مقدمه
تا حالا فکر کرده اید با وجود آسیب بینایی چطور می توانید خانه تکانی کنید؟ آیا از خود پرسیده اید که من نابینا یا کم بینا، از کجا می توانم کثیف بودن خانه را تشخیص دهم؟ این بار در محک تجربه به سؤالاتی از این دست پاسخ داده شده است.
آشپزخانه
اولین کار مرتب کردن کشوها و کابینت ها است. باید تمام ظروف آن ها را در آب گرم و مواد شوینده (مانند تاید و مواد سفید کننده) بشوییم، آب بکشیم و خشک کنیم. با دستمال و اسفنج، اول کفی، بعد خیس و سپس خشک، کشوها، طبقه ها، بالا و زیر کابینت ها را تمیز کنیم و در صورت لزوم، حشره کش بزنیم. هر چند وقت یک بار، ظرف آب و کف خود را عوض کنیم و دستمالمان را بشوییم. بدنه و موتور وسایل برقی را (مانند آبمیوه گیری و خرد کن) دستمال بکشیم و محفظه و قسمت های جدا شدنی شان را بشوییم. قوطی های حبوبات و برنج را تمیز کنیم و بررسی کنیم حشره نزده باشند. روزنامه ها و آلومینیوم های داخل کابینت ها را عوض کنیم. رویه های پلاستیکی آن ها را در آب و تاید خیس کنیم و با فرچه بشوییم و بعد از آب کشی و خشک شدنشان، پهن کنیم. در نهایت هم بعد از دستمال کشیدن در و روی کشوها و کابینت ها، وسایل را دوباره بچینیم.
کار بعدی تمیزکردن وسایل گازی و برقی بزرگ آشپزخانه است. باید آن ها را جلو بکشیم و سیم برقشان را از پریز در بیاوریم و حواسمان به شیلنگ گازشان باشد. زیر آن ها را جاروبرقی بزنیم و کف و دیواره های اطرافشان را با دستمال، اسفنج و تی ماکارونی کفی، خیس و خشک تمیز کنیم. به علت احتمال ریخته شدن مواد غذایی و تجمع حشرات، حتماً اطراف آن ها را حشره کش بزنیم. رسوب های کتری و سماور را با سیم ظرف شویی بتراشیم و با اسکاچ داخل و بیرون مخزن و پایه شعله سماور را تمیز کنیم و پارچ آب، سینی و کاسه اش را بشوییم. بیرون و روی گاز، فر، مایکروویو، ماشین لباس شویی و ظرف شویی را جاروبرقی بزنیم و دستمال بکشیم و شیشه شان را با دستمال جادویی و روزنامه و شیشه پاک کن تمیز کنیم و آلومینیوم جدید روی آن ها بکشیم. فیلتر هود را عوض کنیم و بدنۀ آن را اسفنج و دستمال بکشیم. قسمت توری هود، کلاهک چراغ و شعله پخش کن گاز را با آب داغ، تاید و فرچه بشوییم. یخچال و فریزر را با خاموش کردن، یخ زدایی کنیم و پشت، در، بدنه و داخل آن ها را دستمال بکشیم و قوطی ها و کشو ها و طبقه های آن ها را بشوییم و رویه های کاغذی شان را عوض کنیم و مواد غذایی آن ها را مرتب کنیم؛ همچنین برای براق شدن تمام وسایل بزرگ آشپزخانه، در انتهای کار می توانیم دستمالی آغشته به سرکۀ سیب روی آن ها بکشیم.
