فشار بالای چشم که در گلوکوم مشاهده می شود به آرامی منجر به نابینایی می شود. برای برخی، درمان اولیه با قطره چشم، کارساز نیست، بنابراین اخیرا محققان از ژن درمانی برای ایجاد یک روش نویدبخش جدید برای درمان فشار بالای چشم مرتبط با گلوکوم استفاده کرده اند.
گلوکوم که بیش از ۸۰ میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد که معمولاً به دلیل افزایش فشار داخل چشم (IOP) ایجاد می شود. پیش بینی می شود تا سال ۲۰۴۰ تعداد مبتلایان به گلوکوم به ۱۱۰ میلیون نفر افزایش یابد.
چشم دائماً مایعی به نام زلالیه تولید می کند که به چشم کمک کرده تا شکل خود را حفظ کند و چشم را تغذیه می کند. مایع از طریق زاویه محفظه قدامی یا زاویه تخلیه از چشم خارج می شود. اگر زاویه خروجی مایع آسیب ببیند، چشم بیش از آن که بتواند تخلیه کند، زلالیه تولید می کند که باعث افزایش فشار داخل چشم می شود و می تواند به طور غیر قابل برگشتی به عصب بینایی آسیب رسانده و منجر به کوری شود.
خط اول درمان برای گلوکوم، قطره های چشمی ساخته شده از آنالوگ پروستاگلاندین است که فشار داخل چشم را کاهش می دهد. با این حال، ۲۵ تا ۵۰ درصد از مردم به درمان پاسخ نمی دهند و فشار چشم آنها بالا باقی می ماند.
محققان کالج ترینیتی دوبلین با شرکت بیوتکنولوژی Exhaura Ltd همکاری کردند تا یک رویکرد مبتنی بر ژن درمانی جدید برای کاهش فشار داخل چشم ایجاد کنند که نویدبخش درمان گلوکوم است. در این رابطه، متیو کمپبل (Matthew Campbell) یکی از پژوهشگران این مطالعات گفت: این پروژه هیجان انگیز به ما اجازه داد تا شکاف بین دانشگاه و صنعت را از بین برده و با یک شرکت ژن درمانی همکاری نزدیکی داشته باشیم تا یک روش درمانی پیشرفته را توسعه دهیم.
محققان از یک ویروس مرتبط با آدنو (AAV) استفاده کردند که یک ابزار مهندسی زیستی است که از یک ویروس بدون پوشش برای انتقال مواد ژنتیکی اصلاح شده به بافت ها و سلول ها استفاده می کند. پس از تکثیر، ژن‌های اصلاح شده دستورالعمل‌های جدیدی برای آن بافت‌ها یا سلول‌ها ایجاد می کنند که به درمان بیماری کمک می کند.
در اینجا، محققان از ویروس مرتبط با آدنو برای ارائه دستورالعمل‌هایی برای تولید آنزیم ماتریکس متالوپروتئیناز-3 (MMP-3) استفاده کردند که به شروع خروج و تخلیه زلالیه از چشم کمک می کند.
محققان آزمایشات خود را بر روی موش ها با تزریق ویروس مرتبط با آدنو به پشت چشم آغاز کردند. پژوهشگران دریافتند: افزایش آنزیم ماتریکس متالوپروتئیناز-۳ با واسطه ویروس مرتبط با آدنو باعث افزایش خروج مایع و کاهش فشار داخل چشم شد. هنگامی که محققان این درمان را روی کره چشم انسان آزمایش کردند، دریافتند که خروجی افزایش یافته است.
جفری اوکالاگان (Jeffrey O’Callaghan) محقق ارشد این مطالعه در خاتمه گفت: رویکرد جدید ما برای درمان گلوکوم با استفاده از ژن درمانی، ماحصل بیش از هفت سال تحقیق است. ما امیدواریم که این روش درمان راه را برای توسعه درمان برای سایر اشکال بیماری‌های چشم باز کند.
شرح کامل این مطالعه در مجله Science Advances منتشر شده است.
منبع: سینا پرس