آیین اختتامیه سومین دوره جشنواره ملی کاما روز یکشنبه نهم آذرماه در تالار قلم مرکز همایش های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
در این نشست که از ساعت 9.30 دقیقه صبح آغاز شد و تا ساعت 12.30 دقیقه ادامه داشت، آقایان علی اکبر جمالی مدیرعامل انجمن نابینایان ایران و رئیس شورای سیاست گذاری سومین دوره جشنواره کاما، مهندس منصور شادکام رئیس ستاد و دبیر اجرایی جشنواره، دکتر امیرخانی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، دکتر ربیعی دستیار اجتماعی رئیس جمهور، دکتر صاحب مدیرکل اداره سلامت معاونت فرهنگی-اجتماعی شهرداری تهران، دکتر حیدری رئیس مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، دکتر فرهبد معاون آموزش و برنامه ریزی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور و دکتر علیرضا شعبانی بنیان گذار و مدیر نشر گویای شنو بوک، به ایراد سخنرانی پرداختند. در این مراسم، دکتر محمدی معاون امور پارلمانی، حقوقی و امور استان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دکتر نظربلند دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، دکتر محبوب معاون توسعه کتابخانه ها و ترویج کتاب خوانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، دکتر باغعلیشاهی مدیرکل مراکز شبانه سازمان بهزیستی کشور، دکتر دژن رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی شهر تهران، کتر ابراهیمی مدیرکل توسعه کتابخانه های نهاد کتابخانه های عمومی کشور ، دکتر یعقوب پور مدیر کل اطلاع رسانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، افسانه چهره آزاد از هنرمندان مطرح سینما و تلویزیون، جمعی از همکاران و کارشناسان از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان آموزش و پرورش استثنایی، سازمان بهزیستی، اداره کل سلامت شهرداری تهران، نهاد کتابخانه های عمومی کشور، نویسندگان، ناشران، مترجمان، مؤلفان و سمن های ویژه معلولان حضور داشتند. پخش کلیپ مروری بر ادوار جشنواره ملی کاما، اجرای گروه موسیقی نگاه، تجلیل از افراد برگزیده، شایسته تقدیر، ناشران برتر، انتشارات بریل و تجلیل از خبرنگاران از دیگر بخش های مراسم اختتامیه بود. در انتهای این مراسم نیز از اعضای شورای سیاست گذاری با اهدای لوح و تندیس تجلیل شد. علی اکبر جمالی، منصور شادکام و امیر سرمدی از انجمن نابینایان ایران، مهدی نجفی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد نوری و علی نوری از دفتر فرهنگ معلولین، حمد الله خواجه حسینی و سمانه خجسته از سازمان بهزیستی کشور، روح الله ساعی و سید مهدی حسینی از نهاد کتابخانه های عمومی کشور، نوید موسوی و زینب تاجیک از معاونت فرهنگی-اجتماعی شهرداری تهران (اداره کل سلامت)، الهه رجبی فرد از خانه کتاب و ادبیات ایران، مینو یثربی، کبرا گوران از سازمان اسناد و کتابخانه ملی و سمیه زین العابدین از سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور اعضای شورای سیاست گذاری سومین دوره جشنواره ملی کاما بودند.
تأکید بر اهمیت فرهنگ در جوامع
مهندس منصور شادکام، رئیس ستاد و دبیر اجرایی سومین دوره جشنواره ملی کاما در حاشیه مراسم اختتامیه این جشنواره در مصاحبه با روابط عمومی انجمن نابینایان ایران گفت: همانطور که در مراسم تأکید شد، فرهنگ جز ارکان اصلی هر کشوری محسوب می شود و اهمیت آن چه بسا از حوزه هایی مانند اقتصاد و سیاست بیشتر است. در این بین، کتاب یکی دیگر از ارکان اصلی حوزه فرهنگ در کنار صدا و سیما، نشریات و سینما محسوب می شود که هر کدام به نوعی وظیفه ای در حوزه فرهنگسازی و آگاه تر کردن جامعه دارند. قائم مقام انجمن نابینایان ایران در ادامه سخنان خود بیان کرد: متأسفانه کتاب در کشور ما جایگاه مطلوبی ندارد. مردم ما حاضر هستند روزانه هزینه های زیادی را صرف خرید مواد خوراکی کنند اما کتاب که حکم غذای روح را دارد کمتر در سبد خانوار ایرانی قرار گرفته است. ایشان ضمن تأکید مجدد بر اهمیت کتاب اذعان کرد: یکی از شاخصه های پیشرفت جوامع، میزان سرانه مطالعه در میان مردم آن جامعه است که در این میان کشور ما در مقایسه با استاندارد های جهانی فاصله دارد. مهندس شادکام در ادامه با اشاره به عدم دسترسی نابینایان به منابع مطالعاتی گفت: افراد با آسیب بینایی در زمینه دسترسی به کتاب دچار محدودیت های بسیاری هستند. بخش بسیار اندکی از کتاب ها به خط بریل چاپ می شود و کتاب های صوتی موجود نیز نمی تواند پاسخگوی نیازهای مطالعاتی این قشر باشد.