برای تمیزکردن سقف، آرک، دیوار و کف باید به نوبت از دستمال و تی ماکارونی کفی، خیس و خشک استفاده کنیم و مطمئن بشویم که چهار پایه و نردبانمان محکم و ایمن است. حباب لوستر را در آب و تاید قرار دهیم و بعد از آب کشی، آن را خشک کنیم و قسمت فلزی چراغ را هم دستمال بکشیم. شیشۀ پنجره ها را با روزنامه، دستمال جادویی و شیشه پاک کن تمیز کنیم. سبد سیب زمینی و پیاز را بشوییم و روزنامۀ کف آن را عوض کنیم. برای حفظ ایمنی خود، وقتی چراغ ها را تمیز می کنیم، برق را قطع کنیم؛ روی تمیزکردن پشت شیشه ها وسواس نداشته باشیم؛ به جای تخته یا سنگ کابینت و لبۀ پنجره، از چهار پایه و نردبان استفاده کنیم؛ همچنین روی سیم ها و پریزهای برق، آب نریزیم و برای تمیزکردنشان از دستمال خشک تر، استفاده کنیم و دستکش و دمپایی پلاستیکی بپوشیم.
سرویس های بهداشتی
اول باید سقف و دیوارها را به نوبت با کمک دستمال و تی ماکارونی کفی، خیس و خشک تمیز کنیم و دریچه های هواکش و پادری ها را با آب داغ، تاید و فرچه بشوییم. بعد قفسه ها و سبدهای وسایل بهداشتی را خالی کنیم و دستمال بکشیم و مجدد بچینیم و حوله ها را بشوییم. دستشویی و توالت را با تاید و جرم گیر و با کمک فرچه های مخصوص، تمیز کنیم. کف سرویس ها را خیس کنیم و بعد با تاید و جرم گیر و با کمک جاروهای مو بلند و فرچه های دسته بلند زمین شور، بشوییم و تی بکشیم. می توانیم شیرها و شیلنگ های آب را با سرکۀ سیب برق بیاندازیم و خوب است فیلتر شیلنگ ها و شیرها و سردوش حمام را باز کنیم و رسوب آن ها را بگیریم. هر چند وقت یک بار سرویس های بهداشتی را سمپاشی کنیم. حواسمان باشد که روی پریز ها آب نریزیم و دستمال خیلی خیس نکشیم و برای جلوگیری از برق گرفتگی و سر خوردن، دمپایی های پلاستیکی آج دار بپوشیم و برق چراغ ها را هنگام تمیزکردن، قطع کنیم.
پذیرایی و اتاق ها
ابتدا باید وسایل بی فایده را دور بریزیم و وسایل غیرضروری را (مانند لباس های فصلی) جمع کنیم و آن ها را در کارتون و چمدان بچینیم و به کمد دیواری و انباری منتقل کنیم. بعد باید تختخواب، کمد ها و بوفه را جا به جا کنیم و تمام فرش ها را جاروبرقی بکشیم و جمع کنیم و برای شست وشو به قالی شویی بفرستیم. در جاروزدن باید به گوشه های خانه و زیر و پشت وسایل توجه ویژه داشته باشیم و از گوشه گیر جاروبرقی استفاده کنیم و چند وقت یک بار این نواحی را سمپاشی کنیم. اگر فرش ها را لول کنیم، به آن ها کمتر آسیب وارد می شود و راحت تر می توانیم آن ها را جا به جا کنیم. خودمان هم می توانیم فرش های ماشینی و کوچک را با داشتن محیط مناسب (مانند حیاط) خیس کنیم و بعد با کمک جاروهای موبلند، فرچه های دسته بلند زمین شور، پودر صابون، تاید، صابون و آب داغ بشوییم و آب آن ها را با پارو بگیریم و بعد آن ها را لول کنیم و روی نرده یا دیوار پشت بام پهن کنیم تا خشک شوند. اگر رنگ درها، دیوارها و سقف، روغنی باشد، می توانیم به نوبت با کمک دستمال و تی ماکارونی کفی، خیس و خشک آن ها را تمیز کنیم. ساعت های دیواری و تابلو ها را باید با دستمال گردگیری کنیم و چراغ ها و لوستر را به نوبت با دستمال نرم کفی، خیس و خشک تمیز کنیم و حواسمان باشد که برقشان قطع باشد. شیشه های پنجره و آینه ها را با روزنامه، دستمال جادویی، شیشه پاک کن و سرکۀ سیب تمیز کنیم و قاب و لبۀ آن ها را دستمال بکشیم. کف زمین را هم باید جاروبرقی بکشیم و به نوبت با تی ماکارونی کفی، خیس و خشک تمیز کنیم. بعد می توانیم فرش ها را پهن کنیم. اگر آن ها را با چرخش 180 درجه ای بیندازیم، عمرشان بیشتر خواهد شد و تمیزتر به نظر می رسند. باید وسایل کمدها و بوفه را بعد از دستمال کشیدن طبقه ها و شستن و پهن کردن رویه ها، بچینیم. برای چیدن بوفه، باید در هر طبقه ظروف هماهنگ را قرار دهیم؛ ولی نباید هیچ یک از آن ها را سنگین، شلوغ و فشرده کنیم. وسایل بزرگ تر را در قسمت پشت و وسایل کوچک تر را جلو بگذاریم و قشنگ نیست که در یک طبقه تنها ظروف شبیه به هم را (مانند لیوان) قرار دهیم.
