مراسم افتتاح سامانه اطلاع‌رسانی راه‌آهن ویژه نابینایان روز چهارشنبه 25 مهرماه با حضور مدیران راه‌آهن، انجمن نابینایان ایران، شرکت پکتوس، سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور و ستاد مناسبسازی کشور برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی انجمن نابینایان ایران: در این مراسم، مهندس نادری مدیرکل ساختمان و تأسیسات و امور مسافری راه‌آهن جمهوری اسلامی، مهندس کاظمی‌منش مدیرکل راه‌آهن استان تهران، علی اکبر جمالی مدیرعامل، مهندس منصور شادکام قائم‌مقام و امیر سرمدی عضو هیئت مدیره انجمن نابینایان ایران، دکتر برقی معاونت آموزش سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور و سرکار خانم قدس کارشناس این سازمان، دکتر حیدری و خادم‌الحسینی از ستاد مناسبسازی کشور، مهندس سعید صادقپور مدیرعامل و رامین فرجاد رئیس هیئت مدیره شرکت پکتوس و مهندس شیخ مهدی و نعیمی از کارشناسان شرکت پکتوس حضور داشتند.
در ابتدای این نشست، علی اکبر جمالی مدیرعامل انجمن نابینایان ایران گفت: خوشحالیم پس از مدت‌ها شاهد افتتاح سامانه راه‌آهن ویژه نابینایان هستیم. به هر حال طبق قانون تمامی سازمان‌ها موظفند خدمات خود را برای افراد نابینا دسترس‌پذیر کنند. وی ایجاد فرصت برابر را یکی دیگر از اتفاقات مهم با افتتاح این سامانه دانست و بیان کرد: ما در انجمن تمامی ابزار‌های اطلاع‌رسانی خود را به کار خواهیم گرفت تا افرادی که به راه‌آهن مراجعه می‌کنند، از این سامانه استفاده کنند. وی ابراز امیدواری کرد: تا پایان سال، تعدادی سامانه در استان‌های پر تردد مانند اصفهان، شیراز و تبریز برای نابینایان به بهره‌برداری برسد.
در ادامه، مهندس منصور شادکام قائم‌مقام انجمن نابینایان ایران بیان کرد: ابتدا جا دارد انتصاب شایسته سرکار خانم دکتر صادق برای وزارت راه و شهرسازی و همچنین دکتر ذاکری به عنوان مدیرعامل راه‌آهن را تبریک بگویم. به هر حال همانطور که در قانون جامع معلولان اشاره شده، تمامی سازمان‌ها و ارگان‌ها باید خدمات خود را برای نابینایان مناسبسازی کنند. قانونی که در سال 96 تصویب شد و در سال 97 به تمامی دستگاه‌ها ابلاغ شد. اگر می‌خواهیم حال معلولان خوب باشد، باید امکانات و شرایط را برای آنها فراهم کنیم. ما به عنوان جمهوری اسلامی، یکی از مسائلی که باید به آن توجه کنیم، مبحث ایجاد عدالت است. به خصوص عدالت برای کسانی که از نظر دسترسی به خدمات اجتماعی محروم هستند. مهندس شادکام به بحث دسترس‌پذیری وبسایت راه‌آهن نیز اشاره کرد و بیان داشت: امروزه باید خدمات را در بستر دولت الکترونیک گسترش داد. در حال حاضر، بسیاری از خدمات در فضای وب انجام می‌شود. از مدیران راه‌آهن انتظار می‌رود علاوه بر دسترس‌پذیری فیزیکی راه‌آهن، به مناسبسازی سایت این سازمان هم توجه داشته باشند. نابینایانی که بخواهند بلیت قطار را به صورت اینترنتی خریداری کنند، باید مانند سایر مردم این امکان را داشته باشند. قائم‌مقام انجمن نابینایان ایران در ادامه سخنان خود بیان داشت: از زحمات مهندس نادری و همکاران‌شان تشکر می‌کنم. در جلساتی که طی سال‌های گذشته با ایشان داشتیم، مقرر شد سامانه اطلاع‌رسانی ویژه نابینایان در دو استان تهران و خراسان رضوی و یک استان دیگر به صورت طرح پایلوت اجرایی شود. البته دو سال طول کشید تا شاهد افتتاح سامانه راه‌آهن تهران باشیم. این امر را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم تا پایان سال چندین ایستگاه دیگر نیز به سامانه اطلاع‌رسانی ویژه نابینایان تجهیز شود. مهندس شادکام تصریح کرد: در جلسه‌ای که با مهندس نادری از طرف انجمن نابینایان ایران داشتیم، ایشان اشاره کردند 50 ایستگاه پر تردد در سطح کشور وجود دارد و ما انتظار داریم تمامی این 50 ایستگاه برای نابینایان مناسبسازی شده و به سامانه اطلاع‌رسانی ویژه نابینایان مجهز شود. البته شاید نیاز باشد اعتبارات مورد نیاز این طرح توسط دوستان ما در راه‌آهن طبق یک پروژه به عنوان دسترسی‌پذیری ایستگاه‌ها برای معلولان تهیه شده و به وزارت راه و شهرسازی پیشنهاد شود تا اعتبارات مورد نیاز طرح از سوی وزارتخانه در اختیار آنها قرار گیرد.