نگاهی به روند داوری
دبیر اجرایی سومین دوره جشنواره ملی کاما در خصوص فرآیند داوری این جشنواره گفت: بر اساس آیین نامه جشنواره ملی کاما، داوری در چند مرحله توسط مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران انجام شد. ابتدا تمامی کتاب ها از سوی گروه داوران مربوطه مورد ارزیابی قرار گرفت و آثاری که حداقل یک رأی مثبت را احراز کردند، به مرحله دوم داوری راه یافتند. وی افزود: کتاب هایی که از 100 امتیاز حداقل 70 امتیاز را کسب کرده بودند، به مرحله نهایی راه پیدا کردند. در مرحله نهایی در نشست مشترک داوران اصلی، آثار راه یافته به این مرحله، مورد بررسی و ملاحظه نهایی قرار گرفتند. چنانچه امتیاز اثر، 80 و بیش از 80 امتیاز باشد، آن اثر به عنوان برگزیده و در غیر این صورت به عنوان شایسته تقدیر انتخاب می شود.
ارسال 242 اثر به سومین دوره جشنواره ملی کاما
مهندس شادکام در خصوص آثار ارسالی به سومین دوره جشنواره ملی کاما گفت: در این دوره در مجموع، 242 عنوان کتاب مورد ارزیابی قرار گرفت و پس از داوری مرحله اول، 43 عنوان کتاب به مرحله دوم راه یافت که از میان آثار یاد شده، 18 عنوان کتاب به عنوان برگزیده و 19 اثر به عنوان شایسته تقدیر شناخته شدند. مهندس شادکام در خصوص تجلیل از ناشران برتر گفت: سرکار خانم آراسته بیداربخت از انتشارات آوای کلار و علی نوری از انتشارات توانمندان به عنوان ناشران برتر انتخاب شدند. همچنین روح الله ساعی از انتشارات بریل نهاد کتابخانه های عمومی کشور و امیر سرمدی از انتشارات بریل ماهنامه نسل مانا به عنوان ناشرین برگزیده حوزه بریل انتخاب شدند. مهندس شادکام بیان کرد: در مجموع از 63 نویسنده و مترجم تجلیل شد که 47 نفر از آنها از نویسندگان غیر معلول و 16 نفر از آنها از نویسندگان دارای معلولیت شامل 5 نویسنده نابینا، 5 نویسنده ناشنوا و 6 نویسنده جسمی و حرکتی بودند. از میان آثار برگزیده و شایسته تقدیر جشنواره، 7 اثر برگزیده و 8 اثر شایسته تقدیر متعلق به افراد دارای معلولیت بود.
