برای پایداری سیستم مورد استفاده قرار می گیرد و ۱۲- ولت نیز مربوط به برخی قطعات PCI بوده که در سیستم های امروزی منقضی شده است. از هر دو خروجی ۳/۳ و ۵ ولتی برای اتصالات SATA و Molex، برخی کنترلرهای روی مادربرد و همچنین حافظه استفاده می شود. این منبع تغذیه قادر است توانی در حدود ۱۴۰ وات را به خروجی قطعات ۳/۳ و ۵ ولتی تحویل دهد. اما عموماً نیازی به این سطح از توان در خروجی های ۳/۳ و ۵ ولتی نیست؛ چرا که اکثر سیستم های امروزی تنها به خروجی منبع تغذیه ی ۱۲ ولتی نیاز دارند. همچنین با توجه به برچسب، محصول بالا پاوری چند ریلی است که ۱۲ ولت برق را از چند ریل مختلف با چندین جریان متفاوت عرضه می کند که پیش تر در مورد آن توضیح دادیم.
هشت افزونه ی جاسوسی که باید فورا آنها را پاک کنید
آسیب پذیری جدیدی به نام DataSpii موفق شده با نفوذ به هشت افزونه در مرورگرهای اینترنتی از میلیون ها کاربر جاسوسی کند. با این افزونه ها آشنا شوید و فورا آن ها را حذف کنید.
به نقل از زومیت، به تازگی یک مشکل امنیتی بزرگ در تعدادی از افزونه های فایرفاکس و کروم کشف شده است. این افزونه ها اطلاعات شما را سرقت می کنند و باید فورا آن ها را حذف کرد. این افزونه ها اطلاعات بسیار خصوصی افراد را از مرورگرهای اینترنتی در سطح وسیعی جمع آوری می کنند و آن ها را به افراد دیگر می فروشند. این مشکل آنقدر جدی است که فاجعه بار توصیف شده است و اشخاص و شرکت ها را به مقداری ثابت تحت تأثیر قرار می دهد.
افزونه هایی که باید حذف کرد
آسیب پذیری کشف شده تعدادی از افزونه های مرورگرهای کروم و فایرفاکس و تمامی مرورگرهای مبتنی بر کرومیوم مثل اوپرا و یاندکس را تحت تأثیر قرار می دهد و در تمامی سیستم های عامل امکان فعالیت دارد. اگر شما از یکی از سیستم های عامل ویندوز، macOS، کروم یا حتی یکی از توزیع های لینوکس مثل اوبونتو استفاده می کنید و یکی از افزونه های زیر را در مرورگر خود نصب کرده اید، اطلاعات شما در معرض سرقت قرار دارد.
افزونه های فایرفاکسی که دچار مشکل ذکر شده هستند شامل موارد زیر است:
- net Helper
- FairShare Unlock
- SuperZoom
همچنین در مرورگر کروم نیز افزونه های زیر می توانند موجب سرقت اطلاعات خصوصی شما شوند:
- FairShare Unlock
- SuperZoom
- Hover Zoom
- SpeakIt!
- PanelMeasurement
- Branded Surveys
- Panel Community Surveys
از میان این افزونه ها، دو افزونه ی SpeakIt! و FairShare Unlock در سراسر جهان بیش از یک میلیون کاربر دارند. بنابراین، افراد زیادی در معرض خطر این آسیب پذیری قرار دارند.
بهتر است همگام سازی (sync) افزونه های مرورگر خود را نیز بررسی کنید. با فعال بودن این قابلیت، ممکن است افزونه های یکی از مرورگرهای شما از دستگاهی به دستگاه های دیگر نیز منتقل شوند. برای مثال احتمال دارد یکی از افزونه های مشکل دار از کامپیوتر خانگی شما به کامپیوتر محل کارتان انتقال یافته باشد.
این افزونه ها چه اطلاعاتی را جمع آوری می کنند؟
تنوع و حجم اطلاعات جمع آوری شده توسط این آسیب پذیری نگران کننده است. اگر شما یکی از افزونه های گفته شده را روی مرورگر خود نصب کرده باشید، می تواند اطلاعات زیر را به سرقت ببرد:
- نام کاربری
- رمز عبور
- اطلاعات کارت بانکی
- جنسیت
- علایق شخصی
- موقعیت مکانی
- اطلاعات مالیاتی
- برنامه های سفر
- اطلاعات خانواده
- اطلاعات ژنتیکی
همچنین اگر شما یکی از افزونه های ذکرشده را در رایانه ی محل کار خود نصب کرده باشید، می تواند اطلاعات سازمان شما مثل نامه های شرکت و کد دسترسی فایروال و کلید API را سرقت کرده باشد. ابتدا اطلاعات یادشده توسط افزونه سرقت می شود و در مرحله ی بعد به شرکتی که در تجزیه و تحلیل اطلاعات تخصص دارد فروخته می شود.
افزونه ها چگونه اطلاعات را جمع آوری می کنند؟
بعضی از افزونه هایی که به جمع آوری اطلاعات می پردازند، در بخش قوانین و شرایط خود به انجام این کار اشاره می کنند. معمولا در جزئیات قوانین اخطارهایی مبنی بر جمع آوری اطلاعات مرورگر توسط افزونه وجود دارد. با این حال، اکثر کاربران شرایط و قوانین افزونه ها را مطالعه نمی کنند و به نظر می رسد که اگر از این مسئله آگاهی داشتند، اجازه ی دسترسی به اطلاعات خود را نمی دادند.
