ترفند. معرفی و آموزش کار با Google OCR For Persian Blinds نسخه نهایی

با سلام و عرض ادب به همراهان وبسایت نابینایان شرکت پکتوس، پایگاهی تخصصی با رویکرد فناوری اطلاعات برای نابینایان در ایران.

همونطور که بسیاری از نابینایان در فضای مجازی در جریان هستند، روز گذشته اول آبان، برنامه Google OCR For Persian Blinds نسخه نهایی ۱٫۰
توسط وبگاه گوش کن، محله نابینایان ایران
منتشر شد.
با تماس هایی که روز گذشته با شرکت گرفته شد، لازم دیدیم در ترفند امروز، توضیحاتی رو در خصوص نحوه ی عملکرد و چگونگی کار با این برنامه، در ساده ترین شکل ممکن خدمتتون عرض کنیم.

 

مقدمه

برای ما نابینا ها، OCR از نون شب واجب تره. فکر کن در یه موقعیتی هستی که تنها زندگی می کنی یا دم دستت کسی نیست که نوشته ها رو برات بخونه. یه کتابو باید برای یه آزمون نزدیک مطالعه کنی. یه نامه از بانک برات می‌آد که بهت خبر می‌ده قسط وامت عقب افتاده. از دادگاه یه احضاریه برات میآد. همه ی اینا رو که نمیشه آدم برای خوندنشون از در و همسایه و دوست و آشنا کمک بگیره. اصلاً خیلی از مکتوباتِ دور و برِ آدم هم ممکنه باشند که جنبه ی خصوصی داشته باشند و شما دلتون نخواد کسی از محتواشون خبردار بشه. در این جور مواقع، تنها چیزی که به داد شما میرسه همون تکنولوژیِ OCR که بالاتر اسمشو آوردیم.
این ابزار، به شما این کمکو می کنه که یه عکس از نوشته رو به کامپیوتر بدین و یه فایل word تحویل بگیرین و با NVDA, JAWS یا هر صفحه خوانِ دیگه ای که دلتون می خواد، اونو مطالعه کنید.
برای انگلیسی و خیلی از زبون های دیگه، سال ها است که این تکنولوژی طراحی شده و نابینا ها در کشور های دیگه شاید بیش از دو سه دهه است که دارند از این ابزار استفاده میکنند اما در مورد زبان فارسی، ما هنوز یه ابزار قابل اعتماد پیدا نکردیم. یه چند تا نرم افزار در بازار داخلی داره با قیمت های نجومی به فروش می رسه که هیچ کدومشون اون قدری که باید، قابل اعتماد نیستن.
منظور از قابل اعتماد بودن در خصوص نرم افزار های OCR اینه که بتونند عکس هایی رو که ما بهشون می دیم، با درجه ی اعتمادِ نود درصد به فایل های الکترونیکی تبدیل کنند و میزان خطاشون در این زمینه کم باشه.