قدردانی از حامیان جشنواره
دبیر اجرایی سومین دوره جشنواره کاما در ادامه سخنان خود ضمن تشکر از سازمان ها و ارگان های حمایت کننده از جشنواره کاما تصریح کرد: جا دارد از آیت الله شهرستانی نماینده آیت الله سیستانی در ایران تشکر کنم که حمایت خوبی را از جشنواره به عمل آوردند. همچنین سازمان بهزیستی کشور و اداره کل سلامت شهرداری تهران بخش دیگری از هزینه های جشنواره را متقبل شدند که جا دارد از همکاری این دو سازمان نیز قدردانی شود. مهندس شادکام در ادامه ضمن تشکر از سایر حامیان جشنواره بیان کرد: نهاد کتابخانه های عمومی کشور و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، بانک مسکن و بانک صادرات از دیگر حامیان این دوره از جشنواره ملی کاما بودند. مهندس شادکام ضمن قدردانی از دفتر فرهنگ معلولین بیان کرد: دبیرخانه سومین دوره جشنواره کاما و مسئولیت دبیر علمی جشنواره بر عهده آقای محمد نوری و فرزند ایشان بود که زحمات زیادی را در طول برگزاری جشنواره به ویژه تجمیع آثار ارسالی انجام دادند. رئیس ستاد سومین دوره جشنواره ملی کاما با بیان انتقاد از عدم حضور برخی از مسئولین در مراسم اختتامیه جشنواره کاما گفت: همانطور که پیش تر اعلام کردیم انتظار داشتیم دکتر جواد حسینی ریاست سازمان بهزیستی کشور در این مراسم حاضر شوند. جشنواره کاما از ماه ها قبل در تقویم هفته جهانی معلولان قرار گرفته بود و سازمان بهزیستی کشور به عنوان متولی معلولان باید توجه بیشتری به حوزه کتاب و کتاب خوانی این قشر از خود نشان دهد. نویسندگان دارای معلولیت توقع دارند بهزیستی در بالا ترین سطح به آنها توجه کند و عدم حضور رئیس سازمان بهزیستی کشور قطعاً موجب دلسردی این قشر فرهیخته خواهد شد. ایشان ضمن انتقاد از عدم حضور دکتر توکلی زاده معاون فرهنگی-اجتماعی شهرداری تهران نیز بیان کرد: انتظار میرفت ایشان نیز در مراسم اختتامیه حاضر شود. به طور کلی، نهاد های فرهنگی خود می بایست جلودار حمایت از جشنواره های فرهنگی باشند. مهندس شادکام در پایان سخنان خود ضمن انتقاد شدیداللحن از مدیریت رسانه ای باشگاه شمس آذر قزوین گفت: انتشار بیانیه باشگاه فرهنگی-ورزشی شمس آذر قزوین پس از دیدار با پرسپولیس به خط بریل، به نوعی توهین به جامعه نابینایان و تمسخر خط رسمی نابینایان است. خط بریل سواد نابینایان بوده و استفاده غلط و نابجا از این خط برای کنایه به مسائل داوری از سوی انجمن نابینایان ایران و جامعه افراد با آسیب بینایی محکوم می شود. باشگاه شمس آذر قزوین باید بابت انتشار این اقدام ناپسند خود از جامعه نابینایان عذرخواهی کند.
در ادامه، آثار برگزیده و شایسته تقدیر سومین دوره جشنواره ملی کاما به همراه اسامی نویسندگان، نام کتاب و ذکر قلمروی علمی آنها اشاره می شود.
دکتر ربیعی دستیار اجتماعی رئیس جمهور ضمن خواندن چند بیت از اشعار رودکی، شاعر نامدار نابینا در این مراسم گفت: جشنواره کاما نه تنها یک رویداد فرهنگی بلکه تصویری از عدالت اجتماعی است. در جامعه ای اخلاق و عدالت حاکم می شود که همواره اقشار آسیب پذیر از جمله معلولان بها دهد. وی ادامه داد خواندن کتاب های افراد دارای معلولیت نه تنها نقص های آنها را نشان نمی دهد بلکه تجربه زیسته این قشر را از منظر متفاوتی نمایان می کند. کتاب های افراد دارای معلولیت در کنار نشان دادن تبعیض ها، خلاقیت های فراوانی را نیز در خود جای داده است. امیدوارم این جشنواره باعث آگاه تر شدن جامعه نسبت به معلولان شود و فرصت های برابر را پیش روی این قشر قرار دهد.
دکتر امیرخانی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز در این مراسم گفت: کتابخانه ملی گنجینه میراث مکتوب ایرانیان به واسطه ی دارای بودن آرشیو غنی ای از کتاب ها، نسخه چاپی، نشریات و انواع و اقسام محمل های اطلاعاتی است. این کتابخانه ۸۸ سال سابقه فعالیت دارد. امیرخانی بیان کرد: در سازمان اسناد بخشی اختصاصی برای نابینایان در تالار رودکی فراهم شده است. وی افزود چندی قبل از کتابخانه تبریز و بخش نابینایان آن بازدید کردم که بسیار فعال بود. رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی آمادگی خود و مجموعه را برای شنیدن پیشنهادات افراد دارای معلولیت و رفع مشکلات آنها اعلام کرد.