سام جدلی پژوهشگری امنیتی است که این آسیب پذیری را کشف کرده و آن را DataSpii نام گذاری کرده است. حتی اقدامات امنیتی مثل احراز هویت یا رمزنگاری نیز نمی تواند مانع از سرقت اطلاعات توسط این آسیب پذیری شود. این آسیب پذیری با استفاده از API مرورگر کار می کند که کاربردهای قانونی دارد، ولی DataSpii از آن ها سوءاستفاده می کند.
افزونه های آلوده برای جلوگیری از شناسایی شدن از ترفند های هوشمندانه ای استفاده می کنند. برای مثال، افزونه پس از نصب، ۲۴ ساعت هیچ فعالیت مشکوکی نمی کند و کار خود را پس از آن آغاز می کند؛ یعنی اگر کاربران افزونه ی نصب شده را به دقت مورد بررسی قرار دهند، متوجه هیچ رفتار بدی نمی شوند؛ چراکه سرقت اطلاعات ۲۴ ساعت بعد شروع می شود. افزون بر این، حتی اگر کاربری افزونه را حذف کند، داده های جمع آوری شده توسط افزونه هنوز هم قابلیت فروش به افراد دیگر را دارند.
افزونه ها به چه منابع اطلاعاتی نفوذ می کنند؟
مهم ترین منابع اطلاعاتی افزونه ها از طریق لینک های به اشتراک گذاشته شده جمع آوری می شود. برای مثال، فرض کنید قصد ایجاد یک مکالمه ی ویدئویی از طریق اسکایپ داشته باشید و لینک آن را برای فرد مقابل ایمیل کنید تا او روی آن کلیک کند و مکالمه برقرار شود. اگر یکی از افزونه های گفته شده را نصب کرده باشید، آن افزونه می تواند در لینک مداخله کند و هنگامی که آن را در مرورگری باز می کنید، افزونه می تواند اقدامات شما را رهگیری کند. از این طریق افزونه می تواند مکالمه ی شما را استراق سمع کند. چنین اتفاقی می تواند در نرم افزارهای دیگر کنفرانس مثل Zoom نیز رخ دهد.
یکی دیگر از منابع خطرناک اطلاعاتی برای DataSpii سایت های اطلاعات خانوادگی و اجدادی مثل 23andMe است. زمانی که 23andMe اطلاعات DNA شما را آماده کند، لینکی را برایتان ارسال می کند تا در صورت تمایل آن را با دوستان و خانواده به اشتراک بگذارید. اگر روی لینک ذکر شده کلیک کنید، افزونه می تواند در آن نیز تداخل ایجاد کند و اطلاعات DNA خانوادگی و حتی داده های زیست پزشکی مانند ترکیب عضلات شما را جمع آوری کند.
افشای اطلاعات می تواند در کلیه ی شرایط مشابه نیز رخ دهد. برای مثال، زمانی که شما از حساب کاربری iCloud خود بازدید می کنید یا در سایت اپل سفارشی را ثبت می کنید، امکان درز اطلاعات وجود دارد. همچنین اگر برای مدیریت حساب های خود از خدمات حسابداری آنلاین مثل Quickbooks استفاده می کنید، افزونه می تواند اطلاعات مالی شما را نیز سرقت کند.
چرا مبارزه با افشای اطلاعات دشوار است؟
از آنجایی که افزونه ها می توانند از طریق لینک های به اشتراک گذاشته شده از کاربران جاسوسی کنند، یک شخص با مرورگر آلوده ممکن است ناخواسته اطلاعات دوستان و خانواده یا همکاران خود را افشا کند. به همین دلیل مبارزه با این شیوه ی افشای اطلاعات برای شرکت ها و افراد بسیار دشوار است. اگر فردی که شما را می شناسد یکی از افزونه های آلوده را نصب کرده باشد و لینکی را با شما به اشتراک گذاشته یا یک مکالمه ی ویدئویی اسکایپ با شما برقرار کند، داده ها و اطلاعات شما نیز در معرض خطر است؛ هرچند شما هرگز افزونه ی آلوده را نصب نکرده اید. سام جدلی در این باره می گوید: حتی مسئولیت پذیرترین افراد نیز در برابر DataSpii آسیب پذیر هستند. باوجود بودجه های عظیم و متخصصان زیاد، باز هم بزرگ ترین شرکت های امنیت سایبری در برابر DataSpii آسیب پذیر بوده اند. اطلاعات ما فقط به اندازه ی اعتمادی که به دیگران داریم ایمن است.
هنگام نصب افزونه ی مرورگر، مراقب باشید
حادثه ی اخیر به روشنی نشان می دهد چرا قبل از نصب افزونه های مرورگر باید دقت کافی به خرج داد؛ زیرا حتی افزونه هایی که در ظاهر بی ضرر به نظر می رسند، ممکن است حاوی کدهای مخرب باشند یا اطلاعات شما را سرقت کنند. به همین دلیل، قبل از نصب هر افزونه از قابل اعتماد بودن آن اطمینان حاصل کنید. حتی یک جستجوی سریع در گوگل می تواند بسیار مفید باشد.
هر آنچه باید درباره عملکرد ماژول های حافظه رم بدانید
مهم ترین مشخصه های حافظه های رم دسکتاپ شامل فرکانس، تأخیر و تایمینگ آ ن ها است که در انتخاب و خرید حافظه نقش اساسی دارد. در این مقاله به بررسی این مفاهیم خواهیم پرداخت.