معرفی برنامه

تقریباً یه دو سالی می شه که حضرت Google، در راستای فراهم کردن دسترسی عده ی بیشتری از ساکنان کره ی زمین به تکنولوژی ها، اومده یه ابزار OCR هم در اختیار کاربرانش گذاشته.
ابزاری که شما می تونید به وسیله ی اون، فایل های PDF, JPG و هر فرمت عکس دیگه ای رو به word تبدیل کنید.
این OCR به عنوان یکی از ابزار های بخش Google Drive تعبیه شده.
به این معنا که شما ابتدا باید فایل های خودتون رو در Google Drive upload کنید تا بعد بتونید روش قرار بگیرید و به کمک ابزار هایی که در منوِ راست کلیک اون فایل قرار گرفته، اونو OCR کنید.
با توجه به طراحی های عجیب غریبِ صفحات گوگل و محدودیت هایی که در این راه قائل شده، این کار برای ما یه قدری دشوار می شه.
برای اجتناب از همین دشواری ها، دوستانی در سایت
«گوش کن»
گرد هم اومدند، یه پولی روی هم گذاشتند و از یه برنامه نویس خواستند تا یه نرم افزاری براشون طراحی کنه که مجبور نباشند همه ی این مراحلو به صورت دستی طی کنند و با این دشواری ها مواجه بشند.
حالا نرم افزاری طراحی شده که اسم اونو گذاشتن «Google OCR for Persian Blinds» و از طریق
همین سایت
در اختیار بقیه ی نابینایان ایران هم قرارش دادند.
کاری که این برنامه می کنه اینه که با نصبش، شما دیگه نیازی ندارید خودتون مستقیماً فایل هاتون رو روی گوگل درایو بارگذاری کنید و به صورت دستی دستور تبدیل رو به OCR بدید.
به علاوه، Google OCR یه محدودیت هایی هم داره که این برنامه، اون محدودیت ها رو از میون برداشته.
محدودیت هایی نظیر این که شما در یک نشست، بیش از ده صفحه نمی تونید به Google OCR فایل بدید یا این که حجم فایل هایی که بارگذاری می کنید باید یه حجم مشخصی داشته باشه.
در برنامه ای که توسط خود هم نوعانمان طراحی شده، حتی اگه فایل های چند صد صفحه ای هم بهش بدید، برنامه خودش اون فایل رو به فایل های ده صفحه ای تبدیل می کنه و ده صفحه ده صفه روی سِروِر بارگذاری می کنه و در نهایت، یه فایل به عنوان نتیجه به شما می ده که مجموع اون ده صفحه هایی میشه که روی درایو بارگذاری و OCR کرده.
حالا بد نیست ببینیم روش کار با این برنامه چطوریه.

آموزش راه اندازی و کار با نرم افزار Google OCR For Persian Blinds نسخه نهایی

اگه برنامه رو ندارید و می خواهید دانلودش کنید، می بایست به
این لینک
مراجعه کنید.
از طریق لینک فوق، می تونید آخرین نسخه ی برنامه رو دانلود کنید.
برای این که بتونید از این ابزار استفاده کنید حتماً باید یه حساب Google داشته باشید.
اگه ایمیلتون در سایت Gmail ثبت شده، شما در واقع حساب گوگل رو دارید و نیاز به ساختنش وجود نداره.
اما اگه حساب گوگل ندارید، برای ساختنش می تونید از فرمی که در
این آدرس
قرار گرفته، استفاده کنید.
اگه درست نمی دونید که فرم رو چطور باید پر کنید و Gmail رو چطور باید بسازید، از راهنمایی که در
این لینک
وجود داره استفاده کنید.

حالا فرض می کنیم شما حساب گوگل دارید و می خواهید از برنامه استفاده کنید.
کافیه اونو نصب کنید و از روی میانبری که روی دسکتاپتون ایجاد کرده، اجراش کنید. بعد از اجرا، اگر اولین باره که دارید برنامه رو استفاده می کنید، از شما نام کاربری و رمز عبور ایمیلتون خواسته می شه، چرا که برنامه، برای این که بتونه کار کنه نیاز به این داره که به ایمیل شما وصل بشه.
بعد از این که این اطلاعات رو وارد کردید، صفحه ی مرورگر پیشفرض شما که حالا می تونه internet explorer, mozzila firefox یا Google Chrome باشه، باز خواهد شد و صفحه ای براتون به نمایش در میاد با این مضمون که از طرف Gmail به شما اطلاع خواهد داد که یه برنامه قصد داره از حساب گوگلِ شما استفاده کنه. آیا این اجازه رو بهش می دید یا نه؟
شما می تونید با زدن Enter روی دکمه ی allow یا اجازه می دهم، این امکان رو برای نرم افزاری که نصب کردید ایجاد کنید که از حساب گوگلِ شما استفاده کنه.
بعد از این که مسائل امنیتی به سر انجام رسید، برنامه ی «Google OCR for Persian Blinds» باز خواهد شد و دیگه می تونید از اون استفاده کنید.

