اگر به یکی از فایل های سیستمی و البته مخفی ویندوز به نام pagefile.sys توجه نکنیم، ممکن است عملکرد ویندوز و فضای ذخیره سازی را تحت تاثیر قرار دهد.
بسیاری از کاربران سیستم عامل ویندوز که شاید شما هم جزو آن ها باشید، با فایلی به نام pagefile.sys در درایو C یا هر درایو دیگری که ویندوز روی آن نصب است مواجه شده اند. این فایل ممکن است در طولانی مدت فضای نسبتاً زیادی اشغال کرده باشد؛ اما دقیقا باید با آن چه کار کرد؟
pagefile.sys چیست؟
در ویندوز، pagefile.sys فایلی است که در مسیر اصلی درایو C قرار دارد و نقش رم مجازی ویندوز را ایفا می کند. اگر تعداد زیادی برنامه ی باز دارید یا از یک برنامه ی سنگین استفاده می کنید، ممکن است ظرفیت رم فیزیکی دستگاهتان تمام شود؛ درنتیجه سیستم عامل به کمک این فایل که ظرفیت مشخصی نیز برای آن تعیین شده، شروع به استفاده از هارد دیسک یا SSD به عنوان حافظه مجازی می کند.
pagefile.sys به عنوان مخزنی برای جلوگیری از افزایش مصرف رم نیز عمل می کند و به سیستم شما اجازه می دهد تا پردازش های بیشتری را فراتر از ظرفیت رم انجام دهد. هنگامی که رم پر می شود، داده هایی که کمتر مورد استفاده قرار گرفته اند به pagefile.sys منتقل می شوند تا فضایی برای اطلاعات جدیدتر در RAM ایجاد شود.
هنگامی که سیستم از pagefile.sys به عنوان حافظه مجازی استفاده می کند، خواندن و نوشتن اطلاعات روی هارد دیسک یا حتی SSD بسیار کندتر از رم است؛ بنابراین pagefile.sys نمی تواند کاملا جایگزین حافظه فیزیکی سیستم شود اما وظیفه خود را به عنوان مخزنی اضافی به خوبی انجام می دهد.
چرا pagefile.sys فضای زیادی اشغال می کند؟
سه دلیل اصلی برای هرچه بزرگ تر شدن فایل pagefile.sys وجود دارد:
استفاده از منابع زیاد: اجرای همزمان چندین برنامه یا برنامه هایی که به منابع زیادی نیاز دارند، فایل pagefile.sys را بزرگ تر می کند؛ زیرا برای پشتیبانی از آن ها به حافظه مجازی بیشتری نیاز است.
تنظیمات پیش فرض: ویندوز به صورت پیش فرض قابلیت مدیریت فضای pagefile.sys را دارد؛ بنابراین اگر هارد دیسک یا SSD شما ظرفیت نسبتا زیادی دارد، ممکن است ویندوز فضایی بیش از حد نیاز را به pagefile.sys اختصاص دهد.
نشت حافظه: گاهی اوقات برنامه ها پس از بسته شدن، تمام حافظه ای را که اشغال کرده اند به درستی آزاد نمی کنند که منجر به بزرگ تر شدن غیرطبیعی pagefile.sys در طول زمان می شود.
با این حال زیاد بودن حجم pagefile.sys، همیشه نشان دهنده ی مشکل نیست و می تواند به این معنی باشد که کامپیوتر شما چندین کار را به صورت همزمان انجام می دهد؛ اما اگر ویندوز عملکرد مناسبی ندارد و کند است و در عین حال ظرفیت رم خالی زیادی دارید، شاید بهتر باشد اقداماتی را برای کاهش حجم pagefile.sys انجام دهید.
حجم زیاد pagefile.sys چه تاثیری روی عملکرد سیستم دارد؟
افزایش بیش از حد حجم pagefile.sys، می تواند روی عملکرد بخش های مختلف ویندوز تاثیر بدی داشته باشد که در ادامه مهم ترین آن ها را بیان می کنیم:
مصرف فضای ذخیره سازی: اگر pagefile.sys به صورت مداوم بخش بزرگی از فضای ذخیره سازی را اشغال کند، می تواند باعث ایجاد محدودیت در نصب سایر برنامه ها روی هارد دیسک یا SSD شود.
مشکلات عملکردی: با انتقال وظایف از رم به pagefile.sys، سیستم کمی کند می شود؛ زیرا سریع ترین SSDها هم به میزان قابل توجهی از رم های مدرن کندترند.