به نقل از زومیت، خرید حافظه برای کامپیوتر شخصی برای برخی کاربران فرایند پیچیده و دشواری نخواهد بود. آن هایی که درگیری ذهنی زیادی درباره ی جزئیات حافظه ندارند، به آسانی یک محصول را برای کامپیوتر خود انتخاب می کنند. فرایند انتخاب برای آن ها تنها شامل انتخاب ظرفیت حافظه ی رم می شود. دربرخی موارد نیز تنها به مشورت های فروشنده یا افراد دیگر اعتماد می کنند. از لحاظ تشخیص میزان حافظه ی رم مورد نیاز هم منابع متعددی در دستری کاربران قرار دارد، اما بهتر است بدانید اکثر کاربران حرفه ای و گیمرها، به صورت میانگین ۱۶ گیگابایت حافظه را پیشنهاد می کنند.
کاربران بسیار حرفه ای همیشه به دنبال بالاترین سطح کارایی و سرعت هستند. البته آن ها نیز همین نیازها را با قیمت مناسب طلب می کنند. درنتیجه بررسی های عمیق تری روی محصولات خواهند داشت. در این میان برندهایی همچون پاتریوت، کورسیر، جی اسکیل، ای دیتا و دیگرانی که قیمت مناسب با کارایی بالا ارائه می دهند، مشتریان و طرفداران بیشتری دارند.
دسته ای از کاربران دنیای کامپیوتر هستند که به دنبال اطلاعات کامل تر و جزئی تر درباره ی تجهیزات سخت افزاری می روند. آن ها برای انتخاب بهتر، نیاز به شناسایی فاکتورها و اصطلاح های دنیای سخت افزار دارند. با چنین اطلاعاتی می توان تفاوت عملکرد، قیمت و به صرفه بودن محصولات را نیز تشخیص داد. در این مطلب به بررسی مفاهیمی در دنیای حافظه کامپیوترهای شخصی می پردازیم که برای انتخاب بهتر محصولات هم مفید هستند.
اصول اولیه
برای بررسی و تشریح مفاهیم حافظه در دنیای کامپیوتر روی انواع حافظه های DDR4 و اصطلاحات مربوطه متمرکز می شویم. DDR4 امروز به نوعی به استاندارد صنعتی در بخش حافظه تبدیل شده است و در چهار یا پنج سال گذشته عموما شاهد حافظه هایی از این نوع بوده ایم. البته اکثر اصطلاحاتی که در مطلب کنونی استفاده می شوند، برای نسل های گذشته نیز کاربرد دارند. به هرحال کاربر امروزی عموما با حافظه های DDR4 کار می کند، مگر آن که کامپیوتری بسیار قدیمی داشته باشد. در ادامه به معرفی و تشریح اصطلاحات پایه ای حافظه های کامپیوتری می پردازیم:
DIMM
این کلمه مخفف برای عبارت Dual Inline Memory Module یا «ماژول حافظه ی هم ردیف دوگانه» است. انواع DIMM امروزه با دو رابط داده ی ۶۴ بیتی در دو سوی ماژول عرضه می شوند. از لحاظ اصطلاح فروش نیز با دو دسته بندی ماژول های UDIMM برای کامپیوترهای دسکتاپ و SODIMM برای لپ تاپ ها رو به رو هستیم. البته برخی از مادر بورد های کامپکت دسکتاپ هم از SODIMM استفاده می کنند. این راهکار برای جا دادن چهار ماژول در چنین مادر بوردی به کار گرفته می شود، چون در غیر آن صورت احتمالا مادر بورد مذکور تنها از دو ماژول پشتیبانی خواهد کرد.
SDRAM
مخفف عبارت Synchronous Dynamic Random-Access Memory یا «حافظه ی موقت با دسترسی تصادفی دینامیکی» است. ساختار این حافظه ها سطرها و ستون هایی از سلول های ذخیره سازی داده، شبیه صفحه های گسترده دارند. حافظه ی دسترسی تصادفی می تواند به داده های هر سلول طبق دستور صادر شده از کنترلر حافظه دسترسی پیدا کند. عبارت «تصادفی» در تعریف فوق به این معنا است که کنترلر برای دسترسی به داده های یک سلول خاص نیازی به خواندن داده های کل سطر آن ندارد و مستقیما به سراغ آدرس مورد نظر می رود. عبارت «دینامیک» یعنی هر سلول باید به صورت منظم تازه سازی شود تا داده های آن از دست نرود. درمقابل، حافظه های استاتیک هستند که عموما عملکرد آهسته تری دارند. کل حافظه ی موجود در سیستم نیز توسط بخش مولد کلاک خارجی با فرکانس مورد نظر همگام سازی می شود.
Data Rate
نرخ انتقال داده، تعداد مرتبه هایی است که ماژول در واحد ثانیه (فرکانس) داده ارسال کرده و دریافت می کند. سیگنال های کلاک یک موج مربعی ایجاد می کنند. در اینجا اصطلاحی به نام Double Data Rate مطرح می شود که به معنای انتقال داده در هر دو حالت خیز و افت سیگنال است. دوبرابر شدن نرخ انتقال داده به این معنا خواهد بود که یک موج ۱۶۰۰ مگاهرتزی توانایی جابه جایی داده با نرخ ۳۲۰۰ بار در ثانیه را خواهد داشت. درنتیجه اکنون می دانیم که فرکانس داده ی DDR دوبرابر فرکانس کلاک است. برای مفهوم فوق از عبارت MT/s استفاده می شود.