آثار برگزیده
کلیات
دائره المعارف ها و دانشنامه ها
ـ دایرت المعارف نابینایی و نابینایان، تألیف محمد نوری و منصور شادکام (نابینا)، تهران: توانمندان، 1402، 3جلد.
ارتباطات و رسانه
ـ راهنمای نشریات ناشنوایی: گزارش، پیام ناشنوا، صدای ناشنوا، افق اندیشه، تألیف محمد نوری و شیدا شهیدی (ناشنوا)، تهران: توانمندان، 1403، 434ص.
کتاب شناسی و مقاله شناسی
ـ مجموعه مقالات ناشنوایان از کنفرانس ها و کنگره های جهانی، گرآوری شیدا شهیدی (ناشنوا)، تهران: فرهنگ سبز، 1395، 228ص.
ـ راهنمای مطالعات ناشنوایی، تألیف محمد نوری و محمد تبرته فراهانی، قم: بوستان کتاب، 1402، 392ص.
فلسفه و روان شناسی
روان شناسی
ـ روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، تألیف مایکل ام. هاردمن و دیگران، ترجمه حمید علیزاده، کامران گنجی، مجید یوسفی لویه و فریبا یادگاری، تهران: دانژه، 1402، 600ص.
علوم اجتماعی
جامعه شناسی
ـ توان بخشی گروه های خاص با تأكید بر خدمات مددكاری اجتماعی، تألیف حمیدرضا كریمی درمنی، تهران: رشد، 1400، 368ص.
آموزش و پرورش
ـ کودکان استثنایی: زمینه تعلیم و تربیت ویژه، تألیف دانیل. پی. هالامان و دیگران، ترجمه فرهاد ماهر، تهران: رشد، 1401، 988ص.
زبان
زبان شناسی
ـ کتاب ناشنوا: مقدمه ای بر زبان شناسی زبان اشاره ایرانی و فرهنگ ناشنوا، تألیف اردوان گیتی (ناشنوا) و سارا سیاوشی، تهران: هزاره سوم اندیشه، 1404، 235 ص.
علوم کاربردی
علوم پزشکی
ـ مهارت های حرکتی کودکان سندرم داون، تألیف علی اسلامبولچی مقدم، فرهاد فتحی نژاد سرابی و محمد کوروش احمدی صفا، تهران: دانژه، 1385، 282 ص.
ادبیات
نثر معاصر
ـ جسارت هیوا، نوشته فرزانه نکو (جسمی حرکتی)، تهران: صاد، 1401، 389ص.
شعر معاصر
سمرقند سروده موسی عصمتی (نابینا)، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری شاعران پارسی زبان، 1403، 118ص.
ادبیات زبان های دیگر
ـ ماجرای عجیب سگی در شب، نوشته مارک هادون، ترجمه شیلا ساسانی نیا، تهران: افق، 1402، 344ص.
تاریخ و جغرافیا
تاریخ
ـ مروارید یزد گذری بر تاریخ و فرهنگ روستای زیبا و ییلاقی طزرجان، تألیف علی محمد اعتمادی (جسمی حرکتی)، تهران: یزدا، 1403، 380ص.
مستندنگاری
ـ چشم به راه آسمان باش: تجارب زیسته من و پسر متفاوتم، نوشته ناهید ادیب، اصفهان: نوشته، 1402، 184ص.
کودک و نوجوان
داستان تألیف کودک
ـ شب به خیر فرمانده، نویسنده: احمد اکبرپور، تصویرگر: نرگس محمدی، تهران: افق، 1402، 24ص.
ـ هیچ جوری ترین اختراعات دنیا/جلد2، نویسنده: زهرا شاهی، تصویرگر: غزاله بیگدلو، تهران: افق، 1402، 120ص.
داستان تألیف نوجوان
ـ صدای نی از کجا می آمد؟، نوشته راضیه احمدی، تصویرگر: الهه جوانمرد، تهران: میچکا، 1402، 24ص.
داستان ترجمه نوجوان
ـ رؤیای دویدن، نوشته وندلین ون درانن، ترجمه آناهیتا حضرتی، تهران: پرتقال، 1404، 336ص.