افزایش سایش درایوها: نوشتن و خواندن مداوم اطلاعات از هارد های سنتی، سایش دیسک هایشان را سرعت می بخشد و در SSDها نیز به دلیل چرخه نوشتن متناهی آن ها، طول عمرشان کم می شود.
علاوه بر این ممکن است مدام با ارورهای کمبود حافظه مواجه شوید که در دراز مدت واقعا آزاردهنده هستند. پس در چنین مواقعی بهترین کار چیست؟
مدیریت حجم pagefile.sys
هنگامی که حجم pagefile.sys زیاد می شود، یا باید آن را به درایو دیگری منتقل کنید، یا اندازه آن را کاهش دهید یا در نهایت آن را حذف کنید که البته مورد آخر نیاز به دقت زیادی دارد.
انتقال pagefile.sys
انتقال pagefile.sys به درایو دیگری غیر از درایو C می تواند فضای بیشتری برای فعالیت سایر برنامه ها آزاد کند، به خصوص اگر درایو ثانویه از نوع SSD باشد. برای انتقال pagefile.sys مراحل زیر را دنبال کنید:
با جست وجوی عبارت systempropertiesadvanced در بخش جست وجوی ویندوز، System Properties را باز کنید؛
در پنجره ی بازشده به تب Advanced بروید و روی Settings کلیک کنید.
در پنجره ی Performance Options به تب Advanced رفته و در قسمت Virtual Memory روی Change کلیک کنید.
تیک گزینه Automatically manage paging file size for all drives را بردارید.
درایو سیستمی را که در آن ظرفیتی برای استفاده از رم مجازی اختصاص داده شده است انتخاب کنید، تیک گزینه No paging file را بزنید و روی Set کلیک کنید.
سپس درایو دیگری را که می خواهید فایل به آن منتقل شود انتخاب کنید.
گزینه System managed size را انتخاب و در نهایت روی OK کلیک کنید. برای اعمال تغییرات، سیستم را مجدداً راه اندازی (ری استارت) کنید.
کاهش حجم pagefile.sys
اگر نتوانستید پیج فایل را به درایو دیگری منتقل کنید، سعی کنید با اطلاع از میزان حجم اشغال شده، آن حجم را کاهش دهید. ویندوز به صورت خودکار حجم فایل پیجینگ را کنترل می کند اما شاید کنترل دستی آن چاره ی کار باشد.
سه مرحله ی اول آموزش قبلی را دنبال کنید تا به پنجره ی Virtual Memory برسید.
در لیست هارد درایوها، درایو سیستمی خود را انتخاب کنید.
گزینه Custom size را انتخاب و حجمی کمتر از آن چیزی که بود را وارد کنید.
سپس روی Set و در نهایت OK کلیک کنید.
کاهش دستی pagefile.sys می تواند کندی سیستم را تا حد زیادی برطرف کند اما باید حواستان به میزان ظرفیت رم نیز باشد. برای اینکه دوباره کنترل حجم فایل پیجینگ را به ویندوز بسپارید، کافی است در پنجره ی بالا روی گزینه System managed size کلید کنید.
حذف pagefile.sys (توصیه نمی شود)
اول از هرچیزی باید بدانید که وجود pagefile.sys برای سیستم ضروری است و بدون آن ممکن است عملکرد ویندوز مختل شود؛ بنابراین اگر حجم زیاد فایل پیجینگ شما را آزار می دهد، بهتر است از دو روش قبلی برای بهبود وضعیت استفاده کنید. در هر بار راه اندازی سیستم، ویندوز به صورت خودکار مجدداً pagefile.sys را بازیابی می کند و به نوعی حذف آن بسیار دشوار یا حتی غیر ممکن است.
تنها درصورتی که از کاربران حرفه ای ویندوز هستید و تسلط عمیقی روی سیستم عامل دارید، اقدام به حذف pagefile.sys کنید و حتما قبل از این کار از اطلاعات خود نسخه پشتیبان تهیه کنید.
برای حذف pagefile.sys در ویندوز باید File Explorer Option را باز کنید و سپس در قسمت View تیک گزینه Hide protected system operating files را بردارید. سپس به درایو C بروید و روی pagefile.sys کلیک راست کنید و روی Delete ضربه بزنید.
استفاده از فضای هارد یا SSD برای ذخیره ی برخی داده های غیرضروری برنامه ها در سیستم هایی که ظرفیت رم کمی دارند، یکی از اقدامات حیاتی ویندوز است. اگر بخواهید این اقدام حیاتی را از بین ببرید، شاید دیگر نتوانید به درستی از ویندوز استفاده کنید.
منبع: زومیت