DDR4
نسل چهارم حافظه های Double Data Rate که امروز به استانداردی جامع در میان محصولات حافظه ی کامپیوتر شخصی تبدیل شده اند. در هر نسل فرکانس، ظرفیت و برخی مشخصه های دیگر حافظه ها به مرور بهبود یافته اند.
IC
شاید آشناترین اصطلاح این مجموعه را بتوان مدار مجتمع نامید. مدارهای مجتمع عموما توسط کاربران نهایی به نام تراشه شناخته می شوند. IC در DRAM عموما رابط هشت بیتی دارد، اما نمونه های ۱۶ بیتی هم وجود دارند.
طبق تعریف می دانیم که بالاتر بودن نرخ انتقال داده به معنای انتقال داده های بیشتر در واحد زمان خواهد بود. البته در بحث پشتیبانی کنترلر حافظه، محدودیت هایی وجود دارد. اکثر پردازنده های حرفه ای امروزی توانایی کار با حافظه هایی از نوع DDR4 با فرکانس ۳۶۰۰ مگاهرتز (DDR4-3600) را دارند. البته برخی از محدودیت های سرعت به صورت مصنوعی تغییر کرده و افزایش یافته اند که تنها با هدف توسعه ی بازار بوده است. به بیان دیگر در چنین وضعیتی یک شرکت تولید تراشه مانند اینتل می خواهد به بهانه ی پشتیبانی از سرعت حافظه ی بیشتر، هزینه ی بیشتری را برای یک پردازنده ی اورکلاک نشده ی سری K از مشتری دریافت کند که به معنای نیاز به مادر بورد حرفه ای تر هم خواهد بود. در ادامه مثال هایی از همین افزایش مصنوعی را بررسی می کنیم.
خانواده ی پردازنده های سری ۳۰۰۰ رایزن AMD توانایی کار با حافظه های سریع تر از DDR4-3600 را دارد؛ اما شرکت سازنده در فیرم ور اصلی این پردازنده ها محدودیت هایی را درج کرده است که در صورت تجاوز از فرکانس تعریف شده ی DDR4-3600، موجب انجام عملیات با نصف سرعت در کنترلر و کاهش سرعت با نسبتی در دیگر واحدهای I/O در پردازنده ی مرکزی می شود. آزمایش های عملی روی یک نمونه پردازنده ی رایزن با ماژول حافظه ی G.Skill Trident Z RGB DDR4-3600 همین کاهش سطح عملکرد را در صورت فعال بودن محدودیت های پردازنده تأیید می کنند. در آزمایش اول، محدودیت های تعریف شده باعث افت پارامترهای مورد اشاره در فرکانس ماژول ۳۷۳۳ مگاهرتز شد، اما هنگامی که محدودیت های یادشده لغو شدند، سطح عملکرد با سرعت ۳۷۳۳ مگاهرتز در ماژول حافظه بهبود یافت.
اولین اعضای خانواده ی سری ۲۰۰۰ رایزن فرکانس ماژول DDR4-3467 را بدون اشکال عملکردی می پذیرند، اما فرکانس های بالاتر قطعا در عملکرد اخلال ایجاد کرده و باعث القای نویز (به ویژه در کراس تالک سیگنال) می شود. به علاوه مسیرهای اتصالی بین سوکت پردازنده و DIMM در برخی از مادر بوردها، آماده ی چنین افزایشی در فرکانس نیستند. به هرحال اگر از چنین پردازنده هایی با مادر بوردی پایین تر از مدل X470 کار می کنید، افزایش نرخ داده بیش از DDR4-2933 پیشنهاد نمی شود.
خانواده ی پردازنده های Intel LGA 1151 کنترلرهای حافظه ای دارند که در نرخ بالاتر از DDR4-3600 هم عملکرد با ثباتی از خود نشان می دهند. البته اینتل تراشه های غیر از سری Z را به گونه ای طراحی کرد که هر پردازنده ی مرکزی (حتی سری K)، برای نرخ های بالاتر محدودیت ایجاد کنند. آزمایش های عملی تامزهاردور با پردازنده ی Core i3-8350K با تراشه ی Z370 هم محدودیت در نرخ های بالاتر را نشان داد. درنهایت آسان ترین راه برای عبور از محدودیت DDR4-2666 استفاده از تراشه های سری Z همراه با پردازنده های سری K از نوع Core i5 یا بالاتر است.
کنترلر حافظه ی اینتل در فرکانس ۱۰۰ یا ۱۳۳ مگاهرتز فعالیت می کند و گاه به ضرایب بالاتر فرکانس ۲۰۰ یا ۲۶۶.۶ مگاهرتز می رسد. ضرایب پایین تر حافظه، پایداری بیشتری دارند و همچنین پایداری آن ها در پلتفرم های قدیمی تر بیشتر به چشم می آید. به عنوان مثال در طراحی های Z270 پایداری بیشتری دیده می شود. بدین ترتیب DDR4-3467 با ساختار 13x 266.6 MHz پایداری بیشتری نسبت به DDR4-3400 با ساختار 17x 200 MHz خواهد داشت و عملکرد آن هم بهتر است.
به طور خلاصه با توجه به اطلاعات بالا به این نتیجه می رسیم که پردازنده های خانواده ی سری ۳۰۰۰ رایزن در صورت آماده بودن مادر بورد به خوبی از DDR4-3600 پشتیبانی می کنند. از طرفی پردازنده های Core i5 یا Core i7 از سری K در صورت نصب روی مادر بورد مناسب Z390 یا Z370 توانایی مدیریت چنین نرخ داده ای را دارند. درباره ی هماهنگی و محدودیت های دیگر ترکیب های پردازنده و مادر بورد، باید به انجمن های سخت افزاری و خصوصا گروه های اورکلاک رجوع کنید.
