ایجاد مراکز مثبت زندگی یک تغییر زیر بنایی و ساختاری در نحوه رسیدگی به پرونده های مددجویان است و در این برنامه نه تنها خود مددجو بلکه اطلاعات خانواده اش نیز مورد توجه قرار می گیرد.
مرکز خدمات بهزیستی «مثبت زندگی» مرکزی غیردولتی است که بر اساس بند 4 ماده 26 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت پس از کسب پروانه فعالیت مجموعه ای از خدمات سطح یک سازمان بهزیستی را در بستر فناوری اطلاعات در راستای بهتر زیستن آحاد جامعه ارائه می کند. در این دستور العمل به عنوان مرکز مثبت زندگی شناخته میشود.
با راه اندازی مراکز مثبت زندگی بخشی از فعالیت های سازمان بهزیستی و پرونده های مددجویان به این مراکز واگذار شد تا افراد دارای معلولیت و دیگر مددجویان سازمان بهزیستی برای دریافت خدمات بهزیستی مجبور نباشند به مراکز خاصی از سازمان مراجعه کنند و در هر محلی که مستقر هستند بتوانند در کمترین زمان و راحت ترین حالت ممکن به مراکز مثبت زندگی دسترسی داشته باشند تا از خدمات سازمان بهزیستی بهره مند شوند.
چندی پیش یکی از مددجویان توانخواه سازمان بهزیستی طی برقراری ارتباط با ایران سپید از قطع مستمری اش در جهت افزایش بعد خانوار خبر داد و گفت: «از بهمن سال 99 تا هم اکنون مستمری ام قطع شده است.» ما نیز برای پیگیری این موضوع با مسئولان سازمان بهزیستی و مراکز مثبت زندگی به گفتگو پرداختیم تا علت را جویا شویم.
محسن چلویی ساکن شهرستان بروجرد با معلولیت بینایی از دو چشم برایمان از قطع مستمری و پیگیری هایش می گوید:« بعد از تولد فرزندم به علت افزایش بعد خانوار از مراکز مثبت زندگی درخواست کردم تا فرزندم را هم جزو خانواده حساب کرده و مستمری اش را پرداخت کنند در بهمن ماه سال 99 مستمری ام قطع شد و تا کنون که با شما صحبت می کنم هنوز وصل نشده است حدود 7 ماه است که این افزایش بعد خانوار انجام نشده که هیچ همان مستمری که در گذشته هم دریافت می کردم قطع شده و در این اوضاع کرونا و بیکاری و گرانی من مانده ام با دستانی خالی و شرمنده خانواده، هر بار هم که به مراکز مثبت زندگی مراجعه کردم جواب درستی به من ندادند و گفتند ما درخواست کردیم مرکز هنوز جواب نداده است. به سازمان بهزیستی هم مراجعه کردم اما نتوانستم برای وصل مجدد مستمری ام کاری انجام دهم.
سامانه ارمغان وصل شد
هادی بهداد معاون تامین و توسعه مراکز خدمات سازمان بهزیستی «مثبت زندگی» در گفتگو با ایران سپید در رابطه با مراکز مثبت زندگی و خدماتی که ارائه می دهند می گوید: «با توجه به اینکه ایجاد مراکز مثبت زندگی یک تغییر زیر بنایی و ساختاری در نحوه رسیدگی به پرونده های مددجویان است و در این برنامه نه تنها خود مددجو دیده می شود بلکه اطلاعات خانواده اش نیز مورد توجه قرار می گیرد و سعی کردیم نگاهی جامعه نگر به این موضوع داشته باشیم.»
وی با اشاره به حضور این مراکز در محلات مختلف بیان می کند: «مراکز مثبت زندگی در دو هزار و 534 محله در سطح کشور به صورت پراکنده تاسیس شدند تا مددجویان بهزیستی به ویژه نابینایان نیازی به طی کردن مسیرهای طولانی برای دریافت خدمات نداشته باشند و بتوانند در هر محله ای که زندگی می کنند به آسانی به مراکز مثبت زندگی دسترسی داشته باشند. »
بهداد با اشاره به مشکل مددجوی نابینایی شهرستان بروجرد می گوید: « در فاز اولی که این مرکز ایجاد شدند تمام پرونده های افرادی که از سازمان بهزیستی مستمری دریافت می کنند چیزی حدود یک میلیون 76 هزار پرونده برای یکبار پایش به مراکز مثبت زندگی منتقل شد تا از منزل مددجویان بازدید صورت گرفته و وضعیت اش مورد بررسی قرار گیرد و اطلاعات خانوار وی نیز به پرونده فرد اضافه گردد. »
بهداد می افزاید: «در فاز دوم فرایند اجرایی مراکز مثبت زندگی موضوع پایش پرونده ها و پایش اطاعات و عملکرد مراکز را در بررسی پرونده ها توسط بهزیستی شهرستان ها داریم. بهزیستی شهرستان ها با تشکیل کمیته شهرستان می توانند به قطع یا برقراری مستمری برای مددجویان اقدام کنند.
بعد از کمی تاخیر در کار با انجام هماهنگی لازم به لطف خدا از شنبه 16 مرداد ماه این امکان برای تمام استان ها و شهرستان ها فراهم شده است که بتوانند قطع یا وصل مستمری مددجویان را انجام دهند. از ماه گذشته بخشنامه ها و دستورالعمل های آن به استانها و شهرستان ها از طریق ستاد مرکزی سازمان بهزیستی ارسال و ابلاغ شده است.»
