نویسنده: رقیه شفیعی
منبع: بیست و دومین شماره ی ماهنامه ی نسل مانا
این ماه هم مهمان لحظات شما شده ایم تا پای سخنان یک شاعر نا بینا بنشینیم و باهم از سروده هایش بشنویم.
موسی عصمتی متولد روستای شورِجۀ بالای سرخس و بزرگ شدۀ روستای معدن آق دربند، در شهر سرخس است و مدت هاست که در شهر مقدس مشهد سکونت دارد. او دبیر ادبیات است و به قول خودش سال هاست که در حوالی شعر قدم می زند. آثاری که از او تاکنون به چاپ رسیده است عبارت اند از: قدمی مانده به تو، بی چشمداشت و بریل های ناگزیر. او چند اثر نیز برای گروه سنّی کودک و نوجوان تألیف کرده است. همچنین مجموعه رباعیات سمرقند از او در دست چاپ است.
عصمتی دربارۀ ردپای نابینایی در شعرش توضیح می دهد و علت این ردپا را صداقت شاعرانه می داند. وی معتقد است که شعرِ صادقانه شعری است که بازتاب زندگی شخصی فرد و بیان کنندۀ زادبوم شاعر و نشان دهندۀ شرایط زندگی وی باشد. او می افزاید همیشه به دانش آموزانش یادآوری می کند که کتاب آن روزها، از طه حسین را بخوانند، زیرا نویسنده در این کتاب آنچه را دریافته به رشتۀ تحریر درآورده است.
طه حسین در نوشته هایش بوی خوراکی ها و غذا های مختلفی را که در بازارها و کافه ها و کوچه ها استشمام کرده تا صداهایی را که شنیده با جزئیات توصیف می کند. عصمتی هم می گوید: زمانی شعرش صادقانه است که تجربه های خاص نابینایی را به شکل چندبُعدی و نه به صورت خام منتقل کند، یعنی در کنار تجربه های ذکرشده، مسائل اجتماعی و مفاهیم عاشقانه را نیز بیان کند.
مهمان نواک راجع به دانستن تاریخ ادبیات و صور خیال و آرایه های ادبی و تأثیر آنها در شعر شاعر هم توضیحاتی ارائه می دهد و این امور را نیز به مانند تزیینات شعری می داند.
عصمتی راجع به ابزار هایی که یک پویندۀ مسیر شعر باید رعایت کند می گوید: مطالعۀ زیاد، نوشتن و حضور در محافل ادبی و از همه مهم تر نقد پذیری است. او هر یک از ابزارهای معرفی شده را توضیح می دهد و اهمیت و جایگاه آنها را برای یک شاعر تشریح می کند. عصمتی معتقد است که یک شاعر باید نقد اشعارش را زیاد بشنود و آنها را اصلاح کند تا بتواند به یک شاعر موفق تبدیل شود. او در ادامه در مورد کارگاه ها و محافل ادبی برخط و وبگاه ها و کانال های نقد شعر نیز توضیحاتی می دهد که شنیدن آنها در پادکست برای علاقه مندان خالی از لطف نخواهد بود.
مهمان نواک در پاسخ به این سؤال که علاقه مندان به شاعری برای آموزش و فراگیری اطلاعات در زمینۀ شعر چه منابعی را باید مطالعه کنند؟ توضیح می دهد که علاقه مندان در ابتدا باید اهل مطالعه باشند و در مراحل بعدی کتاب هایی مثل روزنه، اثر محمدکاظم کاظمی را که در مورد شعر و آرایه ها و هر آنچه دربارۀ شعر است بخوانند. این کتاب به زبانی ساده و روان نوشته شده و برای شاعران جوان دانش آموز و دانشجو مناسب است. کتاب دیگر رصد صبح، از محمدکاظم کاظمی است که به بررسی شعر بیست شاعر جوان می پردازد. این کتاب نیز می تواند به نو آموزان کمک کند؛ علاوه بر اینها کتاب های دیگری نیز هستند که برای علاقه مندان به شعر جنبۀ آموزشی دارد و به شاعر شدن آنها کمک می کند.
عصمتی در ادامه گفتگو، از اشعار خود برای شنوندگان پادکست نواک خواند و به معرفی کتاب سمرقند پرداخت. او همچنین دربارۀ استقبال افراد نابینا از اشعارش و تأثیر اشعارش بر آنها سخن گفت.
اهل مطالعه و خوانندگان نواک نسل مانا می توانند برای تهیۀ منابع مطالعاتی خود و منابع معرفی شده در پادکست نواک به بخش های نابینایان کتابخانه های عمومی سراسر کشور مراجعه کنند.