تأخیر یا Latency به مدت زمانی گفته می شود که برای آغاز اجرای یک عملیات (مثل خواندن و نوشتن) در حافظه سپری می شود.. جالب است بدانید این فاکتور از دهه ها پیش تغییر زیادی نداشت. سیستم PC-100 قدیمی و ترکیب جدید و حرفه ای DDR4-3200 هردو تأخیر CAS برابر با ۱۰ نانوثانیه دارند. چرا در این زمینه پیشرفتی رخ نداد؟ برای درک بهتر زمان بندی ابتدایی عملیات باید به مفهوم قرارگیری سلول های حافظه به صورت سطر و ستون رجوع کنیم. درنتیجه باید عبارت های زیر شرح داده شوند:
CAS یا Column Address Strobe: تعداد سیکل های کلاک که در زمان باز بودن سطر صحیح، برای دسترسی به داده در ستون جدید نیاز خواهد بود.
tRCD یا تأخیر RAS به CAS: حداقل سیکل هایی که کنترلر حافظه باید منتظر بماند تا سطری جدید باز شود.
tRP یا Row Precharge: حداقل سیکل هایی که کنترلر حافظه باید منتظر بماند تا سطر کنونی باز شود.
tRAS یا Row Active Time: حداقل سیکل هایی که کنترلر حافظه باید بین باز شدن یک سطر و بسته شدن سطر دیگر منتظر بماند.
CMD یا Command Rate: تعداد سیکل هایی که دستورالعملی به حافظه ارائه می شود تا از خوانده شدن آن توسط حافظه اطمینان حاصل شود. عموما مقدارهای 1T یا 2T به معنای یک سیکل کلاک و ۲ سیکال کلاک دارد.
اگر تصور کنیم که سطر صحیحی از حافظه باز شده است، CAS زمانی خواهد بود که برای دسترسی به بیت بعدی در حافظه نیاز داریم. اگر همه ی سطرها بسته شده باشند، برای دسترسی به یک سلول ابتدا باید یک سطر باز شده و سپس ستون صحیح فعال شود (tRCD+tCAS). اگر سطر اشتباهی باز باشد (سطری که داده ی مورد نظر در آن نیست)، برای دسترسی به سلول داده باید ابتدا سطر کنونی بسته، سطر صحیح باز شده و ستون صحیح در سطر جدید پیدا شود (tRAS+tRCD+tCAS). درنهایت وقتی CMD از 1T به 2T افزایش پیدا می کند، برای هر دستور حافظه نیاز به یک سیکل کلاک اضافه خواهد بود.
در تعاریف بالا ابتدا از عبارت «زمان» استفاده شد، اما در تعریف انواع تأخیر از مفهوم سیکل های کلاک استفاده می کنیم. در حقیقت زمان تأخیر برحسب سیکل کلاک تعریف می شود. مجددا این سؤال مطرح می شود که چگونه PC-100 قدیمی و DDR4-3200 مدرن، تأخیر برابری دارند؟ مدت زمان یک سیکل کلاک ۱۰۰ مگاهرتزی ۱۰ نانوثانیه است. درنتیجه PC-100 CAS 1 (با تأخیر CAS برابر با یک سیکل کلاک) برای دسترسی به داده ۱۰ نانوثانیه زمان می خواهد. درمقابل، DDR4-3200 در کلاک ۱۶۰۰ مگاهرتزی فعالیت می کند و یک سیکل کلاک ۱۶۰۰ مگاهرتزی تنها ۰/۶۲۵ نانوثانیه به طول می انجامد. درنهایت DDR4-3200 CAS 16 برای دسترسی به داده ۱۶ برابر زمان مذکور را طلب می کند که مجددا تأخیر با ۱۰ نانوثانیه برابر می شود.
از آنجایی که زمان سیکل کلاک با فرکانس نسبت عکس دارد، هرچه حافظه سریع تر باشد، سیکل های کلاک بیشتری برای رسیدن به تأخیر استاندارد متعادل ۱۰ نانوثانیه ای نیاز خواهد بود. DDR4-3600 این فعالیت را در ۱۸ سیکل انجام می دهد. DDR4-4000 تاخیری معادل ۲۰ سیکل کلاک دارد. درنهایت کاهش زمان به مقداری کمتر از استاندارد ۱۰ نانوثانیه نیاز به سیکل های کمتر تأخیر در هر فرکانس دارد. درنتیجه DDR4-3200 C14 با ۸/۷۵ نانوثانیه و DDR4-3600 C16 با تأخیر ۸/۸۹ نانوثانیه، رکورد استاندارد بالا را می شکنند.
افزایش رنک، کاهش تأخیر
در فرایندهای پردازنده ی مرکزی، انتظار برای تمام شدن هر فرایند نوشتن یا خواندن پیش از اجرای فرایند بعدی، فرایند ها را به مقدار زیادی کند می کند. در این میان عبارتی به نام Interleaving مطرح می شود که امکان شروع یک دستور را در حالی که اجرای دستور دیگر رو به اتمام است، ایجاد می کند. کاربران می توانند توانایی CPU در انجام این فرایند را با افزایش تعداد رنک (Rank) در هر کانال از یک به دو افزایش دهند. برای این منظور باید دو DIMM تک رنک یا یک DIMM دو رنک در هر کانال نصب شود. برای این منظور، اطلاعات زیر کاربرد خواهند داشت:
- اکثر حافظه های تولیدشده از سال ۲۰۱۷ به بعد، از ICهای حافظه ی هشت گیگابیتی استفاده می کنند.