در ادامه این مراسم، دکتر برقی معاون آموزش سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور بیان کرد: قانون حمایت از حقوق معلولان در سال 83 تصویب شد و در سال 97 با اصلاحاتی بازنویسی شد. کشور ما جز 40 کشوری در دنیا است که برای معلولان قانون تصویب کرده است. البته بسیاری از مفاد قانون فعلی اجرا نمی‌شود. دکتر برقی به امکانات راه‌آهن برای معلولان اشاره کرد و گفت: علاوه بر دسترس‌پذیری ایستگاه برای نابینایان، باید طرحهای ما کلیه معلولان را مد نظر قرار دهد و شرایطی فراهم کنیم تا کلیه معلولان بتوانند سفر امنی را تجربه کنند. معاون آموزش سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در ادامه سخنان خود گفت: حدود 8300 دانش‌آموز نابینا و کم‌بینا در مدارس استثنایی و تلفیقی مشغول به تحصیل هستند. ما هم در سازمان سعی می‌کنیم امکانات لازم آموزشی و توانبخشی را برای این افراد فراهم کنیم. البته اعتراف می‌کنم که امکانات ما تا حد ایده‌آل فاصله بسیاری دارد و می‌طلبد در زمینه تجهیزات کمک‌توانبخشی با مشارکت ارگان‌های دیگر تلاش بیشتری انجام دهیم تا این تجهیزات را برای مدارس خریداری کنیم. در زمینه برجسته نگار هوشمند همراه که در حال حاضر تعدادی در سال‌های قبل خریداری شد، باید طوری عمل کنیم که ضمن افزایش بهره‌وری و اثربخشی این دستگاه، امکانات جدیدی به آن اضافه شود. خوشبختانه در برخی مدارس مانند مدرسه نرجس، این تبلت‌های بریل در اختیار دانش‌آموزان قرار گرفته است. سعی ما بر آن است تا با حمایت سایر نهاد‌های حمایتی، بتوانیم تعداد دیگری از این تبلت‌های بریل را خریداری کرده و در مدارس استثنایی توزیع کنیم.
مهندس رامین فرجاد رئیس هیئت مدیره شرکت دانش‌بنیان پکتوس نیز در این مراسم بیان کرد: سابقه طرح به بازدید مهندس منصوری از نمایشگاه تجهیزات بر‌میگردد. ایشان و همکاران‌شان علاقه داشتند بر روی دسترس‌پذیری محیط فیزیکی ایستگاه کار کنند. در نهایت طرحی که توسط انجمن نابینایان ایران پیشنهاد شد و توسط کارشناسان شرکت پکتوس اجرایی شد، باعث می‌شود نابینایان به وسیله کاغذ‌های برجسته، نقشه ایستگاه و بخش‌های مختلف آن را لمس کنند و به واسطه دستگاه برجسته نگار و نرم‌افزار تبدیل متن به گفتار، اطلاعات را دریافت کنند. مهندس فرجاد گفت: جا دارد از زحمات دکتر جوکار نیز تشکر کنم که پیگیری‌های ایشان باعث شد این طرح اجرایی شود.
در ادامه، مهندس نادری مدیرکل ساختمان و تأسیسات و امور مسافری راه‌آهن ضمن خیر مقدم به تمامی حضار در جلسه گفت: شاید چیزی که در حال حاضر اتفاق افتاده باشد، توقع ما را به طور کامل برآورده نکند و تا این جای کار، صد ما نیست. یکی از دلایل تأخیر در برگزاری مراسم افتتاحیه نیز تجهیز ایستگاه و سالن‌ها ما به خطوط برجسته ویژه نابینایان بود. بعد از آن‌که کفپوش‌های برجسته نصب شد تصمیم به افتتاح سامانه گرفتیم. البته در ادامه نیز باید خطوط برجسته گسترش یابد و امیدوارم تا پایان سال نیز یک ایستگاه دیگر را در خطوط پر تردد بین تهران تا مشهد که در حال حاضر در این دو شهر طرح پایلوت سامانه اجرا شده است را ایجاد کنیم.
در پایان این مراسم نیز امیر سرمدی عضو هیئت مدیره انجمن نابینایان ایران چگونگی امکانات کار با سامانه را برای حاضرین تشریح کرد. سرمدی گفت: نقشه ایستگاه بر روی کاغذ‌های مخصوص برجسته شده و تمامی امکانات موجود در ایستگاه مشخص شده است. از بخش مربوط به اطلاعات گرفته تا فروشگاه، سرویس بهداشتی، گیت‌های کنترل بار، صندوق امانات و بخش مخصوص به فروش بلیت. تمامی این بخش‌ها با علائم اختصاری بر روی نقشه مشخص شده است. بخش دیگر این سامانه شامل دستگاه برجسته نگار ورژن 4 و نرم‌افزار سامانه اطلاع‌رسانی نابینایان ویژه راه‌آهن است. در نرم‌افزار اطلاعاتی همچون توصیف نقشه ایستگاه برای نابینایان، علائم اختصاری، امکان جست‌و‌جو در این علائم، همچنین اطلاعات کلی از راه‌آهن شامل تاریخچه، امکانات و اطلاعات کاملی از قطارهای موجود در ایستگاه است. اینکه قطارهای چهار تخته، شش تخته یا سالنی هر کدام چه ویژگی‌هایی دارند. تمامی این اطلاعات به صورت صوتی و بریل برای نابینایان قابل دسترس است. سرمدی در ادامه سخنان خود گفت: بخش اصلی این سامانه نمایش دادن نوشته‌های تابلو اعلانات موجود در ایستگاه که برای افراد بینا قابل مشاهده است، به صورت صوتی و بریل برای نابینایان است. در این سامانه، تمامی اطلاعات شامل: زمان ورود و خروج قطار‌ها، شماره قطار، میزان تأخیر قطار‌ها، ساعت رسیدن به مقصد و… برای نابینایان نیز نمایش داده می‌شود تا بحث ایجاد فرصت برابر برای معلولان جلوه واقعی پیدا کند.
در پایان این مراسم با بریدن روبانی سامانه اطلاع‌رسانی راه‌آهن ویژه نابینایان افتتاح شد.