امروزه انواع حافظه ی ذخیره سازی SSD در دسترس است و شناسایی انواع آن به شما کمک می کند از مدل SSD لپ تاپ یا دسکتاپ خود آگاه شوید.
حافظه های ذخیره سازی اس اس دی (SSD) دارای مزایای متعددی نسبت به هارد دیسک (HDD) هستند که از آن جمله می توانیم به سرعت انتقال بسیار بیشتر، مصرف انرژی کمتر و وزن سبک تر اشاره کنیم. اس اس دی بسیار قابل اتکاتر از هارد دیسک است. وقتی به حضور اس اس دی در سیستم عادت کردید، محال است بتوانید مجددا سراغ کار با هارد دیسک بروید.
هرچه زمان می گذرد، سهم اس اس دی از بازار حافظه ی ذخیره سازی افزایش پیدا می کند. درصورتی که کاربر بودجه ی کافی داشته باشد، قطعا حافظه ی کامپیوتر خود را به اس اس دی ارتقا می دهد؛ اما برای انجام این کار، محدودیت وجود دارد؛ زیرا تمامی کامپیوتر ها از همه ی انواع اس اس دی پشتیبانی نمی کنند. درایوهای NVMe سرعت بیشتری دارند و SSDهای مدرن تری محسوب می شوند؛ این درحالی است که اکثر سیستم های امروزی به ویژه نوت بوک ها، از اس اس دی ۲٫۵ اینچ استفاده می کنند.
هنگام خرید اس اس دی (یا هر نوع حافظه ی ذخیره سازی)، یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه داشت، ظرفیت حافظه است. اگر درایو بسیار کم حجم بخرید، فضای کافی برای نصب اپلیکیشن ها یا بازی های مورد نیاز نخواهید داشت. از طرفیخرید حافظه ای که بیش از حد پرظرفیت باشد، هدر دادن پول است.
تهیه ی اس اس دی خوب برای سیستم، کار بسیار مهمی است؛ زیرا ساده ترین راه برای افزایش سرعت کامپیوتری که پردازنده ی مرکزی (CPU) مناسب دارد، استفاده از حافظه ی ذخیره سازی پرسرعت است. پردازنده ی سیستم می تواند در هر ثانیه میلیاردها چرخه ی کاری را پردازش کند؛ اما در اکثر مواقع زمان زیادی صرف منتظر ماندن برای دریافت داده از حافظه ی ذخیره سازی می کند و همین موضوع، سرعت کلی سیستم را پایین می آورد. SSDها تقریبا همیشه سریع تر هستند؛ اما گاهی اوقات تهیه ی هارد درایو به صرفه تر است (نظیر مواقعی که به حافظه ی ذخیره سازی بسیار زیاد نیاز دارید)؛ زیرا تهیه ی هارد درایو چهار ترابایتی بسیار کم هزینه تر از اس اس دی چهار ترابایتی خواهد بود.
اگر تصمیم به تهیه ی SSD گرفته اید، بهتر است حتما پیش از رفتن به بازار، نکات مهمی را مد نظر قرار دهید. SSDها انواع مختلف دارند و امکان استفاده از تمامی آن ها در همه ی سیستم ها وجود ندارد. اگر ساکن ایران هستید، این نکته برای شما از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا به احتمال زیاد مدت ها است که سیستم خود را ارتقا نداده اید.
اگر مجموعه ای از فاکتورها را کنار هم بگذارید، به این نتیجه می رسید که تهیه ی اس اس دی برای سیستم، بهترین کار است. بسیار مهم است که کامپیوتر خود را به طور کامل بشناسید. باید با بررسی دقیق کامپیوتر یا لپ تاپ بفهمید سیستم شما درگاه M.2 دارد یا خیر؛ درصورت نبود درگاه M.2 احتمالا به درایو ۲٫۵ اینچ نیاز پیدا می کنید.
انتخاب بهترین اس اس دی برای کامپیوتر
راه فهمیدن مناسب ترین اس اس دی برای کامپیوتر، آشنایی با انواع فرم فاکتور و سپس تطابق دادن آن با درگاه های مادربرد است. این روش بیشتر برای کسانی کاربرد دارد که لپ تاپ قدیمی دارند و ممکن است مشخصات فنی کامل آن ها در دیتابیس ها و حتی وب سایت رسمی شرکت سازنده پیدا نشود.
برای پیدا کردن بهترین نوع SSD، می توانید روش جالبی در پیش بگیرید. نخست یکی از اپلیکیشن هایی که مشخصات کامل سیستم را نمایان می کنند، دانلود و روی کامپیوتر نصب کنید (می توانید سراغ نصب Speccy بروید). به دنبال نصب اپلیکیشن، جزئیات مادربرد را استخراج کنید.
پس از گذر از این مرحله، نام مادربرد را در یکی از وب سایت های بنچمارک جستجو کنید (پیشنهاد ما، استفاده از UserBenchmark است.
