ایمپلنت شبکیه شرکت «ساینس کورپوریشن»(Science Corporation) به برخی از افرادی که بینایی مرکزی خود را از دست داده بودند امکان مطالعه، بازی و تشخیص چهره ها را بازگرداند.
برای سال ها، افرادی که در این فرآیند شرکت کردند، دید مرکزی خود را از دست داده بودند. دید مرکزی به افراد اجازه می دهد حروف، چهره ها و جزئیات را به وضوح ببینند. سلول های دریافت کننده نور در چشمان آنها رو به زوال بود و به تدریج دید آنها را تار می کرد.
به نقل از وایرد، با این وجود، پس از دریافت ایمپلنت چشمی آزمایشی به عنوان بخشی از یک کارآزمایی بالینی، برخی از شرکت کنندگان در مطالعه اکنون می توانند به اندازه کافی خوب ببینند که از روی کتاب بخوانند، بازی کنند و با وجود نابینایی جدول کلمات متقاطع را پر کنند. این شرکتِ رابط مغز و رایانه، مستقر در کالیفرنیا که این ایمپلنت را توسعه می دهد، نتایج اولیه را این هفته اعلام کرد.
زمانی که مکس هوداک(Max Hodak)، مدیر عامل ساینس و رئیس سابق نورالینک، وقتی برای اولین بار ویدیویی از یک بیمار نابینا را دید که در حین استفاده از ایمپلنت مشغول خواندن بود، حیرت زده شد. این باعث شد که شرکتش را در سال ۲۰۲۱ پس از ترک نورالینک تاسیس کند و اوایل امسال این فناوری را به دست آورد.
این ایمپلنت که پریما(Prima) نامیده می شود از یک تراشه مربع دو میلی متری تشکیل شده است که با جراحی در زیر شبکیه، پشتی ترین قسمت چشم، در یک جراحی ۸۰ دقیقه ای قرار داده می شود. یک عینک با دوربین، اطلاعات بصری را ثبت می کند و الگوهای نور مادون قرمز را بر روی تراشه، که دارای ۳۷۸ پیکسل انرژی نور است، می تاباند. این تراشه که مانند یک صفحه خورشیدی کوچک عمل می کند، نور را به الگوی تحریک الکتریکی تبدیل می کند و آن سیگنال های الکتریکی را به مغز می فرستد. سپس مغز آن سیگنال ها را به عنوان تصویر تفسیر می کند و فرآیند دید طبیعی را شبیه سازی می کند.
تلاش های دیگری نیز برای بازگرداندن بینایی با تحریک الکتریکی شبکیه صورت گرفته است. این دستگاه ها توانسته اند لکه هایی از نور به نام فسفن را در میدان دید افراد ایجاد کنند که مشابه تابش هایی روی صفحه رادار است. آنها برای کمک به مردم برای درک افراد و اشیاء به صورت نقاط سفید کافی هستند، اما نتیجه شباهت کمی به دید طبیعی دارد.
نورالینک و برخی دیگر از شرکت ها قصد دارند چشم را به طور کامل دور بزنند و به جای آن قشر بینایی مغز را تحریک کنند.
هوداک می گوید که پریما با دیگر ایمپلنت های شبکیه در توانایی در ارائه دید مناسب یا درک اشکال، الگوها و سایر عناصر بصری اشیاء متفاوت است. با این حال، آنچه کاربران می بینند، دید «عادی» نیست. آنها رنگ نمی بینند. در عوض، آنها یک تصویر پردازش شده را با رنگ زرد می بینند.
در این کارآزمایی افراد مبتلا به آتروفی جغرافیایی که شکل پیشرفته ای از تباهی لکه زرد وابسته به سن است و باعث از دست دادن تدریجی بینایی مرکزی می شود، ثبت نام کرد. افراد مبتلا به این عارضه همچنان دید محیطی دارند اما نقاط کوری در دید مرکزی خود دارند که خواندن، تشخیص چهره ها یا دیدن در نور کم را دشوار می کند.
در این بیماری، سلول های تخصصی به نام گیرنده های نوری در طول زمان آسیب می بینند. گیرنده های نوری که در پشت شبکیه قرار دارند، نور را به سیگنال هایی تبدیل می کنند که به مغز ارسال می شود. گیرنده های نوری از بین می روند اما شبکیه تا حد زیادی حفظ می شود. در رویکرد ما، ایمپلنت جای گیرنده های نوری را می گیرد.
در این کارآزمایی، ۳۸ شرکت کننده اولیه ۶۰ ساله و بیشتر در بریتانیا و اروپا ثبت نام کردند، اما شش نفر قبل از پایان یک سال، مطالعه را ترک کردند. برای اندازه گیری بهبود در حدت یا وضوح بینایی، محققان از نمودار چشمی کلاسیک استفاده کردند. داوطلبان با حدت بینایی متوسط ۲۰/۴۵۰ شروع به کار کردند. حدت بینایی طبیعی ۲۰/۲۰ در نظر گرفته می شود و در ایالات متحده کوری قانونی با عدد ۲۰/۲۰۰ یا بدتر تعریف می شود.
پس از یک سال، ۳۲ نفری که در کارآزمایی ماندند، توانستند تقریبا پنج خط بیشتر در نمودار بینایی یا ۲۳ حرف را بخوانند، در مقایسه با آنچه در ابتدای مطالعه می توانستند که برای بهبود بینایی آنها به طور متوسط تا ۲۰/۱۶۰ کافی بود. برخی از شرکت کنندگان حتی می توانند با استفاده از قابلیت بزرگنمایی داخلی ایمپلنت، با دقت ۲۰/۶۳ ببینند. در حالی که اکثر شرکت کنندگان پس از یک سال بهبود قابل توجهی را مشاهده کردند، این روش درمانی برای پنج شرکت کننده اصلا فایده ای نداشتند.
جیمز ویلند(James Weiland)، مهندس زیست پزشکی و چشم پزشک در دانشگاه میشیگان که در این مطالعه شرکت نداشت، می گوید: نتایج بسیار چشمگیر هستند. با این حال، او خاطرنشان می کند که داده های اولیه شامل این نمی شود که آیا شرکت کنندگان در حین انجام وظایف بینایی در آزمایش از ویژگی بزرگنمایی استفاده می کردند یا خیر. او می گوید که این اهمیت دارد زیرا روشن کردن عملکرد بزرگنمایی کاری است که کاربر باید به صورت دستی انجام دهد و طبیعی بودن روند دیدن با ایمپلنت را کاهش می دهد.
این یک گام رو به جلو برای پروتزهای شبکیه است. سخنگوی ساینس کورپوریشن می گوید شرکت کنندگان می توانند در صورت نیاز، از ویژگی بزرگ نمایی استفاده کنند، اما جزئیاتی درباره تعداد دفعات استفاده از آن در طول دوره مطالعه ارائه نکرد.
منبع: ایسنا