معاون تامین و توسعه مراکز خدمات سازمان بهزیستی «مثبت زندگی» ادامه می دهد: «اتفاق خوب دیگری که در این زمینه قرار است انجام شود این است که تمام خدمات از جمله دریافت خدمات و تجهیزات توانبخشی، موضوعات مرتبط با مسکن، اشتغال و تمام درخواستهایی که مددجویان دارند با همین فرایند میتواند از طریق سامانه مراکز مثبت زندگی در محلات ثبت شود و پیگیری شود.»
بهداد در پاسخ به سوال ایران سپید مبنی بر اینکه مددکاران سازمان در طول سال چند بار موظف هستند به منزل مددجویانشان سر بزنند؟ بیان می کند: «با توجه به اینکه وضعیت افراد به صورت متغیر است مددکاران با توجه به دستور العمل های موجود برای ارائه خدمات و حمایت های مالی باید در طول 12 ماه سال دو مرتبه به منزل مددجویان رفته و شرایط و وضعیت فرد را مورد بررسی قرار دهند و مددجویان هر درخواستی که داشته باشند را میتوانند به مددکارانشان بگویند تا درخواستشان در سامانه ارمغان ثبت شود. یا اگر تغییراتی در شرایط زندگی مددجو رخ داده باشد باید در پرونده اش ثبت شود مثل همان نمونه که مطرح کردید که مددجو صاحب فرزندی شده و باید مشخصات نوزاد به پرونده پدر یا مادرش اضافه شود و مستمری او نیز برقرار گردد. به همین جهت هر شش ماه یکبار مددکار باید به منزل مددجو مراجعه نماید.»
بهداد با اشاره به مسئولیتهایی که بر عهده مراکز مثبت زندگی افتاده است می افزاید: «22 فعالیت در دستور العمل مراکز مثبت زندگی مشخص شده است که مربوط به خدمات یک سازمان بهزیستی است. بخشی از این فعالیت ها مربوط به پرونده های مددجویان است که در صحبت هایم به آن اشاره کردم. بخش دیگر این فعالیت ها مربوط به خدمات اجتماع محوری است که مراکز ما موظف هستند در محلات خودشان انجام دهند تا نیازهای محل را شناسایی کنند و برای موارد مختلفی که سازمان در حال انجام است بتوانند از طریق برنامه های اجتماع محور و با استفاده از مشارکت مردم این خدمات را ارائه دهند. بخش بعدی شامل فعالیت های غربالگری و پیشگیرانه بهزیستی است. مثل غربالگری شنوایی و پیشگیری از تنبلی چشم که در بیش از 1100 مرکز مثبت زندگی در سطح کشور در حال انجام است. موضوعات بعدی در رابطه با مباحث آموزشی همچون آموزش خانواده و آموزش های پیش از ازدواج است که با کمک این مراکز انجام خواهد شد. تلاش بر این است که خدمات اولیه سازمان و مراجعاتی که به بهزیستی صورت می گرفت به سمت مراکز مثبت زندگی سوق پیدا کند تا مددجویان نیاز به مراجعه به مراکز خاص برای دریافت خدمات نداشته باشند.
اولویت ما حفظ شان مددجویان در بازدیدهاست
در ادامه این گزارش با یکی از مسئولان مراکز مثبت زندگی به گفتگو پرداختیم تا دریابیم آیا سامانه ارمغان وصل شده است؟
خانم کریمی در این باره می گوید: «از آبان ماه سال گذشته مرکز مثبت زندگی آغاز به کار کرد و کارمان فقط تشکیل پرونده مددجویان و بازدید از منازل این افراد بود و هر زمان مددجویان مشکلی داشتند ما آنها را به مددکاران قبلی و بهزیستی هدایت می کردیم. چرا که ما هیچ گونه دخل و تصرفی نمی توانستیم در پرونده های این افراد داشته باشیم. اما الان از روز شنبه سامانه ارمغان برایمان وصل شده است و میتوانیم قطع و وصل مستمری را داشته باشیم. »
وی با اشاره به بازدید از منازل مددجویان بیان می کند: «در گذشته هم مددکاران سازمان بهزیستی بازدید از منازل مددجویان را داشتند اما اینکه بخواهیم به منزل مددجو سر بزنیم و به نوعی تحقیقات محلی انجام دهیم من خودم با این کار مخالف هستم. یکی از اولویت های من بازدید از منازل و آگاهی از شرایط زندگی مددجویان است اما برای این کار از قبل با وی تماس گرفته و هماهنگ می کنم تا مطمئن باشم فرد در خانه مهمان نداشته باشد و حضور من قطعاً در خانه مددجویان مثل دیدار یک دوست و آشناست در این دید و بازدید ها اگر فرد مددجو نیاز به مناسب سازی محل زندگی اش را داشته باشد قطعا در پرونده ثبت خواهد شد تا بتواند در محیط خانه اش راحت تر تردد کند. بازدید از منازل مددجویان باید با ترفند هایی صورت گیرد که شأن و منزلت افراد حفظ شود. »
منبع: ایران سپید.