با استفاده از جزئیاتی که در وب سایت UserBenchmark آمده است، به راحتی می توانید بهترین نوع اس اس دی و دیگر قطعات را برای سیستم خود شناسایی کنید. یکی از SSD-ها را در نظر بگیرید؛ برای مثال سراغ ADATA SU800. با جستجوی نام این اس اس دی در گوگل، می توانید جزئیات کامل آن شامل فرم فاکتور را بفهمید. با این روش، به راحتی مشخص می شود که مادربرد شما از کدام فرم فاکتور اس اس دی پشتیبانی می کند.
کدام فرم فاکتور اس اس دی مناسب شما است
همان طور که اشاره کردیم، SSDهای امروزی در فرم فاکتورهای متنوع به بازار عرضه می شوند. اینکه به کدام اس اس دی نیاز دارید، به سیستم شما بستگی دارد. اگر به تازگی کامپیوتر دسکتاپ گیمینگ خریده اید یا مشغول بستن سیستمی قوی هستید که مادربرد مدرن و باکیفیت دارد، سیستم شما احتمالا می تواند اکثر درایوهای مدرن را پشتیبانی کند.
از طرفی دیگر، لپ تاپ های باریک مدرن و لپ تاپ های تبدیل پذیر به شکل روز افزون درحال مهاجرت به درایوهای M.2 هستند و عموما فضایی برای درایو ۲٫۵ اینچ ندارند. در برخی لپ تاپ ها، تولیدکننده ترجیح می دهد حافظه ی ذخیره سازی را مستقیما به مادربرد متصل کند که در آن صورت امکان ارتقا آن وجود نخواهد داشت.
نکته ای که روی آن تأکید ویژه ای داریم، این است که شما باید سیستم خود را بشناسید. SSDها در سه فرم فاکتور اصلی به همراه یک فرم فاکتور غیر معمول عرضه می شوند که در ادامه نگاهی به آن ها می اندازیم.
اس اس دی ۲٫۵ اینچ SATA
معمول ترین فرم فاکتور SSD است و ازلحاظ ظاهری به هارد درایو سنتی لپ تاپ شباهت دارد و از رابط SATA که بسیاری از علاقه مندان به دنیای سخت افزار با آن آشنایی دارند، استفاده می کند. اگر لپ تاپ یا کامپیوتر دسکتاپ شما جایگاه مخصوص درایو ۲٫۵ اینچ و کانکتور SATA دارد، این نوع درایو با سیستم شما سازگار است.
کارت افزودنی (AIC) اس اس دی
این درایوها از پتانسیل لازم برای ارائه ی سرعت انتقال بسیار بیشتر نسبت به دیگر درایوها برخوردار هستند؛ زیرا فرآیندهای لازم را از طریق باس PCI Express انجام می دهند نه SATA. در نظر داشته باشید که SATA بیش از یک دهه پیش برای مدیریت هارد درایو طراحی شده است و امروزه قدیمی محسوب می شود. درایوهای AIC روی آن دسته از درگاه های مادربرد قرار می گیرند که به طور معمول برای کارت گرافیک یا کنترلر RAID استفاده می شود. به بیان بهتر، برای استفاده از این نوع درایو باید تعداد کافی درگاه PCIe خالی باشد.
اگر کامپیوتر دسکتاپ شما جمع و جور است و پیش تر کارت گرافیک روی مادربرد نصب کرده اید، احتمالا بدشانس هستید. از طرفی اگر در کامپیوتر دسکتاپ خود فضای کافی دارید و درگاه کافی روی مادربرد پیدا می شود، AIC می تواند بین پرسرعت ترین درایوهایی قرار بگیرد که امروزه دردسترس هستند. درایوهای این چنینی سطح اضافه دارند، فرایند خنک سازی آن ها بهتر انجام می شود و انتقال داده با سرعت بسیار زیاد، گرمای نسبتا زیادی ایجاد می کند.
________________________________________اس اس دی M.2
این نوع اس اس دی که شبیه به حافظه ی رم است و ابعادی کوچک تری از آن دارند، امروزه به استانداردی برای لپ تاپ های باریک تبدیل شده اند؛ اما اگر نگاهی به بازار بیاندازید می توانید درایوهای M.2 را در بسیاری از مادربردهای مدرن دسکتاپ هم پیدا کنید. اکثر مادربردهای رده بالا دارای دو یا تعداد بیشتری درگاه M.2 هستند تا بتوانید درایوها را در حالت RAID به کار بگیرید.
بیشتر درایوهای اس اس دی M.2 دارای پهنای ۲۲ میلی متر و طول و ۸۰ میلی متر هستند؛ اما درایوهای دیگری هم پیدا می شوند که ممکن است کوتاه تر یا طویل تر باشند. برای فهمیدن این موضوع باید سراغ عددِ چهاررقمی یا پنج رقمیِ در نام آن ها بروید. دو رقم اول نشان دهنده ی پهنا و دو رقم دوم نشان دهنده ی طول هستند. معمول ترین اندازه ی M.2 اس اس دی، با عبارت M.2 Type-2280 خطاب می شود.