- اکثر ICهای حافظه رابط هشت بیتی دارند.
- هشت IC هشت بیتی برای پر کردن یک رنک ۶۴ بیتی نیاز خواهد بود.
- ظرفیت مجموع برای هشت IC هشت گیگابیتی، هشت گیگابایت است.
- درنتیجه ی اطلاعات بالا، اکثر کیت های حافظه ی ۳۲ گیگابایتی، چهار رنک دارند.
ساختارهای متشکل از چهار رنک، فرایند اضافه کردن دو رنک در هر کانال را در مادر بوردهای دو کاناله انجام می دهند. اگر به اطلاعات بالا دقت کرده باشید، اصطلاح «اکثرا» به دفعات تکرار شده است. درنتیجه استثناهایی هم در این مباحث وجود دارند که در ادامه بررسی می کنیم:
- تقاضا برای ICهای ۱۶ گیگابیتی اکنون بسیار زیاد است و شرکت ها نمی توانند این تراشه ها را برای ساختن ماژول های تکی ۱۶ گیگابیتی هدر دهند. درنتیجه ماژول های ۱۶ گیگابایتی با استفاده از دو رنک IC هشت گیگابیتی ساخته می شوند.
- ماژول های ۳۲ گیگابایتی مخصوص مصرف کننده از دو رنک IC با ساختار ۱۶ گیگابیتی استفاده می کنند. درنتیجه دو عدد DIMM با ساختار ۳۲ گیگابایتی یک کیت دو کاناله ی ۶۴ گیگابایتی ایجاد می کنند که چهار رنک دارد.
- ماژول های کنونی چهار گیگابایتی از چهار عدد IC با ساختار هشت گیگابیتی استفاده می کنند که هرکدام رابط ۱۶ بیتی دارند. چهار عدد از این ماژول ها برای ساختن چهار رنک نیاز خواهد بود.
- ICهای قدیمی تر چهار گیگابیتی تقاضای زیادی ندارند. البته خریدارانی که برای دسترسی به چهار رنک نیاز به ۱۶ گیگابایت حافظه دارند، از آن ها استفاده می کنند. به هرحال شناسایی چنین ICهایی دشوار خواهد بود.
برای تشخیص وجود هشت IC در هر سمت، می توان به لبه ی پایینی هیت سینک ماژول حافظه دقت کرد. البته باز هم استثناهایی در این زمینه وجود دارند که برای شناسایی آن ها تنها می توان به منابع و انجمن های آنلاین رجوع کرد.
نتیجه گیری
نرخ داده ی بالاتر به معنای افزایش کارایی خواهد بود. البته همیشه محدودیت های پردازنده ی مرکزی و مادر بورد باید در نظر گرفته شوند. تأخیر پایین نیز بدون افزایش نرخ داده، کارایی را افزایش می دهد. چهار رنک، عملکرد بهتری نسبت به دو رنک دارد؛ در نتیجه ۳۲ گیگابایت DDR4-3200 عملکرد بهتری نسبت به ۱۶ گیگابایت DDR4-3600 دارد.
با توجه به اطلاعات بالا، در زمان خرید حافظه های مخصوص کامپیوتر شخصی، جزئیات بیشتری را از آن ها درک می کنیم. البته به هرحال می توان به پیشنهادهای فروشنده ها و کارشناسان آنلاین هم توجه کرد، اما درنهایت باید مراقب باشید تا حافظه ی خریداری شده، بیشتر از توان پردازش و مدیریت پردازنده ی مرکزی نباشد. در این میان در خرید کیت های تک رنک باید دقت بالایی داشته باشید، چون درنهایت موجب کاهش سرعت و کارایی مجموع می شوند.
دالبی ویژن چیست؟ هر آنچه باید درباره فرمت پویای HDR بدانید
فناوری HDR از مهم ترین نوآوری های اخیر در صنعت تلویزیون محسوب می شود. دالبی ویژن از مهم ترین فرمت های این فناوری است که ویژگی های منحصر به فردی دارد.
به نقل از زومیت، از میان تمام فناوری های جدیدی که به صنعت تلویزیون راه یافت، HDR بیشترین اهمیت و تأثیر را در افزایش کیفیت تصاویر داشت. تأثیر این فناوری بیشتر از تغییر صنعت از کیفیت Full HD به 4K بود. البته اکثر تولیدکننده های تلویزیون امروزه تمرکز اصلی بازاریابی خود را بر فناوری و قابلیت 4K یا 8K معطوف می کنند و اشاره ی کمتری به فرمت HDR می شود.
HDR یک فرمت ثابت نیست. درواقع این اصطلاح (High Dynamic Range) برای مجموعه ای از فرمت های تصویری استفاده می شود که هرکدام ویژگی منحصر به فردی دارند. از میان آن ها Dolby Vision محصول Dolby Labs شهرت بیشتری دارد. در ادامه ی این مطلب، به بررسی دقیق این فرمت و پاسخ به برخی سؤال های رایج درباره ی آن می پردازیم: دالبی ویژن چیست و چه تفاوت هایی با دیگر فرمت های HDR دارد؟ چگونه می توان به چنین فرمتی دست پیدا کرد؟
HDR چیست؟
پیش از پرداختن به فرمت دالبی ویژن ابتدا باید خانواده ی اصلی یعنی HDR را بشناسیم. HDR به تولیدکننده های محتوا و فیلم سازان امکان می دهد که ویدئوهایی روشن تر، با دقت نور بالاتر و کنتراست بیشتر نسبت به محتوای قدیمی تولید کنند. فرمت مذکور عموما در سالن های حرفه ای سینما پخش می شد، اما به مرور به تلویزیون های خانگی هم راه یافت. درنتیجه امروز وقتی محتوای HDR در تلویزیونی با پشتیبانی از این فرمت پخش شود، می توان کیفیت عالی سینمایی را در نمایشگری کوچک تر تجربه کرد.