روکش رختخواب ها، رومبلی ها، رو انداز های پشتی و میز را می توانیم با لباس شویی بشوییم. پتو ها را می توانیم به خشک شویی بدهیم یا خودمان صابون بزنیم و در تشتی از آب و تاید لگد کنیم و بعد آب بکشیم یا مشابه فرش با فرچه بشوییم. پرده ها چون دوده می گیرند، خوب است دو بار آن ها را در تشت آب سرد خیس کنیم و آبشان را خالی کنیم؛ بعد در آب و پودر صابون بیندازیم و صابون بزنیم و در لباس شویی بریزیم؛ در نهایت هم نمناک، نصب کنیم تا نیاز به اتو زدن نداشته باشند و خاک میل پرده ها را با دستمال بگیریم. برای تمیزکردن مبل و فرش می توانیم اول آن ها را جاروبرقی بزنیم؛ بعد رویشان دستمال آغشته به شامپو فرش بکشیم و در نهایت با دستمال خیس یا بخارشوی آن ها را تمیز کنیم. تا خشک شدن کامل نباید کسی روی آن ها راه برود یا بنشیند. باید وسایل برقی را (مانند تلویزیون و تلفن) با دستمال های نرم و نمناک تمیز کنیم.
سخن آخر
ما افراد نابینا و کم بینا برای انجام کارهای خود نیاز به زمان بیشتری داریم و باید کارهای خانه تکانی را زودتر شروع کنیم. باید بدانیم وقتی چیزی کثیف است، به طور معمول چرب، لیز، چغر، نوچ یا بدبو می شود و ما با لمس کردن یا بوییدن می توانیم این موارد را تشخیص دهیم. بهتر است برنامۀ منظم تمیزکردن و شست وشو در خانه داشته باشیم. برای جاروزدن و تمیزکردن سطوح باید کار خودمان را از یک جا شروع کنیم و ردیف به ردیف جلو برویم و این نظم خطی را حفظ کنیم و به گوشه ها توجه ویژه داشته باشیم و این کارها را دو بار و با جهت های متفاوت (عمودی و افقی) انجام دهیم و با نشانه هایی (مانند میخ تابلو یا پریز برق) مرز کار انجام شده و نشدۀ خود را مشخص کنیم. برای محافظت از پوست دست هایمان خوب است وقتی با مواد شوینده کار می کنیم، از دستکش استفاده کنیم. می توانیم با کمک حضوری یا مجازی یک فرد بینا نقاط ضعف خود را شناسایی کنیم. می توانیم با جست وجو در اینترنت و پرسش از دیگران شیوه ها و ابزارهای جدید را برای تمیزکردن خانه، پیدا کنیم. بسیاری از فعالیت های بالا را هم می توانیم با کمک شرکت ها (مانند اتوشویی یا قالی شویی) یا افراد انجام دهیم و باید این شرکت ها و افراد معتمد و درستکار را با پرس و جو پیدا کنیم.
منبع: ماهنامه ی نسل مانا.