لپ تاپ ها معمولا صرفا با یک اندازه ی خاص از درایوهای M.2 سازگاری دارند؛ اما بسیاری از مادربردهای دسکتاپ می توانند از درایوهای کوتاه تر یا طویل تر هم پشتیبانی کنند. پرظرفیت ترین درایوهای M.2، دو تا چهار ترابایت ظرفیت دارند. اگر بودجه ی کافی دارید و به دنبال ظرفیت بیشتر هستید، می توانید دیگر فرم فاکتورها را در نظر بگیرید.
اس اس دی U.2
در نگاه اول، این SSDهای ۲٫۵ اینچ همچون هارد درایو سنتی SATA به نظر می رسند؛ با این حال درایوهای U.2 از کانکتوری متفاوت با هارد SATA استفاده می کنند و فرایند انتقال داده را از طریق رابط پرسرعت PCIe انجام می دهند.
درایوهای U.2 به طور معمول ضخامتی بیشتر از هارد درایو و SSDهای ۲٫۵ اینچ دارند. درایوهای U.2 ظرفیتی بیشتر از درایوهای M.2 دارند و از آن ها گران تر هستند. سرورهایی که ظرفیت کافی برای استفاده از درایو زیاد دارند، می توانند از مزایای عالی درایوهای U.2 بهره بگیرند.
اس اس دی SATA یا PCIe؛ کدام یک را تهیه کنیم
اشاره ی دقیق به رابط SSDها، کمی پیچیده تر از آن است که فکر کنید؛ بنابراین به این قسمت از مقاله توجه بیشتری نشان دهید. همان طور که بالاتر اشاره کردیم، SSDهای ۲٫۵ اینچ دارای رابط SATA هستند که سال ها پیش برای هارد درایو طراحی شده است و تاریخ معرفی اش به سال ۲۰۰۰ برمی گردد. این درحالی است که درایوهای افزودنی از طریق رابط سریع تر PCI Express فعالیت می کنند؛ این رابط برای قطعاتی نظیر کارت گرافیک، پهنای باند بیشتری ارائه می دهد.
درایوهای M.2 می توانند روی یکی از دو رابط SATA یا PCI Express کار کنند و این موضوع بستگی به خودِ درایو دارد. سریع ترین درایوهای M.2 بازار (ADATA SX8200 PRO) از استاندارد NVMe هم پشتیبانی می کنند. NVMe پروتکلی است که به طور ویژه برای حافظه های ذخیره سازی سریعِ مدرن طراحی شده است. درایوهای M.2 می توانند مبتنی بر SATA، مبتنی بر PCIe بدون پشتیبانی از NVMe یا مبتنی بر PCIe با پشتیبانی از NVMe باشند. اکثر انواع اس اس دی رده بالای M.2 که در چند سال اخیر عرضه شده اند از NVMe پشتیبانی می کنند.
درایوهای M.2 و درگاه های متناظر آن روی مادربرد شباهت بسیار زیادی دارند؛ صرف نظر از اینکه از چه استانداردهایی پشتیبانی کنند. بنابراین همیشه مشخصات رسمی دفترچه ی مادربرد و لپ تاپ و همچنین استانداردهای تحت پشتیبانی درایوها را بخوانید.
اگر کارهای روزانه ی شما شامل مواردی مثل وب گردی، کار با نرم افزارهای اداری و حتی تجربه ی بازی است، اکثر انواع اس اس دی NVMe قرار نیست به شکل بسیار محسوسی سریع تر از درایوهای قدیمی SATA باشند. اگر روزانه کارهای سنگین تری نظیر انتقال فایل های پرحجم، ویرایش ویدئو یا تصاویر بسیار پروضوح، ترنسکُد کردن یا فشرده سازی انجام می دهید، پیشنهاد می کنیم حتما سراغ اس اس دی NVMe بروید. این نوع اس اس دی تا پنج برابر پهنای باند بیشتر از مدل های SATA ارائه می دهند. شماری از درایوهای NVMe نظیر اس اس دی 660p اینتل با قیمتی پایین تر از بسیاری از درایوهای SATA عرضه می شود.
اس اس دی باید چه کنترلری داشته باشد
به کنترلر به عنوان پردازنده ی درایو اس اس دی نگاه کنید. کنترلر وظیفه ی تعیین مسیر فرایند خواندن و نوشتن را بر عهده دارد و شماری دیگر از وظایف مربوط به عملکرد درایو را انجام می دهد. بررسی دقیق انواع کنترلرها از حوصله ی این مقاله خارج است و تفاوت هر کدام از آن ها برای بسیاری از کاربران کاربرد خاصی ندارد؛ برای اکثر کاربران، کافی است بدانند هرچه تعداد هسته ها بیشتر باشد عملکرد درایو بهتر است. کنترلر، نقشی کلیدی در عملکرد کلی درایو اعمال می کند.
منبع: زومیت.