آثار شایسته تقدیر
فلسفه و روان شناسی
روان شناسی
ـ آموزش مسائل جنسی به نوجوانان دارای اتیسم، تألیف سوزان هایوی و دیگران، ترجمه فرناز صدری، تهران: نوشته، 1398، 104ص.
علوم اجتماعی
جامعه شناسی
ـ روایتی از زن، معلولیت و استقلال، تألیف اعظم نقوی، علی عباسی (جسمی حرکتی) و سمیرا بدخشیان، اصفهان: جهاد دانشگاهی واحد اصفهان، 1402، 282ص.
حقوق
ـ حمایت از زنان دارای معلولیت در برابر خشونت خانگی و دسترسی آنان به عدالت در نظام حقوق بین الملل با مطالعه تطبیقی در نظام حقوقی ایران، تألیف سمانه شعبانی، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهردانش، 1400، 282ص.
مدیریت
ـ راهبردهای اشتغال نابینایان، تألیف امیر احمدی پزوه (نابینا)، تهران: زهره علوی، 1402، 262ص.
بازرگانی
ـ بازاریابی چریكی برای مشاوران، تألیف جی كنرادلوینسون و مایكل مك لاگلین، ترجمه عبدالحمید ابراهیمی و رامین نیك پور (نابینا)، تهران: مكتب ماهان، 1390، 428ص.
آموزش و پرورش
ـ برنامه کمک درسی جهت یابی و حرکت دانش آموزان با آسیب بینایی (نظر و عمل)، تألیف و ترجمه اشرف کریمی، تهران: دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، 1398، 172ص.
علوم کاربردی
علوم پزشکی
ـ مداخله زودهنگام پیش زبانی برای کودکان با اختلال ارتباطی، تألیف فریبا یادگاری، فرین سلیمانی، عطیه اشتری، آرزو آقاجانی و مینا فتوحی، تهران: دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، 1397، 88 ص.
ـ مداخله زودرس برای کودکان مبتلا به اختلالات صداهای گفتار، تألیف طلیعه ظریفیان، سهیلا شهشهانی، مرجان شهریاری و علی قربانی، تهران: دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، 1402، 78 ص.
ـ مداخله زودهنگام در آسیب شنوایی، تألیف روشنک وامقی، اکبر دارویی، مامک جولایی، سعید ملایری و گیتا موللی، تهران: دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، 1402، 135 ص.
هنر
هنرهای تجسمی
ـ نگاهی بر زبان اشاره تخصصی هنرهای هفتگانه، تألیف کیخسرو رنگرز حق (ناشنوا) و وحیده نظری (ناشنوا) و عاطفه دهقان و حسام الدین قمر، تهران: دانشگاه صنعتی شریف، مؤسسه انتشارات علمی، ۱۴۰۴، 162ص.
نمایشنامه
ـ من نه منم، نوشته مجید آشوری (جسمی حرکتی)، تهران: توانمندان، 1402، 93ص.
ادبیات
نثر معاصر
ـ می می رمت، نوشته محمدمهدی رسولی، تهران: شوق شرقی، 1403، 394ص.
ـ صالح جون، نوشته نفیسه نبی زاده، اصفهان: یاقوت سپاهان، 1398، 208ص.
شعر معاصر
تراوش دل، سروده ابوالفضل محمدزاده وادقانی (جسمی حرکتی)، تهران: توانمندان، 1404، 110ص.
ـ دختر باران، سروده حلیمه جعفرپور نصیرمحله (نابینا)، تهران: آثار فکر، 1395، 144ص.
تاریخ و جغرافیا
مستندنگاری
ـ زندگی ضرورری: زندگینامه سعید ضروری؛ ماجراجوی دارای معلولیت، تألیف: سعید ضروری (جسمی حرکتی)، تهران: الگوی فردا، 1399، 285ص.
ـ زندگینامه خودنوشت احمدرضا، تصحیح و تدوین محمد نوری، تهران: توانمندان، 1402، 167ص.
کودک و نوجوان
داستان ترجمه کودک
ـ من هلن کلر هستم، نوشته برد ملتسر، ترجمه شبنم حیدری پور، تهران: پرتقال، 42ص.
داستان ترجمه نوجوان
ـ شگفتی، نوشته آر.جی. پالاسیو، ترجمه پروین علی پور، تهران: افق، 1402، 440ص.
منبع: انجمن نابینایان ایران
