نویسنده: رقیه شفیعی
منبع: بیستمین شماره ی ماهنامه ی نسل مانا
افراد موفق وقتی بخواهند عنصر «ما می توانیم» را به کار گیرند، تا جایی که توان خودشان و فرصت هایی که در اختیارشان قرار می گیرد اجازه دهد، تلاش می کنند تا سرحد ممکن خود و دیگرانی را که باور شان ندارند راضی کنند؛ گاهی این تلاش مؤثر واقع می شود و گاه باز دیگران همچنان نا باورانه به فعالیت های آن که خود را باور کرده است، می نگرند. این داستانِ مهمان نواک است که خود را باور کرده و قدم در راه ما می توانیم گذارده است.
محمد محقق، فارغ التحصیل روان شناسی، سال هاست که دنبال علاقۀ خویش رفته و از دوران نوجوانی وارد هنر های نمایشی شده است. او تجربۀ بازیگری و نمایشنامه خوانی را در کارنامۀ خود دارد و همچنین موفق به سه اجرای عمومی رسمی و شرکت در جشنواره های مختلف شده است. محقق از ده سال پیش به عنوان کارگردان نیز به فعالیت خود در هنر ادامه داده است.
هنرمند مهمان نواک در پاسخ به این سؤال که به عنوان فردی با آسیب بینایی چگونه توانسته در انتخاب هنر مورد علاقۀ خود موفق شود؛ پاسخ می دهد: در جامعه به واسطۀ شرایط تحمیلی که وجود دارد و محدودیت هایی که برای افراد نابینا هست، هرکس بنا بر شرایط خود سعی کرده است تاحدی خود را وفق دهد. خودِ من نیز هرچند مستثنا نبوده ام، اما تلاش کرده ام با اینکه در هنر جنبۀ دیداری اهمیت بیشتری دارد، با علاقه و پشتکار از پس این مهم برآیم.
محمد محقق در دورۀ نوجوانی با دیدن یک آگهی و ثبت نام در آموزشگاهی فعالیت خود را به عنوان هنر آموز شروع کرد و بعد ها به تئاتر علاقه مند شد. او با شرکت در کلاس های دانشجویان و هنرجو های جوان و دوستی و آشنایی با آنها توانسته است به دنبال راهی که دوست داشته برود.
محقق توضیح می دهد: اگر افراد نابینا علاقه مند این حوزه هستند، اولین و درست ترین و بهترین راه مطالعه و ورود به کارگاه های آموزشی است. او ادامه می دهد: در دهۀ هشتاد که ما وارد این حوزه شدیم به اندازۀ الآن دسترسی به منابع وجود نداشت، اما امروزه این مسیر با وجود فایل های صوتی و متنی، تا حد زیادی برای علاقه مندان هموار شده است.
هنرمند مهمان نواک دربارۀ نوع دسترسی خود در گذشته و اکنون می گوید که در سال های گذشته با تکیه بر یادداشت برداری و حافظه و کمک گرفتن از اطرافیان تلاش کرده است تا مشکلات سر راه مطالعۀ خویش را بردارد و اکنون با تکیه بر فناوری به راحتی می تواند متون مورد نیازش را مطالعه کند. او یادآوری می کند که امروزه شبکه های پخش خانگی با افزودن بخشی به عنوان «فیلم تئاتر» به خدمات خود کمک شایانی به علاقه مندان کرده اند تا بتوانند بخش بزرگی از تئاتر های سال های گذشته را به صورت فیلم ببینند و کسانی هم که تاکنون در سالن تئاتر حضور نداشته اند می توانند با استفاده از این بخش اطلاعات مهمی دربارۀ تئاتر به دست بیاورند.
محقق راجع به حیطۀ فعالیت های افراد نابینا و توانمندی های آنان نیز توضیحاتی می دهد. او مهم ترین مشکل در مورد بازیگری نابینایان و ورود آنان به حوزۀ فعالیت های نمایشی را اثبات توانایی های افراد نابینا و بالا بردن سطح آگاهی فعالان حوزۀ هنر نسبت به این توانایی ها می داند و باور دارد اگر افراد نابینا از اعتماد به نفس کافی برخوردار باشند، برای شروع و کار کردن مشکلی نخواهند داشت.
محقق همچنین منابع مطالعاتی را برای دوستداران هنر نمایشی معرفی می کند و در پایان به تعریف خاطره ای می پردازد که شنیدن آن برای علاقه مندان پادکست نواک خالی از لطف نخواهد بود.
همراهان همیشگی نواک برای تهیۀ کتاب های مورد نیاز خود به بخش های نابینایان و کم بینایان کتابخانه های عمومی در سراسر کشور مراجعه فرمایید.