حالا ببینیم چطور می تونیم از این برنامه استفاده کنیم؟
با دکمه ی Tab که در پنجره ی برنامه حرکت کنید، چند تا گزینه رو مشاهده خواهید کرد.
اولین دکمه ای که در برنامه تعبیه شده، گزینه ای است با اسم «انتخاب فایل PDF».
این گزینه رو که انتخاب کنید، کادر محاوره ایِ Brows براتون باز می شه و می تونید فایل pdf کتابی رو که رو هاردتون دارید بهش معرفی کنید.
اگه چیزی که میخواید تبدیل بشه، با فرمت JPG باشه و نه PDF, می تونید از دکمه ی دوم یعنی «انتخاب تصویر ها» استفاده کنید. بعد از این که با استفاده از هر کدوم از این دو دکمه، فایل مورد نظر رو انتخاب کردید، با tab حرکت می کنید تا به گزینه ی «شروع» برسید. با زدن دکمه ی شروع، اول فایل ها به شکلی که لازمه روی درایو شما بارگذاری می شه و بعد، کار تبدیل آغاز می شه. بسته به کیفیت فایلی که به گوگل می دین و سرعت اینترنت شما، مجموعه ی این کار ها، یه زمانی رو از شما خواهد گرفت. اما از اونجا که بعد از زدن دکمه ی شروع، شما دیگه قرار نیست هیچ کاری انجام بدید، می تونید پنجره رو minimize کنید و برید سراغ سایر کار هاتون.
برنامه با استفاده از یه سری بوق، می تونه روند انجام کار رو به شما گزارش بده.
بعد از این که کار تمام شد، صفحه ای براتون نمایش داده میشه که میزان حجم رد و بدل شده و همینطور تعداد صفحاتی که با موفقیت تبدیل شدن رو براتون اعلام می کنه.
بعد از این مرحله هم کادری نمایش داده می شه که شما می تونید در اون، اسم فایل و مکان ذخیره سازی اون رو مشخص کنید. با ذخیره ی فایل، متن اون هم باز می شه و شما می تونید در همون موقع مطالعه اش کنید.
البته فایل ذخیره شده، با بستن اون صفحه هم از بین نمیره و در اون مکانی که مشخص کردید باقی خواهد موند.

نکاتی چند در باره ی امکانات منو برنامه

اول: در منو فایل، گزینه ای با نام «رفتن به پس زمینه» مشاهده می شه که به شما این امکانو میده که برنامه رو در حالی که داره به کارش ادامه میده، مخفی کنه.
برای مثال: شما اگه یه کتاب دویست صفحه ای رو برای تبدیل به برنامه بدید، این عملیات ممکنه چیزی حدود دو ساعت طول بکشه. شما بعد از شروع عملیات می تونید از این برنامه استفاده کنید که برنامه بره به پس زمینه و شما بتونید به بقیه ی کاراتون برسید.

دوم: گزینه ی دیگه ای هم در همین منو وجود داره با نام «خروج و لغو مجوز» که این امکانو به شما میده علاوه بر این که برنامه رو می بندید، مجوز استفاده ی برنامه از حساب گوگلتون رو هم ازش بگیرید.
این در مواقعی به درد شما می خوره که میخواید با یه حساب دیگه از برنامه استفاده کنید.

سوم: در منو تنظیمات گزینه هایی قرار گرفته که در بیشتر مواقع نیاز به تغییر نداره. به طور مثال، اولین گزینه، گزینه ای است به اسم «انتخاب تعداد صفحه در هر قسمت».
این گزینه، به شما این امکانو میده مشخص کنید که وقتی فایلتون چندین صفحه داره، این فایل وقتی قراره به فایلای کوچیکتر تقسیم بشه، این فایلای کوچیک تر چند صفحه ای باشند.
یا مثلاً گزینه ی دیگه ای رو می بینید به اسم «فرمت فایل خروجی» که به شما این امکانو میده که از بین txt و docx، یه گزینه رو انتخاب کنید. در قسمت تنظیمات پیشرفته هم شما می تونید تعیین کنید در مواقعی که خطا رخ میده، نرم افزار چند بار مجدداً تلاش بکنه تا دوباره صفحه ی خطادار رو تبدیل کنه و این که قبل از هر تلاشِ مجدد، چند ثانیه صبر کنه.

