با سلام و احترام خدمت همراهان گرامی
چاقو یکی از پر کاربرد ترین وسایل مورد استفادۀ نابینایان است. چون حتی اگر شما قصد آشپزی نداشته باشید هم برای پوست کردن میوه حتما نیاز به کارد خواهید داشت. پس لازم است که ترس از بریدن دست یا حتی استرس زیبا پوست نگرفتن میوه را کنار بگذارید و با چاقو و کارد کار کنید. مطمئن باشید که بعد از چندین بار آزمون و خطا، در این کار سریع و خبره خواهید شد.
نحوۀ دست گرفتند صحیح چاقو:
قبل از شروع کار با چاقو، یک بار طرز صحیح به دست گرفتنش را با یک بینا چک کنید تا استفادۀ غلط از آن باعث درد مچ یا بریدن دستتان نشود. چاقو را طوری در دست بگیرید که دستۀ چاقو در کف دست و تیغۀ آن بین دو انگشت شست و اشارۀ دست راستتان باشد. انگشتان دیگر هم زیر چاقو قرار می گیرند. می توانید فقط انگشت شستتان را روی چاقو بگذارید و انگشت اشاره هم در کنار انگشتان دیگر، زیر چاقو باشد.
پوست کن:
اگر کار با چاقو برایتان مشکل است، می توانید از پوست کن استفاده کنید.
پوست کن کار پوست گرفتن را برای نابینایان، سرعت می بخشد و همچنین پوست میوه ها را هم نازک تر می گیرد.
این وسیله به دو شکل در بازار موجود است.
نوع اول دو تیغۀ بلند شبیه چاقو با فاصله از هم دارد. طرز قرار دادن این نوع پوست کن ها روی میوه دقیقا مثل چاقو است، یعنی روی میوه قرار می گیرد و با انگشت شست دست راست هم کنترل می شود.
نوع دوم، شبیه ژیلت است با این تفاوت که تیغه های ژیلت بیش از دو تیغه و در یک مسیر هستند ولی پوست کن دو تیغه در دو جهت مخالف و با فاصله از هم دارد.
میوه بین لبه های این دو تیغه قرار می گیرد و پوستش به سرعت گرفته می شود. یعنی باید سعی کنید لبۀ تیغۀ اول را روی میوه قرار داده و به پایین بکشید.
پوست کن را روی میوه قرار دهید و با انگشت شستتان پایینتر از پوست کن پوست میوه را کنترل کنید. با انگشت شست دست چپ هم مسیر پوست کن را کنترل کنید تا میوه را کج پوست نکند.
با انگشتان دیگر دست چپ هم میوه را کنترل کنید تا حرکت نکند و پوست گرفتنش راحت شود.
بعد از مدتی که در کار پوست کردن میوه با پوست کن خبره شدید، دیگر نیازی به کنترل تیغۀ پوست کن توسط انگشت شست دست راستتان نیست و می توانید به راحتی پوست کن را بالای میوه گذاشته تا پایین بکشید و با چرخاندن میوه توسط دست چپ، میوه را پوست بگیرید.
نکتۀ اول: پوست کن بیشتر مناسب میوه های استوانه ای شکل است اما می توان سایر میوه ها را هم با پوست کن پوست گرفت.
نکتۀ دوم: پیاز را نمی توان با پوست کن پوست گرفت. چون ممکن است به جای پوست پیاز، لایۀ های دیگرش را جدا کند.
نکتۀ سوم: سعی کنید پوست گوجه فرنگی را هم با چاقو بگیرید ولی اگر قصد دارید که از پوست کن استفاده کنید، گوجۀ بسیار سفت برای این کار انتخاب کنید.
در زیر به روش پوست گرفتن برخی از میوه ها و صیفیجات می پردازیم.
سیب زمینی:
توصیه می شود نابینایان عزیز برای تمرین پوست کندن صحیح، از سیب زمینی شروع کنند. چون هم پوست کندنش راحت تر است و هم سفت است و با فشار دست، له نمی شود.
در اوایل کار بهتر است از سیب زمینیهای کوچک یا متوسط استفاده کنید تا به راحتی به کارتان مسلط شوید.
سیب زمینی را در دست چپ و چاقو را در دست راست بگیرید. چاقو را داخل سیب زمینی ببرید. به طوری که لبۀ چاقو به سمت خودتان باشد. یعنی چاقو را از بالا به پایین حرکت دهید. با انگشت شست دست راست نوک چاقو را هدایت کنید و با انگشت شست دست چپ مراقب باشید که پوست قطع نشود. با انگشتان دیگر دست چپ هم سیب زمینی را کنترل کنید تا تکان نخورد. سیب زمینی را دور بزنید و عمل پوست کندن را به همین روش ادامه دهید
بهتر است سیب زمینی را قبل از پوست گرفتن بشویید. چون پوست کندنش آسان تر می شود و اگر بعد از پوست گرفتن، پوستی روی آن باقی مانده باشد، راحت تر تشخیص داده می شود.
خیار:
خیار را در دست چپ و چاقو را در دست راست بگیرید. با انگشت شست دست چپ پوست خیار را کنترل کنید تا در حین کار قطع نشود و با بقیۀ انگشتان خیار را کنترل کنید و همراه با حرکت نوک چاقو رو به پایین آنرا به سمت بالا حرکت بدهید. با انگشت شست دست راست هم نوک چاقو را کنترل کنید.
خیار را به صورت عمودی به دست بگیرید و چاقو را از بالا به پایین بکشید تا پوست نازکی از خیار جدا شود. این کار را با دور زدن خطی خیار تکرار کنید تا تمامی پوستها گرفته شوند. ته خیار یعنی قسمت برجستۀ آن تلخ است. پس با چاقو ته آن را هم جدا کنید.
بادنجان:
پوست گرفتن بادنجان مانند خیار است. فقط باید دقت داشته باشید که قسمت بالایی بادنجان یک کلاهک دارد که قبل از پوست کندن، باید جدا شود. چاقو را به سمت چوبی که در میان کلاهک قرار دارد ببرید و آنرا جدا کنید و بعد با دست لبه های کلاهک را از بادنجان کاملا جدا کنید.
بعد تیزی بالای بادنجان را با نوک چاقو صاف کنید و شروع به پوست گرفتن کنید. پوست بادنجان چون حالت چرمی دارد راحت کنده می شود. یک دور کامل بزنید و پوستها را کاملا جدا کنید.
پیاز:
در قسمت بالا و پایین پیاز ریشه هایی هست که باید قبل از پوست گرفتن و خرد کردن آنها را جدا کرد. قسمت بالایی پیاز نوک تیز است و میتوان با چاقو به راحتی آنرا جدا کرد و قسمت پایین پیاز زبر و برجسته است که باید با چاقویتان به صورت دورانی حلقۀ نازک دور آن برجستگی را جدا کنید.
برای پوست کردن پیاز هم بعد از جدا کردن قسمتهای اضافی، یا میتوانید یک شیار در قسمت بالای پیاز ایجاد کنید و به کمک چاقو لایۀ بالایی که نازک است و لایۀ دوم که خشک است را جدا کنید و یا پیاز را چهار قاچ کنید و دو لایۀ پوست پیاز را با دست جدا کنید.
نکته: پوست کندن میوه هایی مانند سیب و کیوی مثل پیاز است یعنی قبل از شروع به پوست گرفتن،باید سر و ته میوه گرفته شود.