درحال حاضر پنج فرمت HDR برای کاربران خانگی وجود دارد: دو عدد از آن ها فرمت های ایستا (Static) و سه عدد فرمت پویا (Dynamic) هستند. دو فرمت ایستا، HDR10 و HLG نام دارند. HDR10 توسط تمامی تلویزیون های HDR پشتیبانی می شود. HLG نیز عموما کاربرد پخش رسانه ای دارد. مفهوم ایستا در این فرمت ها یعنی محتوای HDR یک مرتبه و براساس کل فیلم یا نمایش تلویزیونی شناسایی می شود. اطلاعات کسب شده در ابتدا، تا پایان نمایش تغییر نمی کند.
فرمت های پویای HDR برخلاف فرمت ایستا اطلاعات را براساس صحنه ها و حتی فریم های تصویر تغییر می دهند. درواقع المان های ایجاد محتوای HDR برای هر صحنه و فریم متفاوت می شود. چنین رویکردی نیاز به داده های بسیار زیاد دارد، اما کارشناسان اعتقاد دارند فرمت HDR در این روش کیفیت بسیار بالاتری ارائه می کند. Advance HDR از شرکت Technicolor یکی از فرمت های پویا محسوب می شود. دو فرمت دیگر برای محتوای خانگی پرکاربردتر هستند: +HDR10 که سامسونگ هم در توسعه ی آن نقش داشت و دالبی ویژن.
مزیت خاص دالبی ویژن
همان طور که گفته شد دالبی ویژن یک فرمت پویای HDR بوده که توسط دالبی لبز توسعه یافته است. این فرمت با تنظیم صحنه به صحنه و حتی فریم به فریم تصویر، جزئیات بیشتری را همراه با دقت رنگ بالاتر به کاربر ارائه می کند. بهینه سازی محتوا در هر تصویر به صورت مجزا انجام می شود. البته فرایند و شیوه ی عملکرد دالبی ویژن جزئیات بیشتری دارد.
دالبی ویژن به تولیدکننده های محتوا امکان می دهد تا تنظیمات تصویر را در سطوح بسیار جزئی بهبود دهند. به علاوه تنظیمات بیشتری نسبت به فرمت مرسوم و سنتی HDR10 در دالبی ویژن پشتیبانی می شود. به عنوان مثال HDR10 حداکثر از روشنایی هزار نیت (Nit) در تلویزیونی پشتیبانی می کند. این آمار برای دالبی ویژن به ۱۰ هزار نیت می رسد.
دقت رنگ هم در دالبی ویژن نسبت به فرمت های دیگر افزایش می یابد. HDR10 به تولیدکننده ها امکان می دهد تا رنگ را با ۱۰ بیت داده برنامه ریزی و تنظیم کنند. دالبی ویژن بیت ها را به ۱۲ عدد می رساند. شاید در نگاه اول چنین تفاوت دو بیتی زیاد به نظر نرسد، اما قطعا تفاوت آن در عمل بیشتر خواهد بود. با تنظیمات ۱۰ بیتی، می توان ۱،۰۲۴ رنگ ثانویه را از هر رنگ اصلی ایجاد کرد که کمی بیشتر از یک میلیارد رنگ را در اختیار تولیدکننده ی محتوا قرار می دهد. وقتی تنظیمات به ۱۲ بیت برسد، امکان انتخاب رنگ ثانویه به ۴۰۹۶ افزایش می یابد. درنهایت در مجموع امکان انتخاب ۴۸ میلیارد رنگ برای تولیدکننده ی محتوا فراهم می شود.
جزئیات بسیار زیادی که در بالا شرح دادیم، در تلویزیون های امروزی آن چنان قابل درک نیستند. درحال حاضر هیچ تلویزیونی توانایی نمایش ۱۰ هزار نیت روشنایی و ۶۴ میلیارد رنگ دالبی ویژن را ندارد. حتی بهترین محصولات بازار با بالاترین امکانات روشنایی هم به دو هزار نیت محدود می شوند. از میان حرفه ای ترین تلویزیون ها هم می توان به خانواده ی E از محصولات اولد ال جی اشاره کرد که حداکثر ۱۰ بیت رنگ را پشتیبانی می کنند. درنهایت فناوری تلویزیون با سرعتی رشد می کند که شاید بتوان پشتیبانی از قابلیت های بی شمار دالبی ویژن را تا پنج سال آینده ممکن دانست.
تفاوت با +HDR10
فرمت +HDR10 که توسط سامسونگ پشتیبانی می شود، شباهت بالایی با دالبی ویژن دارد. فرمت پویا با قابلیت تغییر تنظیمات برای هر صحنه، رویکردی مشابه دالبی ویژن در پیش می گیرد. +HDR10 هم بازه ی بزرگ تری از رنگ و نور را پشتیبانی می کند، اما مشخصات آن به اندازه ی دالبی ویژن حرفه ای نیست. البته تفاوت اصلی دو استاندارد در حال حاضر، در دسترس بودن آن ها است.
