از زمان تصویب سهمیه سه درصدی استخدام افراد معلول در استخدامهای دولتی که 15 سال از آن میگذرد، شاهد فراز و نشیبهای بسیار در تحقق این سهمیه بوده ایم. سازمانها و دستگاههای دولتی گاه به شکل دقیق این سهمیه را رعایت کردند و به همین دلیل شاهد جذب تعداد قابل توجهی از افراد معلول در سالهای پس از تصویب سهمیه در دوایر دولتی بودیم. اما متأسفانه تعداد قابل توجهی از دستگاههای جذب کننده نیروی انسانی با ترفندهای متفاوت تلاش کردند از اجرای سهمیه سه درصد استخدام افراد معلول شانه خالی کنند. بهانه هایی مانند عدم وجود تخصصهای لازم در افراد معلول متقاضی جذب یا عدم تطبیق شرایط پستهای خالی استخدامی با شرایط افراد معلول و در سالهای اخیر، سد پنهانی به نام ضوابط اختصاصی دستگاهها در جذب نیروی انسانی، یکی از بزرگترین عرصه های تقابل ضوابط اختصاصی استخدامی با حق سه درصدی استخدام افراد معلول در دستگاههای دولتی را میتوان در ضوابط اختصاصی وزارت آموزش و پرورش دید که به اتکای ضوابط اختصاصی و بخشنامه های شرایط فنی جذب افراد در این وزارتخانه، نخست جذب افراد معلول را در نظام آموزش و پرورش عادی منظور بخش آموزش این نظام است، حذف کرد و در مراحل بعد با ذکر این دلیل که آموزش و پرورش استثنایی از نیروهای معلول اشباع شده است، عملاً موانع مختلفی در جذب افراد معلول در این بخش از آموزش و پرورش خودداری کرد. با تلاشهای گسترده تشکلهای افراد معلول از جمله پیگیریهای حقوقی سال گذشته آموزش و پرورش مجاب به تخصیص 543 محل از پستهای استخدامی خود در آزمون سال 98 برای افراد معلول شد که میتوانست گامی به جلو در جهت رفع تبعیضهای پنهانی استخدامی برای افراد معلول باشد. اما متأسفانه پس از اعلام نتایج آزمون به شکل روز افزون مشخص میشود آموزش و پرورش از جذب بسیاری از نابینایان واجد شرایط علمی و دارای نمره ای حد نصاب علمی در پستهای اعلانی استخدام خودداری میکند. این در شرایطی است که در دفترچه آزمون استخدامی آموزش و پرورش مجاز به انتخاب محل شغلهایی شده بودند که اختصاصی افراد معلول بود. اما هنگام دعوت به مصاحبه با این توجیه که این پستها برای افراد معلول غیر نابیناست، از جذب آنها خودداری شده است. در این امر دو تخلف و تبعیض فاحش وجود دارد؛ نخست آنکه نابینایان نیز بخشی از افراد معلول هستند و قاعدتاً میتوانند از پستهای تخصیصی به افراد معلول استفاده کنند مگر آنکه در دفترچه انتخاب محلهای شغلهای اعلامی نوع معلولیت به طور مشخص ذکر شده باشد که اینچنین نبوده؛ لذا افراد نابینا میتوانستند متقاضی این پستها شوند. تبعیض دیگر، گذاشتن این ضابطه است که در اساس افراد نابینا نمیتوانند پست آموزشی داشته باشند. همانطور که در سالهای گذشته در دیدار با مسئولان کمیسیونهای صحن علنی مجلس و رسانه ها گفته و نوشته ایم، با کدام معیار منطقی میتوان یک نابینای کارشناس و کارشناس ارشد را از تدریس در رشته های علوم انسانی به عنوان دبیر منع کرد به صرف آنکه نمیبینند؛ آن هم در شرایطی که نابینایان هم در گذشته همین مملکت و هم در بسیاری از کشورهای جهان هم اکنون نیز قادر به تدریس در مدارس هستند. ممکن است بتوان نابینایی را در مصاحبه های فنی استخدام فاقد قدرت ارتباطی یا مدیریت کلاس تشخیص داد؛ اما نمیتوان همه نابیناها را فاقد این توانمندی دانست. به همین دلیل مقرر شد در مصاحبه های استخدامی کارشناسان توانبخشی بهزیستی حضور داشته باشند که از قرار کمکی به نقض حقوق افراد متقاضی استخدام در آزمون سال جاری نشده است. قطعاً رفع این تبعیضها را با تمام ظرفیتهای قانونی، اداری، رسانه ای دنبال خواهیم کرد.
منبع: ایران سپید