معمولاً یکی از جذابیتهای سفر برای بسیاری از توریستها این است که میتوانند بناهایی را که تا پیش از این فقط در تصاویر دیده بودند، از نزدیک و در ابعاد و مقیاسهایی واقعی، تماشا کنند.
فرقی نمیکند شگفتی حاصل از درک ارتفاع برج ایفل باشد یا تعجب ناشی از زیبایی خیره کننده کاشیهای تاج محل، به هر حال این که بتوانی این پدیده ها را از نزدیک لمس کنی، تجربه ای ناب و تکرار نشدنی محسوب میشود. اما این میان تکلیف آنها که دچار آسیب بینایی هستند چه میشود؟ چطور ممکن است نابینایان هم بتوانند چنین موقعیتهای بینظیری را تجربه کنند؟
در جای جای دنیا، این، ماکتهای مینیاتوریِ مهندسیساز هستند که به آسیب دیدگان بینایی کمک میکنند بتوانند به درکی نسبی از وضعیت معماری بناهای تاریخی دست یابند. اغلب، این ماکتها را که جزو منابع حیاتی انتقال اطلاعات مربوط به معماری به حساب میآیند، از جنس برنز میسازند تا از گزند باد و باران در امان بمانند. بیشتر اوقات هم بروشورهایی به بریل در دسترس بازدید کنندگان نابینای این ماکتها قرار میدهند تا به کمک آنها، جزئیات بیشتری در باره آن بنا یا محیط اطرافش به دست آورند. «Egbert Broerken»، آلمانی است و یکی از مشهورترین مجسمه سازان در دنیا محسوب میشود که به ساخت ماکت برای استفاده نابینایان اشتغال دارد. او توانسته با استفاده از مدل ریخته گری محیطی یا «lost wax»، بیش از ۱۲۰ ماکت از شهرها یا بناهای اروپایی طراحی کند. او در باره فرایند تولید این ماکتهای مینیاتوری میگوید: «ابتدا باید از زوایای مختلف از سوژه مورد نظرم عکاسی و نقشه راه را مشخص کنم. بعد از آن، هشت تا ده ماه طول میکشد تا بتوانم ماکت را به طور کامل تولید کنم.» نتیجه زحمات او ماکتهای طلایی و برنز است که درست در نزدیکی خودِ بنا نصب میشود و راهگشای نابینایانی میشود که دلشان میخواهد از معماری بناهای تاریخی سر در بیاورند. شهری که ساکنان یا مهمانان نابینایش تا امروز فقط میتوانستند دیوارهای آن را لمس کنند، حالا در ابعادی کوچک، در زیر انگشتان آنها است و میتوانند جزئیات دقیق و جالبی از آن را لمس کنند. حالا آنها میتوانند به کمک انگشتانشان در تمام خمعابر شهر مینیاتوری قدم بزنند و از زیباییهای معماری شهر لذت ببرند.
یکی از فناوریهای نو که چنین اتفاقاتی را در مقایسه با سالیان گذشته به رخدادهایی آسان و ارزان بدل کرده بدون تردید فناوری چاپ سه بعدی است. از همین رو، هنرمندانی که در زمینه مناسبسازی هنرهای تجسمی برای نابینایان دغدغه هایی دارند، امیدوارند به کمک این فناوری، افقهای تازه ای در این عرصه به رویشان گشوده شود و نابینایان زیادی در نقاط مختلف دنیا فارغ از میزان رفاه کشورهایشان، بتوانند به امکاناتی نظیر آنچه در حال حاضر در اروپا در اختیار نابینایان قرار گرفته، دسترسی داشته باشند.
منبع: ایران سپید