درحال حاضر دستگاه های محدودی از +HDR10 پشتیبانی می کنند و محتوای +HDR10 زیادی هم در دسترس نیست. البته قطعا به مرور شاهد افزایش پشتیبانی و دسترسی به محتوا و سخت افزار این فرمت خواهیم بود. به لطف آزاد بودن مجوز فرمت مذکور، قطعا تولیدکننده های بیشتری به آن علاقه مند خواهند شد.
نکته ی مهم درباره ی پشتیبانی از فرمت های پویا این است که هر دستگاه پشتیبان فرمت دالبی ویژن، با به روزرسانی فرمور از +HDR10 هم پشتیبانی خواهد کرد. به علاوه چنین پشتیبانی هزینه ی زیادی هم برای تولیدکننده های تلویزیون ندارد. البته این روند برای دالبی ویژن صادق نیست. برای پشتیبانی از دالبی ویژن باید هزینه ی دریافت مجوز و همچنین توسعه ی فرمور پرداخت شود و شاید برخی تولیدکننده ها تمایلی به آن نشان ندهند.
تلویزیون های با قابلیت پشتیبانی از دالبی ویژن
دالبی ویژن شهرت و گستردگی بیشتری نسبت به +HDR10 دارد، اما لزوما همه ی تلویزیون های جدید از آن پشتیبانی نمی کنند. از برندهای بزرگ فعال در بازار می توان سامسونگ را مثال زد که به خاطر استفاده از +HDR10، دالبی ویژن را در فهرست قابلیت های خود جای نداده است.
از برندهای بزرگ پشتیبانی کننده از دالبی ویژن می توان به LG, TCL,Vizio و Sony اشاره کرد. البته پشتیبانی در این برندها هم در مدل های گوناگون متفاوت است. به هر حال مشتریان پیش از انتخاب و خرید تلویزیون های جدید باید مشخصات آن ها را برای پشتیبانی یا عدم پشتیبانی از دالبی ویژن به دقت بررسی کنند.
پیش نیاز دسترسی به دالبی ویژن
علاوه بر تهیه ی تلویزیون یا دستگاه دیگری که از فرمت دالبی ویژن پشتیبانی کند، باید منبعی برای دریافت ویدئوی دالبی ویژن هم داشته باشید. شایان ذکر است امروزه برخی از گوشی های هوشمند و تبلت ها از دالبی ویژن پشتیبانی می کنند. درحال حاضر بسیاری از فیلم های بلوری 4K Ultra HD در فرمت دالبی ویژن عرضه می شوند. به علاوه سرویس های استریم همچون نتفلیکس و آمازون پرایم هم مجموعه ای مناسب از فیلم ها و سریال های به روز را در فرمت دالبی ویژن به کاربر ارائه می کنند.
سرویس های استریم +Disney و +Apple TV که به زودی شروع به کار می کنند، هر دو پشتیبانی از دالبی ویژن و Dolby Atmos را به عنوان قابلیت های خود معرفی کرده اند. به نظر می رسد پشتیبانی از دالبی ویژن تنها در پخش سنتی تلویزیون دیده نخواهد شد. درحال حاضر محتوای HDR در شبکه های سنتی محدود است و در زمان ارائه هم باید بیشتر انتظار فرمت های HDR10 یا HLG را داشت، چون این فرمت ها پهنای باند کمتری نیاز دارند.
دستگاه های ست تاپ باکس، کنسول های بازی و پخش کننده های بلوری برای نمایش محتوای دالبی ویژن باید به پشتیبانی از آن مجهز باشند. به عنوان مثال دستگاه های استریم برند Roku همچون +Roku Streaming Stick تنها از HDR10 پشتیبانی می کنند. البته برخی از تلویزیون های این برند (که عموما توسط TCL ساخته می شوند) دالبی ویژن را هم به فهرست قابلیت های خود افزوده اند. از میان محصولات برندهای دیگر، Apple TV 4K از این فرمت پشتیبانی می کند، اما Apple TV HD توانایی پخش آن را ندارد. Amazon 4K Fire TV Stick یکی از معدود دستگاه هایی محسوب می شود که از چهار فرمت اصلی HDR یعنی HDR10 و HLG و +HDR10 و Dolby Vision پشتیبانی می کند. مایکروسافت هم از سال ۲۰۱۸ پشتیبانی از دالبی ویژن را به کنسول های ایکس باکس وان اس و ایکس باکس وان ایکس اضافه کرد. شایان ذکر است پلی استیشن هنوز قابلیت پشتیبانی از دالبی ویژن را ندارد.
نکته ی نهایی در استفاده از محتوای دالبی ویژن در خرید کابل HDMI رابط نهفته است. اگر تلویزیون شما برای نمایش محتوا به جای دانگل به چنین کابلی نیاز دارد، حتما باید کابلی با پشتیبانی از این فرمت خریداری کنید. کابل هایی که برچسب HDMI Premium Cetified دارند گزینه های مناسبی محسوب می شوند.
نکات بالا اطلاعاتی کلی درباره ی فرمت دالبی ویژن بود که احتمالا با گذشت زمان در کنار دیگر فرمت های HDR به استاندارد اصلی پخش محتوا تبدیل خواهد شد. شاید در آینده ای نه چندان دور، تمامی فیلم ها و سریال ها با کیفیت بسیار بالاتر از امروز، با این فرمت ها پخش شوند.