چهارم: در منوِ دسترسی امکاناتی در نظر گرفته شده مثل «اعلام درصد تغییر با بیپ» که همون موضوعیه که بالاتر هم در موردش صحبت کردیم. یا این که صفحه خوان ها، روند کار رو به شما گزارش بدند یا نه. یا وقتی برنامه داره در پس زمینه اجرا میشه، آیا روند کار به شما گزارش داده بشه یا نه.
این ها گزینه هایی بود که ما در منو ها در اختیار داشتیم و لازم بود باهاشون آشنا بشیم.

چند توصیه لازم

اول: کیفیت تصویری که شما به نرم افزار میدید، طبق چیزی که خود گوگل در نظر گرفته، باید حداقل ۳۰۰ DPI باشه یا بیشتر. اگه کیفیت تصویر فایل شما کمتر از این میزان باشه، کیفیت تبدیل نیز چندان جالب نخواهد بود.

دوم: این نکته رو در نظر داشته باشید، نتیجه ای که از تبدیل فایل ها حاصل میشه، به کیفیت فایل عکس یا PDF که به برنامه میدین بستگی داره و نه این برنامه. اگه کیفیت تبدیل خوب نبود، مشکل از این برنامه نیست قطعاً.
این برنامه فقط دسترسی شما به Google OCR رو تسهیل می کنه و تأثیری در کیفیت تبدیل فایل نداره.

سوم: این مسئله رو حتماً و مؤکداً در نظر داشته باشید، گوگل این امکان رو برای استفاده ی خونگی و معمولی در اختیار کاربرا قرار داده و اگر شک کنه که شما دارید به طور غیر عادی از برنامه استفاده می کنید، ممکنه که حساب شما رو مسدود بکنه. در واقع یه جورایی میشه گفت استفاده از چنین برنامه ای، از نظر گوگل برای کاربرا قانونی به حساب نمیآد.
بنا بر این، تا میتونید سعی کنید از تبدیل های غیر ضروری خود داری کنید.
همچنین برای این که سو استفاده ای از این برنامه صورت نگیره و گوگل به کلی مسدودش نکنه، سعی کنید از انتشارش در بین افراد بینا، جداً خودداری کنید. ما تا جایی که میتونیم باید تلاش کنیم که همه چیز از نظر گوگل عادی و طبیعی به نظر برسه و ذره ای شک نکنه که یه فعالیت غیر عادی در هر کدوم از حساب هایی که استفاده می کنیم اتفاق می افته.

چهارم: اگه میخواید یه کتابی رو که به شکل کاغذی در اختیارتونه با استفاده از این OCR تبدیل کنید، باید ابتدا اونو به کمک یه اسکنر، اسکن کنید.
نرم افزار های زیادی هستند که می تونند در این راه شما رو کمک کنند که «windows fax and scan» یکی از اون برنامه ها است که از قضا با خودِ ویندوز هم نصب میشه و کار باهاش هم بسیار ساده است.
اگه از نتیجه ی کار با این برنامه راضی نیستید می تونید از برنامه ی دیگه ای به نام «ArcSoft photo studio» استفاده کنید که اون جاهاییش که ما لازم داریم، تقریباً دسترسپذیره.

در پایان لازم می دونیم از افرادی که به هر نحوی در تهیه و انتشار این برنامه دستی داشتند تشکل کنیم و ابراز امیدواری کنیم که کیفیت کار Google OCR هر روز بهتر از دیروز بشه تا ما بتونیم تبدیل هامون رو با نتایجی قابل اعتماد تر در اختیار داشته باشیم.
امید است که این امکان بتونه سر سوزنی میزان دسترسی ما رو به منابع اطلاعاتی